ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΑΧΙΛΛΕΑΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΕΥΡ. ΜΟΥΣΙΚΗΣ
Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2011
Τρίτη 19 Ιουλίου 2011
Σύνδεσμος Κληρικών Χίου: Ι.Μ.Κονιδάρης: «Θα ήθελα η Εκκλησία να είναι ζώσα ...
Σύνδεσμος Κληρικών Χίου: Ι.Μ.Κονιδάρης: «Θα ήθελα η Εκκλησία να είναι ζώσα ...: "Ι.Μ.Κονιδάρης: «Σήμερα είμαστε σε μια περίοδο υποτονικής Εκκλησίας» (αρχικός τίτλος) Συνέντευξη στον Νίκο Παπαχρήστου ( AMEN.gr ) «Θα ήθε..."
Σύνδεσμος Κληρικών Χίου: Εξεδήμησεν εiς Κύριον ό Μητροπολίτης Χίου κυρός ΔΙ...
Σύνδεσμος Κληρικών Χίου: Εξεδήμησεν εiς Κύριον ό Μητροπολίτης Χίου κυρός ΔΙ...: "Τό πρωί τής Κυριακής έξεδήμησεν εiς Κύριον ό Μητροπολίτης Χίου κυρός ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ, ό όποίος ένοσηλεύετο στό Νοσοκομείο ΝΙΜΙΤΣ. Ή σορός του Σεβα..."
Σύνδεσμος Κληρικών Χίου: Το επίσημο ανακοινωθέν της Ιεράς Συνόδου για την ε...
Σύνδεσμος Κληρικών Χίου: Το επίσημο ανακοινωθέν της Ιεράς Συνόδου για την ε...: "Εκοιμήθη ο Μητροπολίτης Χίου, Ψαρών και Οινουσσών Διονύσιος Η Εκκλησία της Ελλάδος με βαθειά συγκίνηση αναγγέλλει την προς Κύριον εκδημία ..."
Σύνδεσμος Κληρικών Χίου: Ψήφισμα Συνδέσμου για την εκδημία του αειμνήστου Μ...
Σύνδεσμος Κληρικών Χίου: Ψήφισμα Συνδέσμου για την εκδημία του αειμνήστου Μ...: "ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΚΛΗΡΙΚΩΝ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΧΙΟΥ, ΨΑΡΩΝ ΚΑΙ ΟΙΝΟΥΣΣΩΝ Χίος, 18 Ιουλίου 2011 ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΡΟΝΤΑΔΟΥ 822 00 ΒΡΟΝΤΑΔΟΣ ΨΗ..."
Τετάρτη 11 Μαΐου 2011
AVON Hellas!!!
http://www.avoncosmetics.gr/PRSuite/static/widgets/ebw/el/ebrochure.html?rf=%CE%91%CE%A7%CE%99%CE%9B%CE%9B%CE%95%CE%91%CE%A3&rl=%CE%99%CE%A9%CE%91%CE%9D%CE%9D%CE%99%CE%94%CE%97%CE%A3&rp=6938845130&rm=axilleas23%40yahoo.gr
Παρασκευή 29 Απριλίου 2011
ΕΚ ΤΙΜΟΘΕΟΥ .....: Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΕΝΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ
ΕΚ ΤΙΜΟΘΕΟΥ .....: Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΕΝΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ: "΄Ηταν μεσημέρι της Κυριακής του Πάσχα όταν τηλεφώνησα στον Πατριάρχη Ειρηναίο στα Ιεροσόλυμα, για να υποβάλλω τις πασχαλιάτικες ευχές μου κ..."
Δευτέρα 18 Απριλίου 2011
ΕΦΥΓΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΖΩΗ Ο ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ
Έφυγε σήμερα το πρωί από τη ζωή ο Νίκος Παπάζογλου, έπειτα από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο. Ο δημοφιλής τραγουδιστής απεβίωσε σε ηλικία 63 ετών. Η κηδεία του θα γίνει αύριο στις 4:00 μ.μ., στον ιερό ναό «Αγίου Θεράποντα» στην Τούμπα Θεσσαλονίκης.
Από τα γνήσια παιδιά της Μακεδονίας ο Νίκος Παπάζογλου, γέννημα θρέμμα Θεσσαλονίκης, ξεκινά τη συστηματική του απασχόληση με τη μουσική στα τέλη της δεκαετίας του '60.
Σε ένα μικρό στούντιο γράφει τα πρώτα του τραγούδια και κάποια από αυτά τραγουδιούνται από τον Πασχάλη, τον οποίο αντικατέστησε στους OLYMPIANS για να κάνει τη στρατιωτική του θητεία!
Οι αρχές της δεκαετίας του 1970 τον βρίσκουν στο Aachen της Γερμανίας με το Σαλονικιώτικο συγκρότημα ZEALOT (ΖΗΛΩΤΗΣ). Κάνει προσπάθειες να προωθήσει τη δουλειά του στον ευρωπαϊκό χώρο και ηχογραφεί κάποια κομμάτια στο Μιλάνο.
Επιστρέφει στα πάτρια εδάφη το 1976.
Το 1977 συμμετέχει στην παράσταση «Αχαρνής ο Αριστοφάνης που γύρισε από τα θυμαράκια», γεγονός που τον φέρνει σε επαφή με τους Διονύση Σαββόπουλο και Μανώλη Ρασούλη. Με αφορμή αυτή την παράσταση κυκλοφορεί ο ομώτιτλος δίσκος στον οποίο επίσης συμμετείχε.
Δυο χρόνια μετά, οι τρεις τους και ο Νίκος Ξυδάκης δημιουργούν αυτό που έμελλε να αφήσει σφραγίδα στη νεοελληνική μουσική σκηνή, το δίσκο "Η εκδίκηση της Γυφτιάς" με την χαμογελαστή εικόνα του Νίκου σε πρώτο πλάνο.
«Τρελλή κι αδέσποτη», «Κανείς εδώ δεν τραγουδά» και άλλα έντεκα κομμάτια που αγαπήθηκαν και τραγουδήθηκαν όσο λίγα. Έχει ήδη με προσωπική εργασία και μεράκι "οικοδομήσει" το στούντιο του στην Κάτω Τούμπα, το γνωστό ΑΓΡΟΤΙΚΟΝ το οποίο γίνεται γι' αυτόν εργαλείο δημιουργίας μερικών από τα καλύτερα τραγούδια της τελευταίας εικοσαετίας στην Ελλάδα.
Έπεται λοιπόν συνέχεια, το 1979 με το «ΔΗΘΕΝ» των Ξυδάκη - Ρασούλη, στο οποίο τραγουδά μαζί με τον Δημήτρη Κοντογιάννη και τη Σοφία Διαμαντή.
Το 1983 πραγματοποιεί μερικές εμφανίσεις στο ΖΟΟΜ στην Αθήνα με την «Ταχεία Θεσσαλονίκης» που δεν είχαν την αναμενόμενη από το κοινό ανταπόκριση.
Την ίδια χρονιά συγκεντρώνει ότι είχε βγάλει από το πλούσιο υλικό της ψυχή του σε μελωδία με στίχο στο γνωστό σε όλους μας δίσκο «ΧΑΡΑΤΣΙ». Με αυτή τη δουλειά δεν κάνει απλά μια ακόμα έκπληξη αλλά σφραγίζει την ελληνική μουσική των νεότερων χρόνων.
Δίσκος σταθμός, επηρεάζει αρκετούς νεότερους τραγουδοποιούς και σε συνδυασμό με τους υπόλοιπους που κυκλοφορεί ο Παπάζογλου αργότερα, δημιουργείται η «σχολή της Σαλονίκης», το «ρεύμα Παπάζογλου»... Ο χαρακτηρισμός αφορά καλλιτέχνες που ακολουθούν τα χνάρια του και διδάσκονται από το ύφος του.
Στο «ΧΑΡΑΤΣΙ» ο Νίκος παντρεύει τη ροκιά με το «αχ», το μπαγλαμαδάκι με την ηλεκτρική κιθάρα και το τσέλο με το μπουζούκι σε ένα εκπληκτικό άκουσμα, αποδεικνύοντας πως ότι είναι γνήσιο δεν έχει όρια και κανονισμούς.
Είκοσι χρόνια μετά και το κλασικό πλέον τραγούδι «ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ» στάζει μέλι, αγαπιέται, σκουπίζει δακρυσμένα μάγουλα.
Όπως επίσης ο «Υδροχόος», «Λεμόνι στην πορτοκαλιά» του Μανώλη Ρασούλη και της Βάσως Αλαγιάννη, το «Χαράτσι» του Σιμώτα (στίχος) και τα «Καρυάτιδα», «Στάλα-στάλα», «Με το τραγούδι», «Ευχή», «Χθες βράδυ», «Πέρασα έτσι», «Χτυπάει τηλέφωνο».
Εκτός όμως από τις προσωπικές του δουλειές, τον συναντάμε στη Ρεζέρβα (1984) και στο «Ζήτω το ελληνικό τραγούδι» (1986) του Σαββόπουλου. Επίσης στο «Πότε Βούδας πότε Κούδας» δίσκος του Μ. Ρασούλη (1986) όπου τραγουδά το ομότιτλο κομμάτι. Αλλά και στο «Σείριο υπάρχουνε παιδιά» του Χατζιδάκι το 1988. Στο δίσκο «Ολοι δικοί μας είμαστε» με τους Μ. Ρασούλη, Χ. Νικολόπουλο και Π. Τερζή και στο «Σκόρπια 1» του Μ. Ρασούλη με τη Γλυκερία.
Παράλληλα κυκλοφορούν και οι δικοί του δίσκοι ΜΕΣΩ ΝΕΦΩΝ το 1986 και ΣΥΝΕΡΓΑ το 1991. Την ίδια χρονιά 30 Σεπτέμβρη 1991 ηχογραφεί και κυκλοφορεί την ΕΠΙΤΟΠΙΟΣ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ από το θέατρο του Λυκαβηττού.
Διαχρονικές σιωπηλές επιτυχίες, τα τραγούδια των δίσκων του, «Ένα κι ένα», «Ο μοναχός ο άνθρωπος», «Στη ρωγμή του χρόνου», «Φύσηξε ο Βαρδάρης», «Καλημέρα», «Είναι αργά», «Απόψε σιωπηλοί», «Δεν είμαι ποιητής», «Νυκτερινό Α' και Β», «Όμως εγώ», «Μάτια μου» και άλλες.
Το 1995 κυκλοφορεί η τελευταία του δουλειά "ΟΤΑΝ ΚΥΝΔΥΝΕΥΕΙΣ ΠΑΙΞΕ ΤΗΝ ΠΟΥΡΟΥΔΑ" (πουρούδα: στα κυπριακά το κλάξον του ποδηλάτου).
Όλες οι δουλειές του έχουν ηχογραφηθεί στο ΑΓΡΟΤΙΚΟΝ με την ετικέτα «Στρόγγυλοι δίσκοι».
Άξιες αναφοράς είναι και οι συνεργασίες του (στις περισσότερες είχε την επιμέλεια) με το Μανώλη Λιδάκη, τη Γλυκερία, τη Χορωδία Αιγαίου, τη Σαραγούδα Γιασεμή, τους Παλαιολόγους, το Λουδοβίκο των Ανωγείων, τη Νένα Βενετσάνου, τη Λιζέτα Καλημέρη, την Κατερίνα Σιαπάντα, τη Όλγα Δεραινίτη κ.ά.
Ο Νίκος στηρίζει τη μουσική με το δικό του τρόπο, δίνοντας ευκαιρίες σε καλλιτεχνικά διαμάντια σαν τον Σωκράτη Μάλαμα, τον Θανάση Παπακωνσταντίνου, τις Μικρές Περιπλανήσεις, τον Ορφέα Περίδη, τη Μελίνα Κανά και αρκετούς άλλους.
Του ανωτέρω απόδειξη είναι οι δίσκοι «ΑΓΡΥΠΝΙΑ», «Η ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΑΜΜΟΥ», «Ο ΧΑΣΟΜΕΡΗΣ», «ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΥΝΕΝΤΗ», «ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ», «ΝΥΧΤΕΣ ΜΑΓΙΚΕΣ».
Όλα αυτά τα χρόνια, υποστηρίζει τις μουσικές του δημιουργίες με ένα τρόπο που άλλοι καλλιτέχνες δε θα τολμούσαν φοβούμενοι το ρίσκο.
Τα καλοκαίρια μαζί με τους συνεργάτες του, το γκρουπ «Λοξή Φάλαγγα» οργώνει την Ελλάδα δίνοντας συναυλίες. Συνήθως επισκέπτεται ξεχασμένες από τους πολλούς περιοχές, δίνοντας τη δυνατότητα για πραγματική διασκέδαση σε ανθρώπους που ζουν μακριά από τις μεγαλουπόλεις. Το αποτέλεσμα των εμφανίσεων είναι πάντα το ίδιο. Σε όποιο χώρο και αν επιλέξει να εμφανιστεί δημιουργείται το αδιαχώρητο και ο κόσμος δείχνει την αγάπη του για το γνήσιο τραγούδι.
Αποφεύγει να εμφανίζεται στην τηλεόραση και δεν δίνει συνεντεύξεις χωρίς ουσιαστικό λόγο. Λίγοι καλλιτέχνες δείχνουν στη μουσική το σεβασμό με τον οποίο εκφράζεται ο Παπάζογλου. Ψύχραιμη, ήρεμη και ουσιώδης προσωπικότητα, πρότυπο και δάσκαλος για πολλούς νεότερους που θέλησαν να βαδίσουν στα χνάρια του.
Η φωνή του είναι προικισμένη με ιδιαίτερη χαρακτηριστική χροιά. Βαθύς λυγμός το άκουσμά της, τραγουδοποιός που νιώθει ό,τι με μελωδία ξεστομίζει. Η πορεία και το ύφος του πιστοποιούν όχι απλά τη γνησιότητά του.
Πηγή: http://entechnanews.blogspot.com/2011/04/blog-post_2204.html
Από τα γνήσια παιδιά της Μακεδονίας ο Νίκος Παπάζογλου, γέννημα θρέμμα Θεσσαλονίκης, ξεκινά τη συστηματική του απασχόληση με τη μουσική στα τέλη της δεκαετίας του '60.
Σε ένα μικρό στούντιο γράφει τα πρώτα του τραγούδια και κάποια από αυτά τραγουδιούνται από τον Πασχάλη, τον οποίο αντικατέστησε στους OLYMPIANS για να κάνει τη στρατιωτική του θητεία!
Οι αρχές της δεκαετίας του 1970 τον βρίσκουν στο Aachen της Γερμανίας με το Σαλονικιώτικο συγκρότημα ZEALOT (ΖΗΛΩΤΗΣ). Κάνει προσπάθειες να προωθήσει τη δουλειά του στον ευρωπαϊκό χώρο και ηχογραφεί κάποια κομμάτια στο Μιλάνο.
Επιστρέφει στα πάτρια εδάφη το 1976.
Το 1977 συμμετέχει στην παράσταση «Αχαρνής ο Αριστοφάνης που γύρισε από τα θυμαράκια», γεγονός που τον φέρνει σε επαφή με τους Διονύση Σαββόπουλο και Μανώλη Ρασούλη. Με αφορμή αυτή την παράσταση κυκλοφορεί ο ομώτιτλος δίσκος στον οποίο επίσης συμμετείχε.
Δυο χρόνια μετά, οι τρεις τους και ο Νίκος Ξυδάκης δημιουργούν αυτό που έμελλε να αφήσει σφραγίδα στη νεοελληνική μουσική σκηνή, το δίσκο "Η εκδίκηση της Γυφτιάς" με την χαμογελαστή εικόνα του Νίκου σε πρώτο πλάνο.
«Τρελλή κι αδέσποτη», «Κανείς εδώ δεν τραγουδά» και άλλα έντεκα κομμάτια που αγαπήθηκαν και τραγουδήθηκαν όσο λίγα. Έχει ήδη με προσωπική εργασία και μεράκι "οικοδομήσει" το στούντιο του στην Κάτω Τούμπα, το γνωστό ΑΓΡΟΤΙΚΟΝ το οποίο γίνεται γι' αυτόν εργαλείο δημιουργίας μερικών από τα καλύτερα τραγούδια της τελευταίας εικοσαετίας στην Ελλάδα.
Έπεται λοιπόν συνέχεια, το 1979 με το «ΔΗΘΕΝ» των Ξυδάκη - Ρασούλη, στο οποίο τραγουδά μαζί με τον Δημήτρη Κοντογιάννη και τη Σοφία Διαμαντή.
Το 1983 πραγματοποιεί μερικές εμφανίσεις στο ΖΟΟΜ στην Αθήνα με την «Ταχεία Θεσσαλονίκης» που δεν είχαν την αναμενόμενη από το κοινό ανταπόκριση.
Την ίδια χρονιά συγκεντρώνει ότι είχε βγάλει από το πλούσιο υλικό της ψυχή του σε μελωδία με στίχο στο γνωστό σε όλους μας δίσκο «ΧΑΡΑΤΣΙ». Με αυτή τη δουλειά δεν κάνει απλά μια ακόμα έκπληξη αλλά σφραγίζει την ελληνική μουσική των νεότερων χρόνων.
Δίσκος σταθμός, επηρεάζει αρκετούς νεότερους τραγουδοποιούς και σε συνδυασμό με τους υπόλοιπους που κυκλοφορεί ο Παπάζογλου αργότερα, δημιουργείται η «σχολή της Σαλονίκης», το «ρεύμα Παπάζογλου»... Ο χαρακτηρισμός αφορά καλλιτέχνες που ακολουθούν τα χνάρια του και διδάσκονται από το ύφος του.
Στο «ΧΑΡΑΤΣΙ» ο Νίκος παντρεύει τη ροκιά με το «αχ», το μπαγλαμαδάκι με την ηλεκτρική κιθάρα και το τσέλο με το μπουζούκι σε ένα εκπληκτικό άκουσμα, αποδεικνύοντας πως ότι είναι γνήσιο δεν έχει όρια και κανονισμούς.
Είκοσι χρόνια μετά και το κλασικό πλέον τραγούδι «ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ» στάζει μέλι, αγαπιέται, σκουπίζει δακρυσμένα μάγουλα.
Όπως επίσης ο «Υδροχόος», «Λεμόνι στην πορτοκαλιά» του Μανώλη Ρασούλη και της Βάσως Αλαγιάννη, το «Χαράτσι» του Σιμώτα (στίχος) και τα «Καρυάτιδα», «Στάλα-στάλα», «Με το τραγούδι», «Ευχή», «Χθες βράδυ», «Πέρασα έτσι», «Χτυπάει τηλέφωνο».
Εκτός όμως από τις προσωπικές του δουλειές, τον συναντάμε στη Ρεζέρβα (1984) και στο «Ζήτω το ελληνικό τραγούδι» (1986) του Σαββόπουλου. Επίσης στο «Πότε Βούδας πότε Κούδας» δίσκος του Μ. Ρασούλη (1986) όπου τραγουδά το ομότιτλο κομμάτι. Αλλά και στο «Σείριο υπάρχουνε παιδιά» του Χατζιδάκι το 1988. Στο δίσκο «Ολοι δικοί μας είμαστε» με τους Μ. Ρασούλη, Χ. Νικολόπουλο και Π. Τερζή και στο «Σκόρπια 1» του Μ. Ρασούλη με τη Γλυκερία.
Παράλληλα κυκλοφορούν και οι δικοί του δίσκοι ΜΕΣΩ ΝΕΦΩΝ το 1986 και ΣΥΝΕΡΓΑ το 1991. Την ίδια χρονιά 30 Σεπτέμβρη 1991 ηχογραφεί και κυκλοφορεί την ΕΠΙΤΟΠΙΟΣ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ από το θέατρο του Λυκαβηττού.
Διαχρονικές σιωπηλές επιτυχίες, τα τραγούδια των δίσκων του, «Ένα κι ένα», «Ο μοναχός ο άνθρωπος», «Στη ρωγμή του χρόνου», «Φύσηξε ο Βαρδάρης», «Καλημέρα», «Είναι αργά», «Απόψε σιωπηλοί», «Δεν είμαι ποιητής», «Νυκτερινό Α' και Β», «Όμως εγώ», «Μάτια μου» και άλλες.
Το 1995 κυκλοφορεί η τελευταία του δουλειά "ΟΤΑΝ ΚΥΝΔΥΝΕΥΕΙΣ ΠΑΙΞΕ ΤΗΝ ΠΟΥΡΟΥΔΑ" (πουρούδα: στα κυπριακά το κλάξον του ποδηλάτου).
Όλες οι δουλειές του έχουν ηχογραφηθεί στο ΑΓΡΟΤΙΚΟΝ με την ετικέτα «Στρόγγυλοι δίσκοι».
Άξιες αναφοράς είναι και οι συνεργασίες του (στις περισσότερες είχε την επιμέλεια) με το Μανώλη Λιδάκη, τη Γλυκερία, τη Χορωδία Αιγαίου, τη Σαραγούδα Γιασεμή, τους Παλαιολόγους, το Λουδοβίκο των Ανωγείων, τη Νένα Βενετσάνου, τη Λιζέτα Καλημέρη, την Κατερίνα Σιαπάντα, τη Όλγα Δεραινίτη κ.ά.
Ο Νίκος στηρίζει τη μουσική με το δικό του τρόπο, δίνοντας ευκαιρίες σε καλλιτεχνικά διαμάντια σαν τον Σωκράτη Μάλαμα, τον Θανάση Παπακωνσταντίνου, τις Μικρές Περιπλανήσεις, τον Ορφέα Περίδη, τη Μελίνα Κανά και αρκετούς άλλους.
Του ανωτέρω απόδειξη είναι οι δίσκοι «ΑΓΡΥΠΝΙΑ», «Η ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΑΜΜΟΥ», «Ο ΧΑΣΟΜΕΡΗΣ», «ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΥΝΕΝΤΗ», «ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ», «ΝΥΧΤΕΣ ΜΑΓΙΚΕΣ».
Όλα αυτά τα χρόνια, υποστηρίζει τις μουσικές του δημιουργίες με ένα τρόπο που άλλοι καλλιτέχνες δε θα τολμούσαν φοβούμενοι το ρίσκο.
Τα καλοκαίρια μαζί με τους συνεργάτες του, το γκρουπ «Λοξή Φάλαγγα» οργώνει την Ελλάδα δίνοντας συναυλίες. Συνήθως επισκέπτεται ξεχασμένες από τους πολλούς περιοχές, δίνοντας τη δυνατότητα για πραγματική διασκέδαση σε ανθρώπους που ζουν μακριά από τις μεγαλουπόλεις. Το αποτέλεσμα των εμφανίσεων είναι πάντα το ίδιο. Σε όποιο χώρο και αν επιλέξει να εμφανιστεί δημιουργείται το αδιαχώρητο και ο κόσμος δείχνει την αγάπη του για το γνήσιο τραγούδι.
Αποφεύγει να εμφανίζεται στην τηλεόραση και δεν δίνει συνεντεύξεις χωρίς ουσιαστικό λόγο. Λίγοι καλλιτέχνες δείχνουν στη μουσική το σεβασμό με τον οποίο εκφράζεται ο Παπάζογλου. Ψύχραιμη, ήρεμη και ουσιώδης προσωπικότητα, πρότυπο και δάσκαλος για πολλούς νεότερους που θέλησαν να βαδίσουν στα χνάρια του.
Η φωνή του είναι προικισμένη με ιδιαίτερη χαρακτηριστική χροιά. Βαθύς λυγμός το άκουσμά της, τραγουδοποιός που νιώθει ό,τι με μελωδία ξεστομίζει. Η πορεία και το ύφος του πιστοποιούν όχι απλά τη γνησιότητά του.
Πηγή: http://entechnanews.blogspot.com/2011/04/blog-post_2204.html
Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 2011
῾Η λιτανεία τῶν ἱερῶν εἰκόνων (κυριακὴ ὀρθοδοξίας)
῾Η ἐν τοῖς «Διπτύχοις»
τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος
δημοσίευσις τῆς λιτανείας τῶν ἱ. εἰκόνων
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
῾Ο ἀείμνηστος ᾿Εμμανουὴλ Φαρλέκας, πρωτονοτάριος τῆς ἀρχιεπισκοπῆς ᾿Αθηνῶν, ἐξέδιδεν ἀπὸ τοῦ 1924 μέχρι τοῦ 1951 «ἐγκόλπιον ἐκκλησιαστικὸν ἡμε¬ρολόγιον», τὴν ἔκδοσιν τοῦ ὁποίου ἀργότερον ἐσυνέχισεν ἡ ἐκκλησία τῆς ῾Ελ¬λάδος. ἐν τῷ ἡμερολογίῳ τοῦ 1935 εἰς τὴν κυριακὴν τῆς ὀρθοδοξίας ὁ ᾿Εμ. Φαρ¬λέ¬κας σημειοῖ· «πρὸς εὐκολίαν τῶν εὐλαβεστάτων ἐφημερίων καταχωρίζονται αἱ εἰς τὸ τέλος τῆς ὑπὸ τοῦ μακ. ἀρχιεπισκόπου ἡμῶν καθιερωμένης λιτανείας πρὸ τῆς εἰσόδου τοῦ ναοῦ ἀναγινωσκόμεναι περικοπαὶ ἐκ τοῦ ἐν τῷ τριῳδίῳ Συνοδικοῦ τῆς ζ῞ οἰκουμενικῆς συνόδου». ἀκολουθεῖ ἡ γνωστὴ εὐχὴ «Οἱ προφῆται ὡς εἶδον, οἱ ἀπόστολοι ὡς ἐδίδαξαν...», μετὰ τοῦ «αἰωνία ἡ μνήμη» ψαλλομένου ἐκ τρίτου, καὶ μέχρι τῆς φράσεως «καὶ πάντων τῶν ἁγίων. ἀμήν». εἶτα ψάλλεται τὸ «Τίς Θεὸς μέγας» καὶ λήγει ἡ λιτανεία. ἑπομένως τὴν λιτανείαν ταύτην καὶ τὸ ἀναγι¬νω¬σκόμενον ἐκ τοῦ Συνοδικοῦ ἀπόσπασμα καθιέρωσε διὰ πρώτην φορὰν ἐν τοῖς νεω¬τέ¬ροις χρόνοις εἰς τὴν ῾Ελλαδικὴν ἐκκλησίαν ὁ ἀρχιεπίσκοπος ᾿Αθηνῶν Χρυσό-στομος (Α΄) Παπαδόπουλος (1923-1938)
Εἰς τὸ «῾Ημερολόγιον τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος» τοῦ ἔτους 1954 (μικροῦ σχήματος, 12 Χ 17 ἑκ., ἐγκόλπιον, συνέχεια ἀπὸ τοῦ 1951 τοῦ ἐπὶ τριακον¬τα¬ετίαν ἐκδοθέντος ὑπὸ ᾿Εμ. Φαρλέκα ἡμερολογίου) κατὰ τὴν α΄ κυριακὴν τῶν νη¬στειῶν (τῆς ὀρθοδοξίας) ἀναγράφεται σύντομος τάξις τῆς λιτανείας μετὰ τὸ ᾀσμα¬τικὸν τῆς δοξολογίας (ἄνευ ὑποτίτλου τινός), ἥ τις ἐφεξῆς θὰ καλῆται σύντομος.
Σημειωτέον ὅτι ἡ τοιαύτη λιτανεία οὔτε ἐν τῷ τυπικῷ Βιολάκη προβλέπεται οὔτε ἐν Φαναρίῳ τελεῖται· ἀνάλογος ὅμως λιτανεία τελεῖται ἐν τοῖς πατριαρχείοις ᾿Αλεξανδρείας καὶ ᾿Ιεροσολύμων. ἀπὸ τοῦ ἔτους 1951 ἤρξατο καὶ ὁ ἀείμνηστος Γεώργιος Μπεκατῶρος νὰ ἐκδίδῃ τὴν «Τάξιν τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν» (κατὰ τὸ τυπικὸν τῆς μεγάλης τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίας), ἔνθα ἐδημοσίευε τὴν λιτανείαν τῶν ἱερῶν εἰκόνων «κατὰ τὴν τάξιν τῶν πατριαρχείων ᾿Αλεξανδρείας καὶ ᾿Ιερο¬σο¬λύμων», ὡς ἐδηλοῦτο εἰς σχετικὸν ὑπότιτλον (Τάξις 1954, σ. 65). ἡ λιτανεία αὕτη ἐφεξῆς θὰ καλῆται ἐκτενής, διότι εἶναι μεγαλειτέρα καὶ πλουσιωτέρα τῆς συντόμου τάξεως, ἥ τις εἶχε καθιερωθῆ ἐν τῷ μητροπολιτικῷ ναῷ ᾿Αθηνῶν.
Εἰς τὰ ἡμερολόγια τῶν ἐτῶν 1956 καὶ 1958 μετὰ τὴν δοξολογίαν σημειοῦται ἁπλῶς ὅτι μετὰ τὸ ᾀσματικὸν τελεῖται ἡ λιτανεία «κατὰ τὴν ἐν ἡμερολογίοις προηγουμένων ἐτῶν διάταξιν», ἡ δὲ τάξις τῆς λιτανείας δὲν ἐπαναλαμβάνεται.
Εἰς τὸ ἡμερολόγιον τοῦ ἔτους 1959 ἡ σύντομος τελετὴ τῆς λιτανείας τίθεται μετὰ τὴν λειτουργίαν, ἀναγραφομένη διεξοδικώτερόν πως ἀπὸ ὅ,τι εἰς τὰ προ¬η¬γούμενα ἔτη, μὲ ὑπότιτλον «῾Η τάξις τῆς λιτανεύσεως τῶν ἱερῶν εἰκόνων». δια¬τη¬ρεῖται πάντως ἡ σύντομος λιτανεία καὶ εὐχὴ ἡ ὁρισθεῖσα ὑπὸ τοῦ ἀρχιε¬πι¬σκόπου Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου.
Εἰς τὰ ἡμερολόγια τῶν ἐτῶν 1960-1969 ἡ σύντομος τελετὴ τίθεται μετὰ τὸ ᾀσματικὸν τῆς δοξολογίας, κατὰ δὲ τὰ λοιπὰ ἔχει ὡς ἐν τῷ ἡμερολογίῳ τοῦ 1959. καθ᾿ ὅλον αὐτὸ τὸ διάστημα ὁ Γ. Μπεκατῶρος ἐκδίδων τὴν Τάξιν αὐτοῦ ἐδημοσίευε μόνον τὴν ἐκτενῆ τελετὴν τῆς λιτανείας.
Εἰς τὸ ἡμερολόγιον τοῦ ἔτους 1970 ὑπάρχουν ἱκαναὶ καὶ ἀξιόλογοι μεταβολαὶ βελτιωτικαὶ τῆς ἐμφανίσεως καὶ τοῦ περιεχομένου αὐτοῦ. κατ᾿ ἀρχὰς μεγαλώνει τὸ σχῆμα τοῦ βιβλίου (γίνεται 14 Χ 21 ἑκ.), εἶτα ἐμπλουτίζεται τὸ περιεχόμενον τοῦ τυπικοῦ, ἐνῷ καὶ τὸ διοικητικὸν τμῆμα ἐμφανίζεται πλουσιώτερον. εἰς τὴν κυριακὴν τῆς ὀρθοδοξίας διὰ πρώτην φορὰν παρατίθενται καὶ αἱ δύο τάξεις λι¬τα¬νεύσεως τῶν εἰκόνων, ἡ συνήθης σύντομος μὲ τὴν γνωστὴν ἐπιγραφὴν «῾Η τάξις τῆς λιτανεύσεως τῶν ἱερῶν εἰκόνων» καὶ ἡ ὀλίγον ἐκτενὴς «κατὰ τὴν τάξιν τῶν πατριαρχείων ᾿Αλεξανδρείας καὶ ᾿Ιεροσολύμων». προφανῶς ἡ προσθήκη αὐτὴ ἐγέ¬νε¬το κατόπιν μελέτης καὶ εἰδικῆς ἀποφάσεως ἐντὸς τοῦ γενικωτέρου πλαισίου ἐμπλουτισμοῦ καὶ βελτιώσεως τοῦ τυπικοῦ τοῦ ἡμερολογίου κατὰ τὸ ἔτος ἐκεῖνο, διότι εἰς τὴν σύνταξιν τοῦ τυπικοῦ συμμετεῖχε καὶ ὁ Γ. Μπεκατῶρος. ἔκτοτε εἰς ὅλα τὰ ἔτη μέχρι τοῦ 2006 –μὲ ὡρισμένας ἐξαιρέσεις– δημοσιεύονται εἰς τὸ «῾Η¬με¬ρο¬λόγιον» (ἀργότερον «Δίπτυχα») ἀμφότεραι αἱ τάξεις τῆς λιτανεύσεως.
Εἰς τὰ ἡμερολόγια τῶν ἐτῶν 1971 καὶ 1972 δημοσιεύονται ἀμφότεραι αἱ τά¬ξεις, ὅπως καὶ τῷ 1970.
Εἰς τὰ ἡμερολόγια τῶν ἐτῶν 1973 καὶ 1974 δημοσιεύεται μόνον ἡ συνήθης καὶ συντομωτέρα τάξις, διὰ δὲ τὴν λιτάνευσιν κατὰ τὴν τάξιν τῶν πατριαρχείων ᾿Αλεξανδρείας καὶ ᾿Ιεροσολύμων, ἐτίθετο ὑποσημείωσις παραπέμπουσα εἰς τὰ ἡμερολόγια τῶν ἐτῶν 1970-1972.
Εἰς τὰ ἡμερολόγια τῶν ἐτῶν 1975-1977, 1979-1985, 1989-1992 δημοσιεύ¬ον-ται ἀμφότεραι αἱ τάξεις μὲ τὰς αὐτὰς ἐπιγραφάς, ὡς τῷ 1970. σημειωτέον ὅτι τὸ τυπικὸν εἰς τὰ ἡμερολόγια τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος ἀπὸ τοῦ 1975 περίπου μέχρι τοῦ 2001 κατηρτίζετο ὑπὸ τοῦ ἀειμνήστου πρωτοψάλτου ᾿Αποστόλου Βαλ¬λην¬δρᾶ πλὴν ἐξαιρέσεών τινων.
Κατὰ τὰ ἔτη 1986-1988 ἐν τοῖς ἡμερολογίοις δημοσιεύεται μόνον ἡ σύντομος τάξις καὶ οὐδαμοῦ γίνεται μνεία τῆς τάξεως τῶν πατριαρχείων ᾿Αλεξανδρείας καὶ ᾿Ιεροσολύμων.
᾿Απὸ τοῦ ἔτους 1991 ἤρξατο ἐκδιδόμενον τὸ ἐτήσιον ἡμερολόγιον τῆς ἐκκλη¬σίας τῆς Κύπρου. εἰς αὐτὸ δημοσιεύεται ἡ λιτανεία τῶν ἱερῶν εἰκόνων μόνον κατὰ τὴν ἐκτενῆ τάξιν (Η.Ε.Κ. 1999, σ. 134).
᾿Απὸ τοῦ ἔτους 1993 ἤρξατο ἐκδιδόμενον τὸ ἐτήσιον ἡμερολόγιον τοῦ οἰκουμε¬νικοῦ πατριαρχείου. τὸ τυπικὸν μέρος αὐτοῦ καταρτίζεται ὑπὸ τοῦ οἰκονόμου Με¬λε¬τίου Σακκουλίδη. κατὰ τὴν κυριακὴν τῆς ὀρθοδοξίας δὲν ὑπάρχει πρὸ τῆς λει¬τουρ¬γίας λιτανεία τῶν εἰκόνων, ὅπως εἴδαμεν εἰς τὰς ἐκκλησίας ᾿Αλεξανδρείας, ᾿Ιεροσολύμων, Κύπρου, καὶ ῾Ελλάδος, ἀλλὰ μόνον μετὰ τὴν λειτουργίαν τελεῖται τὸ τρισάγιον πάντων τῶν τελευτησάντων χριστιανῶν (Τ.Μ.Ε. σ. 338 §30) ἢ τῶν ὑπὲρ τῆς πίστεως ἡμῶν τελειωθέντων (Η.Ο.Π. 2006, σ. 135). μετὰ τὴν ἀπόλυσιν τοῦ τρισαγίου, τοῦ πατριάρχου πορευομένου ἐκ τοῦ ναοῦ πρὸς τὸν πατριαρχικὸν οἶκον σχηματίζεται μικρὰ πομπή, τῶν συμμετεχόντων κρατούντων καὶ εἰκόνας, ἀλλ᾿ οὔτε εὐχή τις λέγεται οὔτε τὸ ἀπολυτίκιον τῆς ἡμέρας οὔτε τὸ «Τίς Θεὸς μέγας»· μόνον ὁ πατριάρχης εὐλογεῖ διὰ μικρᾶς εἰκόνος τοῦ Χριστοῦ τὸ πλῆθος τῶν πιστῶν. ὑπὸ τοῦ Τ.Μ.Ε. προβλέπεται μὲν τὸ τρισάγιον τῶν κεκοιμημένων, ἀλλ᾿ ὄχι ἡ ἐπακόλουθος πομπὴ μετὰ εἰκόνων ἀνὰ χεῖρας, πρᾶξις ἄγνωστος ἐν Φαναρίῳ τοὐλάχιστον μέχρι τοῦ ἔτους 1935 (Τυπικὸν ᾿Αγγέλου Βουδούρη, ἔκ¬δο¬σις 1997, σ. 232 [§254]).
᾿Απὸ τοῦ ἔτους 1996 ἐκδίδεται ἐν ᾿Αθήναις τὸ ἐτήσιον «Μικρὸν τυπικὸν» (κατὰ τὸ τυπικὸν τῆς μεγάλης τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίας) συντασσόμενον ὑπὸ ἐπι¬τροπῆς, ἀνωνύμου παραμενούσης ἄχρι τοῦδε. εἰς τὴν κυριακὴν τῆς ὀρθοδοξίας δη¬μοσιεύονται μέχρι σήμερον ἀμφότεραι αἱ τάξεις τῆς λιτανείας, ἥ τε σύντομος καὶ ἡ ἐκτενής.
᾿Επίσης ἀπὸ τοῦ ἔτους 1996 ἤρξατο ἐκδιδομένη ὑπὸ τοῦ ᾿Αποστόλου Παπα¬χρίστου ἡ ἐτήσιος «Τυπικὴ διάταξις» τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν». εἰς τὴν κυριακὴν τῆς ὀρθοδοξίας κατὰ μὲν τὸ 1996 ἐδημοσίευσε τὴν ἐκτενῆ τάξιν ὡς εἶχεν αὐτὴν ὁ Γ. Μπεκατῶρος, ἀπὸ δὲ τοῦ 1997 ἄχρι τοῦ 2005 ἐδημοσίευε τὴν ἐκτενῆ τάξιν, ἀλλὰ συνεπλήρωσεν αὐτοβούλως αὐτὴν καὶ δι᾿ ἑτέρων τμημάτων ἐκ τοῦ Συνο¬δι¬κοῦ· κυρίως δὲ προσετέθησαν διὰ πρώτην φορὰν ἐνταῦθα καὶ ἀναθεματισμοὶ τῶν αἱρετικῶν. καὶ ναὶ μὲν συνεχίζει ὁ ἐκδότης νὰ ἐπιγράφῃ τὴν λιτανείαν «κατὰ τὴν τάξιν τῶν πατριαρχείων ᾿Αλεξανδρείας καί ᾿Ιεροσολύμων», ἀλλ᾿ εἶναι πρόδηλον ὅτι οὕτως ἐσχηματίσθη καὶ τρίτη παραλλαγὴ τῆς αὐτῆς λιτανείας, ἥ τις ἐφεξῆς θὰ καλῆται ἐκτενεστέρα. εἰς τὴν «Τυπικὴν διάταξιν» τοῦ ἔτους 2006 ὁ ᾿Απ. Παπαχρῖστος δημοσιεύει καὶ τὴν ἐκτενεστέραν τάξιν καὶ τὴν γνωστὴν σύντομον· μάλιστα δὲ τὴν σύντομον ἐπιγράφει ἐσφαλμένως ὡς λιτανείαν «κατὰ τὴν τάξιν τοῦ πατριαρ¬χείου Κωνσταντινουπόλεως».
Εἰς τὰ «Δίπτυχα», ὡς μετωνομάσθη τὸ ἡμερολόγιον τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος ἀπὸ τοῦ 1989, τῶν ἐτῶν 1999-2001 δημοσιεύονται ἀμφότεραι αἱ τάξεις τῆς λιτανείας, ἡ σύντομος καὶ ἡ ἐκτενής.
Τῷ 2001 ἐκδίδεται ὑπὸ τοῦ ἀρχιμανδρίτου Πατρικίου Καλεώδη ὁ «Κῶδιξ εἰδι¬κῶν θεμάτων ἐκκλησιαστικῆς τάξεως καὶ ἐκκλησιαστικῆς ἐθιμοτυπίας», ὅπου ἀναγράφεται ἀναλυτικῶς ἡ τάξις τῆς λιτανείας ἐν τῷ καθεδρικῷ ναῷ ᾿Αθηνῶν (σ. 106-108, §§31-36). πρόκειται περὶ τῆς ἐκτενοῦς λιτανείας, ἥ τις χαρακτηρίζεται ὡς τελουμένη «κατὰ τὸ τυπικὸν τοῦ πατριαρχείου ᾿Ιεροσολύμων». εἰς τὴν §30 τῆς σ. 106 προβλέπει ὁ κῶδιξ καὶ τὴν συνοπτικὴν τελετήν, ἀλλὰ σχεδὸν πάντοτε τελεῖται μεγαλοπρεπῶς ἡ ἐκτενὴς λιτανεία, διότι γίνεται ἀρχιεπισκοπικὴ καὶ συνοδικὴ θεία λειτουργία, παρίσταται δὲ ἀνέκαθεν ὁ πρόεδρος τῆς δημοκρατίας καὶ ἄλλοι πολιτικοὶ ἀρχηγοὶ καὶ ἐπίσημοι.
Εἰς τὰ «Δίπτυχα» τοῦ ἔτους 2002 δημοσιεύεται αἴφνης μόνον ἡ ἐκτενὴς λιτανεία κατὰ τὴν τάξιν τῶν πατριαρχείων ᾿Αλεξανδρείας καὶ ᾿Ιεροσολύμων, πα¬ρα¬λείπεται δὲ διὰ πρώτην φορὰν ἡ σύντομος. ἴσως τοῦτο νὰ ὀφείλεται εἰς τυπογραφικὸν ἀβλέπτημα ἢ εἰς τὸ ὅτι κατὰ τὸ ἔτος τοῦτο συντάκτης τοῦ τυπικοῦ τῶν Διπτύχων εἶναι ὁ ᾿Απόστολος Παπαχρῖστος (μέχρι τοῦ ἔτους 2006).
Εἰς τὰ «Δίπτυχα» τοῦ ἔτους 2003 καὶ πάλιν δημοσιεύεται μόνον μία λιτανεία μὲ τὴν ἐπιγραφὴν μὲν «κατὰ τὴν τάξιν τῶν πατριαρχείων ᾿Αλεξανδρείας καὶ ᾿Ιεροσολύμων», ἀλλὰ πρόκειται περὶ τῆς ἐκτενεστέρας μορφῆς (μετὰ τῶν ἀνα¬θε¬ματισμῶν, τοὺς ὁποίους ὁ συντάκτης τοῦ τυπικοῦ αὐτοβούλως ἔχει προσθέσει εἰς τὴν τελετὴν ἐκ τοῦ ἐν τῷ τριῳδίῳ Συνοδικοῦ τῆς ὀρθοδοξίας).
Τῷ 2004 δημοσιεύεται εἰς τὰ «Δίπτυχα» πρῶτον ἡ σύντομος τάξις, ἥ τις καὶ ἐδῶ ἐπιγράφεται ἐσφαλμένως ὡς «λιτανεία τῶν ἱερῶν εἰκόνων κατὰ τὴν τάξιν τοῦ πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως», καὶ εἶτα ἡ ἐκτενεστέρα τάξις. τὰ αὐτὰ ἐπα¬να¬λαμβάνονται καὶ κατὰ τὰ ἔτη 2005 καὶ 2006. ὡς ὅμως ἐδηλώθη ἐν τοῖς ἔμ¬προ¬σθεν, ἡ σύντομος τάξις τῆς λιτανείας καθωρίσθη ὑπὸ τοῦ ἀρχιεπισκόπου Χρυ¬σο¬στόμου Παπαδοπούλου, καὶ προέρχεται μὲν ἐκ τῆς σχετικῆς διατάξεως τοῦ τρι¬ῳ-δίου, ἀλλὰ δὲν συνηθίζεται εἰς τὴν τάξιν τοῦ οἰκουμενικοῦ πατριαρχείου. ἑπομέ¬νως ἡ εἰς τὸν ὑπότιτλον φράσις «κατὰ τὴν τάξιν τοῦ οἰκουμενικοῦ πατριαρχείου» πρέπει νὰ θεωρηθῇ ἐσφαλμένη καὶ ὀβελιστέα.
Εἶναι σαφὲς ἐκ τῶν ἀνωτέρω ὅτι ἡ ἐκτενὴς τάξις τῶν πατριαρχείων ᾿Αλε¬ξαν¬δρείας καὶ ᾿Ιεροσολύμων δημοσιεύεται μὲν εἰς τὸ ἡμερολόγιον τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος ἀπὸ τοῦ ἔτους 1970, ἦτο ὅμως γνωστὴ καὶ παλαιότερον, τοὐλάχιστον ἀπὸ τοῦ 1951 (1954) μὲ τὴν Τάξιν τοῦ Γ. Μπεκατώρου, ἠκολουθεῖτο δὲ εἰς ὡρι¬σμέ¬νας ἐνορίας καὶ μητροπόλεις ὡς τοπικὸν ἔθος. αὐθαιρέτως κατὰ τὸ 1997 ἐνε¬πλου¬τίσθη εἰς ἰδιωτικὴν ἔκδοσιν μὲ ἀναθεματισμούς, καθόσον αἱ τοιαῦται προ¬σ¬θῆκαι ἐγένοντο ἄνευ ἀποφάσεως κάποιας ἐκκλησιαστικῆς ἀρχῆς.
Σημειωτέον ἐπίσης ὅτι εἰς τὰ τυπικὰ τῆς λαύρας τοῦ ἁγίου Σάββα (Βενετία 1643, κεφ. 32) καὶ τοῦ Γεωργίου ῾Ρήγα (ἔκδοσις 1994, σ. 775) προβλέπεται λιτανεία τῶν εἰκόνων ἐκτὸς τοῦ ναοῦ καὶ ἀνάγνωσις ὅλου τοῦ συνοδικοῦ, ὡς ἔχει ἐν τῷ τριῳδίῳ. οἱαδήποτε λιτανεία τῶν εἰκόνων καὶ ἀνάγνωσις τοῦ Συνοδικοῦ εἶναι ἄγνωστος εἰς τὰ ἀθωνικὰ τυπικὰ τῆς ἁγίου Διονυσίου (σ. 442-443) καὶ τῆς ἁγίου Παύλου (χφ. 372, σ. 271), ἀλλὰ καὶ εἰς τὰ πατριαρχικὰ τυπικά.
Συμφώνως μὲ ἀπόφασιν τῆς ἱ. συνόδου τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος, ληφθεῖσαν τῇ 6ῃ ἀπριλίου 2006, εἰς τὰ «Δίπτυχα» τοῦ ἔτους 2007 θὰ δημοσιευθῇ χάριν ὁμοιομορφίας μόνον μία τάξις λιτανεύσεως διὰ τὴν κυριακὴν τῆς ὀρθοδοξίας, ἡ τηρουμένη ἐν τῷ καθεδρικῷ ναῷ τῆς ἱ. ἀρχιεπισκοπῆς ᾿Αθηνῶν (ἤ τοι ἡ «ἐκτε¬νὴς» ἡ προερχομένη, ὡς λέγεται, ἐκ τοῦ τυπικοῦ τοῦ πατριαρχείου ᾿Ιεροσολύμων), ἐλαφρῶς προσηρμοσμένη εἰς τὰς ἀνάγκας τῶν ἐνοριακῶν ναῶν, ἔνθα συχνάκις ἡ ὅ¬λη τελετὴ διεξάγεται ὑπὸ ἑνὸς καὶ μόνου ἱερέως. διὰ τῆς ἀποφάσεως ταύτης ἐπισήμως λύεται ὑπὸ τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος τὸ ὑφιστάμενον μέχρι σήμερον πρόβλημα ποίαν τάξιν ἔπρεπε νὰ ἀκολουθήσῃ ὁ τελετουργὸς διὰ ταύτην τὴν λιτανείαν τῶν ἱερῶν εἰκόνων.
Διονύσιος Ἀνατολικιώτης
(ἐδημοσιεύθη στὸν «᾿Εφημέριο», ἔτος 56ον, τεῦχος 2, φεβρουάριος 2007)
Νεώτερον σημείωμα, 7/1/2011.
1. Εἰς τὰ «Δίπτυχα» τῶν ἐτῶν 2007 καὶ 2008 ἐδημοσιεύθη πράγματι μόνον ἡ ἐκτενὴς τάξις λιτανεύσεως τῶν εἰκόνων. ἐπειδὴ ὅμως εἰς πολλοὺς ναοὺς τῆς ἐπαρχίας δὲν ὑπάρχουν αἱ προϋποθέσεις διὰ τὴν τήρησίν της καὶ κατόπιν αἰτήσεως πολλῶν πιστῶν (κληρικῶν καὶ λαϊκῶν), ἀπὸ τοῦ 2009 δημοσιεύονται ἀμφότεραι αἱ λιτανεῖαι, καὶ ἡ σύντομος καὶ ἡ ἐκτενής, πρὸς ἐξυπηρέτησιν πάντων. καὶ νομίζω ὅτι τοῦτο εἶναι τὸ καλλίτερον.
2. ᾿Απὸ τοῦ ἔτους 2008 συντάκτης τοῦ ἐτησίου τυπικοῦ τοῦ ἡμερολογίου τοῦ οἰκουμενικοῦ πατριαρχείου εἶναι ὁ πρωτοπρεσβύτερος τοῦ οἰκου¬με-νικοῦ θρόνου Γεώργιος Λαδουκάκης.
τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος
δημοσίευσις τῆς λιτανείας τῶν ἱ. εἰκόνων
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
῾Ο ἀείμνηστος ᾿Εμμανουὴλ Φαρλέκας, πρωτονοτάριος τῆς ἀρχιεπισκοπῆς ᾿Αθηνῶν, ἐξέδιδεν ἀπὸ τοῦ 1924 μέχρι τοῦ 1951 «ἐγκόλπιον ἐκκλησιαστικὸν ἡμε¬ρολόγιον», τὴν ἔκδοσιν τοῦ ὁποίου ἀργότερον ἐσυνέχισεν ἡ ἐκκλησία τῆς ῾Ελ¬λάδος. ἐν τῷ ἡμερολογίῳ τοῦ 1935 εἰς τὴν κυριακὴν τῆς ὀρθοδοξίας ὁ ᾿Εμ. Φαρ¬λέ¬κας σημειοῖ· «πρὸς εὐκολίαν τῶν εὐλαβεστάτων ἐφημερίων καταχωρίζονται αἱ εἰς τὸ τέλος τῆς ὑπὸ τοῦ μακ. ἀρχιεπισκόπου ἡμῶν καθιερωμένης λιτανείας πρὸ τῆς εἰσόδου τοῦ ναοῦ ἀναγινωσκόμεναι περικοπαὶ ἐκ τοῦ ἐν τῷ τριῳδίῳ Συνοδικοῦ τῆς ζ῞ οἰκουμενικῆς συνόδου». ἀκολουθεῖ ἡ γνωστὴ εὐχὴ «Οἱ προφῆται ὡς εἶδον, οἱ ἀπόστολοι ὡς ἐδίδαξαν...», μετὰ τοῦ «αἰωνία ἡ μνήμη» ψαλλομένου ἐκ τρίτου, καὶ μέχρι τῆς φράσεως «καὶ πάντων τῶν ἁγίων. ἀμήν». εἶτα ψάλλεται τὸ «Τίς Θεὸς μέγας» καὶ λήγει ἡ λιτανεία. ἑπομένως τὴν λιτανείαν ταύτην καὶ τὸ ἀναγι¬νω¬σκόμενον ἐκ τοῦ Συνοδικοῦ ἀπόσπασμα καθιέρωσε διὰ πρώτην φορὰν ἐν τοῖς νεω¬τέ¬ροις χρόνοις εἰς τὴν ῾Ελλαδικὴν ἐκκλησίαν ὁ ἀρχιεπίσκοπος ᾿Αθηνῶν Χρυσό-στομος (Α΄) Παπαδόπουλος (1923-1938)
Εἰς τὸ «῾Ημερολόγιον τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος» τοῦ ἔτους 1954 (μικροῦ σχήματος, 12 Χ 17 ἑκ., ἐγκόλπιον, συνέχεια ἀπὸ τοῦ 1951 τοῦ ἐπὶ τριακον¬τα¬ετίαν ἐκδοθέντος ὑπὸ ᾿Εμ. Φαρλέκα ἡμερολογίου) κατὰ τὴν α΄ κυριακὴν τῶν νη¬στειῶν (τῆς ὀρθοδοξίας) ἀναγράφεται σύντομος τάξις τῆς λιτανείας μετὰ τὸ ᾀσμα¬τικὸν τῆς δοξολογίας (ἄνευ ὑποτίτλου τινός), ἥ τις ἐφεξῆς θὰ καλῆται σύντομος.
Σημειωτέον ὅτι ἡ τοιαύτη λιτανεία οὔτε ἐν τῷ τυπικῷ Βιολάκη προβλέπεται οὔτε ἐν Φαναρίῳ τελεῖται· ἀνάλογος ὅμως λιτανεία τελεῖται ἐν τοῖς πατριαρχείοις ᾿Αλεξανδρείας καὶ ᾿Ιεροσολύμων. ἀπὸ τοῦ ἔτους 1951 ἤρξατο καὶ ὁ ἀείμνηστος Γεώργιος Μπεκατῶρος νὰ ἐκδίδῃ τὴν «Τάξιν τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν» (κατὰ τὸ τυπικὸν τῆς μεγάλης τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίας), ἔνθα ἐδημοσίευε τὴν λιτανείαν τῶν ἱερῶν εἰκόνων «κατὰ τὴν τάξιν τῶν πατριαρχείων ᾿Αλεξανδρείας καὶ ᾿Ιερο¬σο¬λύμων», ὡς ἐδηλοῦτο εἰς σχετικὸν ὑπότιτλον (Τάξις 1954, σ. 65). ἡ λιτανεία αὕτη ἐφεξῆς θὰ καλῆται ἐκτενής, διότι εἶναι μεγαλειτέρα καὶ πλουσιωτέρα τῆς συντόμου τάξεως, ἥ τις εἶχε καθιερωθῆ ἐν τῷ μητροπολιτικῷ ναῷ ᾿Αθηνῶν.
Εἰς τὰ ἡμερολόγια τῶν ἐτῶν 1956 καὶ 1958 μετὰ τὴν δοξολογίαν σημειοῦται ἁπλῶς ὅτι μετὰ τὸ ᾀσματικὸν τελεῖται ἡ λιτανεία «κατὰ τὴν ἐν ἡμερολογίοις προηγουμένων ἐτῶν διάταξιν», ἡ δὲ τάξις τῆς λιτανείας δὲν ἐπαναλαμβάνεται.
Εἰς τὸ ἡμερολόγιον τοῦ ἔτους 1959 ἡ σύντομος τελετὴ τῆς λιτανείας τίθεται μετὰ τὴν λειτουργίαν, ἀναγραφομένη διεξοδικώτερόν πως ἀπὸ ὅ,τι εἰς τὰ προ¬η¬γούμενα ἔτη, μὲ ὑπότιτλον «῾Η τάξις τῆς λιτανεύσεως τῶν ἱερῶν εἰκόνων». δια¬τη¬ρεῖται πάντως ἡ σύντομος λιτανεία καὶ εὐχὴ ἡ ὁρισθεῖσα ὑπὸ τοῦ ἀρχιε¬πι¬σκόπου Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου.
Εἰς τὰ ἡμερολόγια τῶν ἐτῶν 1960-1969 ἡ σύντομος τελετὴ τίθεται μετὰ τὸ ᾀσματικὸν τῆς δοξολογίας, κατὰ δὲ τὰ λοιπὰ ἔχει ὡς ἐν τῷ ἡμερολογίῳ τοῦ 1959. καθ᾿ ὅλον αὐτὸ τὸ διάστημα ὁ Γ. Μπεκατῶρος ἐκδίδων τὴν Τάξιν αὐτοῦ ἐδημοσίευε μόνον τὴν ἐκτενῆ τελετὴν τῆς λιτανείας.
Εἰς τὸ ἡμερολόγιον τοῦ ἔτους 1970 ὑπάρχουν ἱκαναὶ καὶ ἀξιόλογοι μεταβολαὶ βελτιωτικαὶ τῆς ἐμφανίσεως καὶ τοῦ περιεχομένου αὐτοῦ. κατ᾿ ἀρχὰς μεγαλώνει τὸ σχῆμα τοῦ βιβλίου (γίνεται 14 Χ 21 ἑκ.), εἶτα ἐμπλουτίζεται τὸ περιεχόμενον τοῦ τυπικοῦ, ἐνῷ καὶ τὸ διοικητικὸν τμῆμα ἐμφανίζεται πλουσιώτερον. εἰς τὴν κυριακὴν τῆς ὀρθοδοξίας διὰ πρώτην φορὰν παρατίθενται καὶ αἱ δύο τάξεις λι¬τα¬νεύσεως τῶν εἰκόνων, ἡ συνήθης σύντομος μὲ τὴν γνωστὴν ἐπιγραφὴν «῾Η τάξις τῆς λιτανεύσεως τῶν ἱερῶν εἰκόνων» καὶ ἡ ὀλίγον ἐκτενὴς «κατὰ τὴν τάξιν τῶν πατριαρχείων ᾿Αλεξανδρείας καὶ ᾿Ιεροσολύμων». προφανῶς ἡ προσθήκη αὐτὴ ἐγέ¬νε¬το κατόπιν μελέτης καὶ εἰδικῆς ἀποφάσεως ἐντὸς τοῦ γενικωτέρου πλαισίου ἐμπλουτισμοῦ καὶ βελτιώσεως τοῦ τυπικοῦ τοῦ ἡμερολογίου κατὰ τὸ ἔτος ἐκεῖνο, διότι εἰς τὴν σύνταξιν τοῦ τυπικοῦ συμμετεῖχε καὶ ὁ Γ. Μπεκατῶρος. ἔκτοτε εἰς ὅλα τὰ ἔτη μέχρι τοῦ 2006 –μὲ ὡρισμένας ἐξαιρέσεις– δημοσιεύονται εἰς τὸ «῾Η¬με¬ρο¬λόγιον» (ἀργότερον «Δίπτυχα») ἀμφότεραι αἱ τάξεις τῆς λιτανεύσεως.
Εἰς τὰ ἡμερολόγια τῶν ἐτῶν 1971 καὶ 1972 δημοσιεύονται ἀμφότεραι αἱ τά¬ξεις, ὅπως καὶ τῷ 1970.
Εἰς τὰ ἡμερολόγια τῶν ἐτῶν 1973 καὶ 1974 δημοσιεύεται μόνον ἡ συνήθης καὶ συντομωτέρα τάξις, διὰ δὲ τὴν λιτάνευσιν κατὰ τὴν τάξιν τῶν πατριαρχείων ᾿Αλεξανδρείας καὶ ᾿Ιεροσολύμων, ἐτίθετο ὑποσημείωσις παραπέμπουσα εἰς τὰ ἡμερολόγια τῶν ἐτῶν 1970-1972.
Εἰς τὰ ἡμερολόγια τῶν ἐτῶν 1975-1977, 1979-1985, 1989-1992 δημοσιεύ¬ον-ται ἀμφότεραι αἱ τάξεις μὲ τὰς αὐτὰς ἐπιγραφάς, ὡς τῷ 1970. σημειωτέον ὅτι τὸ τυπικὸν εἰς τὰ ἡμερολόγια τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος ἀπὸ τοῦ 1975 περίπου μέχρι τοῦ 2001 κατηρτίζετο ὑπὸ τοῦ ἀειμνήστου πρωτοψάλτου ᾿Αποστόλου Βαλ¬λην¬δρᾶ πλὴν ἐξαιρέσεών τινων.
Κατὰ τὰ ἔτη 1986-1988 ἐν τοῖς ἡμερολογίοις δημοσιεύεται μόνον ἡ σύντομος τάξις καὶ οὐδαμοῦ γίνεται μνεία τῆς τάξεως τῶν πατριαρχείων ᾿Αλεξανδρείας καὶ ᾿Ιεροσολύμων.
᾿Απὸ τοῦ ἔτους 1991 ἤρξατο ἐκδιδόμενον τὸ ἐτήσιον ἡμερολόγιον τῆς ἐκκλη¬σίας τῆς Κύπρου. εἰς αὐτὸ δημοσιεύεται ἡ λιτανεία τῶν ἱερῶν εἰκόνων μόνον κατὰ τὴν ἐκτενῆ τάξιν (Η.Ε.Κ. 1999, σ. 134).
᾿Απὸ τοῦ ἔτους 1993 ἤρξατο ἐκδιδόμενον τὸ ἐτήσιον ἡμερολόγιον τοῦ οἰκουμε¬νικοῦ πατριαρχείου. τὸ τυπικὸν μέρος αὐτοῦ καταρτίζεται ὑπὸ τοῦ οἰκονόμου Με¬λε¬τίου Σακκουλίδη. κατὰ τὴν κυριακὴν τῆς ὀρθοδοξίας δὲν ὑπάρχει πρὸ τῆς λει¬τουρ¬γίας λιτανεία τῶν εἰκόνων, ὅπως εἴδαμεν εἰς τὰς ἐκκλησίας ᾿Αλεξανδρείας, ᾿Ιεροσολύμων, Κύπρου, καὶ ῾Ελλάδος, ἀλλὰ μόνον μετὰ τὴν λειτουργίαν τελεῖται τὸ τρισάγιον πάντων τῶν τελευτησάντων χριστιανῶν (Τ.Μ.Ε. σ. 338 §30) ἢ τῶν ὑπὲρ τῆς πίστεως ἡμῶν τελειωθέντων (Η.Ο.Π. 2006, σ. 135). μετὰ τὴν ἀπόλυσιν τοῦ τρισαγίου, τοῦ πατριάρχου πορευομένου ἐκ τοῦ ναοῦ πρὸς τὸν πατριαρχικὸν οἶκον σχηματίζεται μικρὰ πομπή, τῶν συμμετεχόντων κρατούντων καὶ εἰκόνας, ἀλλ᾿ οὔτε εὐχή τις λέγεται οὔτε τὸ ἀπολυτίκιον τῆς ἡμέρας οὔτε τὸ «Τίς Θεὸς μέγας»· μόνον ὁ πατριάρχης εὐλογεῖ διὰ μικρᾶς εἰκόνος τοῦ Χριστοῦ τὸ πλῆθος τῶν πιστῶν. ὑπὸ τοῦ Τ.Μ.Ε. προβλέπεται μὲν τὸ τρισάγιον τῶν κεκοιμημένων, ἀλλ᾿ ὄχι ἡ ἐπακόλουθος πομπὴ μετὰ εἰκόνων ἀνὰ χεῖρας, πρᾶξις ἄγνωστος ἐν Φαναρίῳ τοὐλάχιστον μέχρι τοῦ ἔτους 1935 (Τυπικὸν ᾿Αγγέλου Βουδούρη, ἔκ¬δο¬σις 1997, σ. 232 [§254]).
᾿Απὸ τοῦ ἔτους 1996 ἐκδίδεται ἐν ᾿Αθήναις τὸ ἐτήσιον «Μικρὸν τυπικὸν» (κατὰ τὸ τυπικὸν τῆς μεγάλης τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίας) συντασσόμενον ὑπὸ ἐπι¬τροπῆς, ἀνωνύμου παραμενούσης ἄχρι τοῦδε. εἰς τὴν κυριακὴν τῆς ὀρθοδοξίας δη¬μοσιεύονται μέχρι σήμερον ἀμφότεραι αἱ τάξεις τῆς λιτανείας, ἥ τε σύντομος καὶ ἡ ἐκτενής.
᾿Επίσης ἀπὸ τοῦ ἔτους 1996 ἤρξατο ἐκδιδομένη ὑπὸ τοῦ ᾿Αποστόλου Παπα¬χρίστου ἡ ἐτήσιος «Τυπικὴ διάταξις» τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν». εἰς τὴν κυριακὴν τῆς ὀρθοδοξίας κατὰ μὲν τὸ 1996 ἐδημοσίευσε τὴν ἐκτενῆ τάξιν ὡς εἶχεν αὐτὴν ὁ Γ. Μπεκατῶρος, ἀπὸ δὲ τοῦ 1997 ἄχρι τοῦ 2005 ἐδημοσίευε τὴν ἐκτενῆ τάξιν, ἀλλὰ συνεπλήρωσεν αὐτοβούλως αὐτὴν καὶ δι᾿ ἑτέρων τμημάτων ἐκ τοῦ Συνο¬δι¬κοῦ· κυρίως δὲ προσετέθησαν διὰ πρώτην φορὰν ἐνταῦθα καὶ ἀναθεματισμοὶ τῶν αἱρετικῶν. καὶ ναὶ μὲν συνεχίζει ὁ ἐκδότης νὰ ἐπιγράφῃ τὴν λιτανείαν «κατὰ τὴν τάξιν τῶν πατριαρχείων ᾿Αλεξανδρείας καί ᾿Ιεροσολύμων», ἀλλ᾿ εἶναι πρόδηλον ὅτι οὕτως ἐσχηματίσθη καὶ τρίτη παραλλαγὴ τῆς αὐτῆς λιτανείας, ἥ τις ἐφεξῆς θὰ καλῆται ἐκτενεστέρα. εἰς τὴν «Τυπικὴν διάταξιν» τοῦ ἔτους 2006 ὁ ᾿Απ. Παπαχρῖστος δημοσιεύει καὶ τὴν ἐκτενεστέραν τάξιν καὶ τὴν γνωστὴν σύντομον· μάλιστα δὲ τὴν σύντομον ἐπιγράφει ἐσφαλμένως ὡς λιτανείαν «κατὰ τὴν τάξιν τοῦ πατριαρ¬χείου Κωνσταντινουπόλεως».
Εἰς τὰ «Δίπτυχα», ὡς μετωνομάσθη τὸ ἡμερολόγιον τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος ἀπὸ τοῦ 1989, τῶν ἐτῶν 1999-2001 δημοσιεύονται ἀμφότεραι αἱ τάξεις τῆς λιτανείας, ἡ σύντομος καὶ ἡ ἐκτενής.
Τῷ 2001 ἐκδίδεται ὑπὸ τοῦ ἀρχιμανδρίτου Πατρικίου Καλεώδη ὁ «Κῶδιξ εἰδι¬κῶν θεμάτων ἐκκλησιαστικῆς τάξεως καὶ ἐκκλησιαστικῆς ἐθιμοτυπίας», ὅπου ἀναγράφεται ἀναλυτικῶς ἡ τάξις τῆς λιτανείας ἐν τῷ καθεδρικῷ ναῷ ᾿Αθηνῶν (σ. 106-108, §§31-36). πρόκειται περὶ τῆς ἐκτενοῦς λιτανείας, ἥ τις χαρακτηρίζεται ὡς τελουμένη «κατὰ τὸ τυπικὸν τοῦ πατριαρχείου ᾿Ιεροσολύμων». εἰς τὴν §30 τῆς σ. 106 προβλέπει ὁ κῶδιξ καὶ τὴν συνοπτικὴν τελετήν, ἀλλὰ σχεδὸν πάντοτε τελεῖται μεγαλοπρεπῶς ἡ ἐκτενὴς λιτανεία, διότι γίνεται ἀρχιεπισκοπικὴ καὶ συνοδικὴ θεία λειτουργία, παρίσταται δὲ ἀνέκαθεν ὁ πρόεδρος τῆς δημοκρατίας καὶ ἄλλοι πολιτικοὶ ἀρχηγοὶ καὶ ἐπίσημοι.
Εἰς τὰ «Δίπτυχα» τοῦ ἔτους 2002 δημοσιεύεται αἴφνης μόνον ἡ ἐκτενὴς λιτανεία κατὰ τὴν τάξιν τῶν πατριαρχείων ᾿Αλεξανδρείας καὶ ᾿Ιεροσολύμων, πα¬ρα¬λείπεται δὲ διὰ πρώτην φορὰν ἡ σύντομος. ἴσως τοῦτο νὰ ὀφείλεται εἰς τυπογραφικὸν ἀβλέπτημα ἢ εἰς τὸ ὅτι κατὰ τὸ ἔτος τοῦτο συντάκτης τοῦ τυπικοῦ τῶν Διπτύχων εἶναι ὁ ᾿Απόστολος Παπαχρῖστος (μέχρι τοῦ ἔτους 2006).
Εἰς τὰ «Δίπτυχα» τοῦ ἔτους 2003 καὶ πάλιν δημοσιεύεται μόνον μία λιτανεία μὲ τὴν ἐπιγραφὴν μὲν «κατὰ τὴν τάξιν τῶν πατριαρχείων ᾿Αλεξανδρείας καὶ ᾿Ιεροσολύμων», ἀλλὰ πρόκειται περὶ τῆς ἐκτενεστέρας μορφῆς (μετὰ τῶν ἀνα¬θε¬ματισμῶν, τοὺς ὁποίους ὁ συντάκτης τοῦ τυπικοῦ αὐτοβούλως ἔχει προσθέσει εἰς τὴν τελετὴν ἐκ τοῦ ἐν τῷ τριῳδίῳ Συνοδικοῦ τῆς ὀρθοδοξίας).
Τῷ 2004 δημοσιεύεται εἰς τὰ «Δίπτυχα» πρῶτον ἡ σύντομος τάξις, ἥ τις καὶ ἐδῶ ἐπιγράφεται ἐσφαλμένως ὡς «λιτανεία τῶν ἱερῶν εἰκόνων κατὰ τὴν τάξιν τοῦ πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως», καὶ εἶτα ἡ ἐκτενεστέρα τάξις. τὰ αὐτὰ ἐπα¬να¬λαμβάνονται καὶ κατὰ τὰ ἔτη 2005 καὶ 2006. ὡς ὅμως ἐδηλώθη ἐν τοῖς ἔμ¬προ¬σθεν, ἡ σύντομος τάξις τῆς λιτανείας καθωρίσθη ὑπὸ τοῦ ἀρχιεπισκόπου Χρυ¬σο¬στόμου Παπαδοπούλου, καὶ προέρχεται μὲν ἐκ τῆς σχετικῆς διατάξεως τοῦ τρι¬ῳ-δίου, ἀλλὰ δὲν συνηθίζεται εἰς τὴν τάξιν τοῦ οἰκουμενικοῦ πατριαρχείου. ἑπομέ¬νως ἡ εἰς τὸν ὑπότιτλον φράσις «κατὰ τὴν τάξιν τοῦ οἰκουμενικοῦ πατριαρχείου» πρέπει νὰ θεωρηθῇ ἐσφαλμένη καὶ ὀβελιστέα.
Εἶναι σαφὲς ἐκ τῶν ἀνωτέρω ὅτι ἡ ἐκτενὴς τάξις τῶν πατριαρχείων ᾿Αλε¬ξαν¬δρείας καὶ ᾿Ιεροσολύμων δημοσιεύεται μὲν εἰς τὸ ἡμερολόγιον τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος ἀπὸ τοῦ ἔτους 1970, ἦτο ὅμως γνωστὴ καὶ παλαιότερον, τοὐλάχιστον ἀπὸ τοῦ 1951 (1954) μὲ τὴν Τάξιν τοῦ Γ. Μπεκατώρου, ἠκολουθεῖτο δὲ εἰς ὡρι¬σμέ¬νας ἐνορίας καὶ μητροπόλεις ὡς τοπικὸν ἔθος. αὐθαιρέτως κατὰ τὸ 1997 ἐνε¬πλου¬τίσθη εἰς ἰδιωτικὴν ἔκδοσιν μὲ ἀναθεματισμούς, καθόσον αἱ τοιαῦται προ¬σ¬θῆκαι ἐγένοντο ἄνευ ἀποφάσεως κάποιας ἐκκλησιαστικῆς ἀρχῆς.
Σημειωτέον ἐπίσης ὅτι εἰς τὰ τυπικὰ τῆς λαύρας τοῦ ἁγίου Σάββα (Βενετία 1643, κεφ. 32) καὶ τοῦ Γεωργίου ῾Ρήγα (ἔκδοσις 1994, σ. 775) προβλέπεται λιτανεία τῶν εἰκόνων ἐκτὸς τοῦ ναοῦ καὶ ἀνάγνωσις ὅλου τοῦ συνοδικοῦ, ὡς ἔχει ἐν τῷ τριῳδίῳ. οἱαδήποτε λιτανεία τῶν εἰκόνων καὶ ἀνάγνωσις τοῦ Συνοδικοῦ εἶναι ἄγνωστος εἰς τὰ ἀθωνικὰ τυπικὰ τῆς ἁγίου Διονυσίου (σ. 442-443) καὶ τῆς ἁγίου Παύλου (χφ. 372, σ. 271), ἀλλὰ καὶ εἰς τὰ πατριαρχικὰ τυπικά.
Συμφώνως μὲ ἀπόφασιν τῆς ἱ. συνόδου τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος, ληφθεῖσαν τῇ 6ῃ ἀπριλίου 2006, εἰς τὰ «Δίπτυχα» τοῦ ἔτους 2007 θὰ δημοσιευθῇ χάριν ὁμοιομορφίας μόνον μία τάξις λιτανεύσεως διὰ τὴν κυριακὴν τῆς ὀρθοδοξίας, ἡ τηρουμένη ἐν τῷ καθεδρικῷ ναῷ τῆς ἱ. ἀρχιεπισκοπῆς ᾿Αθηνῶν (ἤ τοι ἡ «ἐκτε¬νὴς» ἡ προερχομένη, ὡς λέγεται, ἐκ τοῦ τυπικοῦ τοῦ πατριαρχείου ᾿Ιεροσολύμων), ἐλαφρῶς προσηρμοσμένη εἰς τὰς ἀνάγκας τῶν ἐνοριακῶν ναῶν, ἔνθα συχνάκις ἡ ὅ¬λη τελετὴ διεξάγεται ὑπὸ ἑνὸς καὶ μόνου ἱερέως. διὰ τῆς ἀποφάσεως ταύτης ἐπισήμως λύεται ὑπὸ τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος τὸ ὑφιστάμενον μέχρι σήμερον πρόβλημα ποίαν τάξιν ἔπρεπε νὰ ἀκολουθήσῃ ὁ τελετουργὸς διὰ ταύτην τὴν λιτανείαν τῶν ἱερῶν εἰκόνων.
Διονύσιος Ἀνατολικιώτης
(ἐδημοσιεύθη στὸν «᾿Εφημέριο», ἔτος 56ον, τεῦχος 2, φεβρουάριος 2007)
Νεώτερον σημείωμα, 7/1/2011.
1. Εἰς τὰ «Δίπτυχα» τῶν ἐτῶν 2007 καὶ 2008 ἐδημοσιεύθη πράγματι μόνον ἡ ἐκτενὴς τάξις λιτανεύσεως τῶν εἰκόνων. ἐπειδὴ ὅμως εἰς πολλοὺς ναοὺς τῆς ἐπαρχίας δὲν ὑπάρχουν αἱ προϋποθέσεις διὰ τὴν τήρησίν της καὶ κατόπιν αἰτήσεως πολλῶν πιστῶν (κληρικῶν καὶ λαϊκῶν), ἀπὸ τοῦ 2009 δημοσιεύονται ἀμφότεραι αἱ λιτανεῖαι, καὶ ἡ σύντομος καὶ ἡ ἐκτενής, πρὸς ἐξυπηρέτησιν πάντων. καὶ νομίζω ὅτι τοῦτο εἶναι τὸ καλλίτερον.
2. ᾿Απὸ τοῦ ἔτους 2008 συντάκτης τοῦ ἐτησίου τυπικοῦ τοῦ ἡμερολογίου τοῦ οἰκουμενικοῦ πατριαρχείου εἶναι ὁ πρωτοπρεσβύτερος τοῦ οἰκου¬με-νικοῦ θρόνου Γεώργιος Λαδουκάκης.
῾Η ἔκδοσι τῶν «Διπτύχων» καὶ κάποια ἀπὸ τὰ προβλήματά της
1. Τὰ «Δίπτυχα» σὰν ἔκδοσι ξεκίνησαν τὸ 1924, μᾶλλον τυχαῖα! ἐ¬κεί¬¬νη τὴν χρονιά, ὅπως εἶναι γνωστὸ καὶ χιλιοειπωμένο, ἔγινε ἡ ἀλλαγὴ ἢ δι¬όρ-θωσις τοῦ ἡμε¬ρο¬λο¬γίου κατὰ 13 ἡμέρες. ὁ ᾿Εμμανουὴλ Φαρ¬λέκας ἐξέ-δωσε τότε γιὰ πρώτη φορὰ ἕνα «ἐγκόλπιον ἐκκλησιαστικὸν ἡμε¬ρο-λόγιον» σὰν τὰ ἡμερο¬λό¬για τσέπης ποὺ ἐκδίδουν σήμερα ὅλες οἱ μη¬τρο¬-πό¬λεις καὶ πάμπολλες ἐνορίες, μονὲς καὶ προσκυνήματα, ἀκόμη καὶ σύλλογοι καὶ ἰδιῶτες. στὴν ἀρχὴ ἀπὸ τυπικὸ δὲν ὑπῆρχε ἐκεῖ σχεδὸν τίποτε. ὠνόμασε τὸ ἡμερολόγιό του «ἐκκλη¬σια¬στι¬κόν», διότι εἶχε ὅλες κι ὅλες καμμιὰ 20α¬ριὰ σελίδες μὲ τὰ ὀνόματα τῶν μη¬τροπόλεων, τῶν μη¬τρο-πολιτῶν καὶ κά¬ποιων ναῶν τοῦ ἑλ¬λαδικοῦ χώρου (καὶ τῆς Κρήτης δη¬λαδὴ) καὶ ἐλάχιστα τοῦ ἐξωτερικοῦ· δὲν ὑπῆρχαν οὔτε τηλέφωνα οὔτε ὀνόματα κληρικῶν οὔτε ἄλλες λεπτο¬μέ¬ρειες. γρήγορα ὅ¬μως ὁ ἐκ¬κλη¬σιαστικὸς κόσμος τῆς ῾Ελλάδος βρέθηκε ἀντι¬μέ¬¬τω¬πος μὲ νέ¬ες τυπικὲς περιπτώσεις ποὺ δὲν προβλέπονταν ἀπὸ κανένα τυπικό. ὁ¬πό¬¬τε ὁ Φαρ¬λέκας μεγάλωσε λίγο τὸ σχῆμα τοῦ ἡμερολογίου του καὶ ἄρ¬χι¬σε νὰ βά¬ζῃ καὶ λίγες τυπικὲς δια¬τά¬ξεις, ποὺ κάθε χρόνο γίνονταν πε¬ρισ¬σό¬τε¬ρες. πό¬τε ἀκριβῶς τὸ ἡμερο¬λό¬γιον τσέπης τοῦ Φαρλέκα ἔγινε ἐτήσιο τυπικὸ δὲν τὸ ξέρω, διότι τὰ ἡμε¬ρολόγιά του ποὺ ἐκδόθηκαν κατὰ τὴν πρώτη ἑνδε¬καετία (1924-1934) εἶναι πολὺ δυσεύ¬ρε¬τα· στὶς βιβλιοθῆκες τῶν ᾿Αθηνῶν βρῆκα 2-3 μονάχα, διότι πολλὰ ἀπὸ τὰ ὑ¬πόλοιπα εἶναι μὲν κατα¬χω¬ρημένα στοὺς καταλόγους τῶν βιβλιοθηκῶν, ἀλλὰ δὲν βρίσκονται πιὰ στὶς θέσεις των! ἔχουν κάμει φτερά, ἄγνωστον πῶς καὶ πότε! τὸ 1935 (τοῦ ὁποίου ἔ¬χω ἀντίγραφο) εἶχε πάρει τὴν μορ¬φὴ ἐτη¬σίου τυπικοῦ βοηθήματος σὲ μικρὸ σχῆμα, πε¬ρί¬που σὰν τὴν κατο¬πινὴ «Τάξι» τοῦ Μπεκατώρου. τὰ πρὸ τοῦ 1930, ὅσα ἔχω δεῖ, δὲν ἔχουν σχε¬δὸν τίποτε ἀπὸ τυπικό. ἄρα ὑπολογίζω ὅτι γύρω στὸ 1930 κατάλαβε ὁ Φαρ¬λέκας ὅτι ὑπάρχει ἀνάγκη γιὰ μία ἐ-τήσια ἔκδοσι τυ¬πι¬κοῦ, καὶ μετέτρεψε τὴν ἔκ¬δοσί του ἀπὸ ἡμερολόγιο τσέ-πης σὲ «τυπικὸ τσέπης». γι᾿ αὐτὸ εἶπα ὅτι αὐ¬τὴ ἡ ἔκδοσι ξεκίνησε σχεδὸν τυχαῖα, ἐπειδὴ ὁ μακαρίτης ὁ Φαρλέκας στὴν ἀρχὴ δὲν εἶχε σκοπὸ νὰ κάμῃ κάτι τέτοιο· δημιουργήθηκε ἀπὸ τὶς ἀ¬παιτήσεις τῶν καιρῶν καὶ ἀπὸ τὶς ἀνάγκες κληρικῶν καὶ ψαλτῶν.
2. ῞Οσο πλήθαιναν τὰ στοιχεῖα τυπικοῦ, πλήθαιναν καὶ τὰ διοικητικὰ στοιχεῖα· ἀλλὰ στὴν ἀρχὴ τὸ τυπικὸ εἶχε περισσότερες σελίδες· ἐπὶ παρα-δείγματι 100 σελίδες τυπικό, 80 σελίδες διοικητικό· 120 σελίδες τυπικό, 70 σελίδες διοικητικό. αὐτὰ γιὰ ὅσο τὸ ἡμερολόγιο ἦταν προσω¬πικὴ ἔκδοσι τοῦ Φαρλέκα· δηλαδὴ τὸ τυπικὸν ἦταν τὸ κυριώτερο καὶ ση¬μαν¬τικώτερο στοιχεῖο, γιὰ τὸ ὁποῖο ἀγόραζαν ὅλοι τὴν ἔκδοσι· ἀκόμη καὶ ὅλοι οἱ ναοὶ τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἀγόραζαν καὶ συμβουλεύονταν τὸ τυπικὸ τοῦ Φαρ¬λέκα, ὅπως εἶχε πεῖ σὲ μία συνέντευξί του ὁ Κων¬σταν¬τι¬νου¬πολίτης πρω¬το¬ψάλ¬της καὶ πρώην δομέστικος τοῦ πατριαρχείου Δημο¬σθένης Παϊ-κό¬πουλος.
3. Τὸ 1954 ἡ ἔκδοσι ἀπὸ τὸν Φαρλέκα περνάει στὴν ἱερὰ σύνοδο καὶ γίνεται «῾Ημερολόγιον τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος». ἀπὸ τότε ἀρχίζει σι¬γὰ σιγὰ τὸ διοικητικὸ νὰ ἀποκτᾷ περισσότερες σελίδες ἀπὸ τὸ τυπικό. ἀ¬πὸ τὸ 1989 ἡ ἔκδοσις ὠνομάστηκε «Δίπτυχα τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος». μὲ τὸν καιρὸ ὁ ὄγκος τοῦ διοικητικοῦ μέρουςὑπερδεκαπλασιάστηκε, ἐνῷ τοῦ τυπικοῦ ἀπὸ ἕνα σημεῖο καὶ πέρα ἔμεινε στάσιμος, καὶ σὲ κάποια φάσι μειώθηκε κιόλας. δίνω ἕναν συγκριτικὸ πίνακα.
῾Ημερολόγιον/Δίπτυχα τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος
ἔτος σελίδες τυπικοῦ σελίδες διοικητικοῦ παρατηρήσεις
1935 100 80 ἔκδ. Φαρλέκα, σχῆμα 10 Χ 14
1949 120 70 ἔκδ. Φαρλέκα, σχῆμα 10 Χ 14
1964 190 258 ἔκδ. συνόδου, σχῆμα 12 Χ 17
1965 205 274 ἐφεξῆς ἔκδ. συνόδου, ἴδιο σχῆμα
1979 190 644 σχῆμα 14 Χ 21 (τὸ ἴδιο καὶ ἐφεξῆς)
1981 190 548 συντάκτης ᾿Α. Βαλληνδρᾶς
1985 200 580 συντάκτης ᾿Α. Βαλληνδρᾶς
1990 248 694 συντάκτης ᾿Α. Βαλληνδρᾶς
1994 244 824 συντάκτης ᾿Α. Βαλληνδρᾶς
1997 270 886 συντάκτης ᾿Α. Βαλληνδρᾶς
2001 300 1090 συντάκτης ᾿Α. Βαλληνδρᾶς
2002 406 1128 συντάκτης ᾿Α. Παπαχρῖστος
2003 400 908 συντάκτης ᾿Α. Παπαχρῖστος
2004 324 916 συντάκτης ᾿Α. Παπαχρῖστος
2005 344 822 συντάκτης ᾿Α. Παπαχρῖστος
2006 352 816 συντάκτης ᾿Α. Παπαχρῖστος
2007 316 822 συντάκτης Δ. ᾿Ανατολικιώτης
2008 310 828 (ὁμοίως καὶ ἐφεξῆς)
2009 312 842
2010 316 826
2011 326 858
4. ᾿Απὸ τὰ παραπάνω στοιχεῖα προκύπτουν γιὰ τὸ «῾Ημερο¬λό¬γι¬ον»/«Δί-πτυχα» τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος τὰ ἑξῆς· 1ον) ὅτι ἡ ὕλη τοῦ τυ¬πι¬κοῦ μέρους ἀπὸ τὸ 1935 μέχρι σήμερα τριπλασιάστηκε σὲ ἀριθμὸ σελί¬δων, ἐνῷ τοῦ διοικητικοῦ ὑπερδεκαπλασιάστηκε! (τὸ 2002 μάλιστα τὸ δι-οικητικὸ μέρος ἦταν ὑπερδεκατετραπλάσιο!)· 2ον) ὅτι ἐνῷ ἀρχικῶς τὸ τυ-πι¬κὸ κα¬τελάμ¬βα¬νε τὰ δύο τρίτα (2/3) τῆς ἐκδόσεως καὶ τὸ διοικητικὸ μέ¬ρος τὸ ὑπόλοιπο ἕνα τρίτο (1/3), σήμερα οἱ ὅροι ἔχουν ἀντιστραφῆ· τὸ τυπικὸ εἶναι μόλις τὸ ἕνα τέ¬ταρ¬το (1/4) τῶν Διπτύχων καὶ τὸ διοικητικὸ τὰ τρία τέ¬ταρτα (3/4)· 3ον) ὅτι ὁ ψάλτης ποὺ παίρνει σήμερα τὰ «Δίπτυχα», γιὰ νὰ τὰ χρησιμοποιῇ κα¬θη¬με¬ρινῶς ὡς τυπικό, ἀγοράζει περίπου 1200 σε¬λί¬¬δες, ἀπὸ τὶς ὁποῖες μόνον οἱ 300 τοῦ χρησιμεύουν γιὰ τὸν σκοπὸ ποὺ θέλει, ἐνῷ οἱ ὑπόλοιπες 900 (τὸ συντριπτικὰ μεγαλείτερο ποσοστὸ σελί¬δων) εἶναι ἄλλα πράγματα, ἄσχετα μὲ τὸν κύριο σκοπὸ ἀγορᾶς!
5. Ἂς δοῦμε καὶ ἕναν ἄλλον σύντομο συγκριτικὸ πίνακα. συγκρί¬νον¬ται οἱ διάφορες ἐκδόσεις τυπικοῦ ποὺ κυκλοφοροῦν γιὰ τὸ ἔτος 2011 ὡς πρὸς τὸν ἀριθμὸ σελίδων ποὺ ἀφιερώνουν ἀκριβῶς στὸ τυπικό.
Τυπικὰ τοῦ ἔτους 2011
ἔκδοσις σελίδες τυπικοῦ παρατηρήσεις
῾Ημερολόγιον οἰκουμ. πατριαρχείου 500 σχῆμα 14 Χ 21
Μικρὸν τυπικὸν Ν. Παναγοπούλου 592 (= 500)* σχῆμα 12 Χ 17
῾Εορτολόγιον ἐκκλησίας Κύπρου 360 (= 400)* σχῆμα 17 Χ 24
Τυπικὴ διάταξις ᾿Α. Παπαχρίστου 388 σχῆμα 14 Χ 21
Δίπτυχα ἐκκλησίας ῾Ελλάδος 326 σχῆμα 14 Χ 21
* Σημείωσις. τὸ Μικρὸν τυπικὸν τοῦ Ν. Παναγοπούλου ἔχει σχῆμα λίγο μικρότερο ἀπὸ τῶν ὑπολοίπων τυπικῶν, ὁπότε οἱ 592 σελίδες του ἂν ἀναχθοῦν στὸ μεγαλείτερο σχῆμα, θὰ γίνουν περίπου 500. ἀντιθέτως τὸ ῾Εορτολόγιον τῆς ἐκκλησίας Κύπρου εἶναι λίγο μεγαλείτερο στὸ σχῆμα, ὁπότε οἱ 360 σελίδες του ἀντιστοιχοῦν περίπου σὲ 400.
τὸ συμπέρασμα ἀπὸ τὸν παραπάνω πίνακα εἶναι ὅτι ἡ ἐκκλησία τῆς ῾Ελ-λάδος ἀφιερώνει γιὰ τὸ τυπικὸ τὸν λιγώτερο ἀριθμὸ σελίδων ἀπὸ ὅλες τὶς ἄλλες παρόμοιες ἐκδόσεις. καὶ ὅμως παρὰ ταῦτα ὑπάρχουν ἄν¬θρωποι (κυρίως κληρικοὶ) ποὺ θεωροῦν ὅτι τὸ τυπικὸ τῶν «Διπτύχων» πρέ¬πει νὰ ...φυράνῃ κι ἄλλο! ὅτι πρέπει νὰ λιγοστέψῃ κι ἄλλο, διότι κατὰ τὴν ἄποψί τους ἔχει πολλὰ πράγ¬ματα ποὺ δὲν χρειάζονται! καὶ ἀποκα¬λύ¬πτω ἐδῶ ὅτι ὑπῆρξε πρότασις νὰ ἀφαιρεθῇ ἀπὸ τὸ ὑπάρχον τυπικὸ πε¬ρίπου τὸ 10% τῆς ὕλης του, ὥστε νὰ γίνῃ λιγώτερο ἀπὸ 300 σελίδες! ἀλλὰ εὐτυχῶς αὐτὸ δὲν ἔγινε δεκτό.
6. ᾿Απὸ ὅλα ὅσα διαπιστώθηκαν μέχρι τώρα καταλαβαίνει κανεὶς ὅτι τὸ τυπικὸ τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος εἶναι τὸ μι¬κρό¬τε¬ρο σὲ ἔκτασι ἀπὸ ὅλα τὰ ἐτήσια τυπικὰ ποὺ κυκλοφοροῦν, ἄρα ἡ ἐκ¬κλησία τῆς ῾Ελλάδος στὴν δική της ἔκδοσι προβάλλει λιγώτερο ἀπὸ ὅ¬λους τοὺς ἄλλους ἐκδότες ἐκεῖνο τὸ τμῆμα ποὺ εἶναι τὸ πιὸ κύριο, τὸ πιὸ ἐν¬δι¬αφέρον γιὰ τὸ ἀγορα-στι¬κὸ κοινό! μόνον ἀπὸ αὐτὴν τὴν γωνία νὰ δοῦμε τὸ ὅλο πρᾶγμα, καὶ χω¬ρὶς νὰ μπλέξουμε ἀκόμη μὲ ἄλλα θέματα ὅπως ἡ ἔκ¬δο¬σι τοῦ τυπικοῦ ξε¬χω¬ριστὰ ἀπὸ τὸ διοικητικὸ καὶ λοιπά, εἶναι σὰν νὰ ἀπο¬τρέ¬πῃ ἡ ἴδια ἡ ἐκ¬κλη¬σία τοὺς ἐνδιαφερομένους νὰ ἀγοράσουν τὸ συγ¬κε¬κρι¬μένο βι¬βλί¬ο! ἐγὼ προ¬σωπικῶς θεωρῶ ὅτι χρεωστεῖται εὐγνωμοσύνη στοὺς ψάλτες ἐ-κεί¬νους ποὺ ἀκόμη στηρίζουν αὐτὸ τὸ βιβλίο, τὸ ἀγοράζουν καὶ τὸ προ¬τι-μοῦν ἔναν¬τι ἄλλων, παρὰ τὸ ὅτι δὲν ἀνταποκρίνεται ὅσο πρέπει στὶς προσ¬δοκίες των.
7. Ἂς δοῦμε καὶ τὸ θέμα τῶν ὑποσημειώσεων στὸ τυπικό. ὅταν ἡ σύνοδος μοῦ ἀνέθεσε τὴν σύνταξι τοῦ τυπικοῦ τῶν Διπτύχων (τὸν μάρτιο τοῦ 2006 γιὰ τὸ τυπικὸ τοῦ 2007), ἤξερα καλὰ ὅτι μοῦ ἀναθέτει τὴν εὐ¬θύ¬νη τῆς συν¬τά¬ξεως καὶ ὄχι τὸ δικαίωμα τῆς συντάξεως. δηλαδὴ δὲν μπορῶ νὰ γράψω ἐντελῶς ἐλεύθερα ὅ,τι θέλω ἢ ὅ,τι θεωρῶ προσωπικῶς σωστό, ἀλλὰ ὑπάρχουν περιο¬ρι¬σμοί, ὑπάρ¬χουν ἤδη κά¬ποιες βασικὲς ἀρχὲς καὶ προϋ¬πο¬θέσεις γιὰ τὴν σύνταξι τοῦ τυπικοῦ, τὶς ὁ¬ποῖες ὀφείλω νὰ ἀκολου-θῶ. ὡς ἐκ τούτου τὸ πρῶ¬το πρᾶγμα ποὺ ἔκαμα ἦταν νὰ ζητήσω τὶς γνῶ-μες καὶ τὶς προ¬τάσεις ὄχι μόνον τῶν μελῶν τῆς συνοδικῆς ὑποεπιτροπῆς γιὰ τὴν ἔκ¬δοσι τῶν «Δι¬πτύχων», μὲ τοὺς ὁποίους οὕτως ἢ ἄλλωστε ἔχω συν¬ερ¬γα¬σία γιὰ τὸ κατ᾿ ἔτος τυπικό, ἀλλὰ καὶ ἄλλων συνοδικῶν ἐπιτροπῶν ποὺ ἔχουν συναφὲς ἀν¬τι¬κείμενο, καθηγητῶν, κληρικῶν καὶ ψαλτῶν. βέβαια σήμερα ἔχω μετα¬νιώ¬σει γι᾿ αὐτὴν τὴν ἐνέργειά μου, ποὺ μόνο σὲ μπελάδες μὲ ἔβαλε· ἀλλὰ τότε ἔτσι νόμιζα πὼς ἔπρεπε νὰ γίνῃ.
8. Συγκέντρωσα λοιπὸν γνῶμες, παρατηρήσεις καὶ προτάσεις σχετι¬κὰ μὲ τὸ τυπικὸ τῶν «Διπτύχων» καὶ ἄρχισα νὰ δουλεύω ἐφαρ¬μό¬ζοντας ὅ,τι ἦταν δυνατὸν νὰ ἐφαρμοστῇ. ἔτσι στὰ δύο πρῶτα τυπικὰ ποὺ συνέ¬τα¬ξα, τοῦ 2007 καὶ τοῦ 2008, ὑ¬πῆρ¬χαν καὶ ἀρκετὲς ὑποσημειώσεις· 250 στὸ 2007 καὶ 225 στὸ 2008. γιὰ πρώτη φορὰ λοιπὸν ἐδῶ ἐξηγῶ ὅτι ἔ¬βαλα πολλὲς ὑποσημειώσεις, διότι μοῦ ἐζητή¬θη¬σαν. μοῦ ζητήθηκε νὰ βάλω ὑ¬πο¬ση-μειώσεις μὲ ἐπιστημονικὸ ὑπό¬βα¬θρο, ἐπεξηγήσεις, διασαφήσεις, ἱστο-ρικὲς σημειώσεις, μὲ σχόλια πρω¬τό¬τυπα, ποὺ νὰ δίνουν περισσότερο κῦρος στὴν ἔκδοσι. καὶ ἐγὼ ὁ ἀνόητος τὰ πί¬στε¬ψα ὅλα αὐτὰ καὶ ἔβαλα τὰ δυνα¬τά μου νὰ τὰ πραγματοποιήσω στὸν βαθμὸ ποὺ μποροῦσα. μά¬λι¬στα μόλις κυκλοφόρησαν τὰ «Δίπτυ¬χα» τοῦ 2007, ποὺ εἶχαν καὶ τὶς πε-ρισσότερες ὑ¬ποσημειώσεις, οἱ πρῶτες πα¬ρα¬τηρήσεις ποὺ μοῦ ἔγιναν ἦ-σαν ὅτι ἔπρεπε νὰ εἶχα βάλει καὶ ἄλλες ὑ¬πο¬ση¬μειώσεις σὲ κάποια σημεῖα ἀκό¬μη!
9. Δὲν πέρασε πολὺς καιρός, καὶ ξαφνικὰ τὰ πράγματα ἄλλαξαν, οἱ δια-θέσεις μεταβλήθηκαν, καὶ οἱ ἴδιοι ἄν¬θρω¬ποι ποὺ μέχρι πρό τινος μὲ συμ-βούλευαν νὰ βάζω ὑποσημειώσεις, τώρα μὲ κατηγοροῦσαν ποὺ ἀκο¬λού-θησα τὶς συμβουλές τους! ὑπῆρξαν πολλὲς ἀντιδράσεις ὄχι τόσον ἀπὸ τοὺς ἴδιους, ἀλλὰ καθὼς μοῦ ἔλεγαν, ἀπὸ κληρικοὺς κυρίως· γενικῶς μοῦ ἔγι¬νε μία πολὺ σκληρὴ καὶ προσωπικὴ κριτική, λὲς καὶ εἶχα κάμει τοῦ κε-φα¬λιοῦ μου, λὲς καὶ δὲν εἶχα στὰ χέρια μου τὶς ἐπιστολὲς κάποιων –καὶ μά¬λι¬στα γνωστῶν καὶ σεβαστῶν ἀνθρώ¬πων– μὲ τὶς συμβουλὲς καὶ πα¬ρα-τη¬ρή¬σεις των, τὶς ὁποῖες ἀκολούθησα στὸ μέτρο τοῦ δυνατοῦ καὶ χωρὶς ὑπερ¬βο¬λές. αὐτὲς τὶς ἐπιστολὲς ἀκόμη τὶς ἔχω, ἀλλὰ ἀποδείχτηκαν τε-λεί¬ως ἄ¬χρ第στες, διότι κανεὶς δὲν τὶς ζήτησε, κανεὶς δὲν μὲ ῥώτησε, κανεὶς δὲν μοῦ ἔ¬δω¬σε τὴν δυνατότητα νὰ δώσω ἐξηγήσεις καὶ νὰ ἀπολογηθῶ. μόνο μοῦ ἔ¬γινε ἕνας πόλεμος νεύρων, ποὺ μὲ στενοχώρησε πολύ. διενήργησαν κά¬ποιοι λυσ¬σαλέο πόλεμο ἐναντίον τῶν ὑποσημειώσεων (καὶ ἀκόμη κάνουν ἔτσι μερι¬κοί), καὶ δὲν ἔχω μπορέσει μέχρι σήμερα νὰ καταλάβω γιατί τόσο μέ¬νος. καὶ προσωπικὰ μάλιστα δὲν ἄκουσα ἀντιδράσεις τόσο ἀπὸ ψάλτες, ἐκτὸς ἐ¬¬λα¬χί¬στων περι¬πτώσεων, ὅσο κυρίως ἀπὸ κληρικούς, ποὺ ἀκόμη δὲν ἔχω κατα¬λάβει τί τοὺς ἐνώχλησε τόσο, ἀ¬φοῦ οἱ ὑποσημειώσεις ἀναφέ¬ρον¬ταν κυρί¬ως στοὺς ψάλτες. ἔχω συμ¬πε¬ράνει ὅτι αὐ¬τὸ τὸ κῦμα ἔντονων ἀν¬τι¬δράσεων ἀπὸ κάπου ξεκίνησε, ἀπὸ κάποιον ἄν¬θρωπο ἢ κάποια ὁμάδα ἀνθρώπων, καὶ ἴσως μὲ κάπως μεθοδικὸ τρόπο ἡ δυ¬σα¬ρέσκεια ἐπεκτάθηκε καὶ μᾶλλον παρέσυρε καὶ πολλοὺς ἀπὸ ἐκείνους ποὺ πρῶτα μὲ συμ¬βού¬λευ¬αν διαφορετικά. πε¬ρισ-σό¬τερα δὲν εἶναι τοῦ πα¬ρόν¬¬τος.
10. ῞Οταν μοῦ εἶπαν ἀπὸ τὴν ὑπηρεσία ὅτι δὲν ἐπιθυμοῦν πλέον ὑποσημειώσεις, ἀμέσως τὶς ἀφῄρεσα σχεδὸν ὅλες. ἔτσι ἀπὸ τὸ 2009 δὲν ὑπάρχουν ὑποση¬μει¬ώσεις στὸ τυπικὸ τῶν «Διπτύχων» ἐκτὸς ἐλαχίστων ἐξαιρέσεων. δεῖγμα καὶ αὐτὸ ὅτι δὲν χρειάζονταν ἐκεῖνες οἱ ὑπερβολικὲς καὶ σχεδὸν ὑστερικὲς ἀντι¬δράσεις, ἀφοῦ γιὰ μένα δὲν ἦταν κά¬ποιο ση¬μαν-τικὸ θέμα, στὸ ὁποῖο θὰ ἐπέμενα. τὸ νὰ μὴ βάζω ὑποσημει¬ώ¬σεις σήμαινε λιγώτερη δουλειὰ ἀπὸ τὴν πλευρά μου· γιατί λοιπὸν νὰ μὴν τὸ δεχτῶ; ὅσο γιὰ τὸ ἐπιχείρημα κάποιων ὅτι οἱ πολλὲς ὑποσημειώσεις συν¬τε¬λοῦν στὴν αὔξησι τοῦ ὄγκου τοῦ τυπικοῦ αὐτὸ καταρρίπτεται εὐ¬κο¬λώτατα ἀπὸ τὴν πραγματικότητα, ποὺ βοᾷ περὶ τοῦ ἀντιθέτου. τὸ 2002 (συντάκτης ὁ ᾿Απ. Παπα¬χρῖ¬¬στος) τὸ τυπικὸ εἶχε 75 ὑποσημειώσεις καὶ σὲ ἔκτασι ἦταν τὸ μεγαλείτερο ποὺ ἔχει ἐκδοθῆ μέχρι τώρα, 406 σελίδες! τὸ 2008 (συν¬τά-κτης ὁ ὑποφαινόμενος) ὑπῆρχαν μὲν τρι¬πλά¬σιες ὑποσημειώσεις (225 τὸν ἀριθμό), ἀλλὰ ἡ ἔκτασι τοῦ τυπικοῦ ἦταν μόνο 310 σελίδες (δηλαδὴ 100 ὁλόκληρες σελίδες λιγώτερες ἀπὸ τὸ 2008!), ἐνῶ φέτος (2011) μὲ ἐλάχιστες ὑποσημειώσεις (περίπου 35) οἱ σε¬λίδες τοῦ τυπικοῦ αὐξήθηκαν στὶς 326! ὅσοι λοιπὸν λέγουν ὅτι οἱ πολλὲς ὑπο¬σημειώσεις αὐξάνουν τὸν ὄγκο τοῦ τυπικοῦ δὲν ξέρουν τί λένε. δὲν ἀποκλείεται μάλιστα κάποιοι ἀκούγοντας ὅτι τὸ τυπικὸ ἔχει 200 ὑποσημειώσεις παραπάνω νὰ νόμισαν ὅτι εἶχε 200 σελίδες περισσότερες καὶ νὰ ἔπαθαν πανικό! καμμιὰ φορὰ τέτοιου εἴδους σύγχυσι τὴν παθαίνουν ἀκόμη καὶ οἱ εἰδικοὶ ὄχι μόνον οἱ ἀνίδεοι.
11. Γνωρίζω πάντως ὅτι πολλοί, ψάλτες ἰδίως, θέλουν νὰ ὑπάρχουν περισσότερα καὶ πιὸ ἀναλυτικὰ στοιχεῖα στὸ τυπικὸ καὶ περισσότερες ὑ-ποσημειώσεις. καὶ μέχρι σήμερα δέ¬χομαι παρο¬τρύν¬σεις ἀπὸ ψάλτες ἀλλὰ καὶ ἀπὸ κληρικοὺς (καὶ ἀπὸ ἐπισκόπους ἀκόμη) νὰ βάλω ὑποσημειώσεις, ἀλλὰ δὲν πρόκειται πλέον νὰ ξανακάμω τέτοιο λάθος. ὅπως ξέρω ἐπίσης ὅτι πολλοὶ συνεχίζουν καὶ τώρα ἀκόμη νὰ καταφέρωνται ἐναντίον μου γιὰ τὶς ...πολλὲς ὑποσημειώσεις στὰ Δίπτυχα! ἕνας μάλιστα τέτοιος ἠλίθιος, τοῦ ὁποίου γνωρίζω τὸ ὄνομα, εἶπε κάποτε σὲ μία ὁμάδα ἀνθρώπων τὰ ἑξῆς ἀπίστευτα καὶ φαιδρά· «Οἱ ὑποση¬μει¬ώ¬σεις στὸ τυπικὸ εἶ¬ναι ἐφεύ¬ρε¬σις τοῦ ᾿Ανατολικιώτη· πιὸ πρὶν δὲν ὑπῆρχαν ὑπο¬ση¬μει¬ώ¬σεις στὰ Δίπτυ¬χα»!!! ἴσως θὰ ἔπρεπε κάποιος νὰ τοῦ δείξῃ ὅλα τὰ «Δί¬πτυχα» καὶ νὰ τοῦ τὰ ἀνοίξῃ σελίδα σελίδα μπροστὰ στὰ μάτια του, διότι φαί¬νε¬ται ὅτι δὲν τὰ ἔχει ἀνοίξει ποτέ του! ἀλλὰ τελικὰ δὲν ἀξίζει ὁ κόπος. ἐντούτοις ἀπορῶ πῶς βρίσκουν πρόθυμο ἀκρο¬ατήριο αὐτοῦ τοῦ εἴδους οἱ παρα¬λο¬γι¬σμοί, οἱ ὁποῖοι κανονικὰ δὲν θὰ ἔπρεπε νὰ χρειάζωνται κἂν ἀντίκρουσι. ἀλλὰ τέλος πάντων σημειώνω τὰ ἀκόλουθα. α) εἶναι ἀμφίβολον ἂν ὑπῆρ¬ξε κά¬ποια χρονιὰ ποὺ τὸ «῾Ημερολόγιον»/«Δίπτυχα» τῆς ἱερᾶς συνόδου νὰ μὴν εἶχε καθόλου ὑποσημειώσεις· τοὐλάχιστον ἐγὼ δὲν θυμᾶμαι κάτι. β) στὰ Δίπτυχα τοῦ 2001 ὁ ᾿Απόστολος Βαλληνδρᾶς εἶχε 53 ὑποσημει¬ώ¬σεις, στὰ Δίπτυχα τοῦ 2006 ὁ ᾿Απ. Παπαχρῖστος εἶχε 70 περίπου ὑπο¬ση¬μειώσεις, ἐνῷ στὰ ὑπὸ τὴν ἐπιμέλειά μου φετινὰ Δίπτυχα (2011) ὑπάρχουν καμμιὰ 35αριά· δηλαδὴ ἔχω τὶς μισὲς ὑποσημειώσεις ἀπὸ τὸν ᾿Απ. Πα¬πα¬χρῖστο καὶ τὸ ἕνα τρίτο (1/3) ἀπὸ τὸν μακαρίτη ᾿Απ. Βαλ¬λην¬δρᾶ. τόσο ἀλή¬θεια εἶναι ὅτι εἶναι δική μου ἐφεύρεσις οἱ ὑποσημειώσεις!
12. Σὲ σύγκρισι μὲ τὰ ἄλλα τυπικὰ διαπιστώνουμε γιὰ φέτος ὅτι: τὸ Μικρὸν τυπικὸν τοῦ Ν. Παναγοπούλου ἔχει 205 ὑποσημειώσεις, τὸ τυ¬πι-κὸν τοῦ οἰκουμενικοῦ πατριαρχείου 120, ἡ Τυπικὴ διάταξις τοῦ ᾿Α. Παπα-χρί¬στου περίπου 76, τὰ Δίπτυχα περίπου 35, καὶ τὸ τυπικὸν τῆς Κύπρου γύρω στὶς 20. ὑπενθυμίζω ἐπί¬σης ὅτι καὶ ὁ μακαρίτης Γεώργιος Μπε¬κα-τῶ¬ρος κάθε χρόνο στὴν «Τάξι» του εἶχε πολὺ περισσότερες ἀπὸ 100 ὑπο-ση¬μειώσεις. τώρα γιατί κάποιοι ἐνο¬χλοῦνται μὲ τὶς ἐλάχιστες σὲ ἀριθμὸ ὑποσημειώσεις τῶν Διπτύχων ποὺ ἐπιμελοῦμαι ἐγώ, ἐνῷ στὸ πα¬ρελθὸν δὲν ἐνωχλοῦνταν μὲ τὶς περισσότερες ὑποσημειώσεις τοῦ ᾿Απ. Βαλ¬λην-δρᾶ οὔτε σήμερα ἐνοχλοῦνται μὲ τὸ πλῆθος τῶν ὑπο¬ση¬μει¬ώσεων σὲ ἄλλα ἐτήσια τυπικά, ἀ¬ποτελεῖ ἕνα ἀκόμη μυστήριον!
13. ῞Ενα ἄλλο αἴτημα σχεδὸν ὅλων τῶν ψαλτῶν καὶ τῶν κληρικῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ «Δίπτυχα» εἶναι νὰ ἐκδίδεται τὸ τυπικὸ σὲ χωριστὸ τόμο ἀπὸ τὸ διοικητικὸ μέρος. αὐτὸ εἶχε γίνει τὸ 2002, ἀλλὰ ἀποδείχτηκε ὅτι δὲν συνέ¬φε¬ρε οἰκονομικά, καὶ θὰ ἐξηγήσω παρακάτω γιατί. ἐκείνη τὴν χρονιὰ ἐκδόθηκαν σὲ δύο τόμους τὰ «Δίπτυχα» ὑποχρεωτικά, διότι εἶχαν φτάσει συνολικῶς τὶς 1504 σελίδες καὶ ἦταν τεχνικῶς ἀδύνατον νὰ βιβλιο¬δετηθοῦν σὲ ἕναν τόμο. καὶ νὰ γινόταν κάτι τέτοιο, λόγῳ τοῦ βάρους τὸ βιβλίο θὰ ἔσπαγε, θὰ χάλαγε, θὰ ξεκόλλαγε τὸ ἐξώφυλλό του καὶ ἄλλα τέ¬τοια. αὐτὸς ἦταν ὁ λόγος ποὺ ὑποχρέωσε τὴν ᾿Απο¬στο¬λι¬κὴ Διακονία νὰ κάμῃ τὰ «Δίπτυχα» ἐκείνης τῆς χρονιᾶς σὲ δύο τόμους (πρέ-πει νὰ σημειώ¬σω ἐδῶ ὅτι ἡ ᾿Αποστολικὴ Διακονία δὲν φέρει εὐθύνη γιὰ τὰ προ¬βλή¬μα¬τα τῶν «Διπτύχων»· ἁπλῶς τὰ ἐκδίδει, δηλαδὴ τὰ τυπώνει καὶ τὰ βιβλι¬ο¬δετεῖ, καὶ τὰ διαθέτει πρὸς πώλησι· θὰ λέγαμε ὅτι ἁπλῶς ἐκτελεῖ «διατε¬ταγ¬μένη ὑπηρεσία». ἀδίκως οἱ περισσότεροι στρέφονται ἐναντίον της).
14. Τώρα, γιατί δὲν συνέφερε οἰκονομικὰ ἡ δίτομη ἔκδοσι τοῦ 2002; διότι καὶ οἱ δύο τόμοι ἐκδόθηκαν συγχρόνως, μὲ τὴν συνηθισμένη χρονικὴ καθυ¬στέ¬ρησι, καὶ πωλοῦνταν ὑποχρεωτικῶς μαζὶ σὰν ἕνα σέτ. αὐτὸ ση-μαί¬νει ὅτι ἔγιναν διπλὲς βιβλιοδεσίες, διπλὰ σκληρὰ ἐξώφυλλα καὶ λοιπά, ποὺ ἀνέβασαν τὸ κοστολόγιο τῆς ἐκδόσεως κατακόρυφα. ὑπῆρξε δὲ καὶ τὸ ἄλλο φαινόμενο· πολλοὶ πήγαιναν στὰ βιβλιοπωλεῖα, πλήρωναν τὸ σέτ, ἀλλὰ ἔπαιρναν μόνον τὸν 1ο τόμο (τὸ τυπικὸ) καὶ τὸν 2ο τὸν ἄφηναν, ἐνῷ τὸν εἶχαν πληρώσει! καὶ δημιουργήθηκε ἐκ τῶν ὑστέρων ἕνα ἀκόμη πρό¬βλη¬μα γιὰ τὸ τί θὰ γίνονταν αὐτοὶ οἱ τόμοι. θὰ τοὺς ἔπαιρνε πίσω ὁ ἐκ¬δό¬της; καὶ τί θὰ τοὺς ἔκανε; θὰ τοὺς πήγαινε γιὰ πολτοποίησι; καὶ πῶς θὰ γινόταν αὐτό, ἀφοῦ θὰ ἔπρεπε νὰ κοποῦν δελτία ἐπιστροφῆς καὶ τὰ το鬬αῦτα; καὶ πῶς θὰ κόψῃς δελτίο ἐπιστροφῆς γιὰ ἕνα βιβλίο γιὰ τὸ ὁ¬ποῖ¬ο ἤδη ἔχει ἐκδοθῆ ἀπόδειξι πωλήσεως καὶ δὲν ἐπεστράφη ἀπὸ τὸν ἀ¬γο¬ραστή; διότι ἂν ἐπεστρέφετο ἀπὸ τὸν ἀγοραστή, θὰ ἔπρεπε νὰ τοῦ δώσῃς πάλι ἐπὶ ἀποδείξει τὰ λεφτά του πίσω! καὶ πῶς θὰ στείλῃς γιὰ πολ¬το¬ποί¬ησι κάτι ποὺ φαίνεται ὅτι τὸ ἔχεις ἤδη πουλήσει καὶ δὲν σοῦ ἐπε¬στράφη; καὶ ἄντε νὰ τὰ ἐξηγήσῃς αὐτὰ στὴν ἐφορία! καὶ δὲν μιλοῦμε ἐδῶ γιὰ ἕνα ἢ δύο βιβλία, ἀλλὰ γιὰ δεκάδες (ἴσως καὶ γιὰ ἑκατοντάδες)! αὐτὸ τὸ τελευταῖο πρόβλημα δὲν τὸ ξέρω σίγουρα ἀπὸ κάπου, δὲν ἔχω καμμία τέ¬τοια πληροφόρησι ἀπὸ κανένα ἄτο¬μο εἴτε τῆς ᾿Α¬ποστολικῆς Διακονίας εἴτε τῆς συνόδου· εἶχα ὅμως πληρο¬φο¬ρίες ἀπὸ διάφορα βιβλιοπωλεῖα ἀνὰ τὴν ῾Ελλάδα, ποὺ τοὺς εἶχαν μείνει πολλοὶ τέτοιοι τόμοι (τοῦ διοικητικοῦ μέ¬ρους) καὶ δὲν ἤξεραν τί νὰ τοὺς κάνουν. ἐπίσης παλαιότερα διετέλεσα γιὰ χρόνια διευθυντὴς σὲ μεγάλο ἐκ¬δοτικὸ οἶκο τῶν ᾿Αθηνῶν καὶ ἀπὸ τὴν ἐμπειρία μου μπορῶ νὰ ὑποθέσω τί γίνεται. δημι¬ουρ¬γή¬θη¬καν λοιπὸν πολ¬λὰ προβλήματα ἀπὸ τὴν δίτομη ἔκ-δο¬σι τοῦ 2002, εἶχε δὲ καὶ οἰκονομικὸ κόστος μεγάλο (βι¬βλι¬ο¬δετικὰ περίπου διπλάσιο ἀπὸ τὴν μονότομη ἔκδοσι), ὁπότε στὴν ᾿Αποστο¬λικὴ Διακονία δὲν θέλουν οὔτε νὰ ἀκούσουν γιὰ δύο τό¬μους τῶν «Διπτύχων». παθαίνουν σὸκ καὶ μόνο στὴν ἰδέα, διότι δὲν θέ¬λουν νὰ ἐπαναληφθῇ ὁ ἐφιάλτης τοῦ 2002, καὶ ἔχουν ἀπόλυτο δίκιο σὲ αὐτό.
15. Πρέπει νὰ διευκρινισθῇ ἐδῶ καὶ τὸ θέμα τοῦ οἰκονομικοῦ. τὸ ὅ¬τι ἡ ᾿Αποστολικὴ Διακονία δὲν εἶναι ἰδιωτικὸς ἐκδοτικὸς οἶκος οὔτε κερ¬δο¬σκο-πικὸς ὀργανισμὸς δὲν σημαίνει ὅτι δὲν πρέπει νὰ ἔχῃ κερδοφορία. κά¬θε ἄλλο μάλιστα! θὰ πρέπει οἱ ἐκδόσεις της νὰ ἀπο¬φέ¬ρουν ἔσοδα ἀρ¬κε¬τὰ γιὰ νὰ καλύψουν ὅλα τὰ ἐκδοτικὰ ἔξοδα τῶν βιβλίων, ὅλους τοὺς μισθοὺς τῶν ὑπαλλήλων, ὅλα τὰ ἄλλα λει¬τουρ¬γι¬κὰ ἔξο¬δα τοῦ ὀργα¬νισμοῦ, καὶ ἐπι¬πλέον νὰ περισσεύσῃ ἕνα ἱκανὸ χρηματικὸ πο¬σό, ποὺ ἀφ᾿ ἑνὸς μὲν θὰ κα¬λύ¬πτῃ τὶς ἱεραποστολικὲς δραστηριότητες τῆς ᾿Απο¬στολικῆς Διακο¬νί-ας, ἀφ᾿ ἑτέρου δὲ θὰ ἀποτελῇ τὴν βάσι γιὰ νὰ γίνουν καὶ ἄλλες ἐκδόσεις. σὲ δια¬φο¬ρετικὴ περίπτωσι ὁ ὀργανισμὸς θὰ πάψῃ νὰ ὑ¬πάρ¬χῃ, διότι ποιός θὰ μπορέσῃ καὶ θὰ θελήσῃ νὰ ἀναλάβῃ τὴν χρηματο¬δότησι ἑνὸς τόσο με-γά¬λου ἐκδοτικοῦ καὶ ἱεραποστολικοῦ ἔργου; καὶ ἂν σκεφτοῦμε τοὺς δύσκο¬λους καιροὺς ποὺ περνοῦμε αὐτὴν τὴν χρονικὴ περίοδο καὶ ὅτι οἱ περισ¬σό¬τεροι ἀπὸ τοὺς ἐκδοτικοὺς οἴκους μὲ ἀξιόλογα βιβλία χρι¬στια¬νι-κοῦ καὶ ἐκ¬κλη¬σιαστικοῦ περιεχομένου, ποὺ ὑπῆρχαν πρὶν ἀπὸ 20, 30 καὶ 40 χρόνια, σή¬με¬ρα ἔχουν κλείσει ἢ ὑπολειτουργοῦν, κατανοοῦμε πόσο ἀναγκαία εἶ¬ναι γιὰ τὴν ἐκκλησία ἡ διατήρησι τοῦ ἐκδοτικοῦ τμήματος τῆς ᾿Αποστο¬λικῆς Διακονίας. ἄλλωστε δὲν ὑπῆρξε ποτὲ τυπογραφεῖο ποὺ νὰ λει¬τουργῇ χω¬ρὶς κέρδος, ἀκόμη καὶ ἂν μιλοῦμε γιὰ τυπογραφεῖα ποὺ λει-τούργησαν μέ¬σα σὲ μοναστήρια ἢ καὶ μέσα στὸ ῞Αγιον Ὄρος. οἱ μὴ κερ¬δο-σκο¬πι¬κοὶ ὀρ¬γα¬νισμοὶ ἐπιτρέπεται νὰ ἔχουν κέρδος, ἀλλὰ αὐτὸ δια¬τί¬θεται γιὰ κοινω¬φε¬λεῖς σκοποὺς καὶ ἄλλες ἀνάγκες ποὺ ἐξυπη¬ρετεῖ ὁ κάθε ὀργα¬νισμὸς σύμ¬φωνα μὲ τὸ καταστατικό του. ἑπομένως γιὰ τὴν ᾿Απο-στο¬λι¬κὴ Διακονία –ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ἴδια τὴν ἐκκλησία– εἶναι ζω¬τι¬κῆς σημα¬σί¬ας θέμα τὰ «Δί¬πτυχα» καὶ κάθε ἔκδοσί της νὰ εἶναι κερ¬δο¬φό¬ρα. τὰ περὶ τοῦ ἀντιθέτου κατὰ καιροὺς λεγόμενα ὀφείλονται ἴσως ἢ σὲ ἄ¬γνοια ἢ σὲ λαϊ¬κι¬σμὸ ἢ σὲ κακεντρέχεια. εἶναι σὰν τὶς ἀνεύθυνες γνῶμες ποὺ λέγονται συ¬χνὰ γιὰ τὸν ἐκκλησιαστικὸ χῶρο, παραδείγματος χάριν ὅτι δὲν θὰ πρέ¬πει οἱ ψάλτες νὰ πληρώνωνται γιὰ τὴν ψαλτική τους ἢ τέλος πάντων θὰ πρέ¬πει νὰ παίρνουν μόνον ἕνα μικρὸ συμβολικὸ ποσό, χωρὶς νὰ ζητοῦν προσ¬λή¬ψεις, ἀσφάλισι, ἐξασφάλισι, αὐξήσεις καὶ ἄδειες· ἢ ὅτι δὲν θὰ πρέ¬πει νὰ ὑπάρχουν παγ¬κάρια, γιὰ νὰ ἀφήνῃ ὁ πιστὸς χρήματα γιὰ τὸ κερὶ ποὺ ἀνάβει· ἢ ὅτι δὲν θὰ πρέπει νὰ βγαίνῃ δίσκος στὴν διάρκεια τῆς ἀκο¬λουθίας· ἢ ὅτι δὲν θὰ πρέπει νὰ γίνωνται ἔρανοι ἀπὸ τὴν ἐκκλησία, καὶ ἄλ¬λα τέτοια.
16. ᾿Απὸ τὸ 2004 ποὺ εἶμαι στὴν σύνοδο καὶ ἀπὸ τὸ 2007 (ἢ μᾶλλον 2006) ποὺ ἀνέλαβα τὴν σύνταξι τῶν Διπτύχων ὑποστήριζα σθεναρὰ τὴν ἀνάγκη νὰ ἐκδοθῇ τὸ τυπικὸ σὲ χωριστὸ τόμο καὶ νὰ αὐξηθῇ ὁ ὄγκος του ἀπὸ τὶς 300 σελίδες στὶς 450-500· καὶ αὐτὸ συνεχίζω νὰ πιστεύω. ξέ¬ρω ὅμως ὅτι τελικῶς αὐτὸ μᾶλλον δὲν πρόκειται νὰ γίνῃ γιὰ ἕναν ἁπλὸ λόγο· διότι αὐτοὶ ποὺ ἔχουν τὴν εὐθύνη γιὰ τὴν λῆψι τέτοιας ἀπο¬φά¬σεως δὲν γνωρίζουν ἀπὸ ἐκδοτικά. καὶ ὅταν μιλάω γιὰ ἐκδοτικὴ γνῶσι, δὲν ἐννοῶ κάποιος ὡς συγγραφεὺς νὰ ἔχῃ ἐκδώσῃ 10 ἡμερολόγια τσέπης, 5 βίους ἁγίων καὶ ἄλλα 5 βιβλία «θρησκευτικοῦ» περιεχομένου, ὁπότε ἔχει ἁπλῶς μία γεῦσι τῆς ἐκδοτικῆς διαδικασίας· ἐννοῶ νὰ πιάσῃς στὰ χέρια σου ἕνα χει¬ρόγραφο καὶ νὰ ἀναλάβῃς τὴν εὐθύνη νὰ τὸ παραδώσῃς στὸν συγ¬γρα¬φέα ἕτοιμο βιβλίο, πακε¬τα¬ρι¬σμένο σὲ κουτιά, ἔχοντας ἐποπτεύσει προσω¬πι¬κῶς καὶ ἔχοντας λάβει τὶς ἀποφάσεις ποὺ πρέπει γιὰ ὅλα τὰ στά¬δια τῆς διαδι¬κασίας, ἀπὸ τὴν παραγγελία τοῦ χαρτιοῦ καὶ τὴν ἐπιλογὴ τῆς γραμ¬μα¬τοσειρᾶς γιὰ τὴν στοιχειοθεσία μέχρι τὴν συνεργασία μὲ τὸν μακε¬τί¬στα, τὸν ἔλεγχο τοῦ τυπώματος καὶ τὴν παρακολούθησι τῆς βιβλιοδεσίας. (οἱ λεπτομερεῖς πολύπλοκες καὶ ἐξειδικευμένες ἐργασίες ποὺ κρύβονται μέ¬σα στὴν φράσι «ἐκδοτικὴ διαδικασία» δὲν εἶναι τοῦ πα-ρόν¬τος. ἂν θέλῃ ὁ Θεός, σκοπεύω νὰ ἀναφερθῶ ἀναλυτικὰ σὲ ὅλα αὐτὰ σὲ ἄλλη εὐκαιρία.) χωρὶς λοιπὸν τὶς ἀπαραίτητες γνώσεις εἶναι δύσκολο νὰ ἐξετάσῃ κανεὶς τὸ θέμα σφαιρικὰ καὶ νὰ ἀντιληφθῇ τὶς δυσκολίες ποὺ ἔχει ἡ ἔκδοσις τῶν Διπτύχων. συνήθως ἡ μία πλευρὰ σκέφτεται τὸ πρακτικὸ μέρος καὶ ζητάει νὰ γίνῃ ἡ ἔκδοσις δίτομη· ἡ ἄλλη πλευρὰ σκέφτεται ἐκδοτικὰ καὶ τυπο¬γρα¬φικὰ καὶ δὲν θέλει οὔτε νὰ ἀκούσῃ γιὰ δύο τόμους, διότι τὸ θεωρεῖ ἀσύμ¬φορο καὶ ἀνέφικτο. νομίζω ὅτι ὑπάρχει λύσι, ἀλλὰ χρειάζονται γεν¬ναῖ¬ες ἀ¬πο¬φάσεις. σὲ καμμία περίπτωσι δὲν πρέπει νὰ γίνῃ τὸ βιβλίο δί¬το¬μο μὲ τὶς προϋποθέσεις ποὺ ἔγινε τὸ 2002. πρέπει νὰ ὑπάρξουν ἄλλες προϋ¬πο¬θέσεις καὶ νὰ γίνῃ νέα μελέτη γιὰ τὴν ἀλλαγὴ τῆς ἐκδόσεως. θὰ πρέπει νὰ συν¬εκτι¬μη¬θοῦν τὰ ἐπιπλέον ἔξοδα ποὺ θὰ προκύψουν ἀλλὰ καὶ ἡ μείωσις ἐξόδων ποὺ θὰ γίνῃ· διότι μὲ τὶς προτάσεις ποὺ ἔχω ὑπόψει μου προ¬κύ¬πτει καὶ σοβαρὴ μείωσις ἐξόδων γιὰ μεγάλο μέρος τῆς διαδικασίας. καὶ ἂν μαζὶ μὲ τὴν μεγάλη μείωσι ἐπέλθῃ καὶ αὔξησις τῶν πωλήσεων, κάτι ποὺ εἶναι τὸ ζητούμενο, τότε θὰ ἔχωμε καὶ αὔξησι τῶν κερδῶν. αὐτὰ ὅμως δὲν εἶναι εὔκολο νὰ τὰ καταλάβῃ κανείς. γιὰ νὰ γίνουν δύο τόμοι τὰ Δίπτυχα, θὰ πρέπει νὰ ἀπαγκιστρωθοῦμε ἀπὸ τὰ πλαίσια μέσα στὰ ὁποῖα γίνεται ἡ ἔκδοσις μέχρι σήμερα· αὐτὸ ὅμως δὲν ξέρω ἂν ὑπάρχῃ κάποιος ποὺ θὰ μποροῦσε καὶ θὰ ἤθελε νὰ τὸ ἀποφασίσῃ. γι᾿ αὐτοὺς τοὺς λόγους προσω¬πι¬κὰ ἔχω σταματήσει πλέον νὰ ἀνακινῶ αὐτὸ τὸ ζήτημα. λέω τὴν γνώμη μου, μόνον ἂν ἐρωτηθῶ. ἡ πιὸ πρόσφατη περίπτωσι ποὺ μίλησα (ἀκροθιγῶς) γιὰ τὸ πῶς μπορεῖ νὰ ἐκδοθοῦν τὰ «Δίπτυχα» σὲ δύο τόμους μὲ τρόπο ποὺ νὰ συμφέρῃ καὶ ἐκδοτικὰ ἦταν γύρω στὶς 20/1/2011· καὶ ἦταν ἡ τελευταία φορά.
17. Εἶναι ἀναγκαία καὶ μία ἄλλη διευκρίνισις. δὲν ὑπάρχει ἐπισή¬μως κανένας περιορισμὸς γιὰ τὸ πόσες σελίδες θὰ ἔχῃ ἔκτασι τὸ τυπικὸ τῶν Διπτύχων. δὲν ἔχει ληφθῆ κάποια ἀπόφασις συγκεκριμένου ὁρίου σε¬λί-δων οὔτε ἀπὸ τὴν σύνοδο οὔτε ἀπὸ τὴν ᾿Αποστολικὴ Διακονία καὶ τόσα χρόνια τώρα δὲν μοῦ ἔχει γνωστοποιηθῆ κάτι τέτοιο. ὁ περιορισμὸς ποὺ ὑπάρχει εἶναι βιβλιοδετικός· ὑπάρχει ἕνα ὅριο σελίδων ποὺ μπορεῖ νὰ πε-ρι¬λαμβάνει ἕνας τόμος, χοντρικὰ κάπου 1300 μὲ 1400 σελίδες· καὶ πάλι θὰ εἶναι δύσχρηστος. μετὰ τὸ ὅριο αὐτὸ ἢ θὰ πᾶμε στοὺς δύο τόμους ἢ θὰ ἐπιλέ¬ξουμε ἄλλες λύσεις, ὅλες ὅμως ἀσύμφορες ἀπὸ πλευρᾶς κόστους καὶ πρακτικῆς χρήσεως. γιὰ νὰ ἀποφευχθῇ αὐτὸ τὸ ἀδιέξοδο θὰ πρέπει νὰ μειωθῇ ἡ ὕλη τοῦ βιβλίου· κανεὶς ὅμως δὲν εἶναι διατεθειμένος νὰ μειώσῃ ὕλη ἀπὸ τὸ δεύτερο καὶ ὀγκωδέστερο μέρος τοῦ βιβλίου, τὸ διοικητικό. ὅποτε γίνεται λόγος γιὰ μείωσι, ὅλοι σκέφτονται τί θὰ ἀφαιρέσουν ἀπὸ τὸ τυπικό! αὐτὸ γίνεται φανερὸ μετὰ τὴν δίτομη ἔκδοσι τοῦ 2002. προ¬κει¬μένου στὴν ἔκδοσι τοῦ 2004 νὰ περιορίσουν τὶς σελίδες καὶ νὰ μεί¬νουν ἕνας τό¬¬μος τὰ Δίπτυχα, τί ἔκαμαν; ἀφῄρεσαν ὅλες τὶς γενικὲς τυπι¬κὲς δια¬τάξεις. δηλαδὴ ἐφαρμόστηκε τὸ λαϊκὸ ἀπόφθεγμα «πονάει κεφάλι, κόβει κε¬φάλι»! γιὰ νὰ ἐπανέλθουν οἱ γενικὲς τυπικὲς διατάξεις στὰ Δί¬πτυχα, χρειάστηκε· 1ον) νὰ διαμαρτυρηθοῦν κάποιοι ψάλτες καὶ κληρικοὶ καὶ οἱ διαμαρτυρίες τους νὰ φτάσουν μέχρι τοὺς ἐπισκόπους των καὶ ἀπὸ ἐκεῖ στὴν σύνοδο (αὐτὸ μοῦ τὸ εἶπαν, δὲν τὸ ξέρω προσωπικῶς)· 2ον) νὰ ποῦν ὁ ᾿Ι. Φουντούλης καὶ ὁ π. Κων. Παπαγιάννης (ὁ δεύτερος καὶ γρα¬πτῶς) ὅτι οἱ γενικὲς τυπικὲς διατάξεις εἶναι χρήσιμες καὶ ἀπαραίτητες καὶ πρέπει νὰ ἐπανέλθουν· 3ον) νὰ εἰσηγηθῶ τὸ ἴδιο στὴν συνοδικὴ ὑπο¬επι¬τροπὴ ὑπο¬σχό¬μενος ὅτι τὸ τμῆμα αὐτὸ δὲν θὰ ἔχῃ τὴν μεγάλη ἔκτασι ποὺ εἶχε λάβει στὸ παρελθόν· καὶ τέλος 4ον) νὰ λάβῃ σχετικὴ ἀπόφασι ἡ σύνο¬δος! γιὰ ὅλους αὐτοὺς τοὺς λόγους κρατῶ τὸ τμῆμα τοῦ τυπικοῦ ὅσο μπορῶ κοντὰ στὶς 300-330 σελίδες· διότι ξέρω ὅτι, ἂν προκύψῃ θέμα μει¬ώσεως σελίδων, θὰ ποῦν ἀμέσως νὰ ἀφαιρεθοῦν οἱ γενικὲς τυπικὲς δια¬τάξεις· ἀλλὰ τότε θὰ εἶναι τὸ τυπικὸ τῶν Διπτύχων μισό, διότι ποῦ θὰ ὑ¬πάρχουν ὁδηγίες γιὰ τὶς ἀκο-λου¬θίες τῶν καθημερινῶν καὶ τῶν σαββάτων; αὐτὸ ὅμως πολλοὶ δὲν τὸ κατα¬λα¬βαίνουν, εἴτε διότι δὲν χρησιμοποιοῦν σωστὰ τὰ Δίπτυχα εἴτε διότι δὲν ψάλλουν σὲ καθημερινές, σάββατα, προεόρτιες καὶ μεθέορτες ἡμέρες, ἢ καὶ γιὰ ἄλλους λόγους.
18. Γενικῶς τὸ θέμα τοῦ τυπικοῦ τῶν Διπτύχων δὲν ἀντιμετωπίζεται μὲ σωστὲς προϋποθέσεις. δὲν θὰ μπῶ σὲ λεπτομέρειες, διότι ἤδη τὸ πα¬ρὸν κείμενο ἔχει λάβει ἀρκετὴ ἔκτασι, ὁπότε δὲν θὰ μιλήσω ἐδῶ γιὰ τὶς συνθῆκες συντάξεως τοῦ τυπικοῦ, γιὰ ἀντιφατικὲς ἀποφάσεις, γιὰ περι-πτώ¬σεις ποὺ ἐνῷ εἶχα ὁλο¬κλη¬ρώσει τὸ τυπικό, ὑποχρεώθηκα λόγῳ κάποιας ξαφνικῆς ἀποφάσεως νὰ τὸ ξανα¬γρά¬ψω σχεδὸν ἀπὸ τὴν ἀρχὴ καὶ μάλιστα κάτω ἀπὸ πολὺ πιεσμένα χρονικὰ ὅρια, γιὰ τὰ πραγματικὰ καὶ τὰ ὑπο¬τι¬θέμενα λάθη τῶν Διπτύχων καὶ πῶς δημιουργοῦνται, γιὰ προκαταλήψεις καὶ ἐπαναλήψεις, γιὰ τὸ παραφορτωμένο καὶ ἐν πολλοῖς παράτυπο ἁγιο¬λόγιο ἢ γιὰ ἄλλα προβλήματα. θὰ πῶ μόνο ὅτι, ἐνῷ τὸ τυπικὸ θὰ πρέπει νὰ λαμβάνῃ ὑπόψι του πρωταρχικὰ τὶς ἀνάγκες τῶν περίπου 20.000 ἐνερ¬γῶν ψαλτῶν στὴν ῾Ελλάδα, τελικῶς γίνονται πράγματα ποὺ τὰ ἐπιθυμοῦν 10 ἢ 20 ἢ 100 ἄνθρωποι. γιὰ παράδειγμα ἀναγράφεται σὲ κά¬θε δεσπο¬τι¬κὴ γιορτὴ ποιό εἶναι τὸ εἰσοδικό, γιὰ νὰ μπορῇ νὰ τὸ βρῇ εὔκο¬λα ὁ ἀρχι¬ε¬ρεὺς ἢ ὁ ἱερεύς. ἀλλὰ τὰ εἰσοδικὰ ὑπάρχουν καὶ σὲ τόσες ἄλλες ἐκδόσεις, σὲ ὅλα τὰ ἱερατικά, σὲ ὅλα τὰ ἀρχιερατικά, στὰ ἐγκόλπια ἀνα¬γνώστου, στὰ μηναῖα, καὶ εὔκολο εἶναι νὰ βρεθοῦν. καὶ στὸ τέλος τέλος, ἂν δὲν εἶ¬ναι συλλείτουργο, τὸ εἰσοδικὸ δὲν τὸ ψέλνει ὁ ἱερεὺς ἀλλὰ ὁ ψάλτης, καὶ αὐ¬τὸς ξέρει ποῦ θὰ τὸ βρῇ. ἐκεῖνο ποὺ μπορεῖ νὰ γίνῃ ἴσως καὶ νὰ βελ¬τι¬ώ¬σῃ κάπως τὴν κατάστασι εἶναι νὰ δραστηριοποιηθοῦν αὐτοὶ ποὺ χρησι¬μο¬ποιοῦν τὰ Δίπτυχα περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον, δηλαδὴ οἱ ψάλτες. ἴσως ἂν διαμαρτυρηθοῦν, ἂν στείλουν ἐπιστολὲς πρὸς τὴν σύνοδο, πολλὲς ὅμως ἐπιστολές, καὶ ὡς ἄτομα καὶ ὡς σύλλογοι, ὅπου νὰ λένε ὅτι θέλουν περισ¬σότερες σελίδες τυπικοῦ στὰ «Δίπτυχα», περισότερες λε¬πτο¬μέρειες, περισ¬σότερες ἐπε¬ξη-γήσεις, ἴσως τότε κάτι νά γίνῃ. ὅσο δὲν θὰ διαμαρτύρωνται γιὰ τὴν ὑπέρμετρη διόγκωσι τοῦ διοικητικοῦ μέρους καὶ θὰ δέχωνται τὴν ἀτροφικὴ παρουσίασι τοῦ τυπικοῦ, ἂς μὴν περιμένουν βελτίωσι· κι ἂς μὴν παραξενευτοῦν ἂν κάποια στιγμὴ τὸ τυπικὸ γίνῃ λιγώ¬τερο κι ἀπὸ 150 σελίδες. μόνον ἂν ἐκδηλώσουν τὶς σκέψεις των καὶ ποῦν ὅτι δὲν θέλουν νὰ ἀγοράζουν 800 ἢ 1000 σελίδες ἄσχετες μὲ τὸ τυπικό, μό¬νον τότε ἴσως νὰ πάψουν κάποιοι νὰ θεωροῦν τὸ τυπικὸ σὰν κάτι τὸ δευ¬τερεῦ¬ον καὶ νὰ κατα¬νο¬ήσουν ὅτι τὰ «Δίπτυχα» πωλοῦνται κυρίως γιὰ τὸ τυπικό τους· γιὰ νὰ μὴν πῶ, ἀποκλειστικῶς γι᾿ αὐτό.
Διονύσιος ᾿Ανατολικιώτης
(δημοσίευσις 31/1/2011)
2. ῞Οσο πλήθαιναν τὰ στοιχεῖα τυπικοῦ, πλήθαιναν καὶ τὰ διοικητικὰ στοιχεῖα· ἀλλὰ στὴν ἀρχὴ τὸ τυπικὸ εἶχε περισσότερες σελίδες· ἐπὶ παρα-δείγματι 100 σελίδες τυπικό, 80 σελίδες διοικητικό· 120 σελίδες τυπικό, 70 σελίδες διοικητικό. αὐτὰ γιὰ ὅσο τὸ ἡμερολόγιο ἦταν προσω¬πικὴ ἔκδοσι τοῦ Φαρλέκα· δηλαδὴ τὸ τυπικὸν ἦταν τὸ κυριώτερο καὶ ση¬μαν¬τικώτερο στοιχεῖο, γιὰ τὸ ὁποῖο ἀγόραζαν ὅλοι τὴν ἔκδοσι· ἀκόμη καὶ ὅλοι οἱ ναοὶ τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἀγόραζαν καὶ συμβουλεύονταν τὸ τυπικὸ τοῦ Φαρ¬λέκα, ὅπως εἶχε πεῖ σὲ μία συνέντευξί του ὁ Κων¬σταν¬τι¬νου¬πολίτης πρω¬το¬ψάλ¬της καὶ πρώην δομέστικος τοῦ πατριαρχείου Δημο¬σθένης Παϊ-κό¬πουλος.
3. Τὸ 1954 ἡ ἔκδοσι ἀπὸ τὸν Φαρλέκα περνάει στὴν ἱερὰ σύνοδο καὶ γίνεται «῾Ημερολόγιον τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος». ἀπὸ τότε ἀρχίζει σι¬γὰ σιγὰ τὸ διοικητικὸ νὰ ἀποκτᾷ περισσότερες σελίδες ἀπὸ τὸ τυπικό. ἀ¬πὸ τὸ 1989 ἡ ἔκδοσις ὠνομάστηκε «Δίπτυχα τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος». μὲ τὸν καιρὸ ὁ ὄγκος τοῦ διοικητικοῦ μέρουςὑπερδεκαπλασιάστηκε, ἐνῷ τοῦ τυπικοῦ ἀπὸ ἕνα σημεῖο καὶ πέρα ἔμεινε στάσιμος, καὶ σὲ κάποια φάσι μειώθηκε κιόλας. δίνω ἕναν συγκριτικὸ πίνακα.
῾Ημερολόγιον/Δίπτυχα τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος
ἔτος σελίδες τυπικοῦ σελίδες διοικητικοῦ παρατηρήσεις
1935 100 80 ἔκδ. Φαρλέκα, σχῆμα 10 Χ 14
1949 120 70 ἔκδ. Φαρλέκα, σχῆμα 10 Χ 14
1964 190 258 ἔκδ. συνόδου, σχῆμα 12 Χ 17
1965 205 274 ἐφεξῆς ἔκδ. συνόδου, ἴδιο σχῆμα
1979 190 644 σχῆμα 14 Χ 21 (τὸ ἴδιο καὶ ἐφεξῆς)
1981 190 548 συντάκτης ᾿Α. Βαλληνδρᾶς
1985 200 580 συντάκτης ᾿Α. Βαλληνδρᾶς
1990 248 694 συντάκτης ᾿Α. Βαλληνδρᾶς
1994 244 824 συντάκτης ᾿Α. Βαλληνδρᾶς
1997 270 886 συντάκτης ᾿Α. Βαλληνδρᾶς
2001 300 1090 συντάκτης ᾿Α. Βαλληνδρᾶς
2002 406 1128 συντάκτης ᾿Α. Παπαχρῖστος
2003 400 908 συντάκτης ᾿Α. Παπαχρῖστος
2004 324 916 συντάκτης ᾿Α. Παπαχρῖστος
2005 344 822 συντάκτης ᾿Α. Παπαχρῖστος
2006 352 816 συντάκτης ᾿Α. Παπαχρῖστος
2007 316 822 συντάκτης Δ. ᾿Ανατολικιώτης
2008 310 828 (ὁμοίως καὶ ἐφεξῆς)
2009 312 842
2010 316 826
2011 326 858
4. ᾿Απὸ τὰ παραπάνω στοιχεῖα προκύπτουν γιὰ τὸ «῾Ημερο¬λό¬γι¬ον»/«Δί-πτυχα» τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος τὰ ἑξῆς· 1ον) ὅτι ἡ ὕλη τοῦ τυ¬πι¬κοῦ μέρους ἀπὸ τὸ 1935 μέχρι σήμερα τριπλασιάστηκε σὲ ἀριθμὸ σελί¬δων, ἐνῷ τοῦ διοικητικοῦ ὑπερδεκαπλασιάστηκε! (τὸ 2002 μάλιστα τὸ δι-οικητικὸ μέρος ἦταν ὑπερδεκατετραπλάσιο!)· 2ον) ὅτι ἐνῷ ἀρχικῶς τὸ τυ-πι¬κὸ κα¬τελάμ¬βα¬νε τὰ δύο τρίτα (2/3) τῆς ἐκδόσεως καὶ τὸ διοικητικὸ μέ¬ρος τὸ ὑπόλοιπο ἕνα τρίτο (1/3), σήμερα οἱ ὅροι ἔχουν ἀντιστραφῆ· τὸ τυπικὸ εἶναι μόλις τὸ ἕνα τέ¬ταρ¬το (1/4) τῶν Διπτύχων καὶ τὸ διοικητικὸ τὰ τρία τέ¬ταρτα (3/4)· 3ον) ὅτι ὁ ψάλτης ποὺ παίρνει σήμερα τὰ «Δίπτυχα», γιὰ νὰ τὰ χρησιμοποιῇ κα¬θη¬με¬ρινῶς ὡς τυπικό, ἀγοράζει περίπου 1200 σε¬λί¬¬δες, ἀπὸ τὶς ὁποῖες μόνον οἱ 300 τοῦ χρησιμεύουν γιὰ τὸν σκοπὸ ποὺ θέλει, ἐνῷ οἱ ὑπόλοιπες 900 (τὸ συντριπτικὰ μεγαλείτερο ποσοστὸ σελί¬δων) εἶναι ἄλλα πράγματα, ἄσχετα μὲ τὸν κύριο σκοπὸ ἀγορᾶς!
5. Ἂς δοῦμε καὶ ἕναν ἄλλον σύντομο συγκριτικὸ πίνακα. συγκρί¬νον¬ται οἱ διάφορες ἐκδόσεις τυπικοῦ ποὺ κυκλοφοροῦν γιὰ τὸ ἔτος 2011 ὡς πρὸς τὸν ἀριθμὸ σελίδων ποὺ ἀφιερώνουν ἀκριβῶς στὸ τυπικό.
Τυπικὰ τοῦ ἔτους 2011
ἔκδοσις σελίδες τυπικοῦ παρατηρήσεις
῾Ημερολόγιον οἰκουμ. πατριαρχείου 500 σχῆμα 14 Χ 21
Μικρὸν τυπικὸν Ν. Παναγοπούλου 592 (= 500)* σχῆμα 12 Χ 17
῾Εορτολόγιον ἐκκλησίας Κύπρου 360 (= 400)* σχῆμα 17 Χ 24
Τυπικὴ διάταξις ᾿Α. Παπαχρίστου 388 σχῆμα 14 Χ 21
Δίπτυχα ἐκκλησίας ῾Ελλάδος 326 σχῆμα 14 Χ 21
* Σημείωσις. τὸ Μικρὸν τυπικὸν τοῦ Ν. Παναγοπούλου ἔχει σχῆμα λίγο μικρότερο ἀπὸ τῶν ὑπολοίπων τυπικῶν, ὁπότε οἱ 592 σελίδες του ἂν ἀναχθοῦν στὸ μεγαλείτερο σχῆμα, θὰ γίνουν περίπου 500. ἀντιθέτως τὸ ῾Εορτολόγιον τῆς ἐκκλησίας Κύπρου εἶναι λίγο μεγαλείτερο στὸ σχῆμα, ὁπότε οἱ 360 σελίδες του ἀντιστοιχοῦν περίπου σὲ 400.
τὸ συμπέρασμα ἀπὸ τὸν παραπάνω πίνακα εἶναι ὅτι ἡ ἐκκλησία τῆς ῾Ελ-λάδος ἀφιερώνει γιὰ τὸ τυπικὸ τὸν λιγώτερο ἀριθμὸ σελίδων ἀπὸ ὅλες τὶς ἄλλες παρόμοιες ἐκδόσεις. καὶ ὅμως παρὰ ταῦτα ὑπάρχουν ἄν¬θρωποι (κυρίως κληρικοὶ) ποὺ θεωροῦν ὅτι τὸ τυπικὸ τῶν «Διπτύχων» πρέ¬πει νὰ ...φυράνῃ κι ἄλλο! ὅτι πρέπει νὰ λιγοστέψῃ κι ἄλλο, διότι κατὰ τὴν ἄποψί τους ἔχει πολλὰ πράγ¬ματα ποὺ δὲν χρειάζονται! καὶ ἀποκα¬λύ¬πτω ἐδῶ ὅτι ὑπῆρξε πρότασις νὰ ἀφαιρεθῇ ἀπὸ τὸ ὑπάρχον τυπικὸ πε¬ρίπου τὸ 10% τῆς ὕλης του, ὥστε νὰ γίνῃ λιγώτερο ἀπὸ 300 σελίδες! ἀλλὰ εὐτυχῶς αὐτὸ δὲν ἔγινε δεκτό.
6. ᾿Απὸ ὅλα ὅσα διαπιστώθηκαν μέχρι τώρα καταλαβαίνει κανεὶς ὅτι τὸ τυπικὸ τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος εἶναι τὸ μι¬κρό¬τε¬ρο σὲ ἔκτασι ἀπὸ ὅλα τὰ ἐτήσια τυπικὰ ποὺ κυκλοφοροῦν, ἄρα ἡ ἐκ¬κλησία τῆς ῾Ελλάδος στὴν δική της ἔκδοσι προβάλλει λιγώτερο ἀπὸ ὅ¬λους τοὺς ἄλλους ἐκδότες ἐκεῖνο τὸ τμῆμα ποὺ εἶναι τὸ πιὸ κύριο, τὸ πιὸ ἐν¬δι¬αφέρον γιὰ τὸ ἀγορα-στι¬κὸ κοινό! μόνον ἀπὸ αὐτὴν τὴν γωνία νὰ δοῦμε τὸ ὅλο πρᾶγμα, καὶ χω¬ρὶς νὰ μπλέξουμε ἀκόμη μὲ ἄλλα θέματα ὅπως ἡ ἔκ¬δο¬σι τοῦ τυπικοῦ ξε¬χω¬ριστὰ ἀπὸ τὸ διοικητικὸ καὶ λοιπά, εἶναι σὰν νὰ ἀπο¬τρέ¬πῃ ἡ ἴδια ἡ ἐκ¬κλη¬σία τοὺς ἐνδιαφερομένους νὰ ἀγοράσουν τὸ συγ¬κε¬κρι¬μένο βι¬βλί¬ο! ἐγὼ προ¬σωπικῶς θεωρῶ ὅτι χρεωστεῖται εὐγνωμοσύνη στοὺς ψάλτες ἐ-κεί¬νους ποὺ ἀκόμη στηρίζουν αὐτὸ τὸ βιβλίο, τὸ ἀγοράζουν καὶ τὸ προ¬τι-μοῦν ἔναν¬τι ἄλλων, παρὰ τὸ ὅτι δὲν ἀνταποκρίνεται ὅσο πρέπει στὶς προσ¬δοκίες των.
7. Ἂς δοῦμε καὶ τὸ θέμα τῶν ὑποσημειώσεων στὸ τυπικό. ὅταν ἡ σύνοδος μοῦ ἀνέθεσε τὴν σύνταξι τοῦ τυπικοῦ τῶν Διπτύχων (τὸν μάρτιο τοῦ 2006 γιὰ τὸ τυπικὸ τοῦ 2007), ἤξερα καλὰ ὅτι μοῦ ἀναθέτει τὴν εὐ¬θύ¬νη τῆς συν¬τά¬ξεως καὶ ὄχι τὸ δικαίωμα τῆς συντάξεως. δηλαδὴ δὲν μπορῶ νὰ γράψω ἐντελῶς ἐλεύθερα ὅ,τι θέλω ἢ ὅ,τι θεωρῶ προσωπικῶς σωστό, ἀλλὰ ὑπάρχουν περιο¬ρι¬σμοί, ὑπάρ¬χουν ἤδη κά¬ποιες βασικὲς ἀρχὲς καὶ προϋ¬πο¬θέσεις γιὰ τὴν σύνταξι τοῦ τυπικοῦ, τὶς ὁ¬ποῖες ὀφείλω νὰ ἀκολου-θῶ. ὡς ἐκ τούτου τὸ πρῶ¬το πρᾶγμα ποὺ ἔκαμα ἦταν νὰ ζητήσω τὶς γνῶ-μες καὶ τὶς προ¬τάσεις ὄχι μόνον τῶν μελῶν τῆς συνοδικῆς ὑποεπιτροπῆς γιὰ τὴν ἔκ¬δοσι τῶν «Δι¬πτύχων», μὲ τοὺς ὁποίους οὕτως ἢ ἄλλωστε ἔχω συν¬ερ¬γα¬σία γιὰ τὸ κατ᾿ ἔτος τυπικό, ἀλλὰ καὶ ἄλλων συνοδικῶν ἐπιτροπῶν ποὺ ἔχουν συναφὲς ἀν¬τι¬κείμενο, καθηγητῶν, κληρικῶν καὶ ψαλτῶν. βέβαια σήμερα ἔχω μετα¬νιώ¬σει γι᾿ αὐτὴν τὴν ἐνέργειά μου, ποὺ μόνο σὲ μπελάδες μὲ ἔβαλε· ἀλλὰ τότε ἔτσι νόμιζα πὼς ἔπρεπε νὰ γίνῃ.
8. Συγκέντρωσα λοιπὸν γνῶμες, παρατηρήσεις καὶ προτάσεις σχετι¬κὰ μὲ τὸ τυπικὸ τῶν «Διπτύχων» καὶ ἄρχισα νὰ δουλεύω ἐφαρ¬μό¬ζοντας ὅ,τι ἦταν δυνατὸν νὰ ἐφαρμοστῇ. ἔτσι στὰ δύο πρῶτα τυπικὰ ποὺ συνέ¬τα¬ξα, τοῦ 2007 καὶ τοῦ 2008, ὑ¬πῆρ¬χαν καὶ ἀρκετὲς ὑποσημειώσεις· 250 στὸ 2007 καὶ 225 στὸ 2008. γιὰ πρώτη φορὰ λοιπὸν ἐδῶ ἐξηγῶ ὅτι ἔ¬βαλα πολλὲς ὑποσημειώσεις, διότι μοῦ ἐζητή¬θη¬σαν. μοῦ ζητήθηκε νὰ βάλω ὑ¬πο¬ση-μειώσεις μὲ ἐπιστημονικὸ ὑπό¬βα¬θρο, ἐπεξηγήσεις, διασαφήσεις, ἱστο-ρικὲς σημειώσεις, μὲ σχόλια πρω¬τό¬τυπα, ποὺ νὰ δίνουν περισσότερο κῦρος στὴν ἔκδοσι. καὶ ἐγὼ ὁ ἀνόητος τὰ πί¬στε¬ψα ὅλα αὐτὰ καὶ ἔβαλα τὰ δυνα¬τά μου νὰ τὰ πραγματοποιήσω στὸν βαθμὸ ποὺ μποροῦσα. μά¬λι¬στα μόλις κυκλοφόρησαν τὰ «Δίπτυ¬χα» τοῦ 2007, ποὺ εἶχαν καὶ τὶς πε-ρισσότερες ὑ¬ποσημειώσεις, οἱ πρῶτες πα¬ρα¬τηρήσεις ποὺ μοῦ ἔγιναν ἦ-σαν ὅτι ἔπρεπε νὰ εἶχα βάλει καὶ ἄλλες ὑ¬πο¬ση¬μειώσεις σὲ κάποια σημεῖα ἀκό¬μη!
9. Δὲν πέρασε πολὺς καιρός, καὶ ξαφνικὰ τὰ πράγματα ἄλλαξαν, οἱ δια-θέσεις μεταβλήθηκαν, καὶ οἱ ἴδιοι ἄν¬θρω¬ποι ποὺ μέχρι πρό τινος μὲ συμ-βούλευαν νὰ βάζω ὑποσημειώσεις, τώρα μὲ κατηγοροῦσαν ποὺ ἀκο¬λού-θησα τὶς συμβουλές τους! ὑπῆρξαν πολλὲς ἀντιδράσεις ὄχι τόσον ἀπὸ τοὺς ἴδιους, ἀλλὰ καθὼς μοῦ ἔλεγαν, ἀπὸ κληρικοὺς κυρίως· γενικῶς μοῦ ἔγι¬νε μία πολὺ σκληρὴ καὶ προσωπικὴ κριτική, λὲς καὶ εἶχα κάμει τοῦ κε-φα¬λιοῦ μου, λὲς καὶ δὲν εἶχα στὰ χέρια μου τὶς ἐπιστολὲς κάποιων –καὶ μά¬λι¬στα γνωστῶν καὶ σεβαστῶν ἀνθρώ¬πων– μὲ τὶς συμβουλὲς καὶ πα¬ρα-τη¬ρή¬σεις των, τὶς ὁποῖες ἀκολούθησα στὸ μέτρο τοῦ δυνατοῦ καὶ χωρὶς ὑπερ¬βο¬λές. αὐτὲς τὶς ἐπιστολὲς ἀκόμη τὶς ἔχω, ἀλλὰ ἀποδείχτηκαν τε-λεί¬ως ἄ¬χρ第στες, διότι κανεὶς δὲν τὶς ζήτησε, κανεὶς δὲν μὲ ῥώτησε, κανεὶς δὲν μοῦ ἔ¬δω¬σε τὴν δυνατότητα νὰ δώσω ἐξηγήσεις καὶ νὰ ἀπολογηθῶ. μόνο μοῦ ἔ¬γινε ἕνας πόλεμος νεύρων, ποὺ μὲ στενοχώρησε πολύ. διενήργησαν κά¬ποιοι λυσ¬σαλέο πόλεμο ἐναντίον τῶν ὑποσημειώσεων (καὶ ἀκόμη κάνουν ἔτσι μερι¬κοί), καὶ δὲν ἔχω μπορέσει μέχρι σήμερα νὰ καταλάβω γιατί τόσο μέ¬νος. καὶ προσωπικὰ μάλιστα δὲν ἄκουσα ἀντιδράσεις τόσο ἀπὸ ψάλτες, ἐκτὸς ἐ¬¬λα¬χί¬στων περι¬πτώσεων, ὅσο κυρίως ἀπὸ κληρικούς, ποὺ ἀκόμη δὲν ἔχω κατα¬λάβει τί τοὺς ἐνώχλησε τόσο, ἀ¬φοῦ οἱ ὑποσημειώσεις ἀναφέ¬ρον¬ταν κυρί¬ως στοὺς ψάλτες. ἔχω συμ¬πε¬ράνει ὅτι αὐ¬τὸ τὸ κῦμα ἔντονων ἀν¬τι¬δράσεων ἀπὸ κάπου ξεκίνησε, ἀπὸ κάποιον ἄν¬θρωπο ἢ κάποια ὁμάδα ἀνθρώπων, καὶ ἴσως μὲ κάπως μεθοδικὸ τρόπο ἡ δυ¬σα¬ρέσκεια ἐπεκτάθηκε καὶ μᾶλλον παρέσυρε καὶ πολλοὺς ἀπὸ ἐκείνους ποὺ πρῶτα μὲ συμ¬βού¬λευ¬αν διαφορετικά. πε¬ρισ-σό¬τερα δὲν εἶναι τοῦ πα¬ρόν¬¬τος.
10. ῞Οταν μοῦ εἶπαν ἀπὸ τὴν ὑπηρεσία ὅτι δὲν ἐπιθυμοῦν πλέον ὑποσημειώσεις, ἀμέσως τὶς ἀφῄρεσα σχεδὸν ὅλες. ἔτσι ἀπὸ τὸ 2009 δὲν ὑπάρχουν ὑποση¬μει¬ώσεις στὸ τυπικὸ τῶν «Διπτύχων» ἐκτὸς ἐλαχίστων ἐξαιρέσεων. δεῖγμα καὶ αὐτὸ ὅτι δὲν χρειάζονταν ἐκεῖνες οἱ ὑπερβολικὲς καὶ σχεδὸν ὑστερικὲς ἀντι¬δράσεις, ἀφοῦ γιὰ μένα δὲν ἦταν κά¬ποιο ση¬μαν-τικὸ θέμα, στὸ ὁποῖο θὰ ἐπέμενα. τὸ νὰ μὴ βάζω ὑποσημει¬ώ¬σεις σήμαινε λιγώτερη δουλειὰ ἀπὸ τὴν πλευρά μου· γιατί λοιπὸν νὰ μὴν τὸ δεχτῶ; ὅσο γιὰ τὸ ἐπιχείρημα κάποιων ὅτι οἱ πολλὲς ὑποσημειώσεις συν¬τε¬λοῦν στὴν αὔξησι τοῦ ὄγκου τοῦ τυπικοῦ αὐτὸ καταρρίπτεται εὐ¬κο¬λώτατα ἀπὸ τὴν πραγματικότητα, ποὺ βοᾷ περὶ τοῦ ἀντιθέτου. τὸ 2002 (συντάκτης ὁ ᾿Απ. Παπα¬χρῖ¬¬στος) τὸ τυπικὸ εἶχε 75 ὑποσημειώσεις καὶ σὲ ἔκτασι ἦταν τὸ μεγαλείτερο ποὺ ἔχει ἐκδοθῆ μέχρι τώρα, 406 σελίδες! τὸ 2008 (συν¬τά-κτης ὁ ὑποφαινόμενος) ὑπῆρχαν μὲν τρι¬πλά¬σιες ὑποσημειώσεις (225 τὸν ἀριθμό), ἀλλὰ ἡ ἔκτασι τοῦ τυπικοῦ ἦταν μόνο 310 σελίδες (δηλαδὴ 100 ὁλόκληρες σελίδες λιγώτερες ἀπὸ τὸ 2008!), ἐνῶ φέτος (2011) μὲ ἐλάχιστες ὑποσημειώσεις (περίπου 35) οἱ σε¬λίδες τοῦ τυπικοῦ αὐξήθηκαν στὶς 326! ὅσοι λοιπὸν λέγουν ὅτι οἱ πολλὲς ὑπο¬σημειώσεις αὐξάνουν τὸν ὄγκο τοῦ τυπικοῦ δὲν ξέρουν τί λένε. δὲν ἀποκλείεται μάλιστα κάποιοι ἀκούγοντας ὅτι τὸ τυπικὸ ἔχει 200 ὑποσημειώσεις παραπάνω νὰ νόμισαν ὅτι εἶχε 200 σελίδες περισσότερες καὶ νὰ ἔπαθαν πανικό! καμμιὰ φορὰ τέτοιου εἴδους σύγχυσι τὴν παθαίνουν ἀκόμη καὶ οἱ εἰδικοὶ ὄχι μόνον οἱ ἀνίδεοι.
11. Γνωρίζω πάντως ὅτι πολλοί, ψάλτες ἰδίως, θέλουν νὰ ὑπάρχουν περισσότερα καὶ πιὸ ἀναλυτικὰ στοιχεῖα στὸ τυπικὸ καὶ περισσότερες ὑ-ποσημειώσεις. καὶ μέχρι σήμερα δέ¬χομαι παρο¬τρύν¬σεις ἀπὸ ψάλτες ἀλλὰ καὶ ἀπὸ κληρικοὺς (καὶ ἀπὸ ἐπισκόπους ἀκόμη) νὰ βάλω ὑποσημειώσεις, ἀλλὰ δὲν πρόκειται πλέον νὰ ξανακάμω τέτοιο λάθος. ὅπως ξέρω ἐπίσης ὅτι πολλοὶ συνεχίζουν καὶ τώρα ἀκόμη νὰ καταφέρωνται ἐναντίον μου γιὰ τὶς ...πολλὲς ὑποσημειώσεις στὰ Δίπτυχα! ἕνας μάλιστα τέτοιος ἠλίθιος, τοῦ ὁποίου γνωρίζω τὸ ὄνομα, εἶπε κάποτε σὲ μία ὁμάδα ἀνθρώπων τὰ ἑξῆς ἀπίστευτα καὶ φαιδρά· «Οἱ ὑποση¬μει¬ώ¬σεις στὸ τυπικὸ εἶ¬ναι ἐφεύ¬ρε¬σις τοῦ ᾿Ανατολικιώτη· πιὸ πρὶν δὲν ὑπῆρχαν ὑπο¬ση¬μει¬ώ¬σεις στὰ Δίπτυ¬χα»!!! ἴσως θὰ ἔπρεπε κάποιος νὰ τοῦ δείξῃ ὅλα τὰ «Δί¬πτυχα» καὶ νὰ τοῦ τὰ ἀνοίξῃ σελίδα σελίδα μπροστὰ στὰ μάτια του, διότι φαί¬νε¬ται ὅτι δὲν τὰ ἔχει ἀνοίξει ποτέ του! ἀλλὰ τελικὰ δὲν ἀξίζει ὁ κόπος. ἐντούτοις ἀπορῶ πῶς βρίσκουν πρόθυμο ἀκρο¬ατήριο αὐτοῦ τοῦ εἴδους οἱ παρα¬λο¬γι¬σμοί, οἱ ὁποῖοι κανονικὰ δὲν θὰ ἔπρεπε νὰ χρειάζωνται κἂν ἀντίκρουσι. ἀλλὰ τέλος πάντων σημειώνω τὰ ἀκόλουθα. α) εἶναι ἀμφίβολον ἂν ὑπῆρ¬ξε κά¬ποια χρονιὰ ποὺ τὸ «῾Ημερολόγιον»/«Δίπτυχα» τῆς ἱερᾶς συνόδου νὰ μὴν εἶχε καθόλου ὑποσημειώσεις· τοὐλάχιστον ἐγὼ δὲν θυμᾶμαι κάτι. β) στὰ Δίπτυχα τοῦ 2001 ὁ ᾿Απόστολος Βαλληνδρᾶς εἶχε 53 ὑποσημει¬ώ¬σεις, στὰ Δίπτυχα τοῦ 2006 ὁ ᾿Απ. Παπαχρῖστος εἶχε 70 περίπου ὑπο¬ση¬μειώσεις, ἐνῷ στὰ ὑπὸ τὴν ἐπιμέλειά μου φετινὰ Δίπτυχα (2011) ὑπάρχουν καμμιὰ 35αριά· δηλαδὴ ἔχω τὶς μισὲς ὑποσημειώσεις ἀπὸ τὸν ᾿Απ. Πα¬πα¬χρῖστο καὶ τὸ ἕνα τρίτο (1/3) ἀπὸ τὸν μακαρίτη ᾿Απ. Βαλ¬λην¬δρᾶ. τόσο ἀλή¬θεια εἶναι ὅτι εἶναι δική μου ἐφεύρεσις οἱ ὑποσημειώσεις!
12. Σὲ σύγκρισι μὲ τὰ ἄλλα τυπικὰ διαπιστώνουμε γιὰ φέτος ὅτι: τὸ Μικρὸν τυπικὸν τοῦ Ν. Παναγοπούλου ἔχει 205 ὑποσημειώσεις, τὸ τυ¬πι-κὸν τοῦ οἰκουμενικοῦ πατριαρχείου 120, ἡ Τυπικὴ διάταξις τοῦ ᾿Α. Παπα-χρί¬στου περίπου 76, τὰ Δίπτυχα περίπου 35, καὶ τὸ τυπικὸν τῆς Κύπρου γύρω στὶς 20. ὑπενθυμίζω ἐπί¬σης ὅτι καὶ ὁ μακαρίτης Γεώργιος Μπε¬κα-τῶ¬ρος κάθε χρόνο στὴν «Τάξι» του εἶχε πολὺ περισσότερες ἀπὸ 100 ὑπο-ση¬μειώσεις. τώρα γιατί κάποιοι ἐνο¬χλοῦνται μὲ τὶς ἐλάχιστες σὲ ἀριθμὸ ὑποσημειώσεις τῶν Διπτύχων ποὺ ἐπιμελοῦμαι ἐγώ, ἐνῷ στὸ πα¬ρελθὸν δὲν ἐνωχλοῦνταν μὲ τὶς περισσότερες ὑποσημειώσεις τοῦ ᾿Απ. Βαλ¬λην-δρᾶ οὔτε σήμερα ἐνοχλοῦνται μὲ τὸ πλῆθος τῶν ὑπο¬ση¬μει¬ώσεων σὲ ἄλλα ἐτήσια τυπικά, ἀ¬ποτελεῖ ἕνα ἀκόμη μυστήριον!
13. ῞Ενα ἄλλο αἴτημα σχεδὸν ὅλων τῶν ψαλτῶν καὶ τῶν κληρικῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ «Δίπτυχα» εἶναι νὰ ἐκδίδεται τὸ τυπικὸ σὲ χωριστὸ τόμο ἀπὸ τὸ διοικητικὸ μέρος. αὐτὸ εἶχε γίνει τὸ 2002, ἀλλὰ ἀποδείχτηκε ὅτι δὲν συνέ¬φε¬ρε οἰκονομικά, καὶ θὰ ἐξηγήσω παρακάτω γιατί. ἐκείνη τὴν χρονιὰ ἐκδόθηκαν σὲ δύο τόμους τὰ «Δίπτυχα» ὑποχρεωτικά, διότι εἶχαν φτάσει συνολικῶς τὶς 1504 σελίδες καὶ ἦταν τεχνικῶς ἀδύνατον νὰ βιβλιο¬δετηθοῦν σὲ ἕναν τόμο. καὶ νὰ γινόταν κάτι τέτοιο, λόγῳ τοῦ βάρους τὸ βιβλίο θὰ ἔσπαγε, θὰ χάλαγε, θὰ ξεκόλλαγε τὸ ἐξώφυλλό του καὶ ἄλλα τέ¬τοια. αὐτὸς ἦταν ὁ λόγος ποὺ ὑποχρέωσε τὴν ᾿Απο¬στο¬λι¬κὴ Διακονία νὰ κάμῃ τὰ «Δίπτυχα» ἐκείνης τῆς χρονιᾶς σὲ δύο τόμους (πρέ-πει νὰ σημειώ¬σω ἐδῶ ὅτι ἡ ᾿Αποστολικὴ Διακονία δὲν φέρει εὐθύνη γιὰ τὰ προ¬βλή¬μα¬τα τῶν «Διπτύχων»· ἁπλῶς τὰ ἐκδίδει, δηλαδὴ τὰ τυπώνει καὶ τὰ βιβλι¬ο¬δετεῖ, καὶ τὰ διαθέτει πρὸς πώλησι· θὰ λέγαμε ὅτι ἁπλῶς ἐκτελεῖ «διατε¬ταγ¬μένη ὑπηρεσία». ἀδίκως οἱ περισσότεροι στρέφονται ἐναντίον της).
14. Τώρα, γιατί δὲν συνέφερε οἰκονομικὰ ἡ δίτομη ἔκδοσι τοῦ 2002; διότι καὶ οἱ δύο τόμοι ἐκδόθηκαν συγχρόνως, μὲ τὴν συνηθισμένη χρονικὴ καθυ¬στέ¬ρησι, καὶ πωλοῦνταν ὑποχρεωτικῶς μαζὶ σὰν ἕνα σέτ. αὐτὸ ση-μαί¬νει ὅτι ἔγιναν διπλὲς βιβλιοδεσίες, διπλὰ σκληρὰ ἐξώφυλλα καὶ λοιπά, ποὺ ἀνέβασαν τὸ κοστολόγιο τῆς ἐκδόσεως κατακόρυφα. ὑπῆρξε δὲ καὶ τὸ ἄλλο φαινόμενο· πολλοὶ πήγαιναν στὰ βιβλιοπωλεῖα, πλήρωναν τὸ σέτ, ἀλλὰ ἔπαιρναν μόνον τὸν 1ο τόμο (τὸ τυπικὸ) καὶ τὸν 2ο τὸν ἄφηναν, ἐνῷ τὸν εἶχαν πληρώσει! καὶ δημιουργήθηκε ἐκ τῶν ὑστέρων ἕνα ἀκόμη πρό¬βλη¬μα γιὰ τὸ τί θὰ γίνονταν αὐτοὶ οἱ τόμοι. θὰ τοὺς ἔπαιρνε πίσω ὁ ἐκ¬δό¬της; καὶ τί θὰ τοὺς ἔκανε; θὰ τοὺς πήγαινε γιὰ πολτοποίησι; καὶ πῶς θὰ γινόταν αὐτό, ἀφοῦ θὰ ἔπρεπε νὰ κοποῦν δελτία ἐπιστροφῆς καὶ τὰ το鬬αῦτα; καὶ πῶς θὰ κόψῃς δελτίο ἐπιστροφῆς γιὰ ἕνα βιβλίο γιὰ τὸ ὁ¬ποῖ¬ο ἤδη ἔχει ἐκδοθῆ ἀπόδειξι πωλήσεως καὶ δὲν ἐπεστράφη ἀπὸ τὸν ἀ¬γο¬ραστή; διότι ἂν ἐπεστρέφετο ἀπὸ τὸν ἀγοραστή, θὰ ἔπρεπε νὰ τοῦ δώσῃς πάλι ἐπὶ ἀποδείξει τὰ λεφτά του πίσω! καὶ πῶς θὰ στείλῃς γιὰ πολ¬το¬ποί¬ησι κάτι ποὺ φαίνεται ὅτι τὸ ἔχεις ἤδη πουλήσει καὶ δὲν σοῦ ἐπε¬στράφη; καὶ ἄντε νὰ τὰ ἐξηγήσῃς αὐτὰ στὴν ἐφορία! καὶ δὲν μιλοῦμε ἐδῶ γιὰ ἕνα ἢ δύο βιβλία, ἀλλὰ γιὰ δεκάδες (ἴσως καὶ γιὰ ἑκατοντάδες)! αὐτὸ τὸ τελευταῖο πρόβλημα δὲν τὸ ξέρω σίγουρα ἀπὸ κάπου, δὲν ἔχω καμμία τέ¬τοια πληροφόρησι ἀπὸ κανένα ἄτο¬μο εἴτε τῆς ᾿Α¬ποστολικῆς Διακονίας εἴτε τῆς συνόδου· εἶχα ὅμως πληρο¬φο¬ρίες ἀπὸ διάφορα βιβλιοπωλεῖα ἀνὰ τὴν ῾Ελλάδα, ποὺ τοὺς εἶχαν μείνει πολλοὶ τέτοιοι τόμοι (τοῦ διοικητικοῦ μέ¬ρους) καὶ δὲν ἤξεραν τί νὰ τοὺς κάνουν. ἐπίσης παλαιότερα διετέλεσα γιὰ χρόνια διευθυντὴς σὲ μεγάλο ἐκ¬δοτικὸ οἶκο τῶν ᾿Αθηνῶν καὶ ἀπὸ τὴν ἐμπειρία μου μπορῶ νὰ ὑποθέσω τί γίνεται. δημι¬ουρ¬γή¬θη¬καν λοιπὸν πολ¬λὰ προβλήματα ἀπὸ τὴν δίτομη ἔκ-δο¬σι τοῦ 2002, εἶχε δὲ καὶ οἰκονομικὸ κόστος μεγάλο (βι¬βλι¬ο¬δετικὰ περίπου διπλάσιο ἀπὸ τὴν μονότομη ἔκδοσι), ὁπότε στὴν ᾿Αποστο¬λικὴ Διακονία δὲν θέλουν οὔτε νὰ ἀκούσουν γιὰ δύο τό¬μους τῶν «Διπτύχων». παθαίνουν σὸκ καὶ μόνο στὴν ἰδέα, διότι δὲν θέ¬λουν νὰ ἐπαναληφθῇ ὁ ἐφιάλτης τοῦ 2002, καὶ ἔχουν ἀπόλυτο δίκιο σὲ αὐτό.
15. Πρέπει νὰ διευκρινισθῇ ἐδῶ καὶ τὸ θέμα τοῦ οἰκονομικοῦ. τὸ ὅ¬τι ἡ ᾿Αποστολικὴ Διακονία δὲν εἶναι ἰδιωτικὸς ἐκδοτικὸς οἶκος οὔτε κερ¬δο¬σκο-πικὸς ὀργανισμὸς δὲν σημαίνει ὅτι δὲν πρέπει νὰ ἔχῃ κερδοφορία. κά¬θε ἄλλο μάλιστα! θὰ πρέπει οἱ ἐκδόσεις της νὰ ἀπο¬φέ¬ρουν ἔσοδα ἀρ¬κε¬τὰ γιὰ νὰ καλύψουν ὅλα τὰ ἐκδοτικὰ ἔξοδα τῶν βιβλίων, ὅλους τοὺς μισθοὺς τῶν ὑπαλλήλων, ὅλα τὰ ἄλλα λει¬τουρ¬γι¬κὰ ἔξο¬δα τοῦ ὀργα¬νισμοῦ, καὶ ἐπι¬πλέον νὰ περισσεύσῃ ἕνα ἱκανὸ χρηματικὸ πο¬σό, ποὺ ἀφ᾿ ἑνὸς μὲν θὰ κα¬λύ¬πτῃ τὶς ἱεραποστολικὲς δραστηριότητες τῆς ᾿Απο¬στολικῆς Διακο¬νί-ας, ἀφ᾿ ἑτέρου δὲ θὰ ἀποτελῇ τὴν βάσι γιὰ νὰ γίνουν καὶ ἄλλες ἐκδόσεις. σὲ δια¬φο¬ρετικὴ περίπτωσι ὁ ὀργανισμὸς θὰ πάψῃ νὰ ὑ¬πάρ¬χῃ, διότι ποιός θὰ μπορέσῃ καὶ θὰ θελήσῃ νὰ ἀναλάβῃ τὴν χρηματο¬δότησι ἑνὸς τόσο με-γά¬λου ἐκδοτικοῦ καὶ ἱεραποστολικοῦ ἔργου; καὶ ἂν σκεφτοῦμε τοὺς δύσκο¬λους καιροὺς ποὺ περνοῦμε αὐτὴν τὴν χρονικὴ περίοδο καὶ ὅτι οἱ περισ¬σό¬τεροι ἀπὸ τοὺς ἐκδοτικοὺς οἴκους μὲ ἀξιόλογα βιβλία χρι¬στια¬νι-κοῦ καὶ ἐκ¬κλη¬σιαστικοῦ περιεχομένου, ποὺ ὑπῆρχαν πρὶν ἀπὸ 20, 30 καὶ 40 χρόνια, σή¬με¬ρα ἔχουν κλείσει ἢ ὑπολειτουργοῦν, κατανοοῦμε πόσο ἀναγκαία εἶ¬ναι γιὰ τὴν ἐκκλησία ἡ διατήρησι τοῦ ἐκδοτικοῦ τμήματος τῆς ᾿Αποστο¬λικῆς Διακονίας. ἄλλωστε δὲν ὑπῆρξε ποτὲ τυπογραφεῖο ποὺ νὰ λει¬τουργῇ χω¬ρὶς κέρδος, ἀκόμη καὶ ἂν μιλοῦμε γιὰ τυπογραφεῖα ποὺ λει-τούργησαν μέ¬σα σὲ μοναστήρια ἢ καὶ μέσα στὸ ῞Αγιον Ὄρος. οἱ μὴ κερ¬δο-σκο¬πι¬κοὶ ὀρ¬γα¬νισμοὶ ἐπιτρέπεται νὰ ἔχουν κέρδος, ἀλλὰ αὐτὸ δια¬τί¬θεται γιὰ κοινω¬φε¬λεῖς σκοποὺς καὶ ἄλλες ἀνάγκες ποὺ ἐξυπη¬ρετεῖ ὁ κάθε ὀργα¬νισμὸς σύμ¬φωνα μὲ τὸ καταστατικό του. ἑπομένως γιὰ τὴν ᾿Απο-στο¬λι¬κὴ Διακονία –ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ἴδια τὴν ἐκκλησία– εἶναι ζω¬τι¬κῆς σημα¬σί¬ας θέμα τὰ «Δί¬πτυχα» καὶ κάθε ἔκδοσί της νὰ εἶναι κερ¬δο¬φό¬ρα. τὰ περὶ τοῦ ἀντιθέτου κατὰ καιροὺς λεγόμενα ὀφείλονται ἴσως ἢ σὲ ἄ¬γνοια ἢ σὲ λαϊ¬κι¬σμὸ ἢ σὲ κακεντρέχεια. εἶναι σὰν τὶς ἀνεύθυνες γνῶμες ποὺ λέγονται συ¬χνὰ γιὰ τὸν ἐκκλησιαστικὸ χῶρο, παραδείγματος χάριν ὅτι δὲν θὰ πρέ¬πει οἱ ψάλτες νὰ πληρώνωνται γιὰ τὴν ψαλτική τους ἢ τέλος πάντων θὰ πρέ¬πει νὰ παίρνουν μόνον ἕνα μικρὸ συμβολικὸ ποσό, χωρὶς νὰ ζητοῦν προσ¬λή¬ψεις, ἀσφάλισι, ἐξασφάλισι, αὐξήσεις καὶ ἄδειες· ἢ ὅτι δὲν θὰ πρέ¬πει νὰ ὑπάρχουν παγ¬κάρια, γιὰ νὰ ἀφήνῃ ὁ πιστὸς χρήματα γιὰ τὸ κερὶ ποὺ ἀνάβει· ἢ ὅτι δὲν θὰ πρέπει νὰ βγαίνῃ δίσκος στὴν διάρκεια τῆς ἀκο¬λουθίας· ἢ ὅτι δὲν θὰ πρέπει νὰ γίνωνται ἔρανοι ἀπὸ τὴν ἐκκλησία, καὶ ἄλ¬λα τέτοια.
16. ᾿Απὸ τὸ 2004 ποὺ εἶμαι στὴν σύνοδο καὶ ἀπὸ τὸ 2007 (ἢ μᾶλλον 2006) ποὺ ἀνέλαβα τὴν σύνταξι τῶν Διπτύχων ὑποστήριζα σθεναρὰ τὴν ἀνάγκη νὰ ἐκδοθῇ τὸ τυπικὸ σὲ χωριστὸ τόμο καὶ νὰ αὐξηθῇ ὁ ὄγκος του ἀπὸ τὶς 300 σελίδες στὶς 450-500· καὶ αὐτὸ συνεχίζω νὰ πιστεύω. ξέ¬ρω ὅμως ὅτι τελικῶς αὐτὸ μᾶλλον δὲν πρόκειται νὰ γίνῃ γιὰ ἕναν ἁπλὸ λόγο· διότι αὐτοὶ ποὺ ἔχουν τὴν εὐθύνη γιὰ τὴν λῆψι τέτοιας ἀπο¬φά¬σεως δὲν γνωρίζουν ἀπὸ ἐκδοτικά. καὶ ὅταν μιλάω γιὰ ἐκδοτικὴ γνῶσι, δὲν ἐννοῶ κάποιος ὡς συγγραφεὺς νὰ ἔχῃ ἐκδώσῃ 10 ἡμερολόγια τσέπης, 5 βίους ἁγίων καὶ ἄλλα 5 βιβλία «θρησκευτικοῦ» περιεχομένου, ὁπότε ἔχει ἁπλῶς μία γεῦσι τῆς ἐκδοτικῆς διαδικασίας· ἐννοῶ νὰ πιάσῃς στὰ χέρια σου ἕνα χει¬ρόγραφο καὶ νὰ ἀναλάβῃς τὴν εὐθύνη νὰ τὸ παραδώσῃς στὸν συγ¬γρα¬φέα ἕτοιμο βιβλίο, πακε¬τα¬ρι¬σμένο σὲ κουτιά, ἔχοντας ἐποπτεύσει προσω¬πι¬κῶς καὶ ἔχοντας λάβει τὶς ἀποφάσεις ποὺ πρέπει γιὰ ὅλα τὰ στά¬δια τῆς διαδι¬κασίας, ἀπὸ τὴν παραγγελία τοῦ χαρτιοῦ καὶ τὴν ἐπιλογὴ τῆς γραμ¬μα¬τοσειρᾶς γιὰ τὴν στοιχειοθεσία μέχρι τὴν συνεργασία μὲ τὸν μακε¬τί¬στα, τὸν ἔλεγχο τοῦ τυπώματος καὶ τὴν παρακολούθησι τῆς βιβλιοδεσίας. (οἱ λεπτομερεῖς πολύπλοκες καὶ ἐξειδικευμένες ἐργασίες ποὺ κρύβονται μέ¬σα στὴν φράσι «ἐκδοτικὴ διαδικασία» δὲν εἶναι τοῦ πα-ρόν¬τος. ἂν θέλῃ ὁ Θεός, σκοπεύω νὰ ἀναφερθῶ ἀναλυτικὰ σὲ ὅλα αὐτὰ σὲ ἄλλη εὐκαιρία.) χωρὶς λοιπὸν τὶς ἀπαραίτητες γνώσεις εἶναι δύσκολο νὰ ἐξετάσῃ κανεὶς τὸ θέμα σφαιρικὰ καὶ νὰ ἀντιληφθῇ τὶς δυσκολίες ποὺ ἔχει ἡ ἔκδοσις τῶν Διπτύχων. συνήθως ἡ μία πλευρὰ σκέφτεται τὸ πρακτικὸ μέρος καὶ ζητάει νὰ γίνῃ ἡ ἔκδοσις δίτομη· ἡ ἄλλη πλευρὰ σκέφτεται ἐκδοτικὰ καὶ τυπο¬γρα¬φικὰ καὶ δὲν θέλει οὔτε νὰ ἀκούσῃ γιὰ δύο τόμους, διότι τὸ θεωρεῖ ἀσύμ¬φορο καὶ ἀνέφικτο. νομίζω ὅτι ὑπάρχει λύσι, ἀλλὰ χρειάζονται γεν¬ναῖ¬ες ἀ¬πο¬φάσεις. σὲ καμμία περίπτωσι δὲν πρέπει νὰ γίνῃ τὸ βιβλίο δί¬το¬μο μὲ τὶς προϋποθέσεις ποὺ ἔγινε τὸ 2002. πρέπει νὰ ὑπάρξουν ἄλλες προϋ¬πο¬θέσεις καὶ νὰ γίνῃ νέα μελέτη γιὰ τὴν ἀλλαγὴ τῆς ἐκδόσεως. θὰ πρέπει νὰ συν¬εκτι¬μη¬θοῦν τὰ ἐπιπλέον ἔξοδα ποὺ θὰ προκύψουν ἀλλὰ καὶ ἡ μείωσις ἐξόδων ποὺ θὰ γίνῃ· διότι μὲ τὶς προτάσεις ποὺ ἔχω ὑπόψει μου προ¬κύ¬πτει καὶ σοβαρὴ μείωσις ἐξόδων γιὰ μεγάλο μέρος τῆς διαδικασίας. καὶ ἂν μαζὶ μὲ τὴν μεγάλη μείωσι ἐπέλθῃ καὶ αὔξησις τῶν πωλήσεων, κάτι ποὺ εἶναι τὸ ζητούμενο, τότε θὰ ἔχωμε καὶ αὔξησι τῶν κερδῶν. αὐτὰ ὅμως δὲν εἶναι εὔκολο νὰ τὰ καταλάβῃ κανείς. γιὰ νὰ γίνουν δύο τόμοι τὰ Δίπτυχα, θὰ πρέπει νὰ ἀπαγκιστρωθοῦμε ἀπὸ τὰ πλαίσια μέσα στὰ ὁποῖα γίνεται ἡ ἔκδοσις μέχρι σήμερα· αὐτὸ ὅμως δὲν ξέρω ἂν ὑπάρχῃ κάποιος ποὺ θὰ μποροῦσε καὶ θὰ ἤθελε νὰ τὸ ἀποφασίσῃ. γι᾿ αὐτοὺς τοὺς λόγους προσω¬πι¬κὰ ἔχω σταματήσει πλέον νὰ ἀνακινῶ αὐτὸ τὸ ζήτημα. λέω τὴν γνώμη μου, μόνον ἂν ἐρωτηθῶ. ἡ πιὸ πρόσφατη περίπτωσι ποὺ μίλησα (ἀκροθιγῶς) γιὰ τὸ πῶς μπορεῖ νὰ ἐκδοθοῦν τὰ «Δίπτυχα» σὲ δύο τόμους μὲ τρόπο ποὺ νὰ συμφέρῃ καὶ ἐκδοτικὰ ἦταν γύρω στὶς 20/1/2011· καὶ ἦταν ἡ τελευταία φορά.
17. Εἶναι ἀναγκαία καὶ μία ἄλλη διευκρίνισις. δὲν ὑπάρχει ἐπισή¬μως κανένας περιορισμὸς γιὰ τὸ πόσες σελίδες θὰ ἔχῃ ἔκτασι τὸ τυπικὸ τῶν Διπτύχων. δὲν ἔχει ληφθῆ κάποια ἀπόφασις συγκεκριμένου ὁρίου σε¬λί-δων οὔτε ἀπὸ τὴν σύνοδο οὔτε ἀπὸ τὴν ᾿Αποστολικὴ Διακονία καὶ τόσα χρόνια τώρα δὲν μοῦ ἔχει γνωστοποιηθῆ κάτι τέτοιο. ὁ περιορισμὸς ποὺ ὑπάρχει εἶναι βιβλιοδετικός· ὑπάρχει ἕνα ὅριο σελίδων ποὺ μπορεῖ νὰ πε-ρι¬λαμβάνει ἕνας τόμος, χοντρικὰ κάπου 1300 μὲ 1400 σελίδες· καὶ πάλι θὰ εἶναι δύσχρηστος. μετὰ τὸ ὅριο αὐτὸ ἢ θὰ πᾶμε στοὺς δύο τόμους ἢ θὰ ἐπιλέ¬ξουμε ἄλλες λύσεις, ὅλες ὅμως ἀσύμφορες ἀπὸ πλευρᾶς κόστους καὶ πρακτικῆς χρήσεως. γιὰ νὰ ἀποφευχθῇ αὐτὸ τὸ ἀδιέξοδο θὰ πρέπει νὰ μειωθῇ ἡ ὕλη τοῦ βιβλίου· κανεὶς ὅμως δὲν εἶναι διατεθειμένος νὰ μειώσῃ ὕλη ἀπὸ τὸ δεύτερο καὶ ὀγκωδέστερο μέρος τοῦ βιβλίου, τὸ διοικητικό. ὅποτε γίνεται λόγος γιὰ μείωσι, ὅλοι σκέφτονται τί θὰ ἀφαιρέσουν ἀπὸ τὸ τυπικό! αὐτὸ γίνεται φανερὸ μετὰ τὴν δίτομη ἔκδοσι τοῦ 2002. προ¬κει¬μένου στὴν ἔκδοσι τοῦ 2004 νὰ περιορίσουν τὶς σελίδες καὶ νὰ μεί¬νουν ἕνας τό¬¬μος τὰ Δίπτυχα, τί ἔκαμαν; ἀφῄρεσαν ὅλες τὶς γενικὲς τυπι¬κὲς δια¬τάξεις. δηλαδὴ ἐφαρμόστηκε τὸ λαϊκὸ ἀπόφθεγμα «πονάει κεφάλι, κόβει κε¬φάλι»! γιὰ νὰ ἐπανέλθουν οἱ γενικὲς τυπικὲς διατάξεις στὰ Δί¬πτυχα, χρειάστηκε· 1ον) νὰ διαμαρτυρηθοῦν κάποιοι ψάλτες καὶ κληρικοὶ καὶ οἱ διαμαρτυρίες τους νὰ φτάσουν μέχρι τοὺς ἐπισκόπους των καὶ ἀπὸ ἐκεῖ στὴν σύνοδο (αὐτὸ μοῦ τὸ εἶπαν, δὲν τὸ ξέρω προσωπικῶς)· 2ον) νὰ ποῦν ὁ ᾿Ι. Φουντούλης καὶ ὁ π. Κων. Παπαγιάννης (ὁ δεύτερος καὶ γρα¬πτῶς) ὅτι οἱ γενικὲς τυπικὲς διατάξεις εἶναι χρήσιμες καὶ ἀπαραίτητες καὶ πρέπει νὰ ἐπανέλθουν· 3ον) νὰ εἰσηγηθῶ τὸ ἴδιο στὴν συνοδικὴ ὑπο¬επι¬τροπὴ ὑπο¬σχό¬μενος ὅτι τὸ τμῆμα αὐτὸ δὲν θὰ ἔχῃ τὴν μεγάλη ἔκτασι ποὺ εἶχε λάβει στὸ παρελθόν· καὶ τέλος 4ον) νὰ λάβῃ σχετικὴ ἀπόφασι ἡ σύνο¬δος! γιὰ ὅλους αὐτοὺς τοὺς λόγους κρατῶ τὸ τμῆμα τοῦ τυπικοῦ ὅσο μπορῶ κοντὰ στὶς 300-330 σελίδες· διότι ξέρω ὅτι, ἂν προκύψῃ θέμα μει¬ώσεως σελίδων, θὰ ποῦν ἀμέσως νὰ ἀφαιρεθοῦν οἱ γενικὲς τυπικὲς δια¬τάξεις· ἀλλὰ τότε θὰ εἶναι τὸ τυπικὸ τῶν Διπτύχων μισό, διότι ποῦ θὰ ὑ¬πάρχουν ὁδηγίες γιὰ τὶς ἀκο-λου¬θίες τῶν καθημερινῶν καὶ τῶν σαββάτων; αὐτὸ ὅμως πολλοὶ δὲν τὸ κατα¬λα¬βαίνουν, εἴτε διότι δὲν χρησιμοποιοῦν σωστὰ τὰ Δίπτυχα εἴτε διότι δὲν ψάλλουν σὲ καθημερινές, σάββατα, προεόρτιες καὶ μεθέορτες ἡμέρες, ἢ καὶ γιὰ ἄλλους λόγους.
18. Γενικῶς τὸ θέμα τοῦ τυπικοῦ τῶν Διπτύχων δὲν ἀντιμετωπίζεται μὲ σωστὲς προϋποθέσεις. δὲν θὰ μπῶ σὲ λεπτομέρειες, διότι ἤδη τὸ πα¬ρὸν κείμενο ἔχει λάβει ἀρκετὴ ἔκτασι, ὁπότε δὲν θὰ μιλήσω ἐδῶ γιὰ τὶς συνθῆκες συντάξεως τοῦ τυπικοῦ, γιὰ ἀντιφατικὲς ἀποφάσεις, γιὰ περι-πτώ¬σεις ποὺ ἐνῷ εἶχα ὁλο¬κλη¬ρώσει τὸ τυπικό, ὑποχρεώθηκα λόγῳ κάποιας ξαφνικῆς ἀποφάσεως νὰ τὸ ξανα¬γρά¬ψω σχεδὸν ἀπὸ τὴν ἀρχὴ καὶ μάλιστα κάτω ἀπὸ πολὺ πιεσμένα χρονικὰ ὅρια, γιὰ τὰ πραγματικὰ καὶ τὰ ὑπο¬τι¬θέμενα λάθη τῶν Διπτύχων καὶ πῶς δημιουργοῦνται, γιὰ προκαταλήψεις καὶ ἐπαναλήψεις, γιὰ τὸ παραφορτωμένο καὶ ἐν πολλοῖς παράτυπο ἁγιο¬λόγιο ἢ γιὰ ἄλλα προβλήματα. θὰ πῶ μόνο ὅτι, ἐνῷ τὸ τυπικὸ θὰ πρέπει νὰ λαμβάνῃ ὑπόψι του πρωταρχικὰ τὶς ἀνάγκες τῶν περίπου 20.000 ἐνερ¬γῶν ψαλτῶν στὴν ῾Ελλάδα, τελικῶς γίνονται πράγματα ποὺ τὰ ἐπιθυμοῦν 10 ἢ 20 ἢ 100 ἄνθρωποι. γιὰ παράδειγμα ἀναγράφεται σὲ κά¬θε δεσπο¬τι¬κὴ γιορτὴ ποιό εἶναι τὸ εἰσοδικό, γιὰ νὰ μπορῇ νὰ τὸ βρῇ εὔκο¬λα ὁ ἀρχι¬ε¬ρεὺς ἢ ὁ ἱερεύς. ἀλλὰ τὰ εἰσοδικὰ ὑπάρχουν καὶ σὲ τόσες ἄλλες ἐκδόσεις, σὲ ὅλα τὰ ἱερατικά, σὲ ὅλα τὰ ἀρχιερατικά, στὰ ἐγκόλπια ἀνα¬γνώστου, στὰ μηναῖα, καὶ εὔκολο εἶναι νὰ βρεθοῦν. καὶ στὸ τέλος τέλος, ἂν δὲν εἶ¬ναι συλλείτουργο, τὸ εἰσοδικὸ δὲν τὸ ψέλνει ὁ ἱερεὺς ἀλλὰ ὁ ψάλτης, καὶ αὐ¬τὸς ξέρει ποῦ θὰ τὸ βρῇ. ἐκεῖνο ποὺ μπορεῖ νὰ γίνῃ ἴσως καὶ νὰ βελ¬τι¬ώ¬σῃ κάπως τὴν κατάστασι εἶναι νὰ δραστηριοποιηθοῦν αὐτοὶ ποὺ χρησι¬μο¬ποιοῦν τὰ Δίπτυχα περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον, δηλαδὴ οἱ ψάλτες. ἴσως ἂν διαμαρτυρηθοῦν, ἂν στείλουν ἐπιστολὲς πρὸς τὴν σύνοδο, πολλὲς ὅμως ἐπιστολές, καὶ ὡς ἄτομα καὶ ὡς σύλλογοι, ὅπου νὰ λένε ὅτι θέλουν περισ¬σότερες σελίδες τυπικοῦ στὰ «Δίπτυχα», περισότερες λε¬πτο¬μέρειες, περισ¬σότερες ἐπε¬ξη-γήσεις, ἴσως τότε κάτι νά γίνῃ. ὅσο δὲν θὰ διαμαρτύρωνται γιὰ τὴν ὑπέρμετρη διόγκωσι τοῦ διοικητικοῦ μέρους καὶ θὰ δέχωνται τὴν ἀτροφικὴ παρουσίασι τοῦ τυπικοῦ, ἂς μὴν περιμένουν βελτίωσι· κι ἂς μὴν παραξενευτοῦν ἂν κάποια στιγμὴ τὸ τυπικὸ γίνῃ λιγώ¬τερο κι ἀπὸ 150 σελίδες. μόνον ἂν ἐκδηλώσουν τὶς σκέψεις των καὶ ποῦν ὅτι δὲν θέλουν νὰ ἀγοράζουν 800 ἢ 1000 σελίδες ἄσχετες μὲ τὸ τυπικό, μό¬νον τότε ἴσως νὰ πάψουν κάποιοι νὰ θεωροῦν τὸ τυπικὸ σὰν κάτι τὸ δευ¬τερεῦ¬ον καὶ νὰ κατα¬νο¬ήσουν ὅτι τὰ «Δίπτυχα» πωλοῦνται κυρίως γιὰ τὸ τυπικό τους· γιὰ νὰ μὴν πῶ, ἀποκλειστικῶς γι᾿ αὐτό.
Διονύσιος ᾿Ανατολικιώτης
(δημοσίευσις 31/1/2011)
Νομικὲς καὶ παιδαγωγικὲς ἀντιδράσεις στὴν ἀπόφαση τοῦ ΕΔΔΑ γιὰ τὰ θρησκευτικὰ σύμβολα
(Συγχρονιστικὴ μνεία στὸν Εὐάγγελο Παπανοῦτσο)
Τὸ 2009 τὸ Εὐρωπαϊκὸ Δικαστήριο Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου (ΕΔΔΑ) ἔκρινε πρωτοδίκως ὁμόφωνα ὅτι τὸ σύμβολο τοῦ σταυροῦ στὰ ἰ¬τα¬λικὰ δημόσια σχολεῖα εἶναι ἀντίθετο στὸ δικαίωμα τῶν γονέων νὰ ἐκπαιδεύουν τὰ τέκνα τους σύμφωνα μὲ τὶς πεποιθήσεις τους καὶ στὸ δικαίωμα τῶν παιδιῶν στὴ θρησκευτικὴ ἐλευθερία. Τὸ δικαστήριο δὲν ἐπέβαλε τὴν ἀπομάκρυνση τῶν σταυρῶν ἀπὸ τὰ σχολεῖα, κάτι τὸ ὁποῖο θὰ ἦταν οὕτως ἢ ἄλλως πέραν τῶν ἐξουσιῶν του. Καταδίκασε τὴν Ἰταλία νὰ πληρώσει 5.000 εὐρὼ γιὰ ἠθικὴ προκατάληψη.
Ἡ ὅλη αἰτιολογία τῆς ὡς ἄνω δικαστικῆς ἀπόφασης δὲν ὑπῆρξε «κε¬ραυ-νὸς ἐν αἰθρίᾳ», ἀλλὰ βασίστηκε σὲ μία σειρὰ προηγούμενων ἀπο¬φά¬σεών του, οἱ ὁποῖες προετοίμασαν τουλάχιστον ψυχολογικὰ τὸ ἔδαφος γιὰ μία παρόμοια ἀπόφαση. Αὐτὲς ἦσαν οἱ ἀκόλουθες: Kjeldsen, Busk, Madsen, Dersen v. Danemark, ἀπόφαση τῆς 7-12-1976 σειρὰ 1η Νο 2366.24-28 παρ. 50-54· Campbell et Cosans c. Royaume Uni, ἀπόφαση 25-2-1982 σειρὰ 1η Νὸ 48 σ. 16-18 παρ. 36-37· Valsamis c. Grece ἀπόφαση 18-12-1996 recueil des Arrets et decisions 1996 - Ι p. 232-324 παρ. 25-28· καὶ Folgero et autres c. Norvege (GS) 15472/2 c. EDH 207 - VIII παρ. 84.
Τὸ ΕΔΔΑ ἔκανε μία συνδυαστικὴ ἑρμηνεία τοῦ ἄρθρου 2 τοῦ Πρω-τοκόλλου 1 καὶ τῶν ἄρθρων 9 καὶ 10 τῆς Εὐρωπαϊκῆς Συμβάσεως Δικαι¬ω-μάτων τοῦ Ἀνθρώπου. Θεώρησε ὅτι τὸ ἄρθρο 2 τοῦ Πρωτοκόλλου προ-στατεύει τὴ δυνατότητα ἐκπαιδευτικοῦ πλουραλισμοῦ, τὸν ὁποῖο ἑρμη-νεύ¬ει ὡς οὐσιώδη γιὰ τὴ διατήρηση μιᾶς δημοκρατικῆς κοινωνίας. Τὸ δι-καστήριο θεωρεῖ ἐπιπλέον ὅτι τὸ σχολικὸ περιβάλλον πρέπει νὰ μὴν εὐ-νο¬εῖ τὸν ἀποκλεισμὸ καὶ δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι θέατρο ἱεραποστολικῶν δρα¬στηριοτήτων. Πρέπει νὰ ἀποτελεῖ χῶρο συνάντησης διαφορετικῶν θρησκειῶν καὶ πεποιθήσεων, ὅπου οἱ μαθητὲς μποροῦν νὰ ἀποκτήσουν γνώσεις γιὰ ὅλες αὐτὲς τὶς παραδόσεις. Οἱ γνώσεις γιὰ ὅλα αὐτὰ τὰ θέμα¬τα πρέπει νὰ δίνονται μὲ τρόπο ἀντικειμενικὸ καὶ πλουραλιστικό. Γι' αὐ¬τὸ θεωρεῖ τὸ δικαστήριο ὅτι ἀπαγορεύεται νὰ ὑπάρξει κάποια διδα¬σκα-λία, ἡ ὁποία θὰ συνυπήγετο μὴ σεβασμὸ πρὸς τὶς θρησκευτικὲς καὶ φι¬λο-σο¬φικὲς πεποιθήσεις τῶν γονέων. Αὐτὸ εἶναι τὸ ὅριο τὸ ὁποῖο δὲν μπορεῖ νὰ ξεπεραστεῖ. Ὁ σεβασμὸς αὐτὸς συμπεριλαμβάνει τόσο τὸ δικαίωμα τοῦ θρησκεύειν ὅσο καὶ τοῦ μὴ θρησκεύειν. Ἡ ὑποχρέωση τῆς οὐδε¬τερό-τητας καὶ τῆς ἀμεροληψίας τοῦ κράτους εἶναι ἀσύμβατη ἀπὸ κρατικῆς πλευ¬ρᾶς τόσο μὲ τὴν ἀξιολόγηση τῶν θρησκευτικῶν πεποιθήσεων ὅσο καὶ μὲ τοὺς τρόπους ἔκφρασής τους.
Τὸ δικαστήριο θεωρεῖ ὅτι λόγῳ τῆς ἔλλειψης κριτικῆς ἱκανότητας τῶν παιδιῶν, ποὺ ἀπορρέει ἀπὸ τὴ μικρή τους ἡλικία, μπορεῖ νὰ εἶναι θύματα κρατικῆς ἐπιβολῆς θρησκευτικῶν πεποιθήσεων. Συνεχίζοντας τὸ δικα-στή¬ριο μὲ τὸ αὐτὸ σκεπτικὸ ἐμπλουτίζει τὰ ἐπιχειρήματά του μὲ ἐκεῖνα προ¬γε¬νέστερων ἀποφάσεων.
Κατ' αὐτὸν τὸν τρόπο συγχέοντας τὴν ἀξιολογικὴ ἐκτίμηση μὲ τὸ πραγματικὸ γεγονός, τὸ δικαστήριο θεωρεῖ ὅτι τὸ κράτος ἐπιβάλλοντας τὴν ἔκθεση τοῦ σταυροῦ στὶς σχολικὲς αἴθουσες παραβιάζει τὶς ἀρχὲς τοῦ πλου¬ρα¬λισμοῦ. Ἐπίσης λαμβάνοντας ὡς δεδομένη τὴν –μὲ πολὺ στενὰ κριτήρια θεωρηθεῖσα– ἀποκλειστικὰ θρησκευτικὴ φύση τοῦ σταυρικοῦ συμβόλου ἀποφαίνεται ὅτι ἀσκεῖται οὕτω πιέση στοὺς ἑτερόθρησκους ἢ ἄθρησκους μαθητές.
Ἡ ἰταλικὴ κυβέρνηση ἀπάντησε ὅτι ἡ ὑποχρέωση ἀνάρτησης τοῦ σταυ-ροῦ μὲ τὸ θετικὸ ἠθικὸ μήνυμα τῆς χριστιανικῆς πίστης ὑπερβαίνει τὶς κοσμικὲς συνταγματικὲς ἀξίες. Τοῦτο καὶ λόγῳ τοῦ ρόλου τῆς θρη¬σκεί¬ας στὴν ἱστορία τῆς Ἰταλίας καὶ στὶς παραδόσεις αὐτῆς τῆς χώρας. Ὡς ἐκ τούτου τὸ σύμβολο τοῦ σταυροῦ ἔχει ἱστορικὴ σημασία οὐδέτερη καὶ κοσμικὴ καὶ δὲν ἐκφράζει μόνο θρησκευτικὲς ἀλλὰ καὶ ἄλλες ἀξίες. Τὸ δικαστήριο συμφώνησε μὲ τὴν πολλαπλότητα τῶν συμβολισμῶν τοῦ σταυροῦ, ἀλλὰ θεώρησε ὅτι ἡ θρησκευτική του σημασία εἶναι ἡ κυριαρ-χοῦσα. Θεώρησε ἐπίσης ὅτι ἡ παρουσία του στὶς αἴθουσες ὑπερβαίνει τὴ χρήση τῶν συμβόλων στὸ ἱστορικό τους πλαίσιο. Ἔφθασε μέχρι τοῦ ση-μείου νὰ ἰσχυριστεῖ ὅτι καὶ ἡ ἁπλὴ θέαση τοῦ σταυροῦ ἀπὸ μαθητὲς ἄλ-λων θρησκευμάτων ἢ ἄθρησκους μπορεῖ νὰ τοὺς διαταράξει συναι¬σθη¬μα-τι¬κά.
Καταλήγοντας δὲ τὸ δικαστήριο ὑποστήριξε ὅτι τὸ κράτος εἶναι ὑπο-χρεωμένο νὰ τηρεῖ ὁμολογιακὴ οὐδετερότητα καὶ ὅτι ὀφείλει νὰ καλ¬λιερ-γήσει στοὺς μαθητὲς κριτικὴ σκέψη. Γιὰ τοὺς ἀνωτέρω λόγους κα¬τα-δίκασε τὴν Ἰταλικὴ Δημοκρατία στὴν καταβολὴ ἀποζημιώσεως ὕψους 5.000 εὐρὼ γιὰ ἠθικὴ προκατάληψη (prejudice morale).
Ἡ ἀπόφαση αὐτὴ δημιούργησε στὸν γράφοντα τὴν πεποίθηση ὅτι ἀγνοεῖ τὸ ἀξιολογικὸ στοιχεῖο στὴν ἠθικὴ παιδεία τῶν νέων, δαιμο¬νο-ποιεῖ καὶ ποινικοποιεῖ τὴν ἀξιολογικὴ διαδικασία δημιουργώντας ἀκέ¬φα-λα, ἄψυχα καὶ ἀπνευμάτιστα ὄντα. Εἶναι ἄξιο ἀπορίας τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ νέοι μποροῦν –κατὰ τὴ δικαστικὴ κρίση– νὰ ἀξιολογήσουν ἕνα οἰ¬κο¬νο-μικὸ σύστημα, ἀλλὰ δὲν τοὺς ἐπιτρέπεται ἡ ἀναγωγὴ τῶν προβλη¬μά¬των σὲ βαθύτερο ὑπαρξιακὸ ἐπίπεδο, ἀφοῦ αὐτὴ στιγματίζεται ὡς «προ¬κα-τάληψη». Ἡ ἀξιολόγηση ὅμως βάσει ἠθικῶν καὶ πνευματικῶν στοι¬χείων εἶναι χαρακτηριστικὸ σύμφυτο μὲ τὸ ἀνθρώπινο εἶδος καὶ τὸ δια¬φο-ροποιεῖ ἀπὸ τὸ ζωϊκὸ βασίλειο. Κατὰ τὸν Ἀριστοτέλη«Τοῦτο γὰρ πρὸς τὰ ἄλλα ζῷα τοῖς ἀνθρώποις ἴδιον, τὸ μόνον ἀγαθοῦ καὶ κακοῦ καὶ δικαίου καὶ ἀδίκου καὶ τῶν ἄλλων αἴσθησιν ἔχει» (Πολιτικά, 125α 17-19)(1).
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυμος ἐπι¬σή¬μανε ὅτι ἡ ὑπόθεση τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου γιὰ τὴν παρουσία τοῦ Τιμίου Σταυροῦ στὶς σχολικὲς αἴθουσες δὲν ἔχει τελεσιδικήσει καὶ ὑπεν¬θύ¬μισε ὅτι στὴν Ἰταλία ἔχει ὁριστεῖ διὰ νόμου, ἐνῷ στὴν Ἑλλάδα ἔχει ἐπι-κρατήσει ἐθιμικῶς(2). Ἡ Διαρκὴς Ἱερὰ Σύνοδος τάχθηκε κατὰ τῆς ἀ¬πο-μάκρυνσης τῶν θρησκευτικῶν συμβόλων ἀπὸ τοὺς δημόσιους χώρους μετὰ τὴν προσφυγὴ στὰ ἑλληνικὰ δικαστήρια τριῶν δικηγόρων τὸν Νο¬έμ-βριο τοῦ 2009 μὲ ἀντίστοιχο αἴτημα. Τότε ὁ Ἀρχιεπίσκοπος εἶχε ἀντι-δράσει σὲ αὐτὲς τὶς ἐνέργειες λέγοντας μεταξὺ ἄλλων ὅτι «δὲν ἔχουν δι-καιώματα μόνο οἱ μειονότητες ἀλλὰ καὶ οἱ πλειονότητες». Παράλληλα ἡ Διαρκὴς Ἱερὰ Σύνοδος θὰ στείλει ἐκπρόσωπό της στὴν ἔνδικη διαδι¬κα¬σία σχετικὰ μὲ τὴν παρουσία χριστιανικῶν συμβόλων στὶς αἴθουσες τῶν ἑλληνικῶν δικαστηρίων. Πέραν τούτου ἡ Διαρκὴς Ἱερὰ Σύνοδος ἀπο¬φά-σισε «νὰ μελετήσει τὸ θέμα εὐρύτερα, γιὰ νὰ παρουσιασθεῖ ἡ θεολογικὴ ἀξία τῶν θρησκευτικῶν συμβόλων, ποὺ νοηματοδοτοῦν τὸν σεβασμὸ τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου καὶ τὴν ἀξία τῆς ἑτερότητας»(3).
Ἀπὸ νομικὴ σκοπιὰ προεβλήθη τὸ ἐπιχείρημα ὅτι ἡ ἀπόφαση τοῦ ΕΔΔΑ ἀφορᾶ στὴν Ἰταλία, στὴν ὁποία ἰσχύει ὁ χωρισμὸς κράτους -ἐκ¬κλη¬σίας, ἐνῷ στὴ χώρα μας μὲ βάση τὸ Σύνταγμα ἰσχύει διαφορετικὸ καθεστώς(4). Ἀντίθετη ἄποψη τάσσεται ὑπὲρ τῆς καθαιρέσεως τῶν θρη¬σκευ¬τικῶν συμβόλων ἀπὸ τὰ ἑλληνικὰ σχολεῖα μὲ τὸ σκεπτικὸ ὅτι «...ἡ κοινωνία δικαιοῦται νὰ ἔχει θρησκευτικὲς ἀπόψεις. Τὸ κράτος εἶναι αὐτὸ ποὺ δὲν δικαιοῦται νὰ θρησκεύεται». Ἡ ἱστορικὴ ἐξέταση τοῦ θέματος καταδεικνύει ὅτι «ἡ διάκριση μεταξὺ κράτους καὶ κοινωνίας ἀνατρέχει στὴν ἱστορικὴ ἀντιπαλότητα τῆς θρησκεύουσας κοινωνίας, στὸ πρόσωπο τοῦ Ρωμαιοκαθολικισμοῦ-Παπισμοῦ, στὴν ἀρχὴ τῶν ἐθνικῶν κρατῶν στὴ Δύση». Ἀντίθετα στὴν Ἑλλάδα, ὅπως εἶναι γνωστό, ἡ συγκρότηση τοῦ κρά¬τους δὲν ὀφείλεται σὲ ἀντιπαλότητα θρησκείας καὶ κοινωνίας. Τὸ ἑλληνικὸ κράτος «προέκυψε κατ' εἰκόνα καὶ καθ' ὁμοίωση τῆς κοινωνίας τοῦ Ἑλληνορθόδοξου γένους»(5).
Ἐντούτοις ἀπὸ τὴ μεταπολίτευση καὶ ἐντεῦθεν καταβάλλεται προσ-πάθεια χωρισμοῦ τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ τὸ ἑλληνικὸ κράτος. Στὸ πλαίσιο αὐτὸ ἐπιχειρεῖται ἀξιοποίηση τῆς ἀποφάσεως τοῦ ΕΔΔΑ ἀπὸ ἐκείνους τοὺς κύκλους ποὺ ἐπιδιώκουν τὸ χωρισμό. Ὡς ἐκ τούτου τὸ ζήτημα τῆς ὕπαρξης ἢ ὄχι θρησκευτικῶν συμβόλων στὶς ἑλληνικὲς σχολικὲς αἴθουσες συνδέθηκε μεταξὺ ἄλλων μὲ τὸν ἐνδεδειγμένο (ὁμολογιακὸ ἢ μή) χαρα¬κτῆ¬ρα τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν καθὼς καὶ τὴν ὕπαρξη ἀλλο¬θρήσκων ἢ ἀθρήσκων μαθητῶν κυρίως μετὰ τὴν ἀλλαγὴ ποὺ ἐπῆλθε στὴ σύνθεση τοῦ ἑλληνικοῦ πληθυσμοῦ τὴν τελευταία εἰκοσαετία συνεπείᾳ τῆς μετανάστευσης(6).
Πέραν αὐτῶν, ἡ ἀπόφαση τοῦ ΕΔΔΑ ἔθιξε ζητήματα ποὺ ἅπτονται τοῦ περιεχομένου τῆς ἐκπαίδευσης καὶ τοῦ παιδαγωγικοῦ προτύπου γιὰ τὶς χῶρες τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως σὲ συνδυασμὸ μὲ τὴν ἑρμηνεία τῆς ἴδιας τῆς ἔννοιας τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων. Ἤδη ἀπὸ καιροῦ ἔχουν ἐγερθεῖ ὑπαρξιακοῦ τύπου προβληματισμοὶ γι᾿ αὐτὸ ποὺ ὁ Ἀρχιεπί¬σκο-πος Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιος περιγράφει ὡς «προσπάθεια νὰ στηριχθεῖ ὁλόκληρο τὸ οἰκοδόμημα περὶ δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου ἁπλῶς καὶ μόνο στὴ λογική. Ἡ θεοποίηση τῆς λογικότητος τοῦ ἀνθρώπου ἐμφα¬νί-σθηκε ὡς ὑποκατάστατο τῆς πίστεως στὸ Θεό». Ἀναμφίβολα στὴ σημερινὴ ἐποχή, «...στὴν ὁποία παρατηρεῖται τό¬ση πολυμορφία ἰδεο¬λο¬γι-κῶν ἀπόψεων, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρξει φιλοσοφικο-θρησκευτικὴ συμφωνία γι' αὐτὰ τὰ τεράστια ζητήματα»(7). Πάντως ἀξιοσημείωτη εἶναι ἡ ἄποψη ὅτι σημειώθηκε ἀλλαγὴ τῆς φύσεως τῶν ἀνθρωπίνων δικαι¬ω-μάτων μέσα στὸ κλίμα τῆς νεωτερικότητας.
Οἱ ἀντίπαλοί της διατείνονται ὅτι ἡ ἔννοια τῶν ἀνθρωπίνων δικαι¬ω-μάτων στὴν «μετανεωτερικὴ ἐποχὴ ἀποσκοπεῖ στὴν προστασία ἑνὸς ...ἀνθρώπινου ὄν¬τος, οὐδέτερου, ἄοσμου, παγκοσμίως τοῦ αὐτοῦ, χωρὶς ἰ-διαιτερότητες, χωρὶς πνευματικὸ περιεχόμενο, χωρὶς ἰδανικά, χωρὶς με¬τα-φυσικὰ προβλήματα, μὲ ὁμοιόμορφες καταναλωτικὲς συνήθειες καὶ ἠδο-νο¬θηρικοὺς σκοπούς. Τὸ ἄτομο αὐτὸ δὲν γνωρίζει πατρίδα καὶ ζεῖ σὲ ἕναν ἰσοπεδωμένο πολιτισμό. Δημιουρ¬γεῖται ἔτσι ὁ ἀνάνθρωπος ἢ ὁ με¬τάν-θρωπος» (8).
Στὸ μέτρο ποὺ συμβαίνει αὐτό, ἡ ἀπόφαση τοῦ ΕΔΔΑ ἀπηχεῖ τὶς με-ταμοντέρνες ἀντιλήψεις γιὰ τὴν κοινωνία, ὅπου «...ἡ σύγχρονη κοινωνία “ἀποσπασματοποιεῖται” καὶ μία πολυμορφία ἐπιμέρους θεωρήσεων τοῦ κό¬σμου καταλαμβάνουν τὸ χῶρο, ποὺ προηγουμένως κατεῖχαν συμπαγεῖς κοσμοθεω¬ρή¬σεις θρησκευτικοῦ ἢ πολιτικοῦ χαρακτήρα». Ἀναμ¬φισβή¬τη¬τα «...ἡ ὕπαρξη τῆς κοινωνίας τῶν πολιτῶν προϋποθέτει καθολικῆς τάξης ἰδέες καὶ παραδοχές, ποὺ ὡς κοινὰ πολιτισμικὰ στοιχεῖα ἀποτελοῦν τὸ ὑπόβαθρο τῆς συνοχῆς μεταξὺ τῶν ἐπιμέρους ἀτόμων καὶ ὁμάδων ποὺ τὴ συγκροτοῦν»(9). Οἱ ἀντιδράσεις στὴν ἀπόφαση τοῦ ΕΔΔΑ στὴν Ἰταλία, ὅπου ἡ συντριπτικὴ πλειοψηφία τοῦ πολιτικοῦ κόσμου καὶ τῆς κοινῆς γνώμης εἶναι ἀντίθετες, ἀναδεικνύουν τὸ πρόβλημα.
Στὴν Εὐρώπη οἱ ὑπερβολὲς τοῦ καθολικοῦ ἐκπαιδευτικοῦ συστήματος εἶναι γνωστές. Ὁ Εὐάγγελος Παπανοῦτσος ἀναφέρει χαρακτηριστικὰ ὅτι... «ὁ καθο¬λι¬κι¬σμὸς ...ἐπέβαλε ἕνα ἀνελεύθερο ἐκπαιδευτικὸ σύστημα, τὸ ὁποῖο ὑπὸ τὸ πρόσχημα τῶν θεολογικῶν ἐπιδιώξεων ἐξυπηρετοῦσε πολιτικὲς σκοπιμότητες». Οἱ ἀκρότητες ποὺ ὑπῆρξαν ὅμως στὴν ἐκπαι-δευτικὴ πολιτικὴ δὲν πρέπει, κατὰ τὸν Παπανοῦτσο, νὰ μᾶς κάνουν νὰ πα¬ραβλέψουμε μία ἄλλη ὑπερβολή: «...ἡ ἄλλη ἄποψη τῆς παιδείας, ποὺ ἔχει γιὰ συνθήματά της τὴν πίστη στὸ παιδὶ καὶ τὸ σεβασμὸ τῆς ἐλευ¬θε-ρίας του, ἔχασε τὴ συναίσθηση τῶν ὁρίων καὶ παρα¬στρά¬τησε σὲ ἀσύνετες ὑπερβολές. Ἀποξενώθηκε κι αὐτὴ ἀπὸ τὴν κριτικὴ συνείδηση κι έπεσε σ' ἕναν παροξυσμὸ ρομαντικό· ἔγινε παιδευτικὴ ἀναρχία». Ὁ Παπανοῦτσος ἐξυμνεῖ τὸ ἀρχαῖο ἑλληνικὸ παιδαγωγικὸ πρότυπο, διότι καὶ ἐκεῖνο ὁδη-γεῖ, «ἀλλὰ ὁδηγεῖ σὰν τὴν κριτικὴ συνείδηση, ποὺ ἐλέγχει αὐστηρὰ τὴν ὀκνηρία καὶ τὴν ἐπιπολαιότητα, χωρὶς νὰ δεσμεύει τὴν ἐλευθερία καὶ τὴν ὁρμὴ τοῦ στοχασμοῦ».
Γιὰ τὸν Παπανοῦτσο ἡ Εὐρώπη ὡς πρὸς τὴν παιδεία πρέπει νὰ συν-θέτει τὴν ἑλληνικὴ καὶ τὴν χριστιανική της πλευρά, διότι «ὁ Ἑλληνισμὸς καὶ ὁ Χρι¬στια¬νισμὸς μὲ ὅλα τὰ λογικὰ καὶ κοι¬νω¬νικὰ παρεπόμενά τους εἶναι τὰ δύο μεγάλα ρεύματα τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πο¬λιτισμοῦ· ἄλλοτε δια-σταυ¬ρώνονται καὶ ἑνώνουν τὰ νερά τους καὶ ἄλλοτε πάλι διαχω¬ρί¬ζονται καὶ ρέουν παράλληλα γιὰ ν' ἀνα¬μειχθοῦν παρακά¬τω». Ὑποστηρίζει ὅτι ἡ δημοκρατικὴ καὶ χριστιανικὴ Εὐρώπη τοῦ τέλους τοῦ 18ου καὶ τῶν ἀρχῶν τοῦ 19ου αἰώνα εἶναι ἀφ᾿ ἑνὸς ἡ Εὐρώπη μὲ κοινωνικὸ προσα¬να¬τολισμὸ τοῦ λαοῦ, καὶ ἀφ᾿ ἑτέρου ἡ Εὐρώπη τῆς κοι¬νωνικῆς ἰσότητας μὲ βάση τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ ὅτι ὅλοι εἴμαστε ἀδέλφια, ἀφοῦ εἴμαστε παιδιὰ τοῦ ἴδιου πατέρα, τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἀρχαία ἑλληνικὴ κληρονομιὰ ὁδηγεῖ πρὸς τὴ διάκριση τῶν ὀλίγων ἀπὸ τοὺς πολλοὺς μὲ τὴν ἀρχικὴ ἔννοια τοῦ ὄρου «ἀριστοκράτης». Κατ' αὐτὸν τὸν τρόπο, ἡ σύνθεση τῶν δύο ἐπιρροῶν καλλιεργεῖ τὸ ἄριστο παιδαγωγικὸ ἦθος(10).
Ὡς πρὸς τὸ νομικὸ σκέλος τῆς ὑπόθεσης τῶν θρησκευτικῶν συμβόλων ὁ γράφων δέχεται τὴν ἐκτίμηση πὼς ἡ ἀπόφαση τοῦ ΕΔΔΑ ἔχει ἐρεί¬σμα¬τα στὸ νομικὸ καθεστὼς ποὺ διέπει τὴ σχέση Ἐκκλησίας-Πολιτείας στὴν Ἰταλία, μολο¬νότι οἱ ἀντιδρῶντες ἔχουν ἰδιαιτέρως ἰσχυρὰ ἐπιχειρήματα εὐρύτερου χαρα¬κτή¬ρα. Τὸ σκεπτικὸ ὅμως τῆς ἀποφάσεως αὐτῆς ὡς πρὸς τὸ μέρος ποὺ ἐπε¬κτεί¬νεται σὲ θέματα ἀγωγῆς τῶν νέων εἶναι κατὰ τὴ γνώμη τοῦ γράφοντος ἀπορ¬ριπτέο, καὶ ἡ γνώμη παιδαγωγῶν ὅπως τοῦ Εὐαγγέλου Παπανούτσου εἶναι ἀρ¬κούντως διαφωτιστική. Ἐρωτήματα ἐγείρονται ἐπιπλέον γιὰ τὸ ἰδεολογικὸ καὶ πολιτικὸ ὑπόβαθρο τῆς ἀπο-φά¬σεως, τὸ ὁποῖο ἐν πάσῃ περιπτώσει σαφῶς ὑπερ¬βαίνει τὰ ὅρια τῆς νομικῆς ἐπιχειρηματολογίας.
Γιῶργος Ἄθ. Τσοῦτσος
πολιτικὸς ἐπιστήμων, ἱστοριοδίφης, δημοσιογράφος
(Περιοδικὸ «Φιλογένεια», τόμ. ΙΒ΄ τεῦχ. 3 Ἰούλιος-Σεπτέμβριος 2010)
Παραπομπές
1. ᾿Αθ. Γ. Τσοῦτσος, Κράτος καὶ Ἱστορία, Ἀθήνα-Κομοτηνὴ 1990, σ. 207.
2. Ὀρθόδοξος Τύπος 1-1-2010, σ. 6.
3. Ἔθνος 16-4-2010, σ. 22.
4. ᾿Αν. Μαρίνος, «Τὰ θρησκευτικὰ σύμβολα στὰ σχολεῖα», εἰς Τὸ Βῆμα 22-11-2009.
5. ᾿Αθ. Ἀγγελόπουλος, «Ἡ Ἑλλάδα κράτος κατ' εἰκόνα καὶ καθ' ὁμοίωση τῆς κοινωνίας τῶν ἑλληνορθοδόξων», εἰς Τὸ Παρὸν 6-12-2009.
6. ᾿Αν. Μαρίνος, «Τὰ θρησκευτικὰ σύμβολα στὰ σχολεῖα», εἰς Ἑστία 29-1-2010.
7. Ἀναστάσιος, Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων καὶ πάσης Ἀλβανίας, Παγκοσμιότητα καὶ Ὀρ¬θο¬δο¬ξία, Ἀθήνα 2001, σ. 74-77.
8. Νίκ. Ἀντωνόπουλος, «Πολιτικὴ καὶ Διεθνεῖς Σχέσεις κατὰ τὸν Εἰκοστὸ Αἰῶνα», εἰς Τί μας κληροδότησε ὁ εἰκοστὸς αἰῶνας, Ἀθήνα 2001, σ. 71, 72.
9. Β. Φίλιας, Κοινωνιολογία τοῦ Πολιτισμοῦ, τόμ. 2ος, Ἀθήνα 2001, σ. 502-512.
10. Εὐάγ. Παπανοῦτσος, Φιλοσοφία καὶ Παιδεία, Ἀθήνα 1958, σ. 168-182.
Τὸ 2009 τὸ Εὐρωπαϊκὸ Δικαστήριο Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου (ΕΔΔΑ) ἔκρινε πρωτοδίκως ὁμόφωνα ὅτι τὸ σύμβολο τοῦ σταυροῦ στὰ ἰ¬τα¬λικὰ δημόσια σχολεῖα εἶναι ἀντίθετο στὸ δικαίωμα τῶν γονέων νὰ ἐκπαιδεύουν τὰ τέκνα τους σύμφωνα μὲ τὶς πεποιθήσεις τους καὶ στὸ δικαίωμα τῶν παιδιῶν στὴ θρησκευτικὴ ἐλευθερία. Τὸ δικαστήριο δὲν ἐπέβαλε τὴν ἀπομάκρυνση τῶν σταυρῶν ἀπὸ τὰ σχολεῖα, κάτι τὸ ὁποῖο θὰ ἦταν οὕτως ἢ ἄλλως πέραν τῶν ἐξουσιῶν του. Καταδίκασε τὴν Ἰταλία νὰ πληρώσει 5.000 εὐρὼ γιὰ ἠθικὴ προκατάληψη.
Ἡ ὅλη αἰτιολογία τῆς ὡς ἄνω δικαστικῆς ἀπόφασης δὲν ὑπῆρξε «κε¬ραυ-νὸς ἐν αἰθρίᾳ», ἀλλὰ βασίστηκε σὲ μία σειρὰ προηγούμενων ἀπο¬φά¬σεών του, οἱ ὁποῖες προετοίμασαν τουλάχιστον ψυχολογικὰ τὸ ἔδαφος γιὰ μία παρόμοια ἀπόφαση. Αὐτὲς ἦσαν οἱ ἀκόλουθες: Kjeldsen, Busk, Madsen, Dersen v. Danemark, ἀπόφαση τῆς 7-12-1976 σειρὰ 1η Νο 2366.24-28 παρ. 50-54· Campbell et Cosans c. Royaume Uni, ἀπόφαση 25-2-1982 σειρὰ 1η Νὸ 48 σ. 16-18 παρ. 36-37· Valsamis c. Grece ἀπόφαση 18-12-1996 recueil des Arrets et decisions 1996 - Ι p. 232-324 παρ. 25-28· καὶ Folgero et autres c. Norvege (GS) 15472/2 c. EDH 207 - VIII παρ. 84.
Τὸ ΕΔΔΑ ἔκανε μία συνδυαστικὴ ἑρμηνεία τοῦ ἄρθρου 2 τοῦ Πρω-τοκόλλου 1 καὶ τῶν ἄρθρων 9 καὶ 10 τῆς Εὐρωπαϊκῆς Συμβάσεως Δικαι¬ω-μάτων τοῦ Ἀνθρώπου. Θεώρησε ὅτι τὸ ἄρθρο 2 τοῦ Πρωτοκόλλου προ-στατεύει τὴ δυνατότητα ἐκπαιδευτικοῦ πλουραλισμοῦ, τὸν ὁποῖο ἑρμη-νεύ¬ει ὡς οὐσιώδη γιὰ τὴ διατήρηση μιᾶς δημοκρατικῆς κοινωνίας. Τὸ δι-καστήριο θεωρεῖ ἐπιπλέον ὅτι τὸ σχολικὸ περιβάλλον πρέπει νὰ μὴν εὐ-νο¬εῖ τὸν ἀποκλεισμὸ καὶ δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι θέατρο ἱεραποστολικῶν δρα¬στηριοτήτων. Πρέπει νὰ ἀποτελεῖ χῶρο συνάντησης διαφορετικῶν θρησκειῶν καὶ πεποιθήσεων, ὅπου οἱ μαθητὲς μποροῦν νὰ ἀποκτήσουν γνώσεις γιὰ ὅλες αὐτὲς τὶς παραδόσεις. Οἱ γνώσεις γιὰ ὅλα αὐτὰ τὰ θέμα¬τα πρέπει νὰ δίνονται μὲ τρόπο ἀντικειμενικὸ καὶ πλουραλιστικό. Γι' αὐ¬τὸ θεωρεῖ τὸ δικαστήριο ὅτι ἀπαγορεύεται νὰ ὑπάρξει κάποια διδα¬σκα-λία, ἡ ὁποία θὰ συνυπήγετο μὴ σεβασμὸ πρὸς τὶς θρησκευτικὲς καὶ φι¬λο-σο¬φικὲς πεποιθήσεις τῶν γονέων. Αὐτὸ εἶναι τὸ ὅριο τὸ ὁποῖο δὲν μπορεῖ νὰ ξεπεραστεῖ. Ὁ σεβασμὸς αὐτὸς συμπεριλαμβάνει τόσο τὸ δικαίωμα τοῦ θρησκεύειν ὅσο καὶ τοῦ μὴ θρησκεύειν. Ἡ ὑποχρέωση τῆς οὐδε¬τερό-τητας καὶ τῆς ἀμεροληψίας τοῦ κράτους εἶναι ἀσύμβατη ἀπὸ κρατικῆς πλευ¬ρᾶς τόσο μὲ τὴν ἀξιολόγηση τῶν θρησκευτικῶν πεποιθήσεων ὅσο καὶ μὲ τοὺς τρόπους ἔκφρασής τους.
Τὸ δικαστήριο θεωρεῖ ὅτι λόγῳ τῆς ἔλλειψης κριτικῆς ἱκανότητας τῶν παιδιῶν, ποὺ ἀπορρέει ἀπὸ τὴ μικρή τους ἡλικία, μπορεῖ νὰ εἶναι θύματα κρατικῆς ἐπιβολῆς θρησκευτικῶν πεποιθήσεων. Συνεχίζοντας τὸ δικα-στή¬ριο μὲ τὸ αὐτὸ σκεπτικὸ ἐμπλουτίζει τὰ ἐπιχειρήματά του μὲ ἐκεῖνα προ¬γε¬νέστερων ἀποφάσεων.
Κατ' αὐτὸν τὸν τρόπο συγχέοντας τὴν ἀξιολογικὴ ἐκτίμηση μὲ τὸ πραγματικὸ γεγονός, τὸ δικαστήριο θεωρεῖ ὅτι τὸ κράτος ἐπιβάλλοντας τὴν ἔκθεση τοῦ σταυροῦ στὶς σχολικὲς αἴθουσες παραβιάζει τὶς ἀρχὲς τοῦ πλου¬ρα¬λισμοῦ. Ἐπίσης λαμβάνοντας ὡς δεδομένη τὴν –μὲ πολὺ στενὰ κριτήρια θεωρηθεῖσα– ἀποκλειστικὰ θρησκευτικὴ φύση τοῦ σταυρικοῦ συμβόλου ἀποφαίνεται ὅτι ἀσκεῖται οὕτω πιέση στοὺς ἑτερόθρησκους ἢ ἄθρησκους μαθητές.
Ἡ ἰταλικὴ κυβέρνηση ἀπάντησε ὅτι ἡ ὑποχρέωση ἀνάρτησης τοῦ σταυ-ροῦ μὲ τὸ θετικὸ ἠθικὸ μήνυμα τῆς χριστιανικῆς πίστης ὑπερβαίνει τὶς κοσμικὲς συνταγματικὲς ἀξίες. Τοῦτο καὶ λόγῳ τοῦ ρόλου τῆς θρη¬σκεί¬ας στὴν ἱστορία τῆς Ἰταλίας καὶ στὶς παραδόσεις αὐτῆς τῆς χώρας. Ὡς ἐκ τούτου τὸ σύμβολο τοῦ σταυροῦ ἔχει ἱστορικὴ σημασία οὐδέτερη καὶ κοσμικὴ καὶ δὲν ἐκφράζει μόνο θρησκευτικὲς ἀλλὰ καὶ ἄλλες ἀξίες. Τὸ δικαστήριο συμφώνησε μὲ τὴν πολλαπλότητα τῶν συμβολισμῶν τοῦ σταυροῦ, ἀλλὰ θεώρησε ὅτι ἡ θρησκευτική του σημασία εἶναι ἡ κυριαρ-χοῦσα. Θεώρησε ἐπίσης ὅτι ἡ παρουσία του στὶς αἴθουσες ὑπερβαίνει τὴ χρήση τῶν συμβόλων στὸ ἱστορικό τους πλαίσιο. Ἔφθασε μέχρι τοῦ ση-μείου νὰ ἰσχυριστεῖ ὅτι καὶ ἡ ἁπλὴ θέαση τοῦ σταυροῦ ἀπὸ μαθητὲς ἄλ-λων θρησκευμάτων ἢ ἄθρησκους μπορεῖ νὰ τοὺς διαταράξει συναι¬σθη¬μα-τι¬κά.
Καταλήγοντας δὲ τὸ δικαστήριο ὑποστήριξε ὅτι τὸ κράτος εἶναι ὑπο-χρεωμένο νὰ τηρεῖ ὁμολογιακὴ οὐδετερότητα καὶ ὅτι ὀφείλει νὰ καλ¬λιερ-γήσει στοὺς μαθητὲς κριτικὴ σκέψη. Γιὰ τοὺς ἀνωτέρω λόγους κα¬τα-δίκασε τὴν Ἰταλικὴ Δημοκρατία στὴν καταβολὴ ἀποζημιώσεως ὕψους 5.000 εὐρὼ γιὰ ἠθικὴ προκατάληψη (prejudice morale).
Ἡ ἀπόφαση αὐτὴ δημιούργησε στὸν γράφοντα τὴν πεποίθηση ὅτι ἀγνοεῖ τὸ ἀξιολογικὸ στοιχεῖο στὴν ἠθικὴ παιδεία τῶν νέων, δαιμο¬νο-ποιεῖ καὶ ποινικοποιεῖ τὴν ἀξιολογικὴ διαδικασία δημιουργώντας ἀκέ¬φα-λα, ἄψυχα καὶ ἀπνευμάτιστα ὄντα. Εἶναι ἄξιο ἀπορίας τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ νέοι μποροῦν –κατὰ τὴ δικαστικὴ κρίση– νὰ ἀξιολογήσουν ἕνα οἰ¬κο¬νο-μικὸ σύστημα, ἀλλὰ δὲν τοὺς ἐπιτρέπεται ἡ ἀναγωγὴ τῶν προβλη¬μά¬των σὲ βαθύτερο ὑπαρξιακὸ ἐπίπεδο, ἀφοῦ αὐτὴ στιγματίζεται ὡς «προ¬κα-τάληψη». Ἡ ἀξιολόγηση ὅμως βάσει ἠθικῶν καὶ πνευματικῶν στοι¬χείων εἶναι χαρακτηριστικὸ σύμφυτο μὲ τὸ ἀνθρώπινο εἶδος καὶ τὸ δια¬φο-ροποιεῖ ἀπὸ τὸ ζωϊκὸ βασίλειο. Κατὰ τὸν Ἀριστοτέλη«Τοῦτο γὰρ πρὸς τὰ ἄλλα ζῷα τοῖς ἀνθρώποις ἴδιον, τὸ μόνον ἀγαθοῦ καὶ κακοῦ καὶ δικαίου καὶ ἀδίκου καὶ τῶν ἄλλων αἴσθησιν ἔχει» (Πολιτικά, 125α 17-19)(1).
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυμος ἐπι¬σή¬μανε ὅτι ἡ ὑπόθεση τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου γιὰ τὴν παρουσία τοῦ Τιμίου Σταυροῦ στὶς σχολικὲς αἴθουσες δὲν ἔχει τελεσιδικήσει καὶ ὑπεν¬θύ¬μισε ὅτι στὴν Ἰταλία ἔχει ὁριστεῖ διὰ νόμου, ἐνῷ στὴν Ἑλλάδα ἔχει ἐπι-κρατήσει ἐθιμικῶς(2). Ἡ Διαρκὴς Ἱερὰ Σύνοδος τάχθηκε κατὰ τῆς ἀ¬πο-μάκρυνσης τῶν θρησκευτικῶν συμβόλων ἀπὸ τοὺς δημόσιους χώρους μετὰ τὴν προσφυγὴ στὰ ἑλληνικὰ δικαστήρια τριῶν δικηγόρων τὸν Νο¬έμ-βριο τοῦ 2009 μὲ ἀντίστοιχο αἴτημα. Τότε ὁ Ἀρχιεπίσκοπος εἶχε ἀντι-δράσει σὲ αὐτὲς τὶς ἐνέργειες λέγοντας μεταξὺ ἄλλων ὅτι «δὲν ἔχουν δι-καιώματα μόνο οἱ μειονότητες ἀλλὰ καὶ οἱ πλειονότητες». Παράλληλα ἡ Διαρκὴς Ἱερὰ Σύνοδος θὰ στείλει ἐκπρόσωπό της στὴν ἔνδικη διαδι¬κα¬σία σχετικὰ μὲ τὴν παρουσία χριστιανικῶν συμβόλων στὶς αἴθουσες τῶν ἑλληνικῶν δικαστηρίων. Πέραν τούτου ἡ Διαρκὴς Ἱερὰ Σύνοδος ἀπο¬φά-σισε «νὰ μελετήσει τὸ θέμα εὐρύτερα, γιὰ νὰ παρουσιασθεῖ ἡ θεολογικὴ ἀξία τῶν θρησκευτικῶν συμβόλων, ποὺ νοηματοδοτοῦν τὸν σεβασμὸ τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου καὶ τὴν ἀξία τῆς ἑτερότητας»(3).
Ἀπὸ νομικὴ σκοπιὰ προεβλήθη τὸ ἐπιχείρημα ὅτι ἡ ἀπόφαση τοῦ ΕΔΔΑ ἀφορᾶ στὴν Ἰταλία, στὴν ὁποία ἰσχύει ὁ χωρισμὸς κράτους -ἐκ¬κλη¬σίας, ἐνῷ στὴ χώρα μας μὲ βάση τὸ Σύνταγμα ἰσχύει διαφορετικὸ καθεστώς(4). Ἀντίθετη ἄποψη τάσσεται ὑπὲρ τῆς καθαιρέσεως τῶν θρη¬σκευ¬τικῶν συμβόλων ἀπὸ τὰ ἑλληνικὰ σχολεῖα μὲ τὸ σκεπτικὸ ὅτι «...ἡ κοινωνία δικαιοῦται νὰ ἔχει θρησκευτικὲς ἀπόψεις. Τὸ κράτος εἶναι αὐτὸ ποὺ δὲν δικαιοῦται νὰ θρησκεύεται». Ἡ ἱστορικὴ ἐξέταση τοῦ θέματος καταδεικνύει ὅτι «ἡ διάκριση μεταξὺ κράτους καὶ κοινωνίας ἀνατρέχει στὴν ἱστορικὴ ἀντιπαλότητα τῆς θρησκεύουσας κοινωνίας, στὸ πρόσωπο τοῦ Ρωμαιοκαθολικισμοῦ-Παπισμοῦ, στὴν ἀρχὴ τῶν ἐθνικῶν κρατῶν στὴ Δύση». Ἀντίθετα στὴν Ἑλλάδα, ὅπως εἶναι γνωστό, ἡ συγκρότηση τοῦ κρά¬τους δὲν ὀφείλεται σὲ ἀντιπαλότητα θρησκείας καὶ κοινωνίας. Τὸ ἑλληνικὸ κράτος «προέκυψε κατ' εἰκόνα καὶ καθ' ὁμοίωση τῆς κοινωνίας τοῦ Ἑλληνορθόδοξου γένους»(5).
Ἐντούτοις ἀπὸ τὴ μεταπολίτευση καὶ ἐντεῦθεν καταβάλλεται προσ-πάθεια χωρισμοῦ τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ τὸ ἑλληνικὸ κράτος. Στὸ πλαίσιο αὐτὸ ἐπιχειρεῖται ἀξιοποίηση τῆς ἀποφάσεως τοῦ ΕΔΔΑ ἀπὸ ἐκείνους τοὺς κύκλους ποὺ ἐπιδιώκουν τὸ χωρισμό. Ὡς ἐκ τούτου τὸ ζήτημα τῆς ὕπαρξης ἢ ὄχι θρησκευτικῶν συμβόλων στὶς ἑλληνικὲς σχολικὲς αἴθουσες συνδέθηκε μεταξὺ ἄλλων μὲ τὸν ἐνδεδειγμένο (ὁμολογιακὸ ἢ μή) χαρα¬κτῆ¬ρα τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν καθὼς καὶ τὴν ὕπαρξη ἀλλο¬θρήσκων ἢ ἀθρήσκων μαθητῶν κυρίως μετὰ τὴν ἀλλαγὴ ποὺ ἐπῆλθε στὴ σύνθεση τοῦ ἑλληνικοῦ πληθυσμοῦ τὴν τελευταία εἰκοσαετία συνεπείᾳ τῆς μετανάστευσης(6).
Πέραν αὐτῶν, ἡ ἀπόφαση τοῦ ΕΔΔΑ ἔθιξε ζητήματα ποὺ ἅπτονται τοῦ περιεχομένου τῆς ἐκπαίδευσης καὶ τοῦ παιδαγωγικοῦ προτύπου γιὰ τὶς χῶρες τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως σὲ συνδυασμὸ μὲ τὴν ἑρμηνεία τῆς ἴδιας τῆς ἔννοιας τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων. Ἤδη ἀπὸ καιροῦ ἔχουν ἐγερθεῖ ὑπαρξιακοῦ τύπου προβληματισμοὶ γι᾿ αὐτὸ ποὺ ὁ Ἀρχιεπί¬σκο-πος Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιος περιγράφει ὡς «προσπάθεια νὰ στηριχθεῖ ὁλόκληρο τὸ οἰκοδόμημα περὶ δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου ἁπλῶς καὶ μόνο στὴ λογική. Ἡ θεοποίηση τῆς λογικότητος τοῦ ἀνθρώπου ἐμφα¬νί-σθηκε ὡς ὑποκατάστατο τῆς πίστεως στὸ Θεό». Ἀναμφίβολα στὴ σημερινὴ ἐποχή, «...στὴν ὁποία παρατηρεῖται τό¬ση πολυμορφία ἰδεο¬λο¬γι-κῶν ἀπόψεων, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρξει φιλοσοφικο-θρησκευτικὴ συμφωνία γι' αὐτὰ τὰ τεράστια ζητήματα»(7). Πάντως ἀξιοσημείωτη εἶναι ἡ ἄποψη ὅτι σημειώθηκε ἀλλαγὴ τῆς φύσεως τῶν ἀνθρωπίνων δικαι¬ω-μάτων μέσα στὸ κλίμα τῆς νεωτερικότητας.
Οἱ ἀντίπαλοί της διατείνονται ὅτι ἡ ἔννοια τῶν ἀνθρωπίνων δικαι¬ω-μάτων στὴν «μετανεωτερικὴ ἐποχὴ ἀποσκοπεῖ στὴν προστασία ἑνὸς ...ἀνθρώπινου ὄν¬τος, οὐδέτερου, ἄοσμου, παγκοσμίως τοῦ αὐτοῦ, χωρὶς ἰ-διαιτερότητες, χωρὶς πνευματικὸ περιεχόμενο, χωρὶς ἰδανικά, χωρὶς με¬τα-φυσικὰ προβλήματα, μὲ ὁμοιόμορφες καταναλωτικὲς συνήθειες καὶ ἠδο-νο¬θηρικοὺς σκοπούς. Τὸ ἄτομο αὐτὸ δὲν γνωρίζει πατρίδα καὶ ζεῖ σὲ ἕναν ἰσοπεδωμένο πολιτισμό. Δημιουρ¬γεῖται ἔτσι ὁ ἀνάνθρωπος ἢ ὁ με¬τάν-θρωπος» (8).
Στὸ μέτρο ποὺ συμβαίνει αὐτό, ἡ ἀπόφαση τοῦ ΕΔΔΑ ἀπηχεῖ τὶς με-ταμοντέρνες ἀντιλήψεις γιὰ τὴν κοινωνία, ὅπου «...ἡ σύγχρονη κοινωνία “ἀποσπασματοποιεῖται” καὶ μία πολυμορφία ἐπιμέρους θεωρήσεων τοῦ κό¬σμου καταλαμβάνουν τὸ χῶρο, ποὺ προηγουμένως κατεῖχαν συμπαγεῖς κοσμοθεω¬ρή¬σεις θρησκευτικοῦ ἢ πολιτικοῦ χαρακτήρα». Ἀναμ¬φισβή¬τη¬τα «...ἡ ὕπαρξη τῆς κοινωνίας τῶν πολιτῶν προϋποθέτει καθολικῆς τάξης ἰδέες καὶ παραδοχές, ποὺ ὡς κοινὰ πολιτισμικὰ στοιχεῖα ἀποτελοῦν τὸ ὑπόβαθρο τῆς συνοχῆς μεταξὺ τῶν ἐπιμέρους ἀτόμων καὶ ὁμάδων ποὺ τὴ συγκροτοῦν»(9). Οἱ ἀντιδράσεις στὴν ἀπόφαση τοῦ ΕΔΔΑ στὴν Ἰταλία, ὅπου ἡ συντριπτικὴ πλειοψηφία τοῦ πολιτικοῦ κόσμου καὶ τῆς κοινῆς γνώμης εἶναι ἀντίθετες, ἀναδεικνύουν τὸ πρόβλημα.
Στὴν Εὐρώπη οἱ ὑπερβολὲς τοῦ καθολικοῦ ἐκπαιδευτικοῦ συστήματος εἶναι γνωστές. Ὁ Εὐάγγελος Παπανοῦτσος ἀναφέρει χαρακτηριστικὰ ὅτι... «ὁ καθο¬λι¬κι¬σμὸς ...ἐπέβαλε ἕνα ἀνελεύθερο ἐκπαιδευτικὸ σύστημα, τὸ ὁποῖο ὑπὸ τὸ πρόσχημα τῶν θεολογικῶν ἐπιδιώξεων ἐξυπηρετοῦσε πολιτικὲς σκοπιμότητες». Οἱ ἀκρότητες ποὺ ὑπῆρξαν ὅμως στὴν ἐκπαι-δευτικὴ πολιτικὴ δὲν πρέπει, κατὰ τὸν Παπανοῦτσο, νὰ μᾶς κάνουν νὰ πα¬ραβλέψουμε μία ἄλλη ὑπερβολή: «...ἡ ἄλλη ἄποψη τῆς παιδείας, ποὺ ἔχει γιὰ συνθήματά της τὴν πίστη στὸ παιδὶ καὶ τὸ σεβασμὸ τῆς ἐλευ¬θε-ρίας του, ἔχασε τὴ συναίσθηση τῶν ὁρίων καὶ παρα¬στρά¬τησε σὲ ἀσύνετες ὑπερβολές. Ἀποξενώθηκε κι αὐτὴ ἀπὸ τὴν κριτικὴ συνείδηση κι έπεσε σ' ἕναν παροξυσμὸ ρομαντικό· ἔγινε παιδευτικὴ ἀναρχία». Ὁ Παπανοῦτσος ἐξυμνεῖ τὸ ἀρχαῖο ἑλληνικὸ παιδαγωγικὸ πρότυπο, διότι καὶ ἐκεῖνο ὁδη-γεῖ, «ἀλλὰ ὁδηγεῖ σὰν τὴν κριτικὴ συνείδηση, ποὺ ἐλέγχει αὐστηρὰ τὴν ὀκνηρία καὶ τὴν ἐπιπολαιότητα, χωρὶς νὰ δεσμεύει τὴν ἐλευθερία καὶ τὴν ὁρμὴ τοῦ στοχασμοῦ».
Γιὰ τὸν Παπανοῦτσο ἡ Εὐρώπη ὡς πρὸς τὴν παιδεία πρέπει νὰ συν-θέτει τὴν ἑλληνικὴ καὶ τὴν χριστιανική της πλευρά, διότι «ὁ Ἑλληνισμὸς καὶ ὁ Χρι¬στια¬νισμὸς μὲ ὅλα τὰ λογικὰ καὶ κοι¬νω¬νικὰ παρεπόμενά τους εἶναι τὰ δύο μεγάλα ρεύματα τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πο¬λιτισμοῦ· ἄλλοτε δια-σταυ¬ρώνονται καὶ ἑνώνουν τὰ νερά τους καὶ ἄλλοτε πάλι διαχω¬ρί¬ζονται καὶ ρέουν παράλληλα γιὰ ν' ἀνα¬μειχθοῦν παρακά¬τω». Ὑποστηρίζει ὅτι ἡ δημοκρατικὴ καὶ χριστιανικὴ Εὐρώπη τοῦ τέλους τοῦ 18ου καὶ τῶν ἀρχῶν τοῦ 19ου αἰώνα εἶναι ἀφ᾿ ἑνὸς ἡ Εὐρώπη μὲ κοινωνικὸ προσα¬να¬τολισμὸ τοῦ λαοῦ, καὶ ἀφ᾿ ἑτέρου ἡ Εὐρώπη τῆς κοι¬νωνικῆς ἰσότητας μὲ βάση τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ ὅτι ὅλοι εἴμαστε ἀδέλφια, ἀφοῦ εἴμαστε παιδιὰ τοῦ ἴδιου πατέρα, τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἀρχαία ἑλληνικὴ κληρονομιὰ ὁδηγεῖ πρὸς τὴ διάκριση τῶν ὀλίγων ἀπὸ τοὺς πολλοὺς μὲ τὴν ἀρχικὴ ἔννοια τοῦ ὄρου «ἀριστοκράτης». Κατ' αὐτὸν τὸν τρόπο, ἡ σύνθεση τῶν δύο ἐπιρροῶν καλλιεργεῖ τὸ ἄριστο παιδαγωγικὸ ἦθος(10).
Ὡς πρὸς τὸ νομικὸ σκέλος τῆς ὑπόθεσης τῶν θρησκευτικῶν συμβόλων ὁ γράφων δέχεται τὴν ἐκτίμηση πὼς ἡ ἀπόφαση τοῦ ΕΔΔΑ ἔχει ἐρεί¬σμα¬τα στὸ νομικὸ καθεστὼς ποὺ διέπει τὴ σχέση Ἐκκλησίας-Πολιτείας στὴν Ἰταλία, μολο¬νότι οἱ ἀντιδρῶντες ἔχουν ἰδιαιτέρως ἰσχυρὰ ἐπιχειρήματα εὐρύτερου χαρα¬κτή¬ρα. Τὸ σκεπτικὸ ὅμως τῆς ἀποφάσεως αὐτῆς ὡς πρὸς τὸ μέρος ποὺ ἐπε¬κτεί¬νεται σὲ θέματα ἀγωγῆς τῶν νέων εἶναι κατὰ τὴ γνώμη τοῦ γράφοντος ἀπορ¬ριπτέο, καὶ ἡ γνώμη παιδαγωγῶν ὅπως τοῦ Εὐαγγέλου Παπανούτσου εἶναι ἀρ¬κούντως διαφωτιστική. Ἐρωτήματα ἐγείρονται ἐπιπλέον γιὰ τὸ ἰδεολογικὸ καὶ πολιτικὸ ὑπόβαθρο τῆς ἀπο-φά¬σεως, τὸ ὁποῖο ἐν πάσῃ περιπτώσει σαφῶς ὑπερ¬βαίνει τὰ ὅρια τῆς νομικῆς ἐπιχειρηματολογίας.
Γιῶργος Ἄθ. Τσοῦτσος
πολιτικὸς ἐπιστήμων, ἱστοριοδίφης, δημοσιογράφος
(Περιοδικὸ «Φιλογένεια», τόμ. ΙΒ΄ τεῦχ. 3 Ἰούλιος-Σεπτέμβριος 2010)
Παραπομπές
1. ᾿Αθ. Γ. Τσοῦτσος, Κράτος καὶ Ἱστορία, Ἀθήνα-Κομοτηνὴ 1990, σ. 207.
2. Ὀρθόδοξος Τύπος 1-1-2010, σ. 6.
3. Ἔθνος 16-4-2010, σ. 22.
4. ᾿Αν. Μαρίνος, «Τὰ θρησκευτικὰ σύμβολα στὰ σχολεῖα», εἰς Τὸ Βῆμα 22-11-2009.
5. ᾿Αθ. Ἀγγελόπουλος, «Ἡ Ἑλλάδα κράτος κατ' εἰκόνα καὶ καθ' ὁμοίωση τῆς κοινωνίας τῶν ἑλληνορθοδόξων», εἰς Τὸ Παρὸν 6-12-2009.
6. ᾿Αν. Μαρίνος, «Τὰ θρησκευτικὰ σύμβολα στὰ σχολεῖα», εἰς Ἑστία 29-1-2010.
7. Ἀναστάσιος, Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων καὶ πάσης Ἀλβανίας, Παγκοσμιότητα καὶ Ὀρ¬θο¬δο¬ξία, Ἀθήνα 2001, σ. 74-77.
8. Νίκ. Ἀντωνόπουλος, «Πολιτικὴ καὶ Διεθνεῖς Σχέσεις κατὰ τὸν Εἰκοστὸ Αἰῶνα», εἰς Τί μας κληροδότησε ὁ εἰκοστὸς αἰῶνας, Ἀθήνα 2001, σ. 71, 72.
9. Β. Φίλιας, Κοινωνιολογία τοῦ Πολιτισμοῦ, τόμ. 2ος, Ἀθήνα 2001, σ. 502-512.
10. Εὐάγ. Παπανοῦτσος, Φιλοσοφία καὶ Παιδεία, Ἀθήνα 1958, σ. 168-182.
Τετάρτη 20 Οκτωβρίου 2010
Κυριακή 10 Οκτωβρίου 2010
Σάββατο 28 Αυγούστου 2010
Εκοιμήθη ο Μητροπολίτης πρ. Φλωρίνης Αυγουστίνος Καντιώτης.
Εκοιμήθη ο Γέροντας
Αυγουστίνος Καντιώτης
μια μεγάλη πνευματική μορφή
που σημάδεψε ευεργετικά με την παρουσία του
την εκκλησιαστική και εθνική ιστορία μας
.
***
Εκοιμήθη ο Μητροπολίτης πρ. Φλωρίνης
Αυγουστίνος Καντιώτης.
Εκοιμήθη σύμφωνα με πληροφορίες της "Romfea.gr" σήμερα Σάββατο, 28 Αυγούστου 2010 ο αγωνιστής Μητροπολίτης πρώην Φλωρίνης Αυγουστίνος Καντιώτης σε ηλικία 104 ετών, μια ημέρα σημαδιακή αφού στο Άγιον Όρος εορτάζεται σήμερα με το παλαιό η εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Να σημειωθεί, ότι ο Μητροπολίτης Αυγουστίνος νοσηλευόταν στο Νοσοκομείο της Φλώρινας για 26 ημέρες, μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη, ενώ την τελευταία ημέρα παρουσίασε νεφρική ανεπάρκεια.
Επίσης, αξίζει να αναφερθεί, ότι χθες Παρασκευή ο Μητροπολίτης πρ. Φλωρίνης Αυγουστίνος, κοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων.
Ο Μητροπολίτης Αυγουστίνος Καντιώτης, γεννήθηκε στις Λεύκες Πάρου στις 20 Απριλίου του 1907.
Αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή Αθηνών το 1929. Διάκονος χειροτονήθηκε το 1935 και Πρεσβύτερος το 1942.
Υπηρέτησε ως Πρωτοσύγκελος στη Μητρόπολη Αιτωλίας, ως στρατιωτικός ιερέας και ως Ιεροκήρυκας στην Αθήνα. Εξέδωσε δεκάδα περιοδικών, ίδρυσε οικοτροφία φοιτητών και μαθητών, ηγείται Ιεραποστολικής αδελφότητος Θεολόγων "Ο ΣΤΑΥΡΟΣ", εξεφώνησε κηρύγματα καθ΄ άπασαν την χώραν, συνέγραψε περί τα ογδοήκοντα δύο θρησκευτικού περιεχομένου βιβλία.
Στις 25 Ιουνίου του 1967 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας. Στις 14 Ιανουαρίου του 2000 παραιτήθηκε λόγω γήρατος.
Τέλος, στις 28 Αυγούστου 2010 εκοιμήθη σε ηλικία 104 ετών.
Πηγή: http://www.romfea.gr/component/content/article/13/5694-2010-08-28-03-27-31
***
Έφυγε για την αιωνιότητα ο αγωνιστής ιεράρχης της Φλώρινας
π. Αυγουστίνος Καντιώτης
ΤΟ ΕΞΠΡΕΣ ΠΟΥ ΠΕΡΙΜΕΝΕ ΧΡΟΝΙΑ Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ
ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ ΙΕΡΑΡΧΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ
ΗΡΘΕ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΑΡΕΛΑΒΕ, ΣΗΜΕΡΑ ΣΑΒΒΑΤΟ 28-8-2010, ΚΑΙ ΩΡΑ 5 π.μ.
Ας μη λυπούνται οι πιστοί, που ο Γέροντας έφυγε από κοντά μας, γιατί ο Χριστός ζει και οι άνθρωποι του Θεού δεν πεθαίνουν ποτέ. Ο Γέροντας αγωνιστής ιεράρχης από την θριαμβεύουσα Εκκλησία θα έχει μεγαλύτερη παρρησία στο Θεό και θα βρίσκεται κοντά στους αγωνιζομένους χριστιανούς και θα πρεσβεύει υπέρ αυτών και θα συναγωνίζεται μαζί τους.
Σε ένα κήρυγμά του έλεγε·
«Εγώ θα φύγω. Πού θα πάω; Όπου και αν πάω, αν δω ότι η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ κινδυνεύει θα κάνω επανάσταση θα χτυπήσω συναγερμό. Δεν θα αφήσω την Εκκλησία του Χριστού ούτε στους αθέους ούτε στους μασόνους ούτε στους οικουμενιστάς…».
Καλά θα είναι, κάποιοι οικουμενισταί δεσποτάδες, να σεβαστούν τον Γέροντα και να μην ρθουν να πανηγυρίσουν στην Φλώρινα. Ο αγωνιστής ιεράρχης π. Αυγουστίνος Καντιώτης δεν θα επιθυμούσε παρουσία πανηγυρτζίδων αιρετικών αρχιερέων στην κοίμησή του.
Ας μην λυπούνται λοιπόν οι πιστοί, αλλά και ας μη χαίρονται οι άπιστοι, γιατί η φωνή του Γέροντος δεν θα σιγήσει. Υπάρχει τόσο μεγάλο υλικό, που ανά πάσα στιγμή και σε κάθε αγώνα ο Γέροντας θα βρίσκεται μπροστά τους.
Πηγή: http://www.augoustinos-kantiotis.gr/?p=14869
Αυγουστίνος Καντιώτης
μια μεγάλη πνευματική μορφή
που σημάδεψε ευεργετικά με την παρουσία του
την εκκλησιαστική και εθνική ιστορία μας
.
***
Εκοιμήθη ο Μητροπολίτης πρ. Φλωρίνης
Αυγουστίνος Καντιώτης.
Εκοιμήθη σύμφωνα με πληροφορίες της "Romfea.gr" σήμερα Σάββατο, 28 Αυγούστου 2010 ο αγωνιστής Μητροπολίτης πρώην Φλωρίνης Αυγουστίνος Καντιώτης σε ηλικία 104 ετών, μια ημέρα σημαδιακή αφού στο Άγιον Όρος εορτάζεται σήμερα με το παλαιό η εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Να σημειωθεί, ότι ο Μητροπολίτης Αυγουστίνος νοσηλευόταν στο Νοσοκομείο της Φλώρινας για 26 ημέρες, μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη, ενώ την τελευταία ημέρα παρουσίασε νεφρική ανεπάρκεια.
Επίσης, αξίζει να αναφερθεί, ότι χθες Παρασκευή ο Μητροπολίτης πρ. Φλωρίνης Αυγουστίνος, κοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων.
Ο Μητροπολίτης Αυγουστίνος Καντιώτης, γεννήθηκε στις Λεύκες Πάρου στις 20 Απριλίου του 1907.
Αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή Αθηνών το 1929. Διάκονος χειροτονήθηκε το 1935 και Πρεσβύτερος το 1942.
Υπηρέτησε ως Πρωτοσύγκελος στη Μητρόπολη Αιτωλίας, ως στρατιωτικός ιερέας και ως Ιεροκήρυκας στην Αθήνα. Εξέδωσε δεκάδα περιοδικών, ίδρυσε οικοτροφία φοιτητών και μαθητών, ηγείται Ιεραποστολικής αδελφότητος Θεολόγων "Ο ΣΤΑΥΡΟΣ", εξεφώνησε κηρύγματα καθ΄ άπασαν την χώραν, συνέγραψε περί τα ογδοήκοντα δύο θρησκευτικού περιεχομένου βιβλία.
Στις 25 Ιουνίου του 1967 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας. Στις 14 Ιανουαρίου του 2000 παραιτήθηκε λόγω γήρατος.
Τέλος, στις 28 Αυγούστου 2010 εκοιμήθη σε ηλικία 104 ετών.
Πηγή: http://www.romfea.gr/component/content/article/13/5694-2010-08-28-03-27-31
***
Έφυγε για την αιωνιότητα ο αγωνιστής ιεράρχης της Φλώρινας
π. Αυγουστίνος Καντιώτης
ΤΟ ΕΞΠΡΕΣ ΠΟΥ ΠΕΡΙΜΕΝΕ ΧΡΟΝΙΑ Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ
ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ ΙΕΡΑΡΧΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ
ΗΡΘΕ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΑΡΕΛΑΒΕ, ΣΗΜΕΡΑ ΣΑΒΒΑΤΟ 28-8-2010, ΚΑΙ ΩΡΑ 5 π.μ.
Ας μη λυπούνται οι πιστοί, που ο Γέροντας έφυγε από κοντά μας, γιατί ο Χριστός ζει και οι άνθρωποι του Θεού δεν πεθαίνουν ποτέ. Ο Γέροντας αγωνιστής ιεράρχης από την θριαμβεύουσα Εκκλησία θα έχει μεγαλύτερη παρρησία στο Θεό και θα βρίσκεται κοντά στους αγωνιζομένους χριστιανούς και θα πρεσβεύει υπέρ αυτών και θα συναγωνίζεται μαζί τους.
Σε ένα κήρυγμά του έλεγε·
«Εγώ θα φύγω. Πού θα πάω; Όπου και αν πάω, αν δω ότι η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ κινδυνεύει θα κάνω επανάσταση θα χτυπήσω συναγερμό. Δεν θα αφήσω την Εκκλησία του Χριστού ούτε στους αθέους ούτε στους μασόνους ούτε στους οικουμενιστάς…».
Καλά θα είναι, κάποιοι οικουμενισταί δεσποτάδες, να σεβαστούν τον Γέροντα και να μην ρθουν να πανηγυρίσουν στην Φλώρινα. Ο αγωνιστής ιεράρχης π. Αυγουστίνος Καντιώτης δεν θα επιθυμούσε παρουσία πανηγυρτζίδων αιρετικών αρχιερέων στην κοίμησή του.
Ας μην λυπούνται λοιπόν οι πιστοί, αλλά και ας μη χαίρονται οι άπιστοι, γιατί η φωνή του Γέροντος δεν θα σιγήσει. Υπάρχει τόσο μεγάλο υλικό, που ανά πάσα στιγμή και σε κάθε αγώνα ο Γέροντας θα βρίσκεται μπροστά τους.
Πηγή: http://www.augoustinos-kantiotis.gr/?p=14869
Τετάρτη 25 Αυγούστου 2010
Κυριακή 15 Αυγούστου 2010
Αφίχθη στην Τραπεζούντα ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ Βαρθολομαίος.
Σάββατο, 14 Αύγουστος 2010 21:23
Ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος έφθασε στις 7.30 ώρα Ελλάδας απόψε στην Τραπεζούντα, αεροπορικώς από την Κωνσταντινούπολη.
Μετά την άφιξη του ο κ. Βαρθολομαίος παρακάθησε σε ιφτάρ (δείπνο για τη λήξη της ημερήσιας νηστείας τού μήνα του ραμαζανιού), το οποίο παρέθεσαν ο μουφτής της Τραπεζούντας και ο Νομάρχης.
Αύριο το πρωί ο κ. Βαρθολομαίος θα τελέσει τη θεία λειτουργία, την πρώτη μετά το 1922, στην ιστορική μονή της Παναγίας Σουμελά.
Η λειτουργία θα αρχίσει στις 10 το πρωί και θα ολοκληρωθεί στις 12 το μεσημέρι και θα μεταδίδεται ζωντανά απο την ΕΤ3.
Με τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη θα συλλειτουργήσουν ο Μητροπολίτης Δράμας κ.Παύλος και ο εκπρόσωπος του Πατριάρχου Μόσχας Επίσκοπος Τύχων.
Κατά την αφιξη του στη μονή ο Οικουμενικός Πατριάρχης θα προσκυνήσει την εικόνα της Παναγίας και θα κατευθυνθεί στο ιερό βήμα για να προετοιμαστεί για τη θεία λειτουργία. Η λειτουργία θα τελεσθεί στον αύλειο χώρο της μονής, γιατί ο ναός είναι μικρός.
Σε διάφορα σημεία πέριξ της μονής θα υπάρχουν γιγαντο-οθόνες για να μπορέσουν οι προσκυνητές να παρακολουθήσουν την Θεία Λειτουργία.
Στο τέλος της λειτουργίας ο Οικουμενικός Πατριάρχης θα μιλήσει προς τους πιστούς τονίζοντας μεταξύ άλλων οτι η λειτουργία στη μονή Παναγία Σουμελά είναι "ενα κορυφαίο θρησκευτικό και ιστορικό γεγονός".
Επίσης θα εκφράσει την ευχή η Παναγία η Σουμελιώτισσα να είναι "εγγυήτρια καλύτερων ημερών για τους λαούς της Ελλάδος και της Τουρκίας".
Στη Θεία Θειτουργία θα ψάλει χορός ιεροψαλτών του Οικουμενικού Πατριαρχείου υπο την διεύθυνση του άρχοντα πρωτοψάλτη Λεωνίδα Αστέρη.
"Είναι ένα ιστορικό γεγονός για όλους μας"
Μιλώντας απόψε στους δημοσιογράφους, οι οποίοι τον ανέμεναν στο αεροδρόμιο, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, δήλωσε:
«Είναι ένα ιστορικό γεγονός για όλους μας, προσωπικό για εμένα που έρχομαι από την Μητέρα Εκκλησία για να ξαναζωντανέψω τις μνήμες των προγόνων μας, να τελέσω την Θεία Λειτουργία, στο ιστορικό Μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά. Να συνδέσω το σήμερα με το χθες, να δοξολογήσουμε όλοι μαζί τον Θεό για την μεγάλη αυτή ευλογία, την οποία επεφύλαξε στη δική μας τη γενιά. Και να ευχαριστήσουμε επίσης την Παναγία, την Θεοτόκο Μαρία, η οποία θα μας υποδεχθεί στο ιστορικό Μοναστήρι της και επικαλούμαι αυτή την στιγμή την χάρη της και την προστασίαν της για όλο τον Γένος μας, για όλο τον κόσμο, για την χώρα αυτή στην οποία εδρεύει το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο και επαναλαμβάνω, για όλο τον κόσμο».
Επίσης, τόνισε: «Είμαι πολύ συγκινημένος, πολύ χαρούμενος όπως ασφαλώς και όλοι εσείς που ήρθατε από την Ελλάδα, από την Ρωσία, οι Ορθόδοξοι αδελφοί μας που έχουμε τόση ευλάβεια και σεβασμό στην μορφή της Υπεραγίας Θεοτόκου. Αύριο θα ζήσουμε μια ιστορική ημέρα και θα μεταφέρουμε στα σπίτια μας ο καθένας, εγώ στο Πατριαρχείο μας και σε όλο τον Ορθόδοξο κόσμο την χάρη αυτού του θεομητορικού προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά».
Τέλος, ο Παναγιώτατος αναφέρθηκε στα φιλόξενα αισθήματα των κατοίκων της Μαύρης Θάλασσας και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι όλα θα εξελιχθούν ομαλά.
Ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος έφθασε στις 7.30 ώρα Ελλάδας απόψε στην Τραπεζούντα, αεροπορικώς από την Κωνσταντινούπολη.
Μετά την άφιξη του ο κ. Βαρθολομαίος παρακάθησε σε ιφτάρ (δείπνο για τη λήξη της ημερήσιας νηστείας τού μήνα του ραμαζανιού), το οποίο παρέθεσαν ο μουφτής της Τραπεζούντας και ο Νομάρχης.
Αύριο το πρωί ο κ. Βαρθολομαίος θα τελέσει τη θεία λειτουργία, την πρώτη μετά το 1922, στην ιστορική μονή της Παναγίας Σουμελά.
Η λειτουργία θα αρχίσει στις 10 το πρωί και θα ολοκληρωθεί στις 12 το μεσημέρι και θα μεταδίδεται ζωντανά απο την ΕΤ3.
Με τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη θα συλλειτουργήσουν ο Μητροπολίτης Δράμας κ.Παύλος και ο εκπρόσωπος του Πατριάρχου Μόσχας Επίσκοπος Τύχων.
Κατά την αφιξη του στη μονή ο Οικουμενικός Πατριάρχης θα προσκυνήσει την εικόνα της Παναγίας και θα κατευθυνθεί στο ιερό βήμα για να προετοιμαστεί για τη θεία λειτουργία. Η λειτουργία θα τελεσθεί στον αύλειο χώρο της μονής, γιατί ο ναός είναι μικρός.
Σε διάφορα σημεία πέριξ της μονής θα υπάρχουν γιγαντο-οθόνες για να μπορέσουν οι προσκυνητές να παρακολουθήσουν την Θεία Λειτουργία.
Στο τέλος της λειτουργίας ο Οικουμενικός Πατριάρχης θα μιλήσει προς τους πιστούς τονίζοντας μεταξύ άλλων οτι η λειτουργία στη μονή Παναγία Σουμελά είναι "ενα κορυφαίο θρησκευτικό και ιστορικό γεγονός".
Επίσης θα εκφράσει την ευχή η Παναγία η Σουμελιώτισσα να είναι "εγγυήτρια καλύτερων ημερών για τους λαούς της Ελλάδος και της Τουρκίας".
Στη Θεία Θειτουργία θα ψάλει χορός ιεροψαλτών του Οικουμενικού Πατριαρχείου υπο την διεύθυνση του άρχοντα πρωτοψάλτη Λεωνίδα Αστέρη.
"Είναι ένα ιστορικό γεγονός για όλους μας"
Μιλώντας απόψε στους δημοσιογράφους, οι οποίοι τον ανέμεναν στο αεροδρόμιο, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, δήλωσε:
«Είναι ένα ιστορικό γεγονός για όλους μας, προσωπικό για εμένα που έρχομαι από την Μητέρα Εκκλησία για να ξαναζωντανέψω τις μνήμες των προγόνων μας, να τελέσω την Θεία Λειτουργία, στο ιστορικό Μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά. Να συνδέσω το σήμερα με το χθες, να δοξολογήσουμε όλοι μαζί τον Θεό για την μεγάλη αυτή ευλογία, την οποία επεφύλαξε στη δική μας τη γενιά. Και να ευχαριστήσουμε επίσης την Παναγία, την Θεοτόκο Μαρία, η οποία θα μας υποδεχθεί στο ιστορικό Μοναστήρι της και επικαλούμαι αυτή την στιγμή την χάρη της και την προστασίαν της για όλο τον Γένος μας, για όλο τον κόσμο, για την χώρα αυτή στην οποία εδρεύει το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο και επαναλαμβάνω, για όλο τον κόσμο».
Επίσης, τόνισε: «Είμαι πολύ συγκινημένος, πολύ χαρούμενος όπως ασφαλώς και όλοι εσείς που ήρθατε από την Ελλάδα, από την Ρωσία, οι Ορθόδοξοι αδελφοί μας που έχουμε τόση ευλάβεια και σεβασμό στην μορφή της Υπεραγίας Θεοτόκου. Αύριο θα ζήσουμε μια ιστορική ημέρα και θα μεταφέρουμε στα σπίτια μας ο καθένας, εγώ στο Πατριαρχείο μας και σε όλο τον Ορθόδοξο κόσμο την χάρη αυτού του θεομητορικού προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά».
Τέλος, ο Παναγιώτατος αναφέρθηκε στα φιλόξενα αισθήματα των κατοίκων της Μαύρης Θάλασσας και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι όλα θα εξελιχθούν ομαλά.
Άνθιμος - Το δεξιό εξαπτέρυγο της Εκκλησίας
Σάββατο, 14 Αύγουστος 2010 Συντάχθηκε απο τον/την Μαρία Αντωνιάδου / ΤΟ ΒΗΜΑ 10:01
Η ΓΙΟΡΤΗ της Παναγίας έχει εξελιχθεί σε ιερό βήμα για τη διατύπωση «πύρινων» κηρυγμάτων εκ στόματος ομάδας ιεραρχών της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Ο πολλαπλός εορτασμός της ημέρας ενθαρρύνει το εγχείρημα. Η Κοίμηση της Θεοτόκου, προστάτιδας των Ενόπλων μας Δυνάμεων, ο τορπιλισμός της «Έλλης» στην Τήνο και ο πόνος της προσφυγιάς στην Παναγία Σουμελά στο όρος Βέρμιο αποτελούν επί πολλές δεκαετίες το «εφαλτήριο» για τη διατύπωση κηρυγμάτων με εθνικό χαρακτήρα. Μόνο που εφέτος οι «πανηγυρικοί» είχαν και προεόρτια.
Ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμος από την Ηλεία από όπου κατάγεται έστειλε, για μια ακόμη φορά, μηνύματα με εθνικό χαρακτήρα.
Μηνύματα προς τον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο, προς την Ιεραρχία, προς την κυβέρνηση, προς την αντιπολίτευση. Αλλά και προς τους πιστούς.
O κ. Άνθιμος χωρίς να υψώσει τον τόνο της φωνής του χτύπησε το «καμπανάκι» στον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο αφού, όπως είπε, «ο λόγος της Εκκλησίας δεν ανταποκρίνεται στις κρίσιμες περιστάσεις που περνάει η πατρίδα μας.
Τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά, αν προκαθήμενος ήταν σήμερα ο μακαριστός Χριστόδουλος ή ο μακαριστός Σεραφείμ».
Χτύπησε το καμπανάκι στην κυβέρνηση αφού εξέφρασε την ανησυχία του για την πορεία των εθνικών θεμάτων. Και το «καμπανάκι» είχε αποδέκτες και στη Ρηγίλλης αφού το κήρυγμα του κ. Ανθίμου άκουγε με ιδιαίτερη προσήλωση ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ κ. Γ. Καρατζαφέρης, ο οποίος έσπευσε στη συνέχεια με δηλώσεις του να εκθειάσει τον ρόλο του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης.
Οι βολές κατά του Αρχιεπισκόπου. Οι πρώτες βολές του κ. Άνθιμου για τη στάση του Αρχιεπισκόπου κ. Ιερώνυμου ξεκίνησαν μερικούς μήνες μετά την εκλογή του. Το 2008, αφού δήλωσε την αγάπη του και την εκτίμησή του για τον Αρχιεπίσκοπο, είπε: «Είναι δύο τρία χρόνια μικρότερος από μένα, αλλά ήλθε όχι όπως τον περιμέναμε. Περιμέναμε μια άλλη τακτική, αλλά όχι σ΄ ένα επίπεδο σιωπής, ιδίως τον πρώτο καιρό, αλλά και τώρα».
Οι επισημάνσεις του κ. Άνθιμου δημιούργησαν ένα είδος ψυχρότητας στις σχέσεις του με τον Αρχιεπίσκοπο.
Και όταν ο κ. Ιερώνυμος μίλησε στην Ιεραρχία για κύμβαλα αλαλάζοντα και κάλεσε τους αρχιερείς να αποφεύγουν τη δημοσιότητα ο κ. Άνθιμος απάντησε άμεσα: «Θα περιμένουμε δηλαδή πότε θα εκδηλωθεί κανένας πόλεμος για να μιλήσουμε για την πατρίδα;».
Και κάλεσε τους πιστούς να φανταστούν τι θα συνέβαινε αν οι Απόστολοι και οι Πατέρες της Εκκλησίας δεν μιλούσαν. «Αλίμονο», τους έλεγε καταχειροκροτούμενος από το εκκλησίασμα, «αν δεν συνεκρούοντο σε πολλές περιστάσεις με εκπροσώπους της πολιτείας, που ήσαν ανίκανοι και ανίεροι και πρόσβαλλαν την Εκκλησία και την πολεμούσαν».
Παρά τις μεταξύ τους τηλεφωνικές επικοινωνίες και τις συναντήσεις στις Συνόδους της Ιεραρχίας οι συνεργάτες του κ. Ιερώνυμου υπομειδιούν όταν ακούν το όνομα του κ. Άνθιμου και αρνούνται να απαντήσουν στις επικρίσεις του.
«Όλα θα απαντηθούν στη Σύνοδο της Ιεραρχίας» τονίζουν και κλείνουν τη συζήτηση εκεί. Ο ίδιος ο ιεράρχης το τελευταίο διάστημα δείχνει ανακουφισμένος.
Κάτω από αντίξοες συνθήκες κατάφερε να εκλέξει τον πρωτοσύγκελο της Μητρόπολής του κ. Ιωάννη Τασσιά Μητροπολίτη Λαγκαδά, ερχόμενος σε ευθεία αντιπαράθεση με τις επιλογές του κ. Ιερώνυμου και τώρα δείχνει να απολαμβάνει τον εθναρχικό και ηγετικό ρόλο που πολλοί κληρικοί και μητροπολίτες, οι οποίοι αισθάνονται ότι δεν εκφράζονται από τον Αρχιεπίσκοπο, του αποδίδουν.
Σύμφωνα με πληροφορίες πολλές φορές κληρικοί, πολιτικοί αλλά και μέλη της Εκκλησίας όταν συναντούν τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης τον παρομοιάζουν με εθνάρχη.
«Εθνάρχης»... Μακεδονίας
Ο ίδιος δεν αποδέχεται την προσφώνηση ή την κολακεία, όμως διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι θα μιλάει και θα κηρύττει πάντα για τα εθνικά θέματα.
Σχεδόν κάθε Κυριακή από την ωραία πύλη ενός ναού της Θεσσαλονίκης κηρύττει για τα εθνικά, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζει το νεότερο ελληνικό κράτος. Αποδέκτες του κηρύγματός του είναι οι ίδιοι οι πιστοί που εκκλησιάζονται και βεβαίως οι τηλεθεατές, αφού κάθε Κυριακή η ΕΤ3 μεταδίδει απευθείας τη Θεία Λειτουργία στο πανελλήνιο.
Έτσι τους τελευταίους μήνες και διά της τηλοψίας οι Έλληνες ενημερώνονται για τις θέσεις του κ. Άνθιμου και παρακολουθούν τον προσωπικό του πόλεμο εναντίον όλων όσοι, κατά τη γνώμη του, βλάπτουν την πατρίδα. Το αγαπημένο, βεβαίως, θέμα του κηρύγματός του ήταν και παραμένει το Σκοπιανό.
Πηγή: http://www.romfea.gr/component/content/article/13/5587--q-q
Η ΓΙΟΡΤΗ της Παναγίας έχει εξελιχθεί σε ιερό βήμα για τη διατύπωση «πύρινων» κηρυγμάτων εκ στόματος ομάδας ιεραρχών της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Ο πολλαπλός εορτασμός της ημέρας ενθαρρύνει το εγχείρημα. Η Κοίμηση της Θεοτόκου, προστάτιδας των Ενόπλων μας Δυνάμεων, ο τορπιλισμός της «Έλλης» στην Τήνο και ο πόνος της προσφυγιάς στην Παναγία Σουμελά στο όρος Βέρμιο αποτελούν επί πολλές δεκαετίες το «εφαλτήριο» για τη διατύπωση κηρυγμάτων με εθνικό χαρακτήρα. Μόνο που εφέτος οι «πανηγυρικοί» είχαν και προεόρτια.
Ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμος από την Ηλεία από όπου κατάγεται έστειλε, για μια ακόμη φορά, μηνύματα με εθνικό χαρακτήρα.
Μηνύματα προς τον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο, προς την Ιεραρχία, προς την κυβέρνηση, προς την αντιπολίτευση. Αλλά και προς τους πιστούς.
O κ. Άνθιμος χωρίς να υψώσει τον τόνο της φωνής του χτύπησε το «καμπανάκι» στον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο αφού, όπως είπε, «ο λόγος της Εκκλησίας δεν ανταποκρίνεται στις κρίσιμες περιστάσεις που περνάει η πατρίδα μας.
Τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά, αν προκαθήμενος ήταν σήμερα ο μακαριστός Χριστόδουλος ή ο μακαριστός Σεραφείμ».
Χτύπησε το καμπανάκι στην κυβέρνηση αφού εξέφρασε την ανησυχία του για την πορεία των εθνικών θεμάτων. Και το «καμπανάκι» είχε αποδέκτες και στη Ρηγίλλης αφού το κήρυγμα του κ. Ανθίμου άκουγε με ιδιαίτερη προσήλωση ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ κ. Γ. Καρατζαφέρης, ο οποίος έσπευσε στη συνέχεια με δηλώσεις του να εκθειάσει τον ρόλο του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης.
Οι βολές κατά του Αρχιεπισκόπου. Οι πρώτες βολές του κ. Άνθιμου για τη στάση του Αρχιεπισκόπου κ. Ιερώνυμου ξεκίνησαν μερικούς μήνες μετά την εκλογή του. Το 2008, αφού δήλωσε την αγάπη του και την εκτίμησή του για τον Αρχιεπίσκοπο, είπε: «Είναι δύο τρία χρόνια μικρότερος από μένα, αλλά ήλθε όχι όπως τον περιμέναμε. Περιμέναμε μια άλλη τακτική, αλλά όχι σ΄ ένα επίπεδο σιωπής, ιδίως τον πρώτο καιρό, αλλά και τώρα».
Οι επισημάνσεις του κ. Άνθιμου δημιούργησαν ένα είδος ψυχρότητας στις σχέσεις του με τον Αρχιεπίσκοπο.
Και όταν ο κ. Ιερώνυμος μίλησε στην Ιεραρχία για κύμβαλα αλαλάζοντα και κάλεσε τους αρχιερείς να αποφεύγουν τη δημοσιότητα ο κ. Άνθιμος απάντησε άμεσα: «Θα περιμένουμε δηλαδή πότε θα εκδηλωθεί κανένας πόλεμος για να μιλήσουμε για την πατρίδα;».
Και κάλεσε τους πιστούς να φανταστούν τι θα συνέβαινε αν οι Απόστολοι και οι Πατέρες της Εκκλησίας δεν μιλούσαν. «Αλίμονο», τους έλεγε καταχειροκροτούμενος από το εκκλησίασμα, «αν δεν συνεκρούοντο σε πολλές περιστάσεις με εκπροσώπους της πολιτείας, που ήσαν ανίκανοι και ανίεροι και πρόσβαλλαν την Εκκλησία και την πολεμούσαν».
Παρά τις μεταξύ τους τηλεφωνικές επικοινωνίες και τις συναντήσεις στις Συνόδους της Ιεραρχίας οι συνεργάτες του κ. Ιερώνυμου υπομειδιούν όταν ακούν το όνομα του κ. Άνθιμου και αρνούνται να απαντήσουν στις επικρίσεις του.
«Όλα θα απαντηθούν στη Σύνοδο της Ιεραρχίας» τονίζουν και κλείνουν τη συζήτηση εκεί. Ο ίδιος ο ιεράρχης το τελευταίο διάστημα δείχνει ανακουφισμένος.
Κάτω από αντίξοες συνθήκες κατάφερε να εκλέξει τον πρωτοσύγκελο της Μητρόπολής του κ. Ιωάννη Τασσιά Μητροπολίτη Λαγκαδά, ερχόμενος σε ευθεία αντιπαράθεση με τις επιλογές του κ. Ιερώνυμου και τώρα δείχνει να απολαμβάνει τον εθναρχικό και ηγετικό ρόλο που πολλοί κληρικοί και μητροπολίτες, οι οποίοι αισθάνονται ότι δεν εκφράζονται από τον Αρχιεπίσκοπο, του αποδίδουν.
Σύμφωνα με πληροφορίες πολλές φορές κληρικοί, πολιτικοί αλλά και μέλη της Εκκλησίας όταν συναντούν τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης τον παρομοιάζουν με εθνάρχη.
«Εθνάρχης»... Μακεδονίας
Ο ίδιος δεν αποδέχεται την προσφώνηση ή την κολακεία, όμως διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι θα μιλάει και θα κηρύττει πάντα για τα εθνικά θέματα.
Σχεδόν κάθε Κυριακή από την ωραία πύλη ενός ναού της Θεσσαλονίκης κηρύττει για τα εθνικά, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζει το νεότερο ελληνικό κράτος. Αποδέκτες του κηρύγματός του είναι οι ίδιοι οι πιστοί που εκκλησιάζονται και βεβαίως οι τηλεθεατές, αφού κάθε Κυριακή η ΕΤ3 μεταδίδει απευθείας τη Θεία Λειτουργία στο πανελλήνιο.
Έτσι τους τελευταίους μήνες και διά της τηλοψίας οι Έλληνες ενημερώνονται για τις θέσεις του κ. Άνθιμου και παρακολουθούν τον προσωπικό του πόλεμο εναντίον όλων όσοι, κατά τη γνώμη του, βλάπτουν την πατρίδα. Το αγαπημένο, βεβαίως, θέμα του κηρύγματός του ήταν και παραμένει το Σκοπιανό.
Πηγή: http://www.romfea.gr/component/content/article/13/5587--q-q
Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος για την δολοφονία του Έλληνα στη Χειμάρρα.
Παρασκευή, 13 Αύγουστος 2010 Συντάχθηκε απο τον/την Αιμίλιος Πολυγένης 20:06
Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει ο θάνατος ενός 37χρονου ομογενούς Αριστοτέλη Γκούμα, ο οποίος δολοφονήθηκε την Πέμπτη από ομάδα τριών Αλβανών, στη Χειμάρρα.
Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, όλα άρχισαν όταν τρεις Αλβανοί από την Αυλώνα ζήτησαν από τον 37χρονο να μη μιλάει ελληνικά στο μαγαζί του, που βρίσκεται στη Χειμάρρα. Μετά τη λογομαχία ακολούθησε ξυλοδαρμός. Ο ομογενής αναγκάστηκε να κρυφτεί.
Οι τρεις Αλβανοί, όμως, τον εντόπισαν ύστερα από αρκετές ώρες, ενώ επέβαινε σε μηχανή μεγάλου κυβισμού. Οι δράστες όρμησαν με το αυτοκίνητό τους πάνω στο νεαρό άνδρα και τον καταπλάκωσαν.
Για την δολοφονία του 37χρονου Έλληνα, μίλησε και ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας κ. Αναστάσιος, ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε, ότι «Με οδύνη συμμετέχω στο βαθύ πόνο που προκάλεσε η δολοφονία του Αριστοτέλη Γκούμα στη Χειμάρρα. Συλλυπούμαι ολόψυχα την οικογένειά του, δεόμενος όπως ο Θεός αναπαύσει εν ειρήνη την ψυχήν του».
«Τέτοιες αδικαιολόγητες, βίαιες πράξεις, απόλυτα καταδικαστέες από κάθε εχέφρονα, απειλούν να δυναμιτίσουν το κλίμα της αρμονικής συνυπάρξεως, για το οποίο όλοι οι σώφρονες πολίτες της Αλβανίας έχουν αγωνισθεί. Και ακόμη απειλούν να πυροδοτήσουν νέες συγκρούσεις και μίση στην περιοχή», πρόσθεσε ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Αλβανίας.
Πηγή: http://www.romfea.gr/component/content/article/13/5584-2010-08-13-17-17-54
Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει ο θάνατος ενός 37χρονου ομογενούς Αριστοτέλη Γκούμα, ο οποίος δολοφονήθηκε την Πέμπτη από ομάδα τριών Αλβανών, στη Χειμάρρα.
Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, όλα άρχισαν όταν τρεις Αλβανοί από την Αυλώνα ζήτησαν από τον 37χρονο να μη μιλάει ελληνικά στο μαγαζί του, που βρίσκεται στη Χειμάρρα. Μετά τη λογομαχία ακολούθησε ξυλοδαρμός. Ο ομογενής αναγκάστηκε να κρυφτεί.
Οι τρεις Αλβανοί, όμως, τον εντόπισαν ύστερα από αρκετές ώρες, ενώ επέβαινε σε μηχανή μεγάλου κυβισμού. Οι δράστες όρμησαν με το αυτοκίνητό τους πάνω στο νεαρό άνδρα και τον καταπλάκωσαν.
Για την δολοφονία του 37χρονου Έλληνα, μίλησε και ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας κ. Αναστάσιος, ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε, ότι «Με οδύνη συμμετέχω στο βαθύ πόνο που προκάλεσε η δολοφονία του Αριστοτέλη Γκούμα στη Χειμάρρα. Συλλυπούμαι ολόψυχα την οικογένειά του, δεόμενος όπως ο Θεός αναπαύσει εν ειρήνη την ψυχήν του».
«Τέτοιες αδικαιολόγητες, βίαιες πράξεις, απόλυτα καταδικαστέες από κάθε εχέφρονα, απειλούν να δυναμιτίσουν το κλίμα της αρμονικής συνυπάρξεως, για το οποίο όλοι οι σώφρονες πολίτες της Αλβανίας έχουν αγωνισθεί. Και ακόμη απειλούν να πυροδοτήσουν νέες συγκρούσεις και μίση στην περιοχή», πρόσθεσε ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Αλβανίας.
Πηγή: http://www.romfea.gr/component/content/article/13/5584-2010-08-13-17-17-54
Τούρκοι Εθνικιστές διαμαρτύρονται για την θεία λειτουργία στην Σουμελά
Παρασκευή, 13 Αύγουστος 2010 Συντάχθηκε απο τον/την Romfea.gr 17:18
Ο βουλευτής Τραπεζούντας του Κόμματος Εθνικής Δράσης (MHP), Σουλεϊμάν Λατίφ Γιουνούσογολυ, και κάποια μέλη του ιδίου κόμματος, διαμαρτυρήθηκαν για την Θεία Λειτουργία στη Μονή Παναγία Σουμελά που θα τελεστεί την Κυριακή, 15 Αυγούστου 2010.
Ο Σουλεϊμάν Λατίφ σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησε, ανέφερε ότι τα μοναστήρια δεν είναι χώροι λατρείας και λειτουργίας ,αλλά χώροι εκπαίδευσης κλήρου.
"Στην περιοχή θέλουν να αναζωογονήσουν τον Ποντιακό Ελληνισμό. Αν κάνουμε υποχωρήσεις θα ακολουθήσουν και άλλες. Δεν θεωρούμε σωστό να ανοίξει η Μονή Σουμελά για λειτουργία", τόνισε χαρακτηριστικά ο Λατίφ Γιουνούσογολυ.
Τέλος, πρόσθεσε, ότι "Στις 15 Αυγούστου είναι η επέτειος της ίδρυσης της Τραπεζούντας και η Άλωση της Τραπεζούντας του Πόντου".
Πηγή: http://www.romfea.gr/component/content/article/25-2009-12-18-08-37-46/5583-2010-08-13-14-18-54
Ο βουλευτής Τραπεζούντας του Κόμματος Εθνικής Δράσης (MHP), Σουλεϊμάν Λατίφ Γιουνούσογολυ, και κάποια μέλη του ιδίου κόμματος, διαμαρτυρήθηκαν για την Θεία Λειτουργία στη Μονή Παναγία Σουμελά που θα τελεστεί την Κυριακή, 15 Αυγούστου 2010.
Ο Σουλεϊμάν Λατίφ σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησε, ανέφερε ότι τα μοναστήρια δεν είναι χώροι λατρείας και λειτουργίας ,αλλά χώροι εκπαίδευσης κλήρου.
"Στην περιοχή θέλουν να αναζωογονήσουν τον Ποντιακό Ελληνισμό. Αν κάνουμε υποχωρήσεις θα ακολουθήσουν και άλλες. Δεν θεωρούμε σωστό να ανοίξει η Μονή Σουμελά για λειτουργία", τόνισε χαρακτηριστικά ο Λατίφ Γιουνούσογολυ.
Τέλος, πρόσθεσε, ότι "Στις 15 Αυγούστου είναι η επέτειος της ίδρυσης της Τραπεζούντας και η Άλωση της Τραπεζούντας του Πόντου".
Πηγή: http://www.romfea.gr/component/content/article/25-2009-12-18-08-37-46/5583-2010-08-13-14-18-54
Τετάρτη 11 Αυγούστου 2010
Κρίσιμη αλλά σταθερή η κατάσταση του πρώην Μητροπολίτη Φλωρίνης Αυγουστίνου.
10/08/2010
Κρίσιμη αλλά σταθερή παραμένει η κατάσταση του Μητροπολίτη πρώην Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτη ο οποίος υπέστη εκτεταμένο εγκεφαλικό και νοσηλεύεται, από την περασμένη εβδομάδα, στο Γενικό Νοσοκομείο Φλώρινας. Σύμφωνα με τους θεράποντες ιατρούς του, με τους οποίους επικοινωνήσαμε, «η εικόνα του ασθενούς παραμένει η ίδια με χθες αλλά η κατάστασή του είναι ελεγχόμενη. Είναι κρίσιμη αλλά σταθερή».
Στο πλευρό του ηλικίας 104 ετών Ιεράρχη βρίσκονται τα πνευματικά του παιδιά ενώ τον συνοδεύουν οι προσευχές του πιστού λαού της Φλώρινας.
Πηγή: από τον ιστότοπο "Αυγουστίνος Καντιώτης".
Κρίσιμη αλλά σταθερή παραμένει η κατάσταση του Μητροπολίτη πρώην Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτη ο οποίος υπέστη εκτεταμένο εγκεφαλικό και νοσηλεύεται, από την περασμένη εβδομάδα, στο Γενικό Νοσοκομείο Φλώρινας. Σύμφωνα με τους θεράποντες ιατρούς του, με τους οποίους επικοινωνήσαμε, «η εικόνα του ασθενούς παραμένει η ίδια με χθες αλλά η κατάστασή του είναι ελεγχόμενη. Είναι κρίσιμη αλλά σταθερή».
Στο πλευρό του ηλικίας 104 ετών Ιεράρχη βρίσκονται τα πνευματικά του παιδιά ενώ τον συνοδεύουν οι προσευχές του πιστού λαού της Φλώρινας.
Πηγή: από τον ιστότοπο "Αυγουστίνος Καντιώτης".
Σοβαρή η κατάσταση του Μητροπολίτη Αυγουστίνου Καντιώτη.
10/08/2010
Σε σοβαρή κατάσταση εξακολουθεί να νοσηλεύεται από την περασμένη εβδομάδα, στο Γενικό Νοσοκομείο Φλώρινας, ο Μητροπολίτης πρώην Φλωρίνης Αυγουστίνος Καντιώτης ο οποίος υπέστη εκτεταμένο εγκεφαλικό επεισόδιο, που καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της κυκλοφορίας του δεξιού εγκεφαλικού ημισφαιρίου.
Σύμφωνα με τον Διευθυντή της Παθολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Φλώρινας κ.Δημήτρη Τσόγκα, με τον οποίο επικοινωνήσαμε, «η κατάσταση του ασθενούς είναι σοβαρή, η καρδιά και τα νεφρά λειτουργούν, oι πνεύμονες παρουσιάζουν ένα πρόβλημα, δεν σιτίζεται και δεν επικοινωνεί με το περιβάλλον». Όπως μας δήλωσε ο κ.Τσόγκας «είναι ενθαρρυντικό ότι δεν έχει πυρετό».
Με αγωνία παρακολουθεί την πορεία της υγείας του κ.Αυγουστίνου και ο Μητροπολίτης Φλωρίνης Θεόκλητος. «Η κατάσταση της υγείας του δεν είναι καλή. Είναι και η ηλικία του. Έχεις όλες τις περιποιήσεις και την φροντίδα των ιατρών αλλά η κατάστασή του παραμένει κρίσιμη» δηλώνει στο Amen.gr ο κ.Θεόκλητος και προσθέτει: «Για εμάς ο γέροντας είναι τόσο αγαπητός, υπηρέτησε 33 χρόνια, έκανε ένα σημαντικό έργο, ιδρύματα, ορφανοτροφεία, τόσα πολλά καλά έργα και όλος ο κόσμος έχει ένα μεγάλο ενδιαφέρον για την πορεία της υγείας του. Όλοι προσευχόμαστε να τον βοηθήσει ο Θεός να το ξεπεράσει. Η σκέψη όλων είναι μαζί του».
Κοντά στον ηλικίας 104 ετών Ιεράρχη, που δίνει τη μεγάλη μάχη, βρίσκονται οι πατέρες, π. Ιερόθεος και π. Λαυρέντιος καθώς και πολλά πνευματικά του παιδιά.
Aπό το διαδικτυακό τόπο "Αυγουστίνος Καντιώτης"
Σε σοβαρή κατάσταση εξακολουθεί να νοσηλεύεται από την περασμένη εβδομάδα, στο Γενικό Νοσοκομείο Φλώρινας, ο Μητροπολίτης πρώην Φλωρίνης Αυγουστίνος Καντιώτης ο οποίος υπέστη εκτεταμένο εγκεφαλικό επεισόδιο, που καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της κυκλοφορίας του δεξιού εγκεφαλικού ημισφαιρίου.
Σύμφωνα με τον Διευθυντή της Παθολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Φλώρινας κ.Δημήτρη Τσόγκα, με τον οποίο επικοινωνήσαμε, «η κατάσταση του ασθενούς είναι σοβαρή, η καρδιά και τα νεφρά λειτουργούν, oι πνεύμονες παρουσιάζουν ένα πρόβλημα, δεν σιτίζεται και δεν επικοινωνεί με το περιβάλλον». Όπως μας δήλωσε ο κ.Τσόγκας «είναι ενθαρρυντικό ότι δεν έχει πυρετό».
Με αγωνία παρακολουθεί την πορεία της υγείας του κ.Αυγουστίνου και ο Μητροπολίτης Φλωρίνης Θεόκλητος. «Η κατάσταση της υγείας του δεν είναι καλή. Είναι και η ηλικία του. Έχεις όλες τις περιποιήσεις και την φροντίδα των ιατρών αλλά η κατάστασή του παραμένει κρίσιμη» δηλώνει στο Amen.gr ο κ.Θεόκλητος και προσθέτει: «Για εμάς ο γέροντας είναι τόσο αγαπητός, υπηρέτησε 33 χρόνια, έκανε ένα σημαντικό έργο, ιδρύματα, ορφανοτροφεία, τόσα πολλά καλά έργα και όλος ο κόσμος έχει ένα μεγάλο ενδιαφέρον για την πορεία της υγείας του. Όλοι προσευχόμαστε να τον βοηθήσει ο Θεός να το ξεπεράσει. Η σκέψη όλων είναι μαζί του».
Κοντά στον ηλικίας 104 ετών Ιεράρχη, που δίνει τη μεγάλη μάχη, βρίσκονται οι πατέρες, π. Ιερόθεος και π. Λαυρέντιος καθώς και πολλά πνευματικά του παιδιά.
Aπό το διαδικτυακό τόπο "Αυγουστίνος Καντιώτης"
Κυριακή 8 Αυγούστου 2010
Καταρρέει ο ομογενειακός Ελληνισμός... Σε αποσύνθεση το Συμβούλιο Αποδήμου Ελληνισμού.
Σε αποσύνθεση φαίνεται να είναι τα τελευταία χρόνια το Συμβούλιο Αποδήμου Ελληνισμού (ΣΑΕ), «θύμα» της κρίσης και της πολυεπίπεδης παρακμής που «κυνηγά» τους Έλληνες και εκτός συνόρων. Η κατάρρευση του συμβουλίου συμπαρασύρει και τις σχέσεις ομογενών – μητροπολιτικής Ελλάδας, αφού οι Έλληνες της διασποράς αισθάνονται αποκομμένοι και μακριά από τις εξελίξεις στη χώρα. Μέσα σε λίγα χρόνια, από το 2004 που μια σειρά γεγονότων με αποκορύφωμα την τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα ενέπνευσαν τους Έλληνες του εξωτερικού και τους ώθησαν να ενισχύσουν τους δεσμούς τους με τη χώρα, επανακτώντας την ελληνική υπηκοότητα, φτάσαμε σήμερα στην απόλυτη χαλάρωση αυτών των δεσμών, κάτι που έχει αντίκτυπο και στην ελληνική εξωτερική πολιτική. Ενδεικτικό της κρίσης του ελληνισμού της διασποράς είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, από τις 3.500 καταγεγραμμένες οργανώσεις, ενεργές είναι πλέον μόνο οι 650! Από την άλλη πλευρά,οι καλά γνωρίζοντες κάνουν λόγο για προβλήματα ζωτικής σημασίας που έχουν τη ρίζα τους στη βάση του ΣΑΕ, δηλαδή στις οργανώσεις-μέλη του, από τις οποίες εκλέγεται και το προεδρείο του.
Έξι εκατομμύρια είναι περίπου οι Ελληνες ομογενείς. Τα τρία εκατομμύρια ζουν στην Αμερική, οι 500.000 στην Ευρώπη και οι 250.000 στη Ρωσία. Χιλιάδες Έλληνες έχουν διαπρέψει σε δεκάδες τομείς, στην πολιτική, την επιστήμη, την τεχνολογία, στις τέχνες, τιμώντας και κάνοντας υπερήφανη τη χώρα καταγωγής τους. Χαρακτηριστικό είναι το ότι στους ομογενείς μας ανήκουν 4.000 καθηγητές ανωτάτων ιδρυμάτων στις ΗΠΑ! Ωστόσο, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εξωτερικών, οι Έλληνες του εξωτερικού βρίσκονται πλέον μακριά από τις οργανώσεις τους και κατ’ επέκταση μακριά από τη μητέρα-πατρίδα.
Όπως λέει ο πρώην γενικός διευθυντής της Γραμματείας Αποδήμου Ελληνισμού κ. Γιάννης Κυπαρισσίδης, «σήμερα δεν υπάρχουν ΄Ελληνες μετανάστες στο εξωτερικό αλλά ομογενείς μας σε όλα τα μέρη της Γης που έχουν ενσωματωθεί στις κοινωνίες των χωρών που ζουν και βρίσκονται πολύ κοντά στην αφομοίωσή τους, πράγμα που σημαίνει και την αποκοπή τους από τον εθνικό κορμό. Οι συνομοσπονδίες, ομοσπονδίες και λοιπές οργανώσεις που το αποτελούν έχουν πάψει από καιρό να εκπροσωπούν την ομογένεια. Αρκεί να αναφέρω ότι σε εκλογές ελληνικής κοινότητας στην Ευρώπη όπου ζουν 20.000 Ελληνες ψήφισαν λιγότεροι από 100! Επομένως, για να μπορέσει το ΣΑΕ να βρει το ρόλο του ως κορυφαίος οργανισμός της ελληνικής διασποράς θα πρέπει και να την εκπροσωπήσει, διαφορετικά θα παραμείνει διακοσμητικός οργανισμός που θα αναλώνεται στη συμμετοχή πάσης φύσεως εκδηλώσεων, θα συντάσσει κείμενα που θα διαβάζονται από τους ίδιους και θα βρίσκεται πολύ μακριά από το να επηρεάζει την κοινή γνώμη των χωρών που ζουν οι ομογενείς και κατά συνέπεια τις πολιτικές τους αποφάσεις.
Σήμερα βρισκόμαστε στο σημείο που πρέπει να γίνει μια μεγάλη προσπάθεια και ένας σοβαρός διάλογος ελληνικής Πολιτείας και ομογένειας με σκοπό την αναδιοργάνωσή της. Ο διάλογος αυτός πρέπει να γίνει στις χώρες διαμονής των ομογενών με σωστό προγραμματισμό, αφού έχουν μελετηθεί οι συνθήκες της χώρας με συμμετοχή όλων των φορέων-Πολιτείας, διπλωματικών Αρχών, εκκλησιαστικών οργανώσεων–, σε μια μεγάλη βεληνικούς εκδήλωση που θα προσκληθούν και επιφανείς ΄Ελληνες που δεν συμμετέχουν στις οργανώσεις», σημειώνει ο κ. Κυπαρισσίδης.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας της Ελληνικής Κοινότητας στην Κολονία της Γερμανίας κ. Κώστας Δημητρίου καταγγέλλει την ολιγωρία των εκάστοτε κυβερνήσεων και γενικότερα της Ελλάδας: «Καταρχάς δεν υπάρχει στρατηγική και πολιτική. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι από τον Οκτώβριο δεν υπάρχει κανένας υπεύθυνος για τα θέματα της ομογένειας. Προσωπικά μίλησα με τον κ. Δρούτσα και τον κ. Γερουλάνο και παραδέχτηκαν ότι υπάρχει καθυστέρηση αλλά άμεσα το θέμα θα τακτοποιηθεί. Περιμένουμε εδώ και μήνες. Όλα αυτά μας πονάνε πολύ, και ειδικά στη Γερμανία έχω να σας πω ότι πολλοί από τους 350.000 Έλληνες ομογενείς που ζουν εδώ αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρά προβλήματα ακόμη και στην εργασία τους λόγω της πολύ κακής εικόνας της χώρας μας που έχει βγει προς τα έξω. Εμείς δίνουμε το δικό μας αγώνα, όμως να σας πω ότι ακόμη και όταν δώσαμε μάχη για την οικονομική κρίση που ταλανίζει τη χώρας μας όχι μόνο στη Γερμανία, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στην Ελλάδα δεν υπήρχε καν συνομιλητής όχι για να διαπραγματευτεί, αλλά ούτε για να μας ακούσει».
Πολλά έχουν ακουστεί για το λόμπι των ομογενών ιδιαίτερα στη Νέα Υόρκη όπου ζουν οι περισσότεροι ομογενείς, πολλοί, δε, από αυτούς αποτελούν πολύ ισχυρούς οικονομικούς και κοινωνικούς παράγοντες. Όπως λένε κάποιοι, λόμπι υπήρχε μόνο κατά τη διάρκεια του 1974-1977 με τη συμμετοχή Κυπρίων, Ελλήνων και Αμερικανών και απευθείας επικοινωνία με τον Λευκό Οίκο. Πρωτεργάτες από την πλευρά των Ελλήνων οι Σαρμπάνης, Μπραδήμας, Τσόγκας.
Άλλοι ισχυρίζονται πως κάποιοι ομογενείς, ιδιαίτερα στη Νέα Υόρκη όπου ακόμη είναι σε ισχύ ο χρυσός κανόνας «πόσα χρήματα βγάζεις το χρόνο αυτός είσαι», με την οικονομική δύναμη που έχουν ανεβάζουν και κατεβάζουν κυβερνήσεις και βρίσκονται πίσω από σημαντικές αποφάσεις. Οι απόψεις διίστανται στο κατά πόσο ισχύει όλο αυτό. Όλοι όμως συμφωνούν σε ένα: Η αίγλη, το κύρος και η δυναμική των ομογενών που αποτελούσε σήμα κατατεθέν παλαιότερα, σήμερα αντιμετωπίζει ρωγμές και τριγμούς.
Όπως λένε, δε, πολλοί ομογενείς, το γεγονός ότι δεν έχουν δικαίωμα ψήφου, παρά την καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου εναντίον της Ελλάδας, αποδυναμώνει ακόμη περισσότερο την ελληνική ομογένεια και το ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίζει. Το ΣΑΕ έχει καταθέσει πολλές φορές προτάσεις που αφορούν τόσο το δικαίωμα άσκησης ψήφου όσο και του εκλέγεσθαι. Παράλληλα όμως, όπως είπαν στα «Επίκαιρα» ομογενείς, είναι εξίσου σημαντικό να δοθεί προτεραιότητα στη θέσπιση κριτηρίων και κινήτρων, ώστε οι νέοι να αποκτούν ελληνική ιθαγένεια και ελληνικό διαβατήριο. Όπως συμπληρώνουν, «είναι ιδιαίτερα αισθητή η απουσία χάραξης σοβαρής πολιτικής για την πολιτική και πολιτιστική ταυτότητα των ομογενών». Επίσης, το θέμα της διατήρησης της ελληνικής γλώσσας και ταυτότητας είναι από τα μείζονα στην ατζέντα της ελληνικής ομογένειας. Το ζήτημα έχει τεθεί επανειλημμένως και στην ελληνική κυβέρνηση και στην Αρχιεπισκοπή.
Σύμβουλος επί σειρά ετών σε θέματα ομογένειας, που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του, δηλώνει στα «Επίκαιρα»: «Το θέμα της ομογένειας είναι και πληθυσμιακό και ποιοτικό. Η αξιολόγηση της ποιότητάς του είναι πολιτική ευθύνη όλων και πώς ασκείται κάθε φορά η πολιτική αυτή. Είναι, δε, σίγουρα ένα κράμα ιστορικών συγκυριών σε συνδυασμό με εσωτερικούς και διεθνείς παράγοντες. Τα λίγα λιθαράκια που μπήκαν για την ομογένεια καταβαραθρώθηκαν από ''αρμόδιους'', αλλά επί της ουσίας αναρμόδιους, μετατρέποντάς τη σε ένα ευάλωτο οικόπεδο».
O Θεόδωρος Γ. Σπυρόπουλος, συντονιστής ΣΑΕ Περιφέρειας ΗΠΑ και πρόεδρος του Ιδρύματος «Φύτεψε τις Ρίζες σου στην Ελλάδα», καταθέτει τη δική του άποψη, με την εξής παραίνεση: «Δεν υπάρχει χρόνος για άλλη αναβολή. Είναι κοινή παραδοχή ότι το ΣΑΕ δεν πέτυχε στα χρόνια της ύπαρξής του την επιδιωκόμενη διείσδυση και επιρροή στη βάση της ομογένειας, αλλά, αν δεν ξεκινήσει άμεσα η επανεξέταση και αναδιάρθρωση του νομοθετικού πλαισίου του θεσμού, τότε κινδυνεύει να ευτελιστεί. Ας ξεκαθαρίσει ο πολιτικός κόσμος της Ελλάδας εάν πραγματικά επιθυμεί μια ισχυρή και αποτελεσματική φωνή στην Ουάσιγκτον και σε άλλα μεγάλα κέντρα αποφάσεων. Μία από τις μεγαλύτερες αδυναμίες του ΣΑΕ είναι η οικονομική εξάρτηση της λειτουργίας του από το ελληνικό κράτος. Όταν διαφάνηκε το μέγεθος της οικονομικής κρίσης, η πρώτη μου ενέργεια –με ανοιχτή επιστολή τον περασμένο Φεβρουάριο– ήταν να ζητήσουμε από το τρέχον έτος οι Περιφέρειες του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού και ειδικότερα στις περιοχές όπου ο Ελληνισμός ευημερεί να μην λάβουν από την ελληνική κυβέρνηση χρηματοδότηση για τα λειτουργικά έξοδα των γραφείων τους ή για άλλες δαπάνες, οι οποίες μπορούν, κάλλιστα, να καλυφθούν από ιδιωτικές πηγές ή και να αποφευχθούν. Στην πράξη καμία περιφέρεια δεν έχει λάβει χρήματα από την ελληνική κυβέρνηση από το 2009. Αρκεί να αναλογιστείτε ότι στις ΗΠΑ έχουμε ήδη πέμπτη και έκτη γενιά Ελληνοαμερικανών, οπότε μιλάμε πλέον για Σπορά Ελληνική και όχι Διασπορά», λέει ο κ. Σπυρόπουλος.
Ο συντονιστής του ΣΑΕ επισημαίνει και ένα σοβαρό λόγο, εξαιτίας του οποίου το συμβούλιο δεν μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο σήμερα. «Η πλειοψηφία των Ελλήνων του εξωτερικού δεν είναι πλέον “απόδημοι”. Κι αυτό πρέπει να γίνει αντιληπτό και από την ελληνική Πολιτεία. Η πλειοψηφία των ομογενών έχει γεννηθεί στο εξωτερικό και οι ιδέες τους, η νοοτροπία τους, τα ''πιστεύω'' και οι ανάγκες τους διαφοροποιούνται πλήρως από τις ανάγκες των μεταναστών, στις οποίες στηρίχθηκε τόσο η δημιουργία των ομογενειακών οργανώσεων, όσο και η φιλοσοφία του ΣΑΕ. Όσο για τη φημολογία ή τη μυθολογία για το ελληνοαμερικανικό λόμπι, έχω να σας πω το εξής: Σαφώς θεωρητικά υπάρχει δυνατότητα για τη δράση ενός ισχυρού λόμπι στην Αμερική, καθώς οι Ελληνοαμερικανοί, ως εθνικότητα, διαθέτουν μεγάλη οικονομική δύναμη και το υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο στη χώρα. Ωστόσο, οι δυνάμεις τους είναι κατακερματισμένες και οι ενέργειές τους αποσπασματικές, μη συντονισμένες και μη εστιασμένες σε κοινούς στόχους. Ευθύνη για την κατάσταση φέρουν διαχρονικά οι ελληνικές κυβερνήσεις, οι οποίες ουδέποτε επιθυμούσαν πραγματικά ένα ισχυρό –και κατά συνέπεια μη ελεγχόμενο όπως έχουν ομολογήσει κατά καιρούς– ελληνοαμερικανικό λόμπι. Έτσι, με τις πολιτικές τους ουσιαστικά διέσπασαν και διαίρεσαν το δυναμικό και ενωμένο σε κοινές δράσεις ελληνοαμερικανικό λόμπι της δεκαετίας του ’80 και ’90. Μέρος της ευθύνης ανήκει και σε εμάς τους ίδιους, καθώς δεν καταφέραμε να ενωθούμε.
Σχετικά με το φλέγον ζήτημα της ψήφου, θα πρέπει να σας επισημάνω ότι διχάζει τους ομογενείς στις ΗΠΑ. Η λειτουργία κομματικών οργανώσεων σε διάφορες πόλεις της Αμερικής πολλές φορές έχει δημιουργήσει πόλωση και έχει εισχωρήσει δυστυχώς και στις οργανώσεις μας. Συνεπώς, εκφράζεται φόβος για την περαιτέρω κομματικοποίηση της ομογένειας, κάτι που προσωπικά απεύχομαι».
Ο καθηγητής Αρχαιολογικής Ανθρωπολογίας και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Adelfai της Νέας Υόρκης κ. Νότης Αγγελαράκης εκφράζει το παράπονό του αλλά και το όραμά του ταυτόχρονα για αλληλεγγύη μεταξύ όλων των Ελλήνων και συνεργασία: «Η ελληνική Πολιτεία και το ελληνικό κράτος θα έπρεπε να συνεργαστούν με σώφρονες ομογενείς, να λειτουργήσουν ως ομάδα για πρώτη φορά και να δημιουργήσουν ένα think tank, το οποίο θα είναι ωφέλιμο και αποτελεσματικό σε όλους τους τομείς όχι για τους ομογενείς, αλλά για όλους τους Έλληνες σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης και το κυριότερο για την Ελλάδα και τις επόμενες γενιές. Ούτε κορυφαίοι επιστήμονες αξιοποιούνται από τη χώρα μας. Εμείς πάλι θέλουμε μόνο να προσφέρουμε, όπως έκαναν οι αρχαίοι που μεταλαμπάδευαν τις γνώσεις τους και τον πολιτισμό τους ανά τον κόσμο και έγραψαν ιστορία».
(ΑΝΝΑ ΔΟΛΛΑΡΗ, περιοδικό ΕΠΙΚΑΙΡΑ, 4 Αυγ. '10)
Πηγή: http://www.kalami.net/2010/ellada/epikaira_sae.html
Έξι εκατομμύρια είναι περίπου οι Ελληνες ομογενείς. Τα τρία εκατομμύρια ζουν στην Αμερική, οι 500.000 στην Ευρώπη και οι 250.000 στη Ρωσία. Χιλιάδες Έλληνες έχουν διαπρέψει σε δεκάδες τομείς, στην πολιτική, την επιστήμη, την τεχνολογία, στις τέχνες, τιμώντας και κάνοντας υπερήφανη τη χώρα καταγωγής τους. Χαρακτηριστικό είναι το ότι στους ομογενείς μας ανήκουν 4.000 καθηγητές ανωτάτων ιδρυμάτων στις ΗΠΑ! Ωστόσο, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εξωτερικών, οι Έλληνες του εξωτερικού βρίσκονται πλέον μακριά από τις οργανώσεις τους και κατ’ επέκταση μακριά από τη μητέρα-πατρίδα.
Όπως λέει ο πρώην γενικός διευθυντής της Γραμματείας Αποδήμου Ελληνισμού κ. Γιάννης Κυπαρισσίδης, «σήμερα δεν υπάρχουν ΄Ελληνες μετανάστες στο εξωτερικό αλλά ομογενείς μας σε όλα τα μέρη της Γης που έχουν ενσωματωθεί στις κοινωνίες των χωρών που ζουν και βρίσκονται πολύ κοντά στην αφομοίωσή τους, πράγμα που σημαίνει και την αποκοπή τους από τον εθνικό κορμό. Οι συνομοσπονδίες, ομοσπονδίες και λοιπές οργανώσεις που το αποτελούν έχουν πάψει από καιρό να εκπροσωπούν την ομογένεια. Αρκεί να αναφέρω ότι σε εκλογές ελληνικής κοινότητας στην Ευρώπη όπου ζουν 20.000 Ελληνες ψήφισαν λιγότεροι από 100! Επομένως, για να μπορέσει το ΣΑΕ να βρει το ρόλο του ως κορυφαίος οργανισμός της ελληνικής διασποράς θα πρέπει και να την εκπροσωπήσει, διαφορετικά θα παραμείνει διακοσμητικός οργανισμός που θα αναλώνεται στη συμμετοχή πάσης φύσεως εκδηλώσεων, θα συντάσσει κείμενα που θα διαβάζονται από τους ίδιους και θα βρίσκεται πολύ μακριά από το να επηρεάζει την κοινή γνώμη των χωρών που ζουν οι ομογενείς και κατά συνέπεια τις πολιτικές τους αποφάσεις.
Σήμερα βρισκόμαστε στο σημείο που πρέπει να γίνει μια μεγάλη προσπάθεια και ένας σοβαρός διάλογος ελληνικής Πολιτείας και ομογένειας με σκοπό την αναδιοργάνωσή της. Ο διάλογος αυτός πρέπει να γίνει στις χώρες διαμονής των ομογενών με σωστό προγραμματισμό, αφού έχουν μελετηθεί οι συνθήκες της χώρας με συμμετοχή όλων των φορέων-Πολιτείας, διπλωματικών Αρχών, εκκλησιαστικών οργανώσεων–, σε μια μεγάλη βεληνικούς εκδήλωση που θα προσκληθούν και επιφανείς ΄Ελληνες που δεν συμμετέχουν στις οργανώσεις», σημειώνει ο κ. Κυπαρισσίδης.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας της Ελληνικής Κοινότητας στην Κολονία της Γερμανίας κ. Κώστας Δημητρίου καταγγέλλει την ολιγωρία των εκάστοτε κυβερνήσεων και γενικότερα της Ελλάδας: «Καταρχάς δεν υπάρχει στρατηγική και πολιτική. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι από τον Οκτώβριο δεν υπάρχει κανένας υπεύθυνος για τα θέματα της ομογένειας. Προσωπικά μίλησα με τον κ. Δρούτσα και τον κ. Γερουλάνο και παραδέχτηκαν ότι υπάρχει καθυστέρηση αλλά άμεσα το θέμα θα τακτοποιηθεί. Περιμένουμε εδώ και μήνες. Όλα αυτά μας πονάνε πολύ, και ειδικά στη Γερμανία έχω να σας πω ότι πολλοί από τους 350.000 Έλληνες ομογενείς που ζουν εδώ αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρά προβλήματα ακόμη και στην εργασία τους λόγω της πολύ κακής εικόνας της χώρας μας που έχει βγει προς τα έξω. Εμείς δίνουμε το δικό μας αγώνα, όμως να σας πω ότι ακόμη και όταν δώσαμε μάχη για την οικονομική κρίση που ταλανίζει τη χώρας μας όχι μόνο στη Γερμανία, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στην Ελλάδα δεν υπήρχε καν συνομιλητής όχι για να διαπραγματευτεί, αλλά ούτε για να μας ακούσει».
Πολλά έχουν ακουστεί για το λόμπι των ομογενών ιδιαίτερα στη Νέα Υόρκη όπου ζουν οι περισσότεροι ομογενείς, πολλοί, δε, από αυτούς αποτελούν πολύ ισχυρούς οικονομικούς και κοινωνικούς παράγοντες. Όπως λένε κάποιοι, λόμπι υπήρχε μόνο κατά τη διάρκεια του 1974-1977 με τη συμμετοχή Κυπρίων, Ελλήνων και Αμερικανών και απευθείας επικοινωνία με τον Λευκό Οίκο. Πρωτεργάτες από την πλευρά των Ελλήνων οι Σαρμπάνης, Μπραδήμας, Τσόγκας.
Άλλοι ισχυρίζονται πως κάποιοι ομογενείς, ιδιαίτερα στη Νέα Υόρκη όπου ακόμη είναι σε ισχύ ο χρυσός κανόνας «πόσα χρήματα βγάζεις το χρόνο αυτός είσαι», με την οικονομική δύναμη που έχουν ανεβάζουν και κατεβάζουν κυβερνήσεις και βρίσκονται πίσω από σημαντικές αποφάσεις. Οι απόψεις διίστανται στο κατά πόσο ισχύει όλο αυτό. Όλοι όμως συμφωνούν σε ένα: Η αίγλη, το κύρος και η δυναμική των ομογενών που αποτελούσε σήμα κατατεθέν παλαιότερα, σήμερα αντιμετωπίζει ρωγμές και τριγμούς.
Όπως λένε, δε, πολλοί ομογενείς, το γεγονός ότι δεν έχουν δικαίωμα ψήφου, παρά την καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου εναντίον της Ελλάδας, αποδυναμώνει ακόμη περισσότερο την ελληνική ομογένεια και το ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίζει. Το ΣΑΕ έχει καταθέσει πολλές φορές προτάσεις που αφορούν τόσο το δικαίωμα άσκησης ψήφου όσο και του εκλέγεσθαι. Παράλληλα όμως, όπως είπαν στα «Επίκαιρα» ομογενείς, είναι εξίσου σημαντικό να δοθεί προτεραιότητα στη θέσπιση κριτηρίων και κινήτρων, ώστε οι νέοι να αποκτούν ελληνική ιθαγένεια και ελληνικό διαβατήριο. Όπως συμπληρώνουν, «είναι ιδιαίτερα αισθητή η απουσία χάραξης σοβαρής πολιτικής για την πολιτική και πολιτιστική ταυτότητα των ομογενών». Επίσης, το θέμα της διατήρησης της ελληνικής γλώσσας και ταυτότητας είναι από τα μείζονα στην ατζέντα της ελληνικής ομογένειας. Το ζήτημα έχει τεθεί επανειλημμένως και στην ελληνική κυβέρνηση και στην Αρχιεπισκοπή.
Σύμβουλος επί σειρά ετών σε θέματα ομογένειας, που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του, δηλώνει στα «Επίκαιρα»: «Το θέμα της ομογένειας είναι και πληθυσμιακό και ποιοτικό. Η αξιολόγηση της ποιότητάς του είναι πολιτική ευθύνη όλων και πώς ασκείται κάθε φορά η πολιτική αυτή. Είναι, δε, σίγουρα ένα κράμα ιστορικών συγκυριών σε συνδυασμό με εσωτερικούς και διεθνείς παράγοντες. Τα λίγα λιθαράκια που μπήκαν για την ομογένεια καταβαραθρώθηκαν από ''αρμόδιους'', αλλά επί της ουσίας αναρμόδιους, μετατρέποντάς τη σε ένα ευάλωτο οικόπεδο».
O Θεόδωρος Γ. Σπυρόπουλος, συντονιστής ΣΑΕ Περιφέρειας ΗΠΑ και πρόεδρος του Ιδρύματος «Φύτεψε τις Ρίζες σου στην Ελλάδα», καταθέτει τη δική του άποψη, με την εξής παραίνεση: «Δεν υπάρχει χρόνος για άλλη αναβολή. Είναι κοινή παραδοχή ότι το ΣΑΕ δεν πέτυχε στα χρόνια της ύπαρξής του την επιδιωκόμενη διείσδυση και επιρροή στη βάση της ομογένειας, αλλά, αν δεν ξεκινήσει άμεσα η επανεξέταση και αναδιάρθρωση του νομοθετικού πλαισίου του θεσμού, τότε κινδυνεύει να ευτελιστεί. Ας ξεκαθαρίσει ο πολιτικός κόσμος της Ελλάδας εάν πραγματικά επιθυμεί μια ισχυρή και αποτελεσματική φωνή στην Ουάσιγκτον και σε άλλα μεγάλα κέντρα αποφάσεων. Μία από τις μεγαλύτερες αδυναμίες του ΣΑΕ είναι η οικονομική εξάρτηση της λειτουργίας του από το ελληνικό κράτος. Όταν διαφάνηκε το μέγεθος της οικονομικής κρίσης, η πρώτη μου ενέργεια –με ανοιχτή επιστολή τον περασμένο Φεβρουάριο– ήταν να ζητήσουμε από το τρέχον έτος οι Περιφέρειες του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού και ειδικότερα στις περιοχές όπου ο Ελληνισμός ευημερεί να μην λάβουν από την ελληνική κυβέρνηση χρηματοδότηση για τα λειτουργικά έξοδα των γραφείων τους ή για άλλες δαπάνες, οι οποίες μπορούν, κάλλιστα, να καλυφθούν από ιδιωτικές πηγές ή και να αποφευχθούν. Στην πράξη καμία περιφέρεια δεν έχει λάβει χρήματα από την ελληνική κυβέρνηση από το 2009. Αρκεί να αναλογιστείτε ότι στις ΗΠΑ έχουμε ήδη πέμπτη και έκτη γενιά Ελληνοαμερικανών, οπότε μιλάμε πλέον για Σπορά Ελληνική και όχι Διασπορά», λέει ο κ. Σπυρόπουλος.
Ο συντονιστής του ΣΑΕ επισημαίνει και ένα σοβαρό λόγο, εξαιτίας του οποίου το συμβούλιο δεν μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο σήμερα. «Η πλειοψηφία των Ελλήνων του εξωτερικού δεν είναι πλέον “απόδημοι”. Κι αυτό πρέπει να γίνει αντιληπτό και από την ελληνική Πολιτεία. Η πλειοψηφία των ομογενών έχει γεννηθεί στο εξωτερικό και οι ιδέες τους, η νοοτροπία τους, τα ''πιστεύω'' και οι ανάγκες τους διαφοροποιούνται πλήρως από τις ανάγκες των μεταναστών, στις οποίες στηρίχθηκε τόσο η δημιουργία των ομογενειακών οργανώσεων, όσο και η φιλοσοφία του ΣΑΕ. Όσο για τη φημολογία ή τη μυθολογία για το ελληνοαμερικανικό λόμπι, έχω να σας πω το εξής: Σαφώς θεωρητικά υπάρχει δυνατότητα για τη δράση ενός ισχυρού λόμπι στην Αμερική, καθώς οι Ελληνοαμερικανοί, ως εθνικότητα, διαθέτουν μεγάλη οικονομική δύναμη και το υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο στη χώρα. Ωστόσο, οι δυνάμεις τους είναι κατακερματισμένες και οι ενέργειές τους αποσπασματικές, μη συντονισμένες και μη εστιασμένες σε κοινούς στόχους. Ευθύνη για την κατάσταση φέρουν διαχρονικά οι ελληνικές κυβερνήσεις, οι οποίες ουδέποτε επιθυμούσαν πραγματικά ένα ισχυρό –και κατά συνέπεια μη ελεγχόμενο όπως έχουν ομολογήσει κατά καιρούς– ελληνοαμερικανικό λόμπι. Έτσι, με τις πολιτικές τους ουσιαστικά διέσπασαν και διαίρεσαν το δυναμικό και ενωμένο σε κοινές δράσεις ελληνοαμερικανικό λόμπι της δεκαετίας του ’80 και ’90. Μέρος της ευθύνης ανήκει και σε εμάς τους ίδιους, καθώς δεν καταφέραμε να ενωθούμε.
Σχετικά με το φλέγον ζήτημα της ψήφου, θα πρέπει να σας επισημάνω ότι διχάζει τους ομογενείς στις ΗΠΑ. Η λειτουργία κομματικών οργανώσεων σε διάφορες πόλεις της Αμερικής πολλές φορές έχει δημιουργήσει πόλωση και έχει εισχωρήσει δυστυχώς και στις οργανώσεις μας. Συνεπώς, εκφράζεται φόβος για την περαιτέρω κομματικοποίηση της ομογένειας, κάτι που προσωπικά απεύχομαι».
Ο καθηγητής Αρχαιολογικής Ανθρωπολογίας και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Adelfai της Νέας Υόρκης κ. Νότης Αγγελαράκης εκφράζει το παράπονό του αλλά και το όραμά του ταυτόχρονα για αλληλεγγύη μεταξύ όλων των Ελλήνων και συνεργασία: «Η ελληνική Πολιτεία και το ελληνικό κράτος θα έπρεπε να συνεργαστούν με σώφρονες ομογενείς, να λειτουργήσουν ως ομάδα για πρώτη φορά και να δημιουργήσουν ένα think tank, το οποίο θα είναι ωφέλιμο και αποτελεσματικό σε όλους τους τομείς όχι για τους ομογενείς, αλλά για όλους τους Έλληνες σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης και το κυριότερο για την Ελλάδα και τις επόμενες γενιές. Ούτε κορυφαίοι επιστήμονες αξιοποιούνται από τη χώρα μας. Εμείς πάλι θέλουμε μόνο να προσφέρουμε, όπως έκαναν οι αρχαίοι που μεταλαμπάδευαν τις γνώσεις τους και τον πολιτισμό τους ανά τον κόσμο και έγραψαν ιστορία».
(ΑΝΝΑ ΔΟΛΛΑΡΗ, περιοδικό ΕΠΙΚΑΙΡΑ, 4 Αυγ. '10)
Πηγή: http://www.kalami.net/2010/ellada/epikaira_sae.html
Σάββατο 7 Αυγούστου 2010
Μνημόσυνο για τα 4 χρόνια από την εκδημία του μακαριστού Κορίνθου Παντελεήμονος.
04/08/2010
Συμπληρώνονται εφέτος τέσσαρα χρόνια από την εκδημία του αοιδίμου Μητροπολίτου Κορίνθου κυρού ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ (Καρανικόλα). Την Κυριακή 8ην Αυγούστου ε.ε. στον μεν Καθεδρικό Ναό του Αποστόλου Παύλου στην Κόρινθο θα τελεσθή Αρχιερατικό Μνημόσυνο από τον Σεβ. Μητροπολίτη μας κ. ΔΙΟΝΥΣΙΟ υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του μακαριστού Μητροπολίτη κυρού ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ, ο οποίος επί σαράντα και πλέον έτη εποίμανε την Αποστολική Ιερά Μητρόπολή μας, σε όλους δε τους Ιερούς Ναους της Μητροπολιτικής μας παροικίας θα τελεσθούν επιμνημόσυνα Τρισάγια υπέρ μακαρίας μνήμης αυτού. Η συμμετοχή των πιστών κρίνεται απαραίτητη γιά να συμπροσευχηθούν όπως ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, ο Αρχηγός της Ζωής και του θανάτου, αναπαύη την ψυχή αυτού.
Άς είναι η μνήμη του αιωνία !
εκ της Ιεράς Μητροπόλεως Κορίνθου.
Συμπληρώνονται εφέτος τέσσαρα χρόνια από την εκδημία του αοιδίμου Μητροπολίτου Κορίνθου κυρού ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ (Καρανικόλα). Την Κυριακή 8ην Αυγούστου ε.ε. στον μεν Καθεδρικό Ναό του Αποστόλου Παύλου στην Κόρινθο θα τελεσθή Αρχιερατικό Μνημόσυνο από τον Σεβ. Μητροπολίτη μας κ. ΔΙΟΝΥΣΙΟ υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του μακαριστού Μητροπολίτη κυρού ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ, ο οποίος επί σαράντα και πλέον έτη εποίμανε την Αποστολική Ιερά Μητρόπολή μας, σε όλους δε τους Ιερούς Ναους της Μητροπολιτικής μας παροικίας θα τελεσθούν επιμνημόσυνα Τρισάγια υπέρ μακαρίας μνήμης αυτού. Η συμμετοχή των πιστών κρίνεται απαραίτητη γιά να συμπροσευχηθούν όπως ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, ο Αρχηγός της Ζωής και του θανάτου, αναπαύη την ψυχή αυτού.
Άς είναι η μνήμη του αιωνία !
εκ της Ιεράς Μητροπόλεως Κορίνθου.
11.000 ευρώ από την Μητρόπολη Αρκαλοχωρίου για το Ταμείο Στήριξης της Ελλάδας.
04/08/2010
Οι ενορίες της Ιεράς Μητροπόλεως Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου συγκέντρωσαν το ποσό των 10.980 ευρώ για το Ταμείο Στήριξης της Ελλάδας, που τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια και συγκροτήθηκε από τον Πρόεδρο της Βουλής κ. Φίλιππο Πετσάλνικο. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέας επέδωσε στον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ. Ειρηναίο επιταγή με το παραπάνω ποσό, το οποίο σύμφωνα με την απόφαση της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης, μαζί με τα συλλεχθέντα ποσά των άλλων Ιερών Μητροπόλεων της Εκκλησίας Κρήτης, ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης θα καταθέσει στον Πρόεδρο της Βουλής.
εκ της Ιεράς Μητροπόλεως Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου.
Οι ενορίες της Ιεράς Μητροπόλεως Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου συγκέντρωσαν το ποσό των 10.980 ευρώ για το Ταμείο Στήριξης της Ελλάδας, που τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια και συγκροτήθηκε από τον Πρόεδρο της Βουλής κ. Φίλιππο Πετσάλνικο. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέας επέδωσε στον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ. Ειρηναίο επιταγή με το παραπάνω ποσό, το οποίο σύμφωνα με την απόφαση της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης, μαζί με τα συλλεχθέντα ποσά των άλλων Ιερών Μητροπόλεων της Εκκλησίας Κρήτης, ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης θα καταθέσει στον Πρόεδρο της Βουλής.
εκ της Ιεράς Μητροπόλεως Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου.
Αίτηση από τον Πρώην Αττικής κ.κ. Νικόδημο Γκατζιρούλη στο ΣτΕ κατά της πράξεως εκλογής Ιλίου και Κηφισίας.
Σάββατο 31 Ιουλίου 2010
Αίτηση ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατέθεσε ο Μητροπολίτης Αττικής και Μεγαρίδος κ. Νικόδημος Γκατζιρούλης, κατά της πράξεως εκλογής της Ιεραρχίας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, με την οποία εκλέχθηκε και τοποθετήθηκε ο Μητροπολίτης Ιλίου Αθηναγόρας και ο Μητροπολίτης Κηφισίας κ. Κύριλλος.
Η ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΕΧΕΙ ΩΣ ΕΞΗΣ:
ΑΙΤΗΣΗ
του Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου, κατά κόσμον Νικολάου Γκατζιρούλη, κατοίκου Αυλώνα Αττικής, Ιερά Μονή των Αγίων Πατέρων (Νέο Στούδιο), τηλ. 6977229796
ΚΑΤΑ 1. της Εκκλησίας της Ελλάδος, ν.π.δ.δ., που εδρεύει στην Αθήνα, οδός Ιασίου αριθμός 1 και εκπροσωπείται νόμιμα και 2. του Ελληνικού Δημοσίου, που εκπροσωπείται νόμιμα από την κ. Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, κάτοικο Αθηνών ΠΕΡΙ ΑΚΥΡΩΣΕΩΣ:
α) της από 11.5.10 αποφάσεως της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, με την οποία εκλέχθηκε και τοποθετήθηκε Μητροπολίτης της «Ιεράς Μητροπόλεως Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως» ο Αρχιμανδρίτης Αθηναγόρας Δικαιάκος και β) του από 21.5.2010 προεδρικού διατάγματος (ΦΕΚ 195/1.6.2010), με το οποίο αναγνωρίσθηκε και καταστάθηκε ο ανωτέρω Μητροπολίτης της «Ιεράς Μητροπόλεως» αυτής(*). ________________________
(*) Όμοια η αίτηση κατά της πληρώσεως της «Ιεράς Μητροπόλεως Κηφισιάς, Αμαρουσίου και Ωρωπού» για την οποία εκλέχθηκε και τοποθετήθηκε ο Αρχιμανδρίτης Κύριλλος Μισιακούλης. Αριθμοί καταθέσεων Σ.τ.Ε. 5784 και 5783/7-7-2010 αντίστοιχα.
Α Οι Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος είναι αυτές που αναφέρονται στο άρθρο 11 παρ. 1 του Καταστατικού Χάρτου Αυτής και αυτές που ιδρύθηκαν νόμιμα με μεταγενέστερους νόμους. Η ίδρυση νέας Μητροπόλεως είναι δυνατή μόνο με νόμο, αφού δεν υπάρχει οποιαδήποτε εξουσιοδοτική διάταξη, που να επιτρέπει σε μόνη την Εκκλησία να ιδρύει Μητροπόλεις.
Κατά τη διάταξη της παραγράφου 2 του παραπάνω άρθρου, προκειμένου η Μητρόπολη, η οποία πρόκειται να ιδρυθεί, να αποτελεσθεί από εδαφικές περιοχές αποσπώμενες από υφισταμένη Μητρόπολη, πρέπει να προϋπάρχει απόφαση της ΙΣΙ, δημοσιευμένη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, που να καθορίζει την, προς ίδρυση της νέας Μητροπόλεως, εδαφική περιφέρεια, καθώς και την ονομασία και την έδρα αυτής.
Η απόφαση αυτή δεν λαμβάνεται κατά την ανεξέλεγκτη κρίση της ΙΣΙ, αλλά, κατά τη ρητή απαίτηση του Καταστατικού Χάρτου, «ως οι Ιεροί Κανόνες διακελεύουν».
Οι Ιεροί Κανόνες, που «διακελεύουν» τα του θέματος αυτού, καθίστανται από την αναφερθείσα διάταξη νόμοι του Κράτους, ώστε πρέπει, νόμιμα, σε κάθε περίπτωση ίδρυσης νέας Μητροπόλεως, να εφαρμόζονται. ελέγχεται δε η εφαρμογή τους από τα Δικαστήρια. Είναι αυτοί οι Ιεροί Κανόνες οι ΞΒ, 53 (ΝΓ) και ΞΕ, 56 (ΝΣΤ) της εν Καρθαγένη Τοπικής Συνόδου, άλλά και άλλοι (δείτε παραπομπές στο «Πηδάλιον της Μιας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής των Ορθοδόξων Εκκλησίας», έκδοση Αστέρος 1970, υπό τους κανόνες αυτούς, που εξαρτούν την ίδρυση νέας Επισκοπής (Μητροπόλεως) από την προηγουμένη γνώμη και άδεια «του άνωθεν και εξ αρχής ορίζοντος τους πιστούς Επισκόπου».
Από την παρατεθείσα διάταξη και τους αναφερομένους σε αυτήν Ιερούς Κανόνες, ισοδυνάμου, όπως ελέχθη και τονίζεται, ισχύος προς τη νομοθετική διάταξη, η οποία τους προβλέπει και επιβάλλει την εφαρμογή τους, παρέπεται ότι, προκειμένης ιδρύσεως νέας Μητροπόλεως με νομοθετική ρύθμιση, πρέπει να προϋπάρχει του νόμου αυτή η απόφαση της ΙΣΙ, και να προϋπάρχει αυτής η γνώμη και η άδεια του Μητροπολίτου, που έχει τη διαποίμανση των περιοχών, οι οποίες πρόκειται να αποσπασθούν από τη Μητρόπολή του.
Απαιτείται, δηλονότι, όπως και ο Ιερός Κανόνας ΡΘ 98 της Καρθαγένης ρητά ορίζει, «ο Επίσκοπος να στέρξη τούτο, υπό την Επισκοπήν του οποίου ευρίσκεται η παροικία, η μέλλουσα (τον νέον Επίσκοπον) λαβείν».
Προστίθεται ότι η ίδια συγκατάθεση των οικείων Ιεραρχών, προκειμένου να ιδρυθούν οι Μητροπόλεις του άρθρου 71 Κ.Χ. «δι’ αποσπάσεως περιοχών εξ υπαρχουσών ήδη Μητροπόλεων», όπως την προβλέπουν, τη συγκατάθεση, οι Ιεροί Κανόνες, ρητά αναγράφεται και σ’ αυτή τη διάταξη, ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία ως προς το ότι, για την ίδρυση νέας Μητροπόλεως εξ αποσπάσεως τμήματος από υφισταμένη Μητρόπολη, που συνεπάγεται περιορισμό της εδαφικής περιφερείας αυτής, απαιτείται η συναίνεση του οικείου αυτής Ποιμενάρχου.
Επίσης και από το άρθρο 13.1 του ν.δ. 87/3.10.74, το οποίο επανέθεσε σε ισχύ τον παλαιό Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος, Ν. 671/43, ορίζεται ότι «δια π. δ/τος, εκδιδομένου, μετά γνώμην της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου και συγκατάθεσιν του οικείου Ιεράρχου, επί τη προτάσει του επί της Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Υπουργού, δύναται να συσταθώσι νέαι Ιεραί Μητροπόλεις».
Ο ισχύων Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας της Ελλάδος δεν διακράτησε, υπέρ της ΙΣΙ η της ΔΙΣ, αυτό το Κανονικό προνόμιο του «οικείου Ιεράρχου», αφού το δικαίωμα τούτο αντλείται από τους Ιερούς Κανόνες και εφαρμόζεται και από τη νομοθετική λειτουργία της Πολιτείας, που σεβάσθηκε και ανήγαγε τους Ιερούς Κανόνες αυτούς σε ισχύ νόμου, αλλά και από τη δικαστική λειτουργία, όπως οι ΣτΕ 4068/81 και 534/99 Τμ. Γ ΝοΒ 49, 2001, 323 επ. αποφάσεις, όπου «φυλάσσεται το κανονικό (από τους ίδιους παραπάνω Ιερούς Κανόνες) δικαίωμα του Αγιωτάτου Πατριαρχικού Οικουμενικού Θρόνου να παρέχει η όχι τη συναίνεσή του σε κάθε περίπτωση αντίστοιχη προς το άρθρο 11 παρ. 2 του Ν.590/77, που ερμηνεύθηκε, σε συνδυασμό με τις λοιπές διατάξεις του Καταστατικού Χάρτου και της Πατριαρχικής και Συνοδικής Πράξεως του έτους 1928, ότι η μεταβολή της εδαφικής περιφέρειας ομόρων Μητροπόλεων, η οποία συνεπάγεται περιορισμό εκείνης του Οικουμενικού Πατριαρχείου, δεν είναι επιτρεπτή, παρά μόνο με τη συναίνεση του Οικουμενικού Πατριαρχείου».
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι ούτε τα ανώτατα εκκλησιαστικά διοικητικά όργανα ΙΣΙ και ΔΙΣ, μόνα, ούτε καν ο νόμος, μόνος (δίχως τροποποίηση του Καταστατικού Χάρτου ως προς την απαιτούμενη συναίνεση του οικείου Επισκόπου), δύνανται να προσδιορίσουν νέα όρια της οποιασδήποτε υπάρχουσας μητροπολιτικής περιφέρειας, πολύ δε περισσότερο, την εξαφάνιση ολόκληρης της περιφέρειας αυτής, για τη δημιουργία, στο χώρο της, νέων Μητροπόλεων.
Κάθε παράβαση του νόμου και των, ισοδυνάμων του νόμου, παραπάνω Ιερών Κανόνων, ιδρύει ακυρότητα των πράξεων εκλογής και των διαταγμάτων αναγνωρίσεως και καταστάσεως νέων Μητροπολιτών σε τέτοιες «νέες» Μητροπόλεις, που ιδρύθηκαν δίχως τις παραπάνω νομικές και κανονικές προϋποθέσεις.
Β 1. Το έτος 1968 η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος με εξέλεξε Μητροπολίτη της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος και εκδόθηκε το διάταγμα καταστάσεώς μου, που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 147/14.7.68.
Ως Μητροπολίτης Αττικής και Μεγαρίδος αναγνωρίσθηκα κατά τους Θείους και Ιερούς Κανόνες και εποίμανα κανονικά και νόμιμα τη Μητρόπολή μου συνεχώς επί 6 περίπου έτη. 2. Την 16.5.74 το ν.δ. 411/74, άρθρο 2 (ΦΕΚ 134/16.5.74), δίχως τη θέλησή μου και την απαιτουμένη κανονική συγκατάθεσή μου, τριχοτόμησε τη Μητρόπολή μου και ίδρυσε τις επί μέρους Μητροπόλεις:
α) «Μεγάρων και Σαλαμίνος» και β) «Μεσογαίας και Λαυρεωτικής», τη δε, κατά την υπολειφθείσα έκτασή της, Μητρόπολη Αττικής και Μεγαρίδος μετονόμασε σε «Ιερά Μητρόπολη Αττικής».
Υπό το τότε πολιτειακό καθεστώς (είχε ήδη δημοσιευθεί η συντακτική πράξη 3/9.1.74), δεν ήταν δυνατή για μένα η οποιαδήποτε νόμιμη αντίδραση σ’ αυτές τις παράνομες και αντικανονικές παρεμβάσεις στη Μητρόπολή μου και, ενώ είχα διακρατήσει τα κανονικά ποιμαντικά δικαιώματά μου, που δεν μπορούσαν να μου τα αφαιρέσουν, στη Μητροπολιτική περιφέρεια, για την οποία εκλέχθηκα, περιορίσθηκα, αναγκαστικά, στα διοικητικά καθήκοντά μου στην «Ιερά Μητρόπολη Αττικής».
Στις αποσπασθείσες περιοχές της Μητροπόλεώς μου τοποθετήθηκαν άλλοι Ιεράρχες, οι οποίοι, έκτοτε, άχρι και σήμερα, παρά τους λόγους που ακούγονται, περί αναγνωρίσεως του προσώπου μου ως του μόνου κανονικού Μητροπολίτου της Μητροπόλεώς μου, παραμένουν στις περιοχές αυτές ως αντικανονικοί και συντηρούν το από τότε σοβούν «εκκλησιαστικό πρόβλημα».
3. Την 16.7.74, αποκλειστικά και μόνο με την παραπάνω συντακτική πράξη 3/74 (ακολούθησε και η συντακτική πράξη 7/74), από μία Ιεραρχία αποτελεσθείσα από μόλις 32 Ιεράρχες, ενώ αποκλείσθηκαν 34, κηρύχθηκα «έκπτωτος», μαζί με άλλους 11 Μητροπολίτες.
Δίχως κατηγορία, δίχως δικαστική διαδικασία, δίχως να κληθώ να ακουσθώ. Τίποτε από όλα αυτά που καθιερώνουν από αιώνες οι Ιεροί Κανόνες της Εκκλησίας και οι νόμοι όλων των πολιτισμένων Κρατών.
Με τις ίδιες συντακτικές πράξεις καθιερώθηκε το «απαράδεκτο» προσβολής των εκπτώσεών μας ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και κάθε άλλου Δικαστηρίου.
4. Το έτος 1988 παραχωρήθηκε η δυνατότητα σε μας, τους «έκπτωτους Μητροπολίτες», να ζητήσουμε την ακύρωση των εκπτώσεών μας και το ΣτΕ με αποφάσεις του τις ακύρωσε. Η απόφαση που ακύρωσε τη δική μου έκπτωση έχει λάβει τον αριθμό 3803/30.10.90.
Η Διοικούσα Εκκλησία (οι καταλαβόντες τις θέσεις μας Μητροπολίτες) εξεδήλωσε την αντίδρασή της στην αποκατάστασή μας και οι διοικητικές δίκες κλιμακώθηκαν μέχρι που η, μέχρι και σήμερα ισχύουσα, 1028/11.6.1993 απόφαση της Ολομελείας του ΣτΕ έκρινε αμετάκλητα, ότι, μετά την ακύρωση των εκπτωτικών πράξεων, μόνοι νόμιμοι και εν ενεργεία Μητροπολίτες είμαστε, στην Ιερά Μητρόπολη Λαρίσης ο μακαριστός ήδη Κυρός Θεολόγος, στην Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων ο μακαριστός επίσης Κυρός Κωνσταντίνος Σακελλαρόπουλος και στην Ιερά Μητρόπολη Αττικής και Μεγαρίδος εγώ, καθώς και ότι εμείς μόνον μπορούσαμε να μετέχουμε για τις Μητροπόλεις μας στα συλλογικά διοικητικά όργανα της Εκκλησίας. Αυτά είπε η Ολομέλεια, παρά την ύπαρξη, τότε, στις Μητροπόλεις μας (αντικανονικώς και παρανόμως) των, εν τω μεταξύ καταλαβόντων τις θέσεις μας, αντικαταστατών μας.
Στα τρία τμήματα της δικής μου Μητροπόλεως ασκούσαν διοικητικά καθήκοντα τρεις παρανόμως και αντικανονικώς εισχωρήσαντες Μητροπολίτες, παρά ταύτα, όμως, η παραπάνω απόφαση της Ολομελείας του ΣτΕ αναγνώρισε εμένα ως το νόμιμο και εν ενεργεία Μητροπολίτη ολοκλήρου της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, που έλυσε αμετάκλητα το χρονίζον «εκκλησιαστικό πρόβλημα» και ο Σεβασμιώτατος Θεολόγος και εγώ επανήλθαμε στις θέσεις μας και στα καθήκοντά μας.
Οι τότε διοικούντες την Εκκλησία, προ αυτού του, γι’ αυτούς, «αδιεξόδου», αντί να συμμορφωθούν και να αποκαταστήσουν την έννομη και κανονική τάξη στην Εκκλησία, που με τις εσφαλμένες επιλογές τους προσέβαλαν, επινόησαν «ελαφρά τη καρδία» (κατά την επισήμανση του ήδη μακαριστού Μητροπολίτου Λαγκαδά Κυρού Σπυρίδωνος), να προβούν στις εξής, εις βάρος μας, αυθαίρετες ενέργειες.
Μας επέβαλαν, πάλι, δίχως κατηγορία, δίχως κλήση, δίχως απολογία, δίχως δίκη, μία «κύρωση» ακατανόητη, που, ούτε ποινή είναι, αφού ο νόμος δεν την προβλέπει στο κατά των Μητροπολιτών ποινολόγιο, ούτε οι Ιεροί Κανόνες την προβλέπουν ως κανονική ποινή κατά Ιεράρχου, συνεπαγομένη, μάλιστα, κατά τούς Ιερούς Κανόνες της Εκκλησίας, την έκπτωσή μας από τη θέση μας. Με μια ακατάληπτη απόφαση της Διαρκούς Ιερᾶς Συνόδου, της 10.8.1993, που δεν λήφθηκε, μάλιστα, με ομοφωνία, μας επέβαλαν το «επιτίμιο ακοινωνησίας».
Η Πολιτεία, με βάση το «επιτίμιο» αυτό, σε συνεννόηση με τη διοίκηση της Εκκλησίας, «πείσθηκε» και εξέδοσε νέο, από 19.4.94, διάταγμα απομακρύνσεώς μας από τη θέση μας (ΦΕΚ 41/20.4.94). Ετσι έγινα, από κοινού με τους παραπάνω συνεπισκόπους μου, για δεύτερη φορά, πάλι παράνομα και αντικανονικά, έκπτωτος.
Η ΣτΕ 2976/96 είπε ότι το επιτίμιο (αν και ήταν το υπόβαθρο του διατάγματος) «είναι πνευματικό θέμα και δεν το ελέγχει». Η ΣτΕ 2979/96 είπε ότι ο Υπουργός μπορούσε να ανακαλέσει το διάταγμα της καταστάσεώς μου με βάση το άρθρο 26 του Ν. 590/77. Παρείδε ότι το άρθρο αυτό ρυθμίζει το διορισμό και όχι την απομάκρυνση Μητροπολιτών και ότι την απομάκρυνσή τους τη ρυθμίζει αποκλειστικά το άρθρο 34 του ίδιου νόμου, μόνο ένεκα καθαιρέσεως η ισοβίου αργίας, δικαστικά, κατά το Ν. 5383/32, και αμετάκλητα επιβαλλομένης.
Αυτή η απόφαση του ΣτΕ κρίθηκε από την 9/97 απόφαση του Δικαστηρίου Αγωγῶν Κακοδικίας «ΕΣΦΑΛΜΕΝΗ», διότι, όπως γράφει, δέχθηκε απόψεις, που «δεν είναι αντικειμενικά υποστηρίξιμες». Προς την παραπάνω 9/97 απόφαση του Δικαστηρίου του άρθρου 99 του Συντάγματος συντάχθηκαν και τα Πολιτικά και τα Ποινικά Δικαστήρια.
Η 4740/2005 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών είπε ότι «με την απόφαση 1028/1993 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας αναγνωρίσθηκε ότι, μετά την απόφαση 3803/1990 του Ανωτάτου αυτού Δικαστηρίου αναβίωσε εξ υπαρχής το από 14.7.1968 β.δ. αναγνωρίσεως και καταστάσεως Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος του Νικοδήμου Γκατζιρούλη», ο οποίος είναι «ο νόμιμος εν ενεργεία Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής».
Αναφέρθηκε επίσης η ίδια απόφαση στην παραπεμπτική 934/1994 του Γ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας προς την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, κατά την οποία «το επιβληθέν επιτίμιο δεν συνεπάγεται και χηρεία του Μητροπολιτικού Θρόνου, δεδομένου ότι δεν αποτελεί καθαίρεση, ούτε έκπτωση από του θρόνου η αργία δια βίου (άρθρο 34 του ν. 590/1977) και επομένως, (ο Μητροπολίτης Νικόδημος) δεν εμποδίζεται να ασκεί τα διοικητικά του καθήκοντα».
Επίσης η 4603/24.5.07 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Αθηνών επανέλαβε τη νομιμότητα και την κανονικότητα της εκλογής μου ως Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος, την ανάκληση, την 16.7.74, του βδ 147/68 της καταστάσεώς μου, αλλά και την 1028/1993 απόφαση της Ολομελείας του ΣτΕ, που αναγνώρισε ότι «έχει αναβιώσει εξ υπαρχής το β.δ. 147/68 αναγνωρίσεως και καταστάσεώς μου ως Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος, της οποίας είμαι ο νόμιμος εν ενεργεία Μητροπολίτης».
6. Μετά το «επιτίμιο ακοινωνησίας» και το από 19.4.94 διάταγμα (ΦΕΚ 41/20.4.94), στη θέση μου, τοποθετήθηκε, αυτή τη φορά, με μετάθεση από τη Ζάκυνθο και με παράνομη διαδικασία, ο κατέχων και εκεί παράνομα και αντικανονικά τη θέση του, επίσης με τις συντακτικές πράξεις, εκπτώτου Μητροπολίτου Κυρού Αποστόλου, δύο χρόνια, μάλιστα, πριν κριθεί το θέμα δικαστικά, το έτος 1994, για τη δημιουργία τετελεσμένων.
Ο κληρικός αυτός ήλθε και ενθρονίσθηκε ως «Μητροπολίτης Αττικής» στη θέση μου με βία και αυθαιρεσία, παρά την ύπαρξη της 406/94 αποφάσεως της Επιτροπής Αναστολών του ΣτΕ, περί αναστολής εκτελέσεως της πράξεως διορισμού του.
Εγώ, επίσης βίαια και αυθαίρετα, απομακρύνθηκα από το γραφείο μου στη Μητρόπολή μου, σε ώρα ασκήσεως των καθηκόντων μου, μετά από αστυνομική έφοδο, τήν25.9.1996 και, έκτοτε, ασκώ, μέχρι σήμερα, τα πνευματικά καθήκοντά μου έναντι του ποιμνίου μου, που προστρέχει στον τόπο της εκτοπίσεώς μου, στον ορεινό όγκο πάνω από τον Αυλώνα Αττικής, ο οποίος υπάγεται, χωρικά, στη Μητρόπολή μου.
Η διοίκηση της Μητροπόλεώς μου αφέθηκε επί έτη εις χείρας του ως άνω κληρικού και, μετά την, πρόσφατα, στην τάξη των μοναχών περιέλευσή του, επίσης επί έτη, καίτοι υπάρχοντος εμού του κανονικού και νομίμου Μητροπολίτου, εις χείρας τοποτηρητού μη νομίμου, αντικανονικώς και αυτού ποιμαίνοντος τη λεγόμενη «Μητρόπολη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής», η οποία, όπως ελέχθη, δεν έχει ιδρυθεί σύμφωνα με την κανονική τάξη.
7. Τα «επιτίμια ακοινωνησίας» ήταν αυθαίρετα, ανυπόστατα και αναιτιολόγητα, εφ’ όσον ουδεμίαν υπαιτιότητα αποδίδουν σε μας τους τρεις Μητροπολίτες (Λαρίσης, Θεσσαλιώτιδος, Αττικής), στους οποίους επιβλήθηκαν.
Ήταν αντικανονικά, επειδή εις ουδένα Ιερό Κανόνα στηρίχθηκαν, ήταν δε και καταφανώς παράνομα, διότι παραβίασαν προκλητικά το άρθρο 34 του Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας, όπου ορίζονται τα όσα παραπάνω αναφέρθηκαν, τα οποία δεν τηρήθηκαν.
Όχι μόνο δε η απόφαση του Δικαστηρίου Αγωγών Κακοδικίας, αλλά και πλείστοι εκκλησιαστικοί παράγοντες, Μητροπολίτες και Ακαδημαϊκοί Δάσκαλοι, με δηλώσεις τους αποδοκίμασαν τα «επιτίμια ακοινωνησίας» και καταναλώθηκε μεγάλη ποσότητα μελάνης για να επικριθεί η απαράδεκτη αυτή μεθόδευση της Διοικούσας Εκκλησίας, χάριν της διασώσεως της εξουσίας των ευνοουμένων της, που «κατέκτησαν» τις Μητροπόλεις μας.
Ενδεικτικά: ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ. Τότε Μητροπολίτης Δημητριάδος και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών.
«Η κίνησις αυτή εντάσσεται στο επιμελώς εξυφανθέν σχέδιον αλώσεως των πλασματικώς θεωρουμένων ως εν χηρεία διατελουσών Μητροπόλεων Αττικής και Λαρίσης, προκειμένου να καταλάβουν αυτάς ύποπτα πρόσωπα, κινούμενα εις το εκκλησιαστικόν παρασκήνιον και ενδιαφερόμενα να προωθήσουν τις προσωπικές τους φιλοδοξίες».
ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΣ. Τότε Μητροπολίτης Πειραιώς. «Το πρόσχημα των δήθεν επιτιμίων κατά των Μητροπολιτών στερείται και κανονικότητος και νομιμότητος. Ούτε οι Ιεροί Κανόνες ούτε οι εκκλησιαστικοί νόμοι προβλέπουν ένα τέτοιο επιτίμιο δι’ Αρχιερείς».
ΣΕΡΑΦΕΙΜ. Μητροπολίτης Σταγών. «Το επιτίμιο επεβλήθη λόγω δικαιώσεώς των από το ΣτΕ. Δια τούτο ευρέθη το επιτίμιο, χωρίς να γίνει καμμιά διαδικασία».
ΣΠΥΡΙΔΩΝ. Μητροπολίτης Λαγκαδά. «Το επιτίμιο της ακοινωνησίας επεβλήθη σχεδόν δια βοής και ελαφρά τη καρδία».
ΚΩΝ. ΜΟΥΡΑΤΙΔΗΣ. Καθηγητής του Κανονικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρόεδρος της Π.Ε.Θ. «Το επιβληθέν εις τους τρεις Μητροπολίτας εκ μέρους της ΔΙΣ επιτίμιον της ακοινωνησίας δεν προβλέπεται δια τους επισκόπους από κανένα Ιερόν Κανόνα και είναι κανονικώς ανυπόστατον, μη παράγον ουδέν αποτέλεσμα».
Το ότι «το επιτίμιο ακοινωνησίας ουδέν παράγει αποτέλεσμα» το δέχθηκε εμπράκτως και η ιδία η Εκκλησία της Ελλάδος, όταν η Πατριαρχική Σύνοδος επέβαλε αυτό το επιτίμιο στον τότε Αρχιεπίσκοπο Κυρό Χριστόδουλο. Ο μακαριστός Χριστόδουλος ουδόλως στερήθηκε των αρχιεπισκοπικών του καθηκόντων, προήδρευσε μάλιστα ακωλύτως και σε όλα τα όργανα της Εκκλησίας και της Συνόδου.
Το αυτό συνέβη, όταν το ίδιο επιτίμιο επέβαλε το αυτό Πατριαρχείο και στον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Κυρό Διόδωρο. Ουδεμιάς των αρμοδιοτήτων του στερήθηκε ο Πατριάρχης Διόδωρος και ιδιαίτερα αυτών του Πατριαρχικού του Θρόνου.
8. Συνεπώς, σύμφωνα με όλα τα παραπάνω, μέχρι και σήμερα, εγώ είμαι ο Κανονικός και Νόμιμος Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως με τον τίτλο Αττικής και Μεγαρίδος, εφ’ όσον ουδεμία νόμιμη και κανονική πράξη της Εκκλησίας η της Πολιτείας, υπάρχει που να στηρίζει τον ισχυρισμό της νομίμου και κανονικής απομακρύνσεώς μου από την Ιερά Μητρόπολή μου, για την οποία εκλέχθηκα, καταστάθηκα, αναγνωρίσθηκα και την οποία εποίμανα και εισέτι ποιμαίνω, κατά το μέτρον που μου παρέχει την ευχέρεια η βία και η χρήση και η κατάχρηση της εκκλησιαστικής και πολιτειακής εξουσίας, που ασκήθηκε εις βάρος μου.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η κατάληψη της θέσεώς μου από τον εκ μεταθέσεως κληρικό, που διέγραψε τον κύκλο του στη Μητρόπολη Αττικής, λόγω της σωρείας των παρανόμων πράξεών του (εκλογή του σε μη κενή θέση, πλαστότητα των ψηφοδελτίων που έκριναν την εκλογή του, ενθρόνισή του στη Μητρόπολη παρά την ύπαρξη αναστολής της καταστάσεώς του από το Συμβούλιο της Επικρατείας κλπ κλπ) δεν είναι καν διάδοχός μου, είναι πρόσωπο που το εγκατέστησαν για να αλλοτριώσει την κανονικότητα της εκκλησιαστικής διαδοχής και δεν αναγνωρίζεται, τώρα, βέβαια, και για ἄλλους λόγους, που δεν είναι του παρόντος, ως Μητροπολίτης πού δικαιούται να δόσει συναίνεση διασπάσεως της Μητροπόλεώς μου.
Τη συναίνεση αυτή, συνεπώς, δικαιούμαι, όταν ερωτηθώ, να τήν παραχωρήσω, η όχι, εγώ, ως ο «οἰκεῖος ποιμενάρχης», και ὁ κανονικός ποιμενάρχης και ο νόμιμος ποιμενάρχης μη επηρεαζομένης της θέσεώς μου από τη βία που έχει ασκήσει εις βάρος μου ἡ εξουσία των συνεπισκόπων μου, πού με κρατούν, όσο μπορούν, μακρυά από το ποίμνιό μου, στην εξορία. Ουδέποτε, όμως, ερωτήθηκα και ουδέποτε έδοσα συναίνεση.
Γ 1. Πρόσφατα, πάλι αυθαίρετα, παράνομα και αντικανονικά, η Διοίκηση της Εκκλησίας, χρωμένη της εξουσίας της, αποφάσισε να μετέλθει, εναντίον μου, νέο, βλαπτικό του προσώπου μου, σχέδιο, προσθέτοντας και αυτό στην άλυσο των άκρως καταχρηστικών εις βάρος μου μεθοδεύσεών της. Αποφάσισε να διασπάσει τη Μητρόπολη Αττικής, όποια περιφέρεια της Μητροπόλεώς μου απέμεινε μετά το ν.δ. 411/74, σε δύο χωριστά τμήματα.
Το της Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού και το του Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως. Πρόδηλος και πρώτος σκοπός της ιδρύσεως αυτών των Μητροπόλεων, με δεύτερο την τοποθέτηση σ’ αυτές δύο νέων Μητροπολιτών της επιλογής των κρατούντων στην Εκκλησία, ήταν η απάλειψη από τα εκκλησιαστικά «δίπτυχα» του «τίτλου» της Μητροπόλεώς μου «Αττικής», ώστε «να μην υπάρχει για μένα «χώρος αποκαταστάσεώς μου».
Για να μην υπάρχει πλέον Μητρόπολη, ούτε κατ’ όνομα, που να αντιστοιχεί στην ανεξίτηλη εκλογή μου ως Ποιμενάρχου της Μητροπόλεως με τον παραπάνω τίτλο. Για να μην μπορώ να διεκδικήσω τη θέση μου.
2. Η Πολιτεία έσπευσε και παραχώρησε στην Εκκλησία το νόμο 3822/16.2.2010 (ΦΕΚ Α 21/16.2.2010), με το άρθρο 1 του οποίου διαίρεσε τη Μητρόπολη Αττικής στις εξής δύο Μητροπόλεις:
α) Ιερά Μητρόπολη Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως με έδρα το Ίλιο, στην εδαφική περιφέρεια της οποίας περιλαμβάνονται οι Δήμοι Ιλίου, Αχαρνών, Πετρουπόλεως, Άνω Λιοσίων, Καματερού, Ζεφυρίου, Αυλώνος, Φυλής, Θρακομακεδόνων και οι Κοινότητες Αφιδνών και Κρυονερίου
και β) Ιερά Μητρόπολη Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού, με έδρα την Κηφισιά, στην εδαφική περιφέρεια της οποίας περιλαμβάνονται οι Δήμοι Κηφισίας, Αμαρουσίου, Πεύκης, Μελισίων, Νέας Ερυθραίας, Μεταμορφώσεως, Λυκόβρυσης, Μαραθώνος, Νέας Μάκρης, Ωρωπίων, Αγίου Στεφάνου, Ἀνοίξεως, Διονύσου, Εκάλης, Καλάμου και Δροσιάς και οι Κοινότητες Ροδοπόλεως, Σταμάτας, Γραμματικού, Βαρνάβα, Καπανδριτίου, Μαλακάσας, Πολυδενδρίου, Συκαμίνου και Μαρκοπούλου Ωρωπού.
3. Την 11.5.10 η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος συνήλθε και εξέλεξε τον εις την αρχή αναφερθέντα Αρχιμανδρίτη ως «Μητροπολίτη» της κατονομασθείσης Ιεράς Μητροπόλεως.
4. Μία ημέρα μετά, την 12.5.10, η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, πιεζομένη από καθολικό και επί έτη επαναλαμβανόμενο αίτημα πλήθους ορθοδόξων και πνευματικών ανθρώπων για άρση του επιτιμίου, που προκαλούσε πρόβλημα μέγα («δύσβατο οἰκόπεδο, που τους ταλαιπώρησε» το χαρακτήρισε Μητροπολίτης της Βόρειας Ελλάδας, που μάχεται ανέκαθεν για τη μη αποκατάστασή μου), αποφάσισε να άρει το «επιτίμιο», αλλά και πάλι εις βάρος μου, ως εξής:
Προκειμένου να μην έχω δυνατότητα επανόδου στη Μητρόπολή μου, μετά την άρση του «επιτιμίου», αφού την προτεραία «επλήρωσε» και τα δύο παραπάνω τμήματα της Μητροπόλεώς μου με νέους «Μητροπολίτες» θεωρώντας (προσχηματικώς) ότι αυτά τα τμήματα δεν είχαν εμένα τον κανονικό, εν ενεργεία και νόμιμο Μητροπολίτη τους, αποφάσισε μεν την «άρση του επιτιμίου της ακοινωνησίας», αλλά με τις εξής προϋποθέσεις:
«α) Το επιτίμιο αίρεται από της σήμερον (ex nunc) και όχι αναδρομικώς,
β) Δεν θίγονται οι έως σήμερα επελθούσες έννομες συνέπειες
και γ) Ότι θα αναγνωρίσω το διαμορφωθέν και υφιστάμενο νομοκανονικό καθεστώς των τεσσάρων Ιερών Μητροπόλεων, δηλαδή, Μεγάρων και Σαλαμίνος, Μεσογαίας και Λαυρεωτικής, Κηφισίας, Ωρωπού και Αμαρουσίου και Ιλίου Αχαρνών και Πετρουπόλεως»!
Όλα αυτά ουσιαστικά σημαίνουν ότι η Ιεραρχία της Εκκλησίας αναγνώρισε και επίσημα ότι εγώ είμαι ο οικείος Μητροπολίτης που, για να είναι νόμιμη και κανονική η εκλογή των Μητροπολιτών, που «ανέδειξε» στα τμήματα της Μητροπόλεώς μου, πρέπει να έχουν τη συναίνεσή μου και πράγματι, με τις «προϋποθέσεις» της αποφάσεώς τους περί άρσεως του επιτιμίου, ουσιαστικά ζητούν την, έστω και εκ των υστέρων, συναίνεσή μου, που δεν την έχουν. Και την εκβιάζουν. Για να καλύψουν, «όπως-όπως», αυτά που δεν εφήρμοσαν, από τα επιτασσόμενα των Ιερών Κανόνων. Τα οποία ο Καταστατικός Χάρτης επιβάλλει, και στην Εκκλησία και στην Πολιτεία, να εφαρμόσουν.
5. Την 1.6.2010 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το από 21.5.2010 προεδρικό διάταγμα, με το οποίο ο παραπάνω εκλεγείς αναγνωρίσθηκε και καταστάθηκε «Μητροπολίτης» της εις την αρχή αναφερθείσης «Ιεράς Μητροπόλεως», δηλαδή του τμήματος της Μητροπόλεώς μου.
Δ Ήδη, με την αίτησή μου αυτή, ΖΗΤΩ να ακυρωθούν οι εις την αρχή προσβαλλόμενες πράξεις:
α) η από 11.5.2010 απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, με την οποία εκλέχθηκε και τοποθετήθηκε Μητροπολίτης της εις την αρχή «Ιεράς Μητροπόλεως» ο αναφερθείς Αρχιμανδρίτης
και β) το από 21.5.2010 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 195/1.6.2010), με το οποίο αναγνωρίσθηκε και καταστάθηκε, ο ανωτέρω, Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως αυτής, για τους παρακάτω λόγους ακυρώσεως και για όσους προσθέτους λόγους νόμιμα και εμπρόθεσμα θα προσθέσω με δικόγραφο προσθέτων λόγων.
ΛΟΓΟΙ ΑΚΥΡΩΣΕΩΣ Ι. ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ ΝΟΜΩΝ. ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 3822/16.2.2010 i) Η Μητρόπολη στην οποία αναφέρονται οι προσβαλλόμενες πράξεις, δεν είναι κενή, έχει τον κανονικό και νόμιμο Μητροπολίτη της. Σύμφωνα με το νόμο (άρθρο 25 Ν. 590/77) η πλήρωση ενός Μητροπολιτικού θρόνου δύναται να γίνει μόνο σε χηρεύσασα Μητρόπολη. Η Μητρόπολη βρίσκεται σε χηρεία, μόνον όταν αποβιώσει ο κανονικός και νόμιμος Μητροπολίτης αυτής, η όταν εκπέσει του θρόνου του κατά τους ορισμούς του νόμου (άρθρου 34 Ν. 590/77). Δηλαδή όταν ο Μητροπολίτης καταδικασθεί, προδήλως με κανονική πλήρη εκκλησιαστική δίκη, σε έκπτωση από το θρόνο του, η σε ισόβιο αργία, η αν κριθεί ανίκανος προς εκπλήρωση των καθηκόντων του, μετά τη διαδικασία που προβλέπει ο νόμος. Στην περίπτωσή μου, ουδέν από αυτά έχει συμβεί.
Ούτε με κατηγόρησαν για ο,τιδήποτε.
Ούτε δίκη διεξήγαγαν εις βάρος μου.
Ούτε με κάλεσαν σε απολογία.
Ούτε με καταδίκασαν.
Όχι μόνο σε έκπτωση από το θρόνο μου η σε αργία, όπως προβλέπει το άρθρο 34 του Καταστατικού Χάρτου, αλλά ούτε και σε οποιαδήποτε άλλη, έστω και ελάχιστη ποινή.
Μετά από αυτά, εγώ συνεχίζω να είμαι ο νόμιμος και κανονικός και εν ενεργεία Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος, όλα δε τα όσα μεθοδεύθηκαν εις βάρος μου, η τριχοτόμηση της Μητροπόλεώς μου, οι τοποθετήσεις αντικαταστατών μου στα τμήματά της, το επιτίμιο, τα διατάγματα ανακλήσεως της καταστάσεώς μου και ο,τι άλλο σχεδίασε εις βάρος μου η διοίκηση της Εκκλησίας, είναι εντελώς ξένα και στους Ιερούς Κανόνες και στο Νόμο, γι’ αυτό και κρίθηκαν ότι συνθέτουν «απόψεις μη αντικειμενικά υποστηρίξιμες», που στηρίζουν «εσφαλμένες» αποφάσεις.
Συνεπώς ο παραπάνω εκλεγείς και κατασταθείς ως Μητροπολίτης της αναφερθείσης Ιεράς Μητροπόλεως εκλέχθηκε, τοποθετήθηκε, αναγνωρίσθηκε και καταστάθηκε σε τμήμα της μη χηρεύουσας Μητροπόλεώς μου, άλλως, σε μη νομίμως συνεστημένη (ανύπαρκτη) Μητρόπολη, και έτσι οι προσβαλλόμενες πράξεις (εκλογή και το επακολουθήσαν π.δ. μέσα στα πλαίσια της σύνθετης διοικητικής ενέργειας) παραβίασαν ευθέως το νόμο (τα άρθρα 25, 34, 11.2 κ.α. Ν. 590/77), κατά τα πραγματικά περιστατικά που αναφέρονται στα παραπάνω κεφάλαια της παρούσας Β και Γ και πρέπει να ακυρωθούν.
Ειδικότερα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα εξής: Εγώ έχω αναγνωρισθεί νομίμως και αμετακλήτως ότι είμαι ο νόμιμος και εν ενεργεία Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος (διάταγμα αναγνωρίσεως και καταστάσεώς μου ΦΕΚ 147/14.7.68, ΣτΕ Γ Τμ. 3803/90, ΣτΕ Ολομ. 1028/93, καθολική ενδοεκκλησιαστική αναγνώρισή μου).
Το «επιτίμιον της ακοινωνησίας», για το οποίο, ούτε καν θα έπρεπε να γίνεται λόγος, επειδή δεν επηρεάζει ούτε την πνευματική ούτε τη διοικητική θέση μου, προκάλεσε, δίχως βάσιμο νομικό λόγο, τη διαφορά που εκθέτω στα κεφάλαια Β5 έως Β8, όπου, για την αποφυγή επαναλήψεων, αναφέρομαι, για την υποστήριξη του αληθούς δεδομένου ότι δεν υπάρχει «επιτίμιο», δεν υπάρχει νόμιμη απομάκρυνσή μου από τη Μητρόπολή μου.
Εγώ είμαι ο κανονικός και νόμιμος Μητροπολίτης της Μητροπόλεώς μου, γεγονός που εμποδίζει την εκλογή του οποιουδήποτε Μητροπολίτου σε οποιοδήποτε τμήμα της Μητροπόλεώς μου. ii) Οι προσβαλλόμενες παραβίασαν τους νόμους και τους ιερούς κανόνες, που στηρίζουν τη δική μου κανονικότητα και τη νομιμότητα στην αναφερθείσα Μητρόπολή μου, η οποία δεν είναι κενή. Από πλευράς των καθ’ ων προβάλλεται η επιχειρηματολογία ότι υπάρχουν οι αποφάσεις της Ολομελείας του Δικαστηρίου τούτου 2976/96 και 2979/96, που έκριναν το θέμα και απέρριψαν τις αιτήσεις μου κατά του «επιτιμίου» και του διατάγματος ανακλήσεως τῆς καταστάσεώς μου.
Αντιτάσσω ότι οι αποφάσεις αυτές, δεν αγνόησαν μόνο τους νόμους (άρθρα 34, 44 Κ.Χ. κλπ), αλλά αγνόησαν και τους Ιερούς Κανόνες και έκριναν δίχως αυτούς. Ανεξαρτήτως των άλλων που ήδη έχω εκθέσει, τώρα προβάλλω ότι δεν υπήρχε, για το αντικείμενο που κρίθηκε τότε, νόμος, που να επέβαλλε στο Δικαστήριο, να λάβει υπ’ όψη του και τους Ιερούς Κανόνες. Τώρα όμως, για την ένδικη υπόθεση, υπάρχει. Και το Δικαστήριο καλείται να τους λάβει υπ’ όψη του. Και αυτούς που ορίζουν τα της συναινέσεως του κυριάρχου Μητροπολίτου για την αποκοπή τμήματος της Μητροπόλεώς του προς δημιουργία νέας Μητροπόλεως και αυτούς που αναγνωρίζουν το ποιός είναι ο κανονικός Μητροπολίτης σε μία Μητρόπολη, που, κατά τη νομοθεσία μας, καθίσταται ο νόμιμος Μητροπολίτης αυτής.
Οι παραπάνω αποφάσεις ασχολήθηκαν με το «επιτίμιο ακοινωνησίας» και την ανάκληση του διατάγματος της αναγνωρίσεως και καταστάσεώς μου, που έγινε βάσει αυτού. Ζήτησα, τότε, με τις αιτήσεις μου στο ΣτΕ την ακύρωση και της πράξεως επιβολής του επιτιμίου και της πράξεως εκδόσεως του διατάγματος της επί τη βάσει αυτού έκπτώσεώς μου. Εκδόθηκαν οι δύο παραπάνω αποφάσεις της Ολομελείας του Δικαστηρίου τούτου (2976/96 και 2979/96), οι οποίες δέχθηκαν αυτά που εκθέτω στη σελ. 5 της αιτήσεώς μου αυτής, όπου και τα σχόλια που τις συνοδεύουν.
Το Δικαστήριο πρέπει να θεωρήσει, εν όψει της συνάφειας εκείνης της υποθέσεως με την προκειμένη, ότι πρέπει να επανεξετάσει επί το ορθότερο τα όσα εσφαλμένα κρίθηκαν στις υποθέσεις εκείνες, διότι δεν πρέπει να περιέχεται μια επισήμως χαρακτηρισμένη ως εσφαλμένη απόφαση στις δέλτους της νομολογίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Οι λόγοι ακυρώσεως κατά της πράξεως επιβολής του επιτιμίου, οι οποίοι ουδόλως τότε ερευνήθηκαν, αλλά τώρα είναι ερευνητέοι, είναι οι εξής: ότι η ΔΙΣ που εξέδωσε την πράξη του επιτιμίου της ακοινωνησίας δεν είχε νόμιμη σύνθεση, διότι σ’ αυτήν έπρεπε να μετέχω και εγώ (ΣτΕ 1028/93), αλλά, παρά το νόμο, δεν κλήθηκα, ότι η ΔΙΣ δεν είχε εξουσία να επιβάλει σε μένα τέτοια ποινή, διότι μόνον την ποινή του αφορισμού δικαιούται να μου επιβάλει η ΙΣΙ και μόνον μετά την καθαίρεσή μου, που ουδέποτε μου επέβαλε και με την αυξημένη πλειοψηφία του άρθρου 6 του Ν. 590/77, ότι η ΔΙΣ για την επιβολή του επιτιμίου δεν τήρησε οποιαδήποτε διαδικασία, ότι παραβίασε τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας και το νόμο περί των εκκλησιαστικών δικαστηρίων, ήτοι δεν με κάλεσε να ακουσθώ, δεν μου απέδοσε κατηγορία, δεν αιτιολόγησε την πράξη της, ενήργησε καταχρηστικά και παραβίασε το δεδικασμένο που απέρρεε από τις αποφάσεις του ΣτΕ. Αν το Δικαστήριο ερευνούσε τους λόγους αυτούς, έπρεπε να κρίνει ότι το λεγόμενο «επιτίμιο ακοινωνησίας» είναι μία ανύπαρκτη ποινή, που παρανόμως επιβλήθηκε εις βάρος μου και ουδόλως επηρεάζει τη διατήρηση της θέσεως, την οποίαν έχω στην Εκκλησία.
Όλα αυτά, η παραπάνω απόφαση έκρινε ότι δεν αφορούν το Δικαστήριο. Δεν ελέγχονται, διότι δεν άπτονται ελεγχομένης ακυρωτικώς εκτελεστής πράξεως. Αντί να κρίνει ότι το αφορούν, διότι ήταν η αιτία της εκδόσεως του διατάγματος απομακρύνσεώς μου από τη διοικητική θέση μου, η ΣτΕ 2979/96 δέχθηκε, απροσδοκήτως, τα εξής:
α) ότι αναγκαία αρνητική προϋπόθεση για την έκδοση του διατάγματος καταστάσεως του Μητροπολίτη είναι να μην έχει επιβληθεί σ’ αυτόν το εκκλησιαστικό επιτίμιο αυτό,
β) ότι κατά την έννοια του άρθρου 26 του ν. 590/77, η απόκτηση, καθώς και η διατήρηση του αξιώματος του Μητροπολίτη προϋποθέτει την εκκλησιολογική ικανότητα του φορέα να ασκεί τα πνευμαικά του καθήκοντα και να μην είναι ακοινώνητος,
γ) ότι ο νόμος δεν ανέχεται να εξακολουθεί να ασκεί τα διοικητικά καθήκοντα μητροπολίτη πρόσωπο που είναι ακοινώνητο,
δ) ότι όταν ο Μητροπολίτης καταστεί ακοινώνητος πρέπει η πολιτεία να τον παύσει από τα διοικητικά του καθήκοντα και η διοίκηση υποχρεούται κατά την έννοια του άρθρου 26 του ν. 590/77 να καταργήσει την ισχύ του διατάγματος με το οποίο καταστάθηκε ο Μητροπολίτης,
ε) ότι η διαδικασία όπως την ορίζει το άρθρο 26, είναι αυτοτελής υποχρέωση της Πολιτείας και δεν συναρτάται, άλλως είναι άσχετη προς την πειθαρχική διαδικασία του άρθρου 23 του ν. 5383/32,
στ) ότι ο λόγος ακυρώσεως εκ του ότι έπρεπε να προηγηθεί του προσβαλλομένου π.δ. η έκδοση σχετικής αποφάσεως της ΙΣΙ είναι αβάσιμος, γιατί η έκδοση του προσβαλλομένου διατάγματος ήταν αυτοτελής υποχρέωση της Πολιτείας, μετά την επιβολή του επιτιμίου της ακοινωνησίας
και ζ) ότι ο τύπος της προηγουμένης ακροάσεως κατά το άρθρο 20 παρ. 2 του συντάγματος δεν ήταν υποχρεωτικός, διότι δεν υπήρχε στάδιο ακροάσεως, αφού, τό ἐκκλησιαστικό ἐπιτίμιο τῆς ἀκοινωνησίας εἶναι, λόγῳ τῆς φύσεώς του, πράξη της Εκκλησίας ανέλεγκτη από την Πολιτεία καί ἀπό μόνη την από μέρους της Εκκλησίας επιβολή του επιτιμίου της ακοινωνησίας, η Πολιτεία είχε νόμιμη υποχρέωση (26 ν. 590/77) να εκδόσει το προσβαλλόμενο π.δ. Ανεξάρτητα από την 9/97 απόφαση του Δικαστηρίου του άρθρου 99 του Συντάγματος, που είπε ότι αυτά τα παραπάνω που δέχθηκε η ΣτΕ 2979/96 είναι εσφαλμένα, παρατηρώ και τα εξής:
Ναι μεν το «επιτίμιο ακοινωνησίας» κρίθηκε ότι είναι μη εκτελεστή διοικητική πράξη (πνευματική πράξη) και γι’ αυτό δεν ελέγχθηκε, αλλά, ανεπιτρέπτως, αφού δεν την ερεύνησε, τη θεώρησε δεδομένη αυτή την ανέλεγκτη πράξη και την έθεσε θεμέλιο στήριξης του διατάγματος ! Μετά τα παραπάνω η θέση η δική μου στην Εκκλησία είναι δεδομένη. Εγώ είμαι ο Κανονικός Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος, διότι ουδέποτε απώλεσα την κανονικότητά μου και τούτο ουδείς το ήλεγξε και ουδείς το έκρινε ανακριβές, η δε διοίκηση της Μητροπόλεώς μου μου αφαιρέθηκε απλώς βίαια και όχι νόμιμα, συνεπεία και της 2979/96 εσφαλμένης αποφάσεως.
Η «Μητρόπολη», συνεπώς, για την οποία εξελέγη και καταστάθηκε ο ανωτέρω, δεν είναι κενή. iii) Εφαρμογή των Ιερών Κανόνων, των αναφερομένων στο εδώ ένδικο θέμα, ως νόμων του Κράτους. Στην προκειμένη υπόθεση, όμως, το Δικαστήριο είναι υποχρεωμένο να ερευνήσει και να εφαρμόσει, ως κανόνες του πολιτειακού νόμου, τους Ιερούς Κανόνες, τους οποίους αναφέρω στην παραπάνω σελίδα 2 του δικογράφου αυτού, διότι το προβλέπει ο νόμος, ο ίδιος ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας. Διότι πρέπει να κριθεί ότι εγώ είμαι ο Κανονικός Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής, που έχω το δικαίωμα (οπως μου το αναγνωρίζει, άλλωστε, τώρα, η διοικούσα Εκκλησία) να συναινώ η όχι στο διαμελισμό της Μητροπόλεώς μου.
Ο ίδιος ο νόμος ανάγει τους Ιερούς Κανόνες αυτούς σε επίπεδο νομοθετικών διατάξεων. Τους καθιστά ισοδύναμους με το περιεχόμενό του. Πρέπει, λοιπόν, να ερευνηθεί, βάσει των Ιερών Κανόνων αυτών (εδώ εχόντων ισχύ νόμων), το θέμα της κανονικότητος της απομακρύνσεώς μου από τη θέση μου και να κριθούν οι λόγοι της αιτήσεώς μου, οι οποίοι, δεν ερευνήθηκαν με την 2976/96 απόφαση της Ολομελείας, η οποία, όπως ελέχθη, θεμελίωσε την 2979/96 απόφαση του ίδιου Δικαστηρίου, που έκρινε τα όσα εξέθεσα παραπάνω.
Πράγματι η ποινή του «επιτιμίου ακοινωνησίας», αν και θεμελίωσε το διάταγμα άρσεως της καταστάσεώς μου ως Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος, ουδέποτε ερευνήθηκε, εάν επιβλήθηκε κανονικά και νόμιμα, ουδέποτε ερευνήθηκε εάν αποτελεί βάση επαρκή για τη στήριξη διατάγματος εκπτώσεώς μου, γι’ αυτό επιβάλλεται να ερευνηθεί τώρα, επειδή το καλεί η φύση των ήδη προσβαλλομένων πράξεων και ο ρητός ορισμός του άρθρου 11.2 του Ν. 590/77 («ως οι Ιεροί Κανόνες διακελεύουν»).
Μετά τη δικαστική διάγνωση ότι η διοικούσα Εκκλησία ενήργησε και αντικανονικά και παράνομα επιβάλλοντας το επιτίμιο τούτο, πρέπει να γίνει δεκτό ότι δεν υπάρχει εις βάρος μου «επιτίμιο ακοινωνησίας» και δεν υπάρχει νόμιμη πράξη διοικητικής απομακρύνσεώς μου από τη θέση μου, γι’ αυτό δε το λόγο είναι βέβαιο ότι εγώ είμαι εκείνος που «ορίζω τους πιστούς» της Επισκοπής μου, έστω και μόνον πνευματικά, όπερ και μόνον αρκεί για να έχω το δικαίωμα να συναινώ η όχι στην ίδρυση νέων Μητροπόλεων επί συγκεκριμένων εδαφών της διαποιμαινομένης από εμένα επαρχίας.
Τα παραπάνω ζητήματα, ερευνώμενα τώρα υπό το πρίσμα της προκειμένης υποθέσεως και κατά το νομικό περιεχόμενο των κανονικών διατάξεων, που παρέθεσα στη σελ. 2 της αιτήσεώς μου αυτής και των διατάξεων του νόμου, των άρθρων 4θ, 6.3β, 44 του Ν. 590/77 και των άρθρων 143 κ.ε και του συνόλου της διαδικασίας του Ν. 5383/32, σε συνδυασμό προς τις διατάξεις των Ιερών Κανόνων ΟΔ των Αγίων Αποστόλων, που δεν αντιλαμβάνονται καταδίκη Επισκόπου σε «ακοινωνησία» η σε οποιαδήποτε «ποινή», δίχως κατηγορία, δίχως τριπλή πρόσκλησή του για να απολογηθεί κλπ, δίχως δίκη δηλαδή, κατά τις σύγχρονες νομικές, περί εκκλησιαστικών δικών, διατάξεις.
Όλα τα παραπάνω, αποδεικνυομένου ότι το «επιτίμιο ακοινωνησίας» ούτε κανονικά, ούτε νόμιμα επιβλήθηκε, ούτε έχει την εμβέλεια (θεμελίωση διατάγματος εκπτώσεως), που του αποδόθηκε, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι εγώ συνεχίζω να είμαι ο Κανονικός και Νόμιμος Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος, αφού οι κατατμήσεις της και οι εισχωρήσεις τρίτων ως Μητροπολιτών στα τμήματά της δεν έχουν ούτε κανονικές ούτε έννομες συνέπειες.
Είναι απλώς πράξεις καταλήψεως αλλοτρίας επισκοπής. Όπου ο νόμος αναφέρεται σε κανονικά δικαιώματα, αναφέρεται στα δικαιώματα του κανονικού Μητροπολίτου, και όχι στα του βιαίως εισχωρήσαντος. Εμένα, άλλωστε, η ίδια η διοικούσα Εκκλησία αείποτε με θεωρεί ως «Κανονικό Μητροπολίτη» και μάλιστα με θετική αυτής ενέργεια αναγνωρίζει την κανονικότητά μου. Δείτε π.χ. την απόφαση της ΙΣΙ, τη ληφθείσα σε «επίσημη τακτική συνεδρία του Ανωτάτου Οργάνου της Εκκλησίας της Ελλάδος (Β φύλλον Ι, Σφραγίς, Υπογραφή ο Αθηνών Χριστόδουλος), «περί άρσεως των επιτιμίων των επιβληθέντων εις τους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτας πρώην Αττικής Νικόδημον και πρώην Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντίνον».
Αυτή και μόνον η προσφώνηση αποδεικνύει ότι και το επίσημο Ανώτατο της Εκκλησίας της Ελλάδος Όργανο επισήμως αναγνωρίζει την «κανονικότητά» μου, η οποία δεν επιδέχεται αμφισβήτηση, αφού ο αποκαλούμενος από την ΙΣΙ «Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης» δεν είναι δυνατόν να μην είναι «Κανονικός».
Τα της διοικήσεως της Μητροπόλεώς μου, όπως ελέχθη, βιαίως και εσφαλμένως μου έχουν αφαιρεθεί, αλλά η παραμένουσα Κανονικότητά μου, η ανεξίτηλη, μου παρέχει την κανονική και αναφαίρετη εξουσία, να διακρατώ για τον εαυτό μου το δικαίωμα, εν όσω βρίσκομαι στη ζωή, να δόσω η να μη δώσω τη συναίνεσή μου στη διαίρεση της Μητροπόλεώς μου, «ως οι ιεροί κανόνες διακελεύουν».
Δίχως τη συναίνεσή μου δεν υπάρχει νέα Μητρόπολη. Άλλως παραβιάζονται οι Ιεροί Κανόνες, που ο νόμος τους θέλει, στην περίπτωση αυτή να εφαρμοσθούν. Και οι Ιεροί Κανόνες θέλουν η συναίνεση να προέρχεται από τον Κανονικό Μητροπολίτη, που, εν προκειμένω, είμαι εγώ. Άλλωστε από εμένα το ζητεί, τώρα, η Εκκλησία, έστω και υπό μορφή ανεπιτρέπτου συναλλαγής, «άρσης του επιτιμίου έναντι συναίνεσης» ! Δεν το ζητεί από οποιονδήποτε άλλον. Διότι, το γεγονός ότι μου έχουν αφαιρέσει, βίαια, δίχως κανονική και δίχως νόμιμη διαδικασία, τα διοικητικά μου καθήκοντα, το γνωρίζουν και οι της Εκκλησίας κρατούντες, ουδόλως μου στερεί το δικαίωμα να έχω τις όποιες αρμοδιότητες μου παρέχουν οι Ιεροί Κανόνες. iv)
Ο νόμος 3822/16.2.10 δεν τροποποίησε τον Καταστατικό Χάρτη. Ο νόμος 590/77 έπρεπε να τηρηθεί με ακρίβεια. Είναι πρόδηλο, ότι η διάταξη του άρθρου 11.2 του Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας της Ελλάδος, είναι θεμελιώδης και αποτελεί βασική αρχή αυστηρώς τηρητέα, για την ίδρυση νέας Μητροπόλεως, η εφαρμογή των, για την προκειμένη περίπτωση αναφερθέντων Ιερών Κανόνων.
Οι Ιεροί Κανόνες αυτοί εξομοιούνται από απόψεως τυπικής ισχύος με τον Καταστατικό Χάρτη (βασικό νομοθέτημα) και, συνεπώς, κάθε νέος νόμος, που προβλέπει την ίδρυση νέας Μητροπόλεως δεν δύναται να αφίσταται της βασικής αυτής ρυθμίσεως, που προβλέπεται στον Καταστατικό Χάρτη. Το μόνο που μπορεί να πράττει ο νόμος, είναι να προβλέπει την ίδρυση κάποιας νέας Μητροπόλεως, κατά τα λοιπά όμως (διαδικασία κλπ) ισχύουν τα προβλεπόμενα στον Καταστατικό Χάρτη.
Αν ο νόμος θέλει να αποκλίνει από τα οριζόμενα στο βασικό νομοθέτημα (τον Καταστατικό Χάρτη) πρέπει να το αναφέρει ρητώς. Αν δεν το αναφέρει, ο ειδικός αυτός νόμος πρέπει νά ἑρμηνεύεται, κατά τά γνωστά επί του θέματος της «ερμηνείας των νόμων κατά τρόπο σύμφωνο προς το Σύνταγμα» (Verfassungskonforme Auslegung des Gesetzes) (για να μην κηρύσσονται αντισυνταγματικοί), με σύμφωνον προς τις διατάξεις του βασικού νόμου (εδώ Καταστατικού Χάρτου) ερμηνεία του νόμου αυτού. Στήν προκειμένη περίπτωση ὁ ν. 3822/16.2.2010 δε θέσπισε παρέκκλιση από τον τρόπο που προβλέπει ο Καταστατικός Χάρτης για την ίδρυση Μητροπόλεων («ως οι Ιεροί Κανόνες διακελεύουν»).
Για την ίδρυση, συνεπώς, των Μητροπόλεων του νόμου αυτού ἔπρεπε να τηρηθούν όλες οι προϋποθέσεις τοῦ Καταστατικού Χάρτου, όπως ισχύει, δηλαδή έπρεπε να δοθεί και η συναίνεση του κανονικώς διαποιμαίνοντος την Μητρόπολη, από της οποίας αποσπώνται τα τμήματα, Μητροπολίτου.
Εξ άλλου, την ως άνω ερμηνεία των νέων νόμων, με τους οποίους ιδρύονται νέες Μητροπόλεις, αναγνωρίζει ουσιαστικά ρητά και ο Καταστατικός Χάρτης, ο οποίος αναφέρει ότι οι νέες Μητροπόλεις ιδρύονται με μεταγενέστερους νόμους και, εν όψει τούτου, ότι δηλαδή θα υπάρξουν νέοι νόμοι, ορίζει (11.2) ότι πρέπει να υπάρχει απόφαση της ΙΣΙ κατά τα οριζόμενα στους Ιερούς Κανόνες («ως οι Ιεροί Κανόνες διακελεύουν»).
Αν, συνεπώς, ο νέος νόμος ουδέν προβλέπει, αν δεν τροποποιεί, δηλαδή, τον Καταστατικό Χάρτη, εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στον Καταστατικό Χάρτη, δηλαδή απαιτείται συναίνεση του κανονικά διαποιμαίνοντος κλπ επισκόπου και είναι αυτονόητο ότι ο επίσκοπος αυτός πρέπει να είναι ο κανονικός, επίσης, δηλαδή, εκλεγείς, κατασταθείς και υφιστάμενος «ως οι Ιεροί Κανόνες διακελεύουν».
Πράγματι, στην εδώ συγκεκριμένη περίπτωση ουδέν προβλέπει ο ν. 3822/16.2.10, γι’ αυτό έπρεπε να εφαρμοσθεί η διαδικασία του Καταστατικού Χάρτου, η οποία όμως δεν εφαρμόσθηκε και, ως εκ τούτου, οι επί του νόμου τούτου στηριχθείσες ένδικες πράξεις είναι ακυρωτέες.
v) Αντισυνταγματικότητα του νόμου 3822/16.2.10. Τίθεται, όμως, και θέμα αντισυνταγματικότητας του παραπάνω νόμου, διότι ο νόμος αυτός, δίχως την αναφορά του στις προϋποθέσεις των Ιερών Κανόνων για την έκδοσή του, παραβιάζει το άρθρο 3 του Συντάγματος και συγκεκριμένα τις περί συγκροτήσεως της ΙΣΙ και της ΔΙΣ διατάξεις.
Κατά το άρθρο αυτό του Συντάγματος, η Ορθόδοξος Εκκλησία της Ελλάδος «τηρεί απαρασαλεύτως τους Ιερούς Αποστολικούς και Συνοδικούς Κανόνας», και ανεξαρτήτως άλλων, οπωσδήποτε τηρεί, κατά συνταγματική επιταγή, τους Ιερούς Κανόνες που αναφέρονται στη συναίνεση του επισκόπου, του διαποιμαίνοντος την επαρχία, από την οποία προορίζεται να αποκοπεί, προς διαποίμανση από άλλον επίσκοπο, τμήμα της επισκοπικής του περιφερείας και οπωσδήποτε τους Ιερούς Κανόνες που αναφέρονται στην κανονικότητα του έχοντος το δικαίωμα της συναινέσεως επισκόπου.
Ταυτοχρόνως από το ίδιο άρθρο το Σύνταγμα αναθέτει τη διοίκηση της Εκκλησίας στην ΙΣΙ και στη ΔΙΣ, συγκροτουμένων «ως ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας ορίζει». Από τα παραπάνω παρέπεται ότι, όταν, παραβιαζομένων των Ιερών Κανόνων και του Καταστατικού Χάρτου (άρθρα 11.2, 34, 44 κλπ), ιδρύονται νέες Μητροπόλεις και αυξάνεται ο αριθμός των Μητροπολιτών της Εκκλησίας της Ελλάδος, παραλλάσσεται αντισυνταγματικώς και η συγκρότηση και της ΙΣΙ και της ΔΙΣ, των Ανωτάτων διοικητικών και πνευματικών Σωμάτων της Εκκλησίας, των οποίων τη συγκρότηση, η συνταγματική διάταξη, την αναθέτει στον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας, που έπρεπε να εφαρμοσθεί απαρέγκλιτα, αλλά δεν εφαρμόσθηκε.
Ο νόμος 3822/16.2.10 είναι αντισυνταγματικός.
Οι προσβαλλόμενες στηρίχθηκαν σε αντισυνταγματικό νόμο. vi) Λοιπές παραβάσεις του άρθρου 11 παρ. 2 Ν. 590/77. Κατά την αιτιολογική έκθεση στο σχέδιο νόμου «Ίδρυση νέων Ιερών Μητροπόλεων και άλλες διατάξεις» «Η διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος στην πρόταση που υπέβαλε, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 9 παρ. 2 και 11 παρ. 2 του ν. 590/1977 «Περί Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας της Ελλάδος» πρότεινε, τη διαίρεση της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής σε δύο νέες Μητροπόλεις...». Επισημαίνεται ότι, κατά το άρθρο 11 παρ. 2 του Ν. 590/77, οι αποφάσεις, για τον καθορισμό της εδαφικής περιφέρειας, της ονομασίας και των εδρών των Μητροπόλεων, δεν ανατίθενται στη ΔΙΣ, αλλά στην ΙΣΙ. Η ανάμειξη της ΔΙΣ και η υποκατάσταση από αυτήν της ΙΣΙ, δεν καλύπτει τα όσα ορίζει η παραπάνω νομική διάταξη, διότι αυτή αξιώνει:
α) απόφαση, η οποία δεν εκδόθηκε, όχι δε απλώς πρόταση, η οποία φέρεται ότι εκδόθηκε,
β) απόφαση της ΙΣΙ και όχι της ΔΙΣ, διότι αυτή η διάταξη είναι ειδική και δεν περιλήφθηκε στις αρμοδιότητες του άρθρου 4 του ίδιου νόμου, τις οποίες, πλην των κατονομαζομένων εξαιρέσεων, εξουσιοδοτείται, από το άρθρο 9 παρ. 2 του ν. 590/77, να ασκεί και η ΔΙΣ, κατά τους χρόνους που δεν συνεδριάζει η ΙΣΙ,
γ) τήρηση των Ιερών Κανόνων, για τους οποίους δεν αναφέρεται στην πρόταση ότι τηρήθηκαν και ειδικότερα ότι τηρήθηκαν οι υποχρεωτικοί εκ του νόμου Ιεροί Κανόνες, που επιβάλλουν την προγενεστέρα συναίνεση του οικείου Μητροπολίτου, κατά τα παραπάνω αναφερόμενα,
και δ) δημοσίευση της σχετικής αποφάσεως στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η οποία δημοσίευση δεν προκύπτει ότι έγινε και δεν έγινε. Ούτε από αυτό τούτο το κείμενο του νόμου 3822/10 προκύπτει ότι τηρήθηκαν οι παραπάνω αξιώσεις του νόμου.
Αντίθετα, προκύπτει ότι, για τις αναφερθείσες αιτίες, η Μητρόπολη, στην οποία έγινε η ένδικη εκλογή, τοποθέτηση, αναγνώριση και κατάσταση του αναφερομένου Αρχιμανδρίτου ως Μητροπολίτου, δεν ιδρύθηκε νόμιμα, αφού, περαιτέρω των παραπάνω, από την αιτιολογική έκθεση και από το περιεχόμενο του νομοσχεδίου που ψηφίσθηκε ως νόμος και από αυτό τούτο το κείμενο του νόμου, δεν προκύπτει ποιό αρμόδιο όργανο, πότε και πως καθόρισε την εδαφική περιφέρεια, την ονομασία και τις έδρες των Μητροπόλεων, υπάρχει, συνεπώς, ευθεία παράβαση του νόμου, που καθιστά τις προσβαλλόμενες πράξεις ακυρωτέες. Παραβιάσθηκε, συνεπώς, ως προς την έκδοση των προσβαλλομένων, για όλους τους παραπάνω λόγους, πολλαπλώς, το Σύνταγμα και ο Νόμος και πρέπει οι προσβαλλόμενες να ακυρωθούν.
ΙΙ. ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ, ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΤΗΣ ΧΡΗΣΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣ, ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΑΡΧΩ
Ν διοικούντες την Εκκλησία έχουν τους λόγους τους να μην επιθυμούν την επιστροφή μου στην Ιεραρχία.
Με τη σύμπραξη της Πολιτείας, που, για τους δικούς της λόγους, δεν αρνείται τέτοιου είδους εξυπηρετήσεις της προς την Εκκλησία, με κρατούν μακρυά από τη διοίκηση της Μητροπόλεώς μου, με μόνο «τέχνασμα» το «επιτίμιο της ακοινωνησίας», με το νόημα και τις συνέπειες που του προσέδοσε η Διοίκηση και η «εσφαλμένη» απόφαση της Ολομελείας.
Αυτό το «επιτίμιο», που επιμελούνται να το διατηρούν, διότι μόνο σ’ αυτό στηρίζουν την αντιπαλότητά τους εναντίον μου.
Από την άλλη πάλι πλευρά πιέζονται για την άρση αυτού, διότι η επιμονή τους, για τη διατήρησή του, τους έχει εκθέσει καθοριστικά στις συνειδήσεις των σκεπτομένων πιστών, οι οποίοι γνωρίζουν και κρίνουν τις ενέργειες και τις μεθοδεύσεις τους, ώστε να συντηρούν με υπαιτιότητά τους το χρονίζον και βλαπτικότατο «εκκλησιαστικό πρόβλημα».
Για να μην μου άρουν, λοιπόν, το επιτίμιο και τυχόν καταφύγω στη Διοίκηση και ζητήσω, λόγω της άρσεως, την ανάκληση του διατάγματος απομακρύνσεώς μου από τη θέση μου, κατέστρωσαν τούτη τη μέθοδο:
Διέλυσαν κυριολεκτικά, με δεύτερη κατάτμηση τη Μητρόπολή μου, σε τέσσερες ήδη Μητροπόλεις, ώστε να μη μείνει τίποτε από την παλαιά περιφέρειά της και ούτε λέξη από τον παλαιό τίτλο της, την εξαφάνισαν και, αμέσως μετά, ανακάλεσαν το «επιτίμιο», με τον όρο να ζητήσουν, αζημίως, τη συναίνεσή μου, που όντως την έχουν ανάγκη, για να συμπορευθούν, κατά την άποψή τους (αν είναι δυνατόν να συμπορευθούν τώρα, μετά 36 χρόνια αντικανονικών πληγμάτων, που συνεχώς μου καταφέρουν) με την κανονική τάξη.
Από τα όσα εκθέτω στα παραπάνω κεφάλαια Β και Γ της αιτήσεώς μου, αναδεικνύονται όλες οι εις βάρος μου πράξεις της διοικήσεως της Εκκλησίας, που με κρατούν σε κανονική αγωνία για την πορεία της Εκκλησίας στο μέλλον και κατ’ ελάχιστο για το πρόσωπό μου και, ήδη, αφού πέρασαν 36 χρόνια σκληράς και, κυρίως, αναιτίου, δοκιμασίας μου, μου ζητεί η ΙΣΙ να αποδεχθώ ότι τα πάντα καλώς έγιναν εις βάρος μου, για να εφαρμόσω τους όρους της πράξεώς της «άρσεως του επιτιμίου».
Ότι δηλαδή καλώς έγινε:
α) Η σύμπραξή της με το καθεστώς των συντακτικών πράξεων για να επιτύχει την μέσω αυτών έκπτωσή μου από τη θέση μου, όπως και έγινε, δίχως νόμιμο και κανονικό λόγο και δίχως να μου παρέχεται δικαίωμα προσφυγής στη Δικαιοσύνη (απαράδεκτο),
β) η άρνησή της να με υποβάλει σε εκκλησιαστική δίκη, επειδή εγνώριζε ότι δεν με βάρυνε ούτε η ελάχιστη κατηγορία και συνεπώς δεν μπορούσε να επιτύχει την εξόντωσή μου μέσω αυτής της μόνης νομίμου οδού,
γ) η άρνησή της να συμμορφωθεί προς τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, που είχαν αποκαταστήσει και τους λοιπούς συνιεράρχες μου και εμένα,
δ) η εφεύρεση και η εφαρμογή του «επιτιμίου ακοινωνησίας» και η παρουσίασή του, από τον τότε Αρχιεπίσκοπο, στον Υπουργό Δικαιοσύνης ως νομίμου λόγου για να εκδόσει βάσει αυτού διάταγμα νέας εκπτώσεώς μου,
ε) η μετάθεση (παρά την απαγόρευση του μεταθετού) Μητροπολίτου από τη Ζάκυνθο, με πλαστά ψηφοδέλτια, στη Μητρόπολή μου, που είχε το Μητροπολίτη της και, ασφαλώς, δεν ήταν κενή,
στ) ο αυθαίρετος και βίαιος τρόπος της ενθρονίσεώς του στη Μητρόπολή μου, δίχως διάταγμα, με δεδομένη την απόφαση του ΣτΕ (σε Συμβούλιο), που ανέστελλε την εκτέλεση της πράξεως τοποθετήσεώς του στη θέση μου,
ζ) η ανοχή από τη διοίκηση της Εκκλησίας του Μητροπολίτη αυτού και οι πράξεις του, που οδήγησαν μόνον τα πολιτειακά δικαστήρια να τον καταδικάσουν, όχι τα εκκλησιαστικά,
η) η απόσπαση από τη Μητρόπολή μου των δύο Μητροπόλεων Μεσογαίας και Μεγάρων και επί δεύτερη φορά ο διαμελισμός του τμήματός της, που απέμεινε, σε δύο Μητροπόλεις Κηφισιάς κλπ και Ιλίου κλπ, δίχως την επιβαλλόμενη κανονική και νόμιμη συναίνεσή μου,
θ) η εκλογή στις νέες αυτές Μητροπόλεις νέων Μητροπολιτών και η πλήρης αγνόησή μου ως προς το, ένεκα της μη συναινέσεώς μου, παράνομο της συστάσεως των Μητροπόλεων αυτών και το νομικό αδύνατο της πληρώσεώς τους με νέους Μητροπολίτες, τέλος δε:
ι) η προσχηματική, την επομένη των εκλογών, και ενώ η Μητρόπολή μου είχε καταληφθεί από τέσσερες αντικανονικούς και παρανόμους Μητροπολίτες, ανάκληση του «επιτιμίου», προς ανταλλαγή αυτής της «φιλόφρονος» παραχωρήσεως της «αγάπης της Ιεραρχίας» με την αναζητουμένη εναγωνίως έγκριση εκ μέρους μου του διαμελισμού και του απορφανισμού της Μητροπόλεώς μου.
Όλα αυτά τα γεγονότα, που εσφράγισαν τα 36 χρόνια της δοκιμασίας μου, συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι αυτά που επιστρατεύθηκαν εναντίον μου, μεταξύ των οποίων και οι τελευταίες της σειράς των αντικανονικοτήτων και παρανομιών προσβαλλόμενες πράξεις, είναι προϊόντα των απαραδέκτων μεθοδεύσεων που μετέρχεται η διοίκηση της Εκκλησίας εις βάρος μου (αληθώς εις βάρος της εκκλησιαστικής τάξεως), δήθεν νομίμως, δήθεν «για την καλύτερη εξυπηρέτηση των ποιμαντικών και λατρευτικών αναγκών των πιστών»! αληθώς όμως για σκοπό διαφορετικό από αυτόν που φαίνεται ότι επιδιώκει, για να μου στερήσει κάθε σχέση μου με τη Μητρόπολή μου και για να περιέλθει αυτή ολοκληρωτικά σε πρόσωπα προεπιλεγμένα και «ημέτερα». Προφανές ότι τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν κατά του προσώπου μου, όπως, με κάθε ακρίβεια, αναφέρθηκαν, συνιστούν κατάχρηση εξουσίας εκ μέρους της Διοικήσεως της Εκκλησίας και της Πολιτείας, εις βάρος του προσώπου μου, αλλά και παράβαση των αρχών της χρηστής διοικήσεως, έτι δε και παράβαση των γενικών του δικαίου αρχών, ως εκ του είδους και του τρόπου των διώξεών μου και συνεπώς οι προσβαλλόμενες, πρέπει και για τους λόγους αυτούς να ακυρωθούν.
ΙΙΙ. ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΟΥΣΙΩΔΟΥΣ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
Βεβαίως η αναφερομένη παραπάνω στο κεφάλαιο Β5 απόφαση 2979/96 είναι απόφαση και ιδρύει δεδικασμένο. Αναδεικνύει ένα ανύπαρκτο θέμα σε αληθινό.
Όμως το δεδικασμένο αντί αληθείας έχεται, δεν είναι η αλήθεια το δεδικασμένο. Πολλώ μάλλον όταν το βεβαιώνει, ότι δεν αληθεύει η απόφαση, ένα Δικαστήριο, το του άρθρου 99 του Συντάγματος, που έλεγξε τη δικαστική κρίση των μελών της Ολομελείας του ΣτΕ. Υπάρχει, γι’ αυτό, ένα θέμα αποκαταστάσεως της αληθείας σε αυτή την υπόθεση.
Και θα έλθει με βεβαιότητα η ώρα αυτής της αποκαταστάσεως. Και παρέχεται, τώρα, η ευκαιρία αυτή, με την προκειμένη διαφορά. Η οποία βέβαια εκτείνεται πέραν του πεδίου του παραπάνω δεδικασμένου. Και θα υποχρεώσει το Δικαστήριο σε έρευνα. Στην έρευνα του κατά πόσον της διαιρέσεως της Μητροπόλεώς μου προηγήθηκε η αναγκαία διαδικασία (συναίνεση του οικείου ιεράρχου), όπως αυτό το διακελεύουν οι Ιεροί Κανόνες.
Οι αναφερθέντες Ιεροί Κανόνες. Και στην έρευνα του ποίος είναι ο οικείος ιεράρχης κατά τους Ιερούς Κανόνες. Είναι αυτός που εκλέχθηκε κανονικά και αναγνωρίσθηκε κανονικά και ποιμαίνει κανονικά τη Μητρόπολή του, έστω και αν του αφαιρέθηκε η διοίκησή της μέσω του αντικανονικού και παρανόμου επιτιμίου και της, παραδεδεγμένα και αναντίρρητα εσφαλμένης αποφάσεως, η είναι οι αντικανονικοί και παράνομοι εισβολείς στο θρόνο του, που διέγραψαν τη διαδρομή της ιστορίας τους, επιχειρήσαντες ανεπιτυχώς και αποτυχόντες παταγωδώς να ποιμάνουν τους πιστούς χριστιανούς της δοκιμαζομένης περιοχής της διακονίας μου;
Αναμφιβόλως, εγώ, που έχω αλώβητα τα πνευματικά μου δικαιώματα στη Μητρόπολή μου, έχω και το δικαίωμα να συναινέσω στη διάσπασή της, εάν κρίνω ότι αυτό είναι το συμφέρον του πνευματικά ποιμαινομένου λαού. Πράγμα που αναγνώρισε ρητά η Εκκλησία και μου ζήτησε τη συναίνεσή μου με την πράξη της άρσης του επιτιμίου.
Και σημειώνω εδώ ότι δεν είναι το συμφέρον του λαού αυτό το τυπικό και ουδόλως ουσιαστικό, που λέγει η εισηγητική έκθεση του νόμου για τη διχοτόμηση της Μητροπόλεώς μου «η προτεινομένη διαίρεση κρίνεται αναγκαία για την καλύτερη εξυπηρέτηση των ποιμαντικών και λατρευτικών αναγκών των πιστών της υφιστάμενης σήμερα Μητροπόλεως».
Μετά την εγκατάλειψή της επί 36 χρόνια «εις την τύχην της», τώρα σκέφθηκαν την «καλύτερη εξυπηρέτηση των ποιμαντικών και λατρευτικών αναγκών της». Κατόπιν των παραπάνω, αφού εγώ δεν συνήνεσα, ούτε δε και άλλος, έστω και μη έχων δικαίωμα, συνήνεσε – και αν συνήνεσε, άνευ εννόμου συνεπείας είναι η συναίνεσή του - είναι δεδομένο ότι παραβιάσθηκε ο, προβλεπόμενος από το νόμο, ουσιώδης τύπος της διαδικασίας τεμαχισμού της Μητροπόλεώς μου, γεγονός που καθιστά την ίδρυση των δύο Μητροπόλεων παράνομη και τις εν συνεχεία αυτής προσβαλλόμενες πράξεις της εκλογής και της καταστάσεως στις «Μητροπόλεις» αυτές νέων Μητροπολιτών, παράνομες και ακυρωτέες.
ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ.
Επειδή εγώ νομιμοποιούμαι στην υποβολή της αιτήσεώς μου αυτής, ως έχων εύλογο έννομο συμφέρον, και επειδή έχω την ιδιότητα του Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος, την οποίαν ουδέποτε νομίμως απώλεσα, άλλως, νομίμως δικαιούμαι να έχω, νομιμοποιούμαι δε επίσης και ως εκ της συνεχούς κατοικίας μου στην περιφέρεια της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος, στην οποίαν ανήκω και έχω το εύλογο ενδιαφέρον μου για την κανονικότητα και τη νομιμότητα της λειτουργίας της.
Επειδή η αίτησή μου αυτή είναι εμπρόθεσμη, νόμιμη, βάσιμη και αληθινή, αποδεικνύεται δε με έγγραφα και με όλα τα νόμιμα αποδεικτικά μέσα, γι’ αυτό πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθούν οι προσβαλλόμενες πράξεις Για τους λόγους αυτούς Και τους προσθέτους και τα κατά τη συζήτηση, με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων μου ΖΗΤΩ:
Να γίνει δεκτή η αίτησή μου αυτή. Να ακυρωθούν οι προσβαλλόμενες πράξεις:
α) η από 11.5.2010 απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, με την οποία εκλέχθηκε και τοποθετήθηκε Μητροπολίτης της «Ιεράς Μητροπόλεως Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως» ο Αρχιμανδρίτης Αθηναγόρας Δικαιάκος.
και β) το από 21.5.2010 προεδρικο διάταμα (ΦΕΚ 195/1.6.2010), μέ τό ὁποῖο ἀναγνωρίσθηκε καί καταστάθηκε, ὁ ἀνωτέρω, Μητροπολίτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως αὐτῆς. Νά καταδικασθοῦν οἱ καθ’ ὧν στή δαπάνη.
Ο αιτών
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ Αττικής καί Μεγαρίδος ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Ο πληρεξούσιος δικηγόρος Δημήτριος Ν. Παπουτσιδάκης
Πηγή: http://www.romfea.gr/component/content/article/26-2009-12-18-08-38-40/5479-2010-07-31-12-25-07
Αίτηση ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατέθεσε ο Μητροπολίτης Αττικής και Μεγαρίδος κ. Νικόδημος Γκατζιρούλης, κατά της πράξεως εκλογής της Ιεραρχίας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, με την οποία εκλέχθηκε και τοποθετήθηκε ο Μητροπολίτης Ιλίου Αθηναγόρας και ο Μητροπολίτης Κηφισίας κ. Κύριλλος.
Η ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΕΧΕΙ ΩΣ ΕΞΗΣ:
ΑΙΤΗΣΗ
του Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου, κατά κόσμον Νικολάου Γκατζιρούλη, κατοίκου Αυλώνα Αττικής, Ιερά Μονή των Αγίων Πατέρων (Νέο Στούδιο), τηλ. 6977229796
ΚΑΤΑ 1. της Εκκλησίας της Ελλάδος, ν.π.δ.δ., που εδρεύει στην Αθήνα, οδός Ιασίου αριθμός 1 και εκπροσωπείται νόμιμα και 2. του Ελληνικού Δημοσίου, που εκπροσωπείται νόμιμα από την κ. Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, κάτοικο Αθηνών ΠΕΡΙ ΑΚΥΡΩΣΕΩΣ:
α) της από 11.5.10 αποφάσεως της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, με την οποία εκλέχθηκε και τοποθετήθηκε Μητροπολίτης της «Ιεράς Μητροπόλεως Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως» ο Αρχιμανδρίτης Αθηναγόρας Δικαιάκος και β) του από 21.5.2010 προεδρικού διατάγματος (ΦΕΚ 195/1.6.2010), με το οποίο αναγνωρίσθηκε και καταστάθηκε ο ανωτέρω Μητροπολίτης της «Ιεράς Μητροπόλεως» αυτής(*). ________________________
(*) Όμοια η αίτηση κατά της πληρώσεως της «Ιεράς Μητροπόλεως Κηφισιάς, Αμαρουσίου και Ωρωπού» για την οποία εκλέχθηκε και τοποθετήθηκε ο Αρχιμανδρίτης Κύριλλος Μισιακούλης. Αριθμοί καταθέσεων Σ.τ.Ε. 5784 και 5783/7-7-2010 αντίστοιχα.
Α Οι Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος είναι αυτές που αναφέρονται στο άρθρο 11 παρ. 1 του Καταστατικού Χάρτου Αυτής και αυτές που ιδρύθηκαν νόμιμα με μεταγενέστερους νόμους. Η ίδρυση νέας Μητροπόλεως είναι δυνατή μόνο με νόμο, αφού δεν υπάρχει οποιαδήποτε εξουσιοδοτική διάταξη, που να επιτρέπει σε μόνη την Εκκλησία να ιδρύει Μητροπόλεις.
Κατά τη διάταξη της παραγράφου 2 του παραπάνω άρθρου, προκειμένου η Μητρόπολη, η οποία πρόκειται να ιδρυθεί, να αποτελεσθεί από εδαφικές περιοχές αποσπώμενες από υφισταμένη Μητρόπολη, πρέπει να προϋπάρχει απόφαση της ΙΣΙ, δημοσιευμένη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, που να καθορίζει την, προς ίδρυση της νέας Μητροπόλεως, εδαφική περιφέρεια, καθώς και την ονομασία και την έδρα αυτής.
Η απόφαση αυτή δεν λαμβάνεται κατά την ανεξέλεγκτη κρίση της ΙΣΙ, αλλά, κατά τη ρητή απαίτηση του Καταστατικού Χάρτου, «ως οι Ιεροί Κανόνες διακελεύουν».
Οι Ιεροί Κανόνες, που «διακελεύουν» τα του θέματος αυτού, καθίστανται από την αναφερθείσα διάταξη νόμοι του Κράτους, ώστε πρέπει, νόμιμα, σε κάθε περίπτωση ίδρυσης νέας Μητροπόλεως, να εφαρμόζονται. ελέγχεται δε η εφαρμογή τους από τα Δικαστήρια. Είναι αυτοί οι Ιεροί Κανόνες οι ΞΒ, 53 (ΝΓ) και ΞΕ, 56 (ΝΣΤ) της εν Καρθαγένη Τοπικής Συνόδου, άλλά και άλλοι (δείτε παραπομπές στο «Πηδάλιον της Μιας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής των Ορθοδόξων Εκκλησίας», έκδοση Αστέρος 1970, υπό τους κανόνες αυτούς, που εξαρτούν την ίδρυση νέας Επισκοπής (Μητροπόλεως) από την προηγουμένη γνώμη και άδεια «του άνωθεν και εξ αρχής ορίζοντος τους πιστούς Επισκόπου».
Από την παρατεθείσα διάταξη και τους αναφερομένους σε αυτήν Ιερούς Κανόνες, ισοδυνάμου, όπως ελέχθη και τονίζεται, ισχύος προς τη νομοθετική διάταξη, η οποία τους προβλέπει και επιβάλλει την εφαρμογή τους, παρέπεται ότι, προκειμένης ιδρύσεως νέας Μητροπόλεως με νομοθετική ρύθμιση, πρέπει να προϋπάρχει του νόμου αυτή η απόφαση της ΙΣΙ, και να προϋπάρχει αυτής η γνώμη και η άδεια του Μητροπολίτου, που έχει τη διαποίμανση των περιοχών, οι οποίες πρόκειται να αποσπασθούν από τη Μητρόπολή του.
Απαιτείται, δηλονότι, όπως και ο Ιερός Κανόνας ΡΘ 98 της Καρθαγένης ρητά ορίζει, «ο Επίσκοπος να στέρξη τούτο, υπό την Επισκοπήν του οποίου ευρίσκεται η παροικία, η μέλλουσα (τον νέον Επίσκοπον) λαβείν».
Προστίθεται ότι η ίδια συγκατάθεση των οικείων Ιεραρχών, προκειμένου να ιδρυθούν οι Μητροπόλεις του άρθρου 71 Κ.Χ. «δι’ αποσπάσεως περιοχών εξ υπαρχουσών ήδη Μητροπόλεων», όπως την προβλέπουν, τη συγκατάθεση, οι Ιεροί Κανόνες, ρητά αναγράφεται και σ’ αυτή τη διάταξη, ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία ως προς το ότι, για την ίδρυση νέας Μητροπόλεως εξ αποσπάσεως τμήματος από υφισταμένη Μητρόπολη, που συνεπάγεται περιορισμό της εδαφικής περιφερείας αυτής, απαιτείται η συναίνεση του οικείου αυτής Ποιμενάρχου.
Επίσης και από το άρθρο 13.1 του ν.δ. 87/3.10.74, το οποίο επανέθεσε σε ισχύ τον παλαιό Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος, Ν. 671/43, ορίζεται ότι «δια π. δ/τος, εκδιδομένου, μετά γνώμην της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου και συγκατάθεσιν του οικείου Ιεράρχου, επί τη προτάσει του επί της Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Υπουργού, δύναται να συσταθώσι νέαι Ιεραί Μητροπόλεις».
Ο ισχύων Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας της Ελλάδος δεν διακράτησε, υπέρ της ΙΣΙ η της ΔΙΣ, αυτό το Κανονικό προνόμιο του «οικείου Ιεράρχου», αφού το δικαίωμα τούτο αντλείται από τους Ιερούς Κανόνες και εφαρμόζεται και από τη νομοθετική λειτουργία της Πολιτείας, που σεβάσθηκε και ανήγαγε τους Ιερούς Κανόνες αυτούς σε ισχύ νόμου, αλλά και από τη δικαστική λειτουργία, όπως οι ΣτΕ 4068/81 και 534/99 Τμ. Γ ΝοΒ 49, 2001, 323 επ. αποφάσεις, όπου «φυλάσσεται το κανονικό (από τους ίδιους παραπάνω Ιερούς Κανόνες) δικαίωμα του Αγιωτάτου Πατριαρχικού Οικουμενικού Θρόνου να παρέχει η όχι τη συναίνεσή του σε κάθε περίπτωση αντίστοιχη προς το άρθρο 11 παρ. 2 του Ν.590/77, που ερμηνεύθηκε, σε συνδυασμό με τις λοιπές διατάξεις του Καταστατικού Χάρτου και της Πατριαρχικής και Συνοδικής Πράξεως του έτους 1928, ότι η μεταβολή της εδαφικής περιφέρειας ομόρων Μητροπόλεων, η οποία συνεπάγεται περιορισμό εκείνης του Οικουμενικού Πατριαρχείου, δεν είναι επιτρεπτή, παρά μόνο με τη συναίνεση του Οικουμενικού Πατριαρχείου».
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι ούτε τα ανώτατα εκκλησιαστικά διοικητικά όργανα ΙΣΙ και ΔΙΣ, μόνα, ούτε καν ο νόμος, μόνος (δίχως τροποποίηση του Καταστατικού Χάρτου ως προς την απαιτούμενη συναίνεση του οικείου Επισκόπου), δύνανται να προσδιορίσουν νέα όρια της οποιασδήποτε υπάρχουσας μητροπολιτικής περιφέρειας, πολύ δε περισσότερο, την εξαφάνιση ολόκληρης της περιφέρειας αυτής, για τη δημιουργία, στο χώρο της, νέων Μητροπόλεων.
Κάθε παράβαση του νόμου και των, ισοδυνάμων του νόμου, παραπάνω Ιερών Κανόνων, ιδρύει ακυρότητα των πράξεων εκλογής και των διαταγμάτων αναγνωρίσεως και καταστάσεως νέων Μητροπολιτών σε τέτοιες «νέες» Μητροπόλεις, που ιδρύθηκαν δίχως τις παραπάνω νομικές και κανονικές προϋποθέσεις.
Β 1. Το έτος 1968 η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος με εξέλεξε Μητροπολίτη της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος και εκδόθηκε το διάταγμα καταστάσεώς μου, που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 147/14.7.68.
Ως Μητροπολίτης Αττικής και Μεγαρίδος αναγνωρίσθηκα κατά τους Θείους και Ιερούς Κανόνες και εποίμανα κανονικά και νόμιμα τη Μητρόπολή μου συνεχώς επί 6 περίπου έτη. 2. Την 16.5.74 το ν.δ. 411/74, άρθρο 2 (ΦΕΚ 134/16.5.74), δίχως τη θέλησή μου και την απαιτουμένη κανονική συγκατάθεσή μου, τριχοτόμησε τη Μητρόπολή μου και ίδρυσε τις επί μέρους Μητροπόλεις:
α) «Μεγάρων και Σαλαμίνος» και β) «Μεσογαίας και Λαυρεωτικής», τη δε, κατά την υπολειφθείσα έκτασή της, Μητρόπολη Αττικής και Μεγαρίδος μετονόμασε σε «Ιερά Μητρόπολη Αττικής».
Υπό το τότε πολιτειακό καθεστώς (είχε ήδη δημοσιευθεί η συντακτική πράξη 3/9.1.74), δεν ήταν δυνατή για μένα η οποιαδήποτε νόμιμη αντίδραση σ’ αυτές τις παράνομες και αντικανονικές παρεμβάσεις στη Μητρόπολή μου και, ενώ είχα διακρατήσει τα κανονικά ποιμαντικά δικαιώματά μου, που δεν μπορούσαν να μου τα αφαιρέσουν, στη Μητροπολιτική περιφέρεια, για την οποία εκλέχθηκα, περιορίσθηκα, αναγκαστικά, στα διοικητικά καθήκοντά μου στην «Ιερά Μητρόπολη Αττικής».
Στις αποσπασθείσες περιοχές της Μητροπόλεώς μου τοποθετήθηκαν άλλοι Ιεράρχες, οι οποίοι, έκτοτε, άχρι και σήμερα, παρά τους λόγους που ακούγονται, περί αναγνωρίσεως του προσώπου μου ως του μόνου κανονικού Μητροπολίτου της Μητροπόλεώς μου, παραμένουν στις περιοχές αυτές ως αντικανονικοί και συντηρούν το από τότε σοβούν «εκκλησιαστικό πρόβλημα».
3. Την 16.7.74, αποκλειστικά και μόνο με την παραπάνω συντακτική πράξη 3/74 (ακολούθησε και η συντακτική πράξη 7/74), από μία Ιεραρχία αποτελεσθείσα από μόλις 32 Ιεράρχες, ενώ αποκλείσθηκαν 34, κηρύχθηκα «έκπτωτος», μαζί με άλλους 11 Μητροπολίτες.
Δίχως κατηγορία, δίχως δικαστική διαδικασία, δίχως να κληθώ να ακουσθώ. Τίποτε από όλα αυτά που καθιερώνουν από αιώνες οι Ιεροί Κανόνες της Εκκλησίας και οι νόμοι όλων των πολιτισμένων Κρατών.
Με τις ίδιες συντακτικές πράξεις καθιερώθηκε το «απαράδεκτο» προσβολής των εκπτώσεών μας ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και κάθε άλλου Δικαστηρίου.
4. Το έτος 1988 παραχωρήθηκε η δυνατότητα σε μας, τους «έκπτωτους Μητροπολίτες», να ζητήσουμε την ακύρωση των εκπτώσεών μας και το ΣτΕ με αποφάσεις του τις ακύρωσε. Η απόφαση που ακύρωσε τη δική μου έκπτωση έχει λάβει τον αριθμό 3803/30.10.90.
Η Διοικούσα Εκκλησία (οι καταλαβόντες τις θέσεις μας Μητροπολίτες) εξεδήλωσε την αντίδρασή της στην αποκατάστασή μας και οι διοικητικές δίκες κλιμακώθηκαν μέχρι που η, μέχρι και σήμερα ισχύουσα, 1028/11.6.1993 απόφαση της Ολομελείας του ΣτΕ έκρινε αμετάκλητα, ότι, μετά την ακύρωση των εκπτωτικών πράξεων, μόνοι νόμιμοι και εν ενεργεία Μητροπολίτες είμαστε, στην Ιερά Μητρόπολη Λαρίσης ο μακαριστός ήδη Κυρός Θεολόγος, στην Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων ο μακαριστός επίσης Κυρός Κωνσταντίνος Σακελλαρόπουλος και στην Ιερά Μητρόπολη Αττικής και Μεγαρίδος εγώ, καθώς και ότι εμείς μόνον μπορούσαμε να μετέχουμε για τις Μητροπόλεις μας στα συλλογικά διοικητικά όργανα της Εκκλησίας. Αυτά είπε η Ολομέλεια, παρά την ύπαρξη, τότε, στις Μητροπόλεις μας (αντικανονικώς και παρανόμως) των, εν τω μεταξύ καταλαβόντων τις θέσεις μας, αντικαταστατών μας.
Στα τρία τμήματα της δικής μου Μητροπόλεως ασκούσαν διοικητικά καθήκοντα τρεις παρανόμως και αντικανονικώς εισχωρήσαντες Μητροπολίτες, παρά ταύτα, όμως, η παραπάνω απόφαση της Ολομελείας του ΣτΕ αναγνώρισε εμένα ως το νόμιμο και εν ενεργεία Μητροπολίτη ολοκλήρου της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, που έλυσε αμετάκλητα το χρονίζον «εκκλησιαστικό πρόβλημα» και ο Σεβασμιώτατος Θεολόγος και εγώ επανήλθαμε στις θέσεις μας και στα καθήκοντά μας.
Οι τότε διοικούντες την Εκκλησία, προ αυτού του, γι’ αυτούς, «αδιεξόδου», αντί να συμμορφωθούν και να αποκαταστήσουν την έννομη και κανονική τάξη στην Εκκλησία, που με τις εσφαλμένες επιλογές τους προσέβαλαν, επινόησαν «ελαφρά τη καρδία» (κατά την επισήμανση του ήδη μακαριστού Μητροπολίτου Λαγκαδά Κυρού Σπυρίδωνος), να προβούν στις εξής, εις βάρος μας, αυθαίρετες ενέργειες.
Μας επέβαλαν, πάλι, δίχως κατηγορία, δίχως κλήση, δίχως απολογία, δίχως δίκη, μία «κύρωση» ακατανόητη, που, ούτε ποινή είναι, αφού ο νόμος δεν την προβλέπει στο κατά των Μητροπολιτών ποινολόγιο, ούτε οι Ιεροί Κανόνες την προβλέπουν ως κανονική ποινή κατά Ιεράρχου, συνεπαγομένη, μάλιστα, κατά τούς Ιερούς Κανόνες της Εκκλησίας, την έκπτωσή μας από τη θέση μας. Με μια ακατάληπτη απόφαση της Διαρκούς Ιερᾶς Συνόδου, της 10.8.1993, που δεν λήφθηκε, μάλιστα, με ομοφωνία, μας επέβαλαν το «επιτίμιο ακοινωνησίας».
Η Πολιτεία, με βάση το «επιτίμιο» αυτό, σε συνεννόηση με τη διοίκηση της Εκκλησίας, «πείσθηκε» και εξέδοσε νέο, από 19.4.94, διάταγμα απομακρύνσεώς μας από τη θέση μας (ΦΕΚ 41/20.4.94). Ετσι έγινα, από κοινού με τους παραπάνω συνεπισκόπους μου, για δεύτερη φορά, πάλι παράνομα και αντικανονικά, έκπτωτος.
Η ΣτΕ 2976/96 είπε ότι το επιτίμιο (αν και ήταν το υπόβαθρο του διατάγματος) «είναι πνευματικό θέμα και δεν το ελέγχει». Η ΣτΕ 2979/96 είπε ότι ο Υπουργός μπορούσε να ανακαλέσει το διάταγμα της καταστάσεώς μου με βάση το άρθρο 26 του Ν. 590/77. Παρείδε ότι το άρθρο αυτό ρυθμίζει το διορισμό και όχι την απομάκρυνση Μητροπολιτών και ότι την απομάκρυνσή τους τη ρυθμίζει αποκλειστικά το άρθρο 34 του ίδιου νόμου, μόνο ένεκα καθαιρέσεως η ισοβίου αργίας, δικαστικά, κατά το Ν. 5383/32, και αμετάκλητα επιβαλλομένης.
Αυτή η απόφαση του ΣτΕ κρίθηκε από την 9/97 απόφαση του Δικαστηρίου Αγωγῶν Κακοδικίας «ΕΣΦΑΛΜΕΝΗ», διότι, όπως γράφει, δέχθηκε απόψεις, που «δεν είναι αντικειμενικά υποστηρίξιμες». Προς την παραπάνω 9/97 απόφαση του Δικαστηρίου του άρθρου 99 του Συντάγματος συντάχθηκαν και τα Πολιτικά και τα Ποινικά Δικαστήρια.
Η 4740/2005 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών είπε ότι «με την απόφαση 1028/1993 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας αναγνωρίσθηκε ότι, μετά την απόφαση 3803/1990 του Ανωτάτου αυτού Δικαστηρίου αναβίωσε εξ υπαρχής το από 14.7.1968 β.δ. αναγνωρίσεως και καταστάσεως Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος του Νικοδήμου Γκατζιρούλη», ο οποίος είναι «ο νόμιμος εν ενεργεία Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής».
Αναφέρθηκε επίσης η ίδια απόφαση στην παραπεμπτική 934/1994 του Γ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας προς την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, κατά την οποία «το επιβληθέν επιτίμιο δεν συνεπάγεται και χηρεία του Μητροπολιτικού Θρόνου, δεδομένου ότι δεν αποτελεί καθαίρεση, ούτε έκπτωση από του θρόνου η αργία δια βίου (άρθρο 34 του ν. 590/1977) και επομένως, (ο Μητροπολίτης Νικόδημος) δεν εμποδίζεται να ασκεί τα διοικητικά του καθήκοντα».
Επίσης η 4603/24.5.07 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Αθηνών επανέλαβε τη νομιμότητα και την κανονικότητα της εκλογής μου ως Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος, την ανάκληση, την 16.7.74, του βδ 147/68 της καταστάσεώς μου, αλλά και την 1028/1993 απόφαση της Ολομελείας του ΣτΕ, που αναγνώρισε ότι «έχει αναβιώσει εξ υπαρχής το β.δ. 147/68 αναγνωρίσεως και καταστάσεώς μου ως Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος, της οποίας είμαι ο νόμιμος εν ενεργεία Μητροπολίτης».
6. Μετά το «επιτίμιο ακοινωνησίας» και το από 19.4.94 διάταγμα (ΦΕΚ 41/20.4.94), στη θέση μου, τοποθετήθηκε, αυτή τη φορά, με μετάθεση από τη Ζάκυνθο και με παράνομη διαδικασία, ο κατέχων και εκεί παράνομα και αντικανονικά τη θέση του, επίσης με τις συντακτικές πράξεις, εκπτώτου Μητροπολίτου Κυρού Αποστόλου, δύο χρόνια, μάλιστα, πριν κριθεί το θέμα δικαστικά, το έτος 1994, για τη δημιουργία τετελεσμένων.
Ο κληρικός αυτός ήλθε και ενθρονίσθηκε ως «Μητροπολίτης Αττικής» στη θέση μου με βία και αυθαιρεσία, παρά την ύπαρξη της 406/94 αποφάσεως της Επιτροπής Αναστολών του ΣτΕ, περί αναστολής εκτελέσεως της πράξεως διορισμού του.
Εγώ, επίσης βίαια και αυθαίρετα, απομακρύνθηκα από το γραφείο μου στη Μητρόπολή μου, σε ώρα ασκήσεως των καθηκόντων μου, μετά από αστυνομική έφοδο, τήν25.9.1996 και, έκτοτε, ασκώ, μέχρι σήμερα, τα πνευματικά καθήκοντά μου έναντι του ποιμνίου μου, που προστρέχει στον τόπο της εκτοπίσεώς μου, στον ορεινό όγκο πάνω από τον Αυλώνα Αττικής, ο οποίος υπάγεται, χωρικά, στη Μητρόπολή μου.
Η διοίκηση της Μητροπόλεώς μου αφέθηκε επί έτη εις χείρας του ως άνω κληρικού και, μετά την, πρόσφατα, στην τάξη των μοναχών περιέλευσή του, επίσης επί έτη, καίτοι υπάρχοντος εμού του κανονικού και νομίμου Μητροπολίτου, εις χείρας τοποτηρητού μη νομίμου, αντικανονικώς και αυτού ποιμαίνοντος τη λεγόμενη «Μητρόπολη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής», η οποία, όπως ελέχθη, δεν έχει ιδρυθεί σύμφωνα με την κανονική τάξη.
7. Τα «επιτίμια ακοινωνησίας» ήταν αυθαίρετα, ανυπόστατα και αναιτιολόγητα, εφ’ όσον ουδεμίαν υπαιτιότητα αποδίδουν σε μας τους τρεις Μητροπολίτες (Λαρίσης, Θεσσαλιώτιδος, Αττικής), στους οποίους επιβλήθηκαν.
Ήταν αντικανονικά, επειδή εις ουδένα Ιερό Κανόνα στηρίχθηκαν, ήταν δε και καταφανώς παράνομα, διότι παραβίασαν προκλητικά το άρθρο 34 του Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας, όπου ορίζονται τα όσα παραπάνω αναφέρθηκαν, τα οποία δεν τηρήθηκαν.
Όχι μόνο δε η απόφαση του Δικαστηρίου Αγωγών Κακοδικίας, αλλά και πλείστοι εκκλησιαστικοί παράγοντες, Μητροπολίτες και Ακαδημαϊκοί Δάσκαλοι, με δηλώσεις τους αποδοκίμασαν τα «επιτίμια ακοινωνησίας» και καταναλώθηκε μεγάλη ποσότητα μελάνης για να επικριθεί η απαράδεκτη αυτή μεθόδευση της Διοικούσας Εκκλησίας, χάριν της διασώσεως της εξουσίας των ευνοουμένων της, που «κατέκτησαν» τις Μητροπόλεις μας.
Ενδεικτικά: ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ. Τότε Μητροπολίτης Δημητριάδος και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών.
«Η κίνησις αυτή εντάσσεται στο επιμελώς εξυφανθέν σχέδιον αλώσεως των πλασματικώς θεωρουμένων ως εν χηρεία διατελουσών Μητροπόλεων Αττικής και Λαρίσης, προκειμένου να καταλάβουν αυτάς ύποπτα πρόσωπα, κινούμενα εις το εκκλησιαστικόν παρασκήνιον και ενδιαφερόμενα να προωθήσουν τις προσωπικές τους φιλοδοξίες».
ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΣ. Τότε Μητροπολίτης Πειραιώς. «Το πρόσχημα των δήθεν επιτιμίων κατά των Μητροπολιτών στερείται και κανονικότητος και νομιμότητος. Ούτε οι Ιεροί Κανόνες ούτε οι εκκλησιαστικοί νόμοι προβλέπουν ένα τέτοιο επιτίμιο δι’ Αρχιερείς».
ΣΕΡΑΦΕΙΜ. Μητροπολίτης Σταγών. «Το επιτίμιο επεβλήθη λόγω δικαιώσεώς των από το ΣτΕ. Δια τούτο ευρέθη το επιτίμιο, χωρίς να γίνει καμμιά διαδικασία».
ΣΠΥΡΙΔΩΝ. Μητροπολίτης Λαγκαδά. «Το επιτίμιο της ακοινωνησίας επεβλήθη σχεδόν δια βοής και ελαφρά τη καρδία».
ΚΩΝ. ΜΟΥΡΑΤΙΔΗΣ. Καθηγητής του Κανονικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρόεδρος της Π.Ε.Θ. «Το επιβληθέν εις τους τρεις Μητροπολίτας εκ μέρους της ΔΙΣ επιτίμιον της ακοινωνησίας δεν προβλέπεται δια τους επισκόπους από κανένα Ιερόν Κανόνα και είναι κανονικώς ανυπόστατον, μη παράγον ουδέν αποτέλεσμα».
Το ότι «το επιτίμιο ακοινωνησίας ουδέν παράγει αποτέλεσμα» το δέχθηκε εμπράκτως και η ιδία η Εκκλησία της Ελλάδος, όταν η Πατριαρχική Σύνοδος επέβαλε αυτό το επιτίμιο στον τότε Αρχιεπίσκοπο Κυρό Χριστόδουλο. Ο μακαριστός Χριστόδουλος ουδόλως στερήθηκε των αρχιεπισκοπικών του καθηκόντων, προήδρευσε μάλιστα ακωλύτως και σε όλα τα όργανα της Εκκλησίας και της Συνόδου.
Το αυτό συνέβη, όταν το ίδιο επιτίμιο επέβαλε το αυτό Πατριαρχείο και στον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Κυρό Διόδωρο. Ουδεμιάς των αρμοδιοτήτων του στερήθηκε ο Πατριάρχης Διόδωρος και ιδιαίτερα αυτών του Πατριαρχικού του Θρόνου.
8. Συνεπώς, σύμφωνα με όλα τα παραπάνω, μέχρι και σήμερα, εγώ είμαι ο Κανονικός και Νόμιμος Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως με τον τίτλο Αττικής και Μεγαρίδος, εφ’ όσον ουδεμία νόμιμη και κανονική πράξη της Εκκλησίας η της Πολιτείας, υπάρχει που να στηρίζει τον ισχυρισμό της νομίμου και κανονικής απομακρύνσεώς μου από την Ιερά Μητρόπολή μου, για την οποία εκλέχθηκα, καταστάθηκα, αναγνωρίσθηκα και την οποία εποίμανα και εισέτι ποιμαίνω, κατά το μέτρον που μου παρέχει την ευχέρεια η βία και η χρήση και η κατάχρηση της εκκλησιαστικής και πολιτειακής εξουσίας, που ασκήθηκε εις βάρος μου.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η κατάληψη της θέσεώς μου από τον εκ μεταθέσεως κληρικό, που διέγραψε τον κύκλο του στη Μητρόπολη Αττικής, λόγω της σωρείας των παρανόμων πράξεών του (εκλογή του σε μη κενή θέση, πλαστότητα των ψηφοδελτίων που έκριναν την εκλογή του, ενθρόνισή του στη Μητρόπολη παρά την ύπαρξη αναστολής της καταστάσεώς του από το Συμβούλιο της Επικρατείας κλπ κλπ) δεν είναι καν διάδοχός μου, είναι πρόσωπο που το εγκατέστησαν για να αλλοτριώσει την κανονικότητα της εκκλησιαστικής διαδοχής και δεν αναγνωρίζεται, τώρα, βέβαια, και για ἄλλους λόγους, που δεν είναι του παρόντος, ως Μητροπολίτης πού δικαιούται να δόσει συναίνεση διασπάσεως της Μητροπόλεώς μου.
Τη συναίνεση αυτή, συνεπώς, δικαιούμαι, όταν ερωτηθώ, να τήν παραχωρήσω, η όχι, εγώ, ως ο «οἰκεῖος ποιμενάρχης», και ὁ κανονικός ποιμενάρχης και ο νόμιμος ποιμενάρχης μη επηρεαζομένης της θέσεώς μου από τη βία που έχει ασκήσει εις βάρος μου ἡ εξουσία των συνεπισκόπων μου, πού με κρατούν, όσο μπορούν, μακρυά από το ποίμνιό μου, στην εξορία. Ουδέποτε, όμως, ερωτήθηκα και ουδέποτε έδοσα συναίνεση.
Γ 1. Πρόσφατα, πάλι αυθαίρετα, παράνομα και αντικανονικά, η Διοίκηση της Εκκλησίας, χρωμένη της εξουσίας της, αποφάσισε να μετέλθει, εναντίον μου, νέο, βλαπτικό του προσώπου μου, σχέδιο, προσθέτοντας και αυτό στην άλυσο των άκρως καταχρηστικών εις βάρος μου μεθοδεύσεών της. Αποφάσισε να διασπάσει τη Μητρόπολη Αττικής, όποια περιφέρεια της Μητροπόλεώς μου απέμεινε μετά το ν.δ. 411/74, σε δύο χωριστά τμήματα.
Το της Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού και το του Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως. Πρόδηλος και πρώτος σκοπός της ιδρύσεως αυτών των Μητροπόλεων, με δεύτερο την τοποθέτηση σ’ αυτές δύο νέων Μητροπολιτών της επιλογής των κρατούντων στην Εκκλησία, ήταν η απάλειψη από τα εκκλησιαστικά «δίπτυχα» του «τίτλου» της Μητροπόλεώς μου «Αττικής», ώστε «να μην υπάρχει για μένα «χώρος αποκαταστάσεώς μου».
Για να μην υπάρχει πλέον Μητρόπολη, ούτε κατ’ όνομα, που να αντιστοιχεί στην ανεξίτηλη εκλογή μου ως Ποιμενάρχου της Μητροπόλεως με τον παραπάνω τίτλο. Για να μην μπορώ να διεκδικήσω τη θέση μου.
2. Η Πολιτεία έσπευσε και παραχώρησε στην Εκκλησία το νόμο 3822/16.2.2010 (ΦΕΚ Α 21/16.2.2010), με το άρθρο 1 του οποίου διαίρεσε τη Μητρόπολη Αττικής στις εξής δύο Μητροπόλεις:
α) Ιερά Μητρόπολη Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως με έδρα το Ίλιο, στην εδαφική περιφέρεια της οποίας περιλαμβάνονται οι Δήμοι Ιλίου, Αχαρνών, Πετρουπόλεως, Άνω Λιοσίων, Καματερού, Ζεφυρίου, Αυλώνος, Φυλής, Θρακομακεδόνων και οι Κοινότητες Αφιδνών και Κρυονερίου
και β) Ιερά Μητρόπολη Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού, με έδρα την Κηφισιά, στην εδαφική περιφέρεια της οποίας περιλαμβάνονται οι Δήμοι Κηφισίας, Αμαρουσίου, Πεύκης, Μελισίων, Νέας Ερυθραίας, Μεταμορφώσεως, Λυκόβρυσης, Μαραθώνος, Νέας Μάκρης, Ωρωπίων, Αγίου Στεφάνου, Ἀνοίξεως, Διονύσου, Εκάλης, Καλάμου και Δροσιάς και οι Κοινότητες Ροδοπόλεως, Σταμάτας, Γραμματικού, Βαρνάβα, Καπανδριτίου, Μαλακάσας, Πολυδενδρίου, Συκαμίνου και Μαρκοπούλου Ωρωπού.
3. Την 11.5.10 η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος συνήλθε και εξέλεξε τον εις την αρχή αναφερθέντα Αρχιμανδρίτη ως «Μητροπολίτη» της κατονομασθείσης Ιεράς Μητροπόλεως.
4. Μία ημέρα μετά, την 12.5.10, η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, πιεζομένη από καθολικό και επί έτη επαναλαμβανόμενο αίτημα πλήθους ορθοδόξων και πνευματικών ανθρώπων για άρση του επιτιμίου, που προκαλούσε πρόβλημα μέγα («δύσβατο οἰκόπεδο, που τους ταλαιπώρησε» το χαρακτήρισε Μητροπολίτης της Βόρειας Ελλάδας, που μάχεται ανέκαθεν για τη μη αποκατάστασή μου), αποφάσισε να άρει το «επιτίμιο», αλλά και πάλι εις βάρος μου, ως εξής:
Προκειμένου να μην έχω δυνατότητα επανόδου στη Μητρόπολή μου, μετά την άρση του «επιτιμίου», αφού την προτεραία «επλήρωσε» και τα δύο παραπάνω τμήματα της Μητροπόλεώς μου με νέους «Μητροπολίτες» θεωρώντας (προσχηματικώς) ότι αυτά τα τμήματα δεν είχαν εμένα τον κανονικό, εν ενεργεία και νόμιμο Μητροπολίτη τους, αποφάσισε μεν την «άρση του επιτιμίου της ακοινωνησίας», αλλά με τις εξής προϋποθέσεις:
«α) Το επιτίμιο αίρεται από της σήμερον (ex nunc) και όχι αναδρομικώς,
β) Δεν θίγονται οι έως σήμερα επελθούσες έννομες συνέπειες
και γ) Ότι θα αναγνωρίσω το διαμορφωθέν και υφιστάμενο νομοκανονικό καθεστώς των τεσσάρων Ιερών Μητροπόλεων, δηλαδή, Μεγάρων και Σαλαμίνος, Μεσογαίας και Λαυρεωτικής, Κηφισίας, Ωρωπού και Αμαρουσίου και Ιλίου Αχαρνών και Πετρουπόλεως»!
Όλα αυτά ουσιαστικά σημαίνουν ότι η Ιεραρχία της Εκκλησίας αναγνώρισε και επίσημα ότι εγώ είμαι ο οικείος Μητροπολίτης που, για να είναι νόμιμη και κανονική η εκλογή των Μητροπολιτών, που «ανέδειξε» στα τμήματα της Μητροπόλεώς μου, πρέπει να έχουν τη συναίνεσή μου και πράγματι, με τις «προϋποθέσεις» της αποφάσεώς τους περί άρσεως του επιτιμίου, ουσιαστικά ζητούν την, έστω και εκ των υστέρων, συναίνεσή μου, που δεν την έχουν. Και την εκβιάζουν. Για να καλύψουν, «όπως-όπως», αυτά που δεν εφήρμοσαν, από τα επιτασσόμενα των Ιερών Κανόνων. Τα οποία ο Καταστατικός Χάρτης επιβάλλει, και στην Εκκλησία και στην Πολιτεία, να εφαρμόσουν.
5. Την 1.6.2010 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το από 21.5.2010 προεδρικό διάταγμα, με το οποίο ο παραπάνω εκλεγείς αναγνωρίσθηκε και καταστάθηκε «Μητροπολίτης» της εις την αρχή αναφερθείσης «Ιεράς Μητροπόλεως», δηλαδή του τμήματος της Μητροπόλεώς μου.
Δ Ήδη, με την αίτησή μου αυτή, ΖΗΤΩ να ακυρωθούν οι εις την αρχή προσβαλλόμενες πράξεις:
α) η από 11.5.2010 απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, με την οποία εκλέχθηκε και τοποθετήθηκε Μητροπολίτης της εις την αρχή «Ιεράς Μητροπόλεως» ο αναφερθείς Αρχιμανδρίτης
και β) το από 21.5.2010 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 195/1.6.2010), με το οποίο αναγνωρίσθηκε και καταστάθηκε, ο ανωτέρω, Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως αυτής, για τους παρακάτω λόγους ακυρώσεως και για όσους προσθέτους λόγους νόμιμα και εμπρόθεσμα θα προσθέσω με δικόγραφο προσθέτων λόγων.
ΛΟΓΟΙ ΑΚΥΡΩΣΕΩΣ Ι. ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ ΝΟΜΩΝ. ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 3822/16.2.2010 i) Η Μητρόπολη στην οποία αναφέρονται οι προσβαλλόμενες πράξεις, δεν είναι κενή, έχει τον κανονικό και νόμιμο Μητροπολίτη της. Σύμφωνα με το νόμο (άρθρο 25 Ν. 590/77) η πλήρωση ενός Μητροπολιτικού θρόνου δύναται να γίνει μόνο σε χηρεύσασα Μητρόπολη. Η Μητρόπολη βρίσκεται σε χηρεία, μόνον όταν αποβιώσει ο κανονικός και νόμιμος Μητροπολίτης αυτής, η όταν εκπέσει του θρόνου του κατά τους ορισμούς του νόμου (άρθρου 34 Ν. 590/77). Δηλαδή όταν ο Μητροπολίτης καταδικασθεί, προδήλως με κανονική πλήρη εκκλησιαστική δίκη, σε έκπτωση από το θρόνο του, η σε ισόβιο αργία, η αν κριθεί ανίκανος προς εκπλήρωση των καθηκόντων του, μετά τη διαδικασία που προβλέπει ο νόμος. Στην περίπτωσή μου, ουδέν από αυτά έχει συμβεί.
Ούτε με κατηγόρησαν για ο,τιδήποτε.
Ούτε δίκη διεξήγαγαν εις βάρος μου.
Ούτε με κάλεσαν σε απολογία.
Ούτε με καταδίκασαν.
Όχι μόνο σε έκπτωση από το θρόνο μου η σε αργία, όπως προβλέπει το άρθρο 34 του Καταστατικού Χάρτου, αλλά ούτε και σε οποιαδήποτε άλλη, έστω και ελάχιστη ποινή.
Μετά από αυτά, εγώ συνεχίζω να είμαι ο νόμιμος και κανονικός και εν ενεργεία Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος, όλα δε τα όσα μεθοδεύθηκαν εις βάρος μου, η τριχοτόμηση της Μητροπόλεώς μου, οι τοποθετήσεις αντικαταστατών μου στα τμήματά της, το επιτίμιο, τα διατάγματα ανακλήσεως της καταστάσεώς μου και ο,τι άλλο σχεδίασε εις βάρος μου η διοίκηση της Εκκλησίας, είναι εντελώς ξένα και στους Ιερούς Κανόνες και στο Νόμο, γι’ αυτό και κρίθηκαν ότι συνθέτουν «απόψεις μη αντικειμενικά υποστηρίξιμες», που στηρίζουν «εσφαλμένες» αποφάσεις.
Συνεπώς ο παραπάνω εκλεγείς και κατασταθείς ως Μητροπολίτης της αναφερθείσης Ιεράς Μητροπόλεως εκλέχθηκε, τοποθετήθηκε, αναγνωρίσθηκε και καταστάθηκε σε τμήμα της μη χηρεύουσας Μητροπόλεώς μου, άλλως, σε μη νομίμως συνεστημένη (ανύπαρκτη) Μητρόπολη, και έτσι οι προσβαλλόμενες πράξεις (εκλογή και το επακολουθήσαν π.δ. μέσα στα πλαίσια της σύνθετης διοικητικής ενέργειας) παραβίασαν ευθέως το νόμο (τα άρθρα 25, 34, 11.2 κ.α. Ν. 590/77), κατά τα πραγματικά περιστατικά που αναφέρονται στα παραπάνω κεφάλαια της παρούσας Β και Γ και πρέπει να ακυρωθούν.
Ειδικότερα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα εξής: Εγώ έχω αναγνωρισθεί νομίμως και αμετακλήτως ότι είμαι ο νόμιμος και εν ενεργεία Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος (διάταγμα αναγνωρίσεως και καταστάσεώς μου ΦΕΚ 147/14.7.68, ΣτΕ Γ Τμ. 3803/90, ΣτΕ Ολομ. 1028/93, καθολική ενδοεκκλησιαστική αναγνώρισή μου).
Το «επιτίμιον της ακοινωνησίας», για το οποίο, ούτε καν θα έπρεπε να γίνεται λόγος, επειδή δεν επηρεάζει ούτε την πνευματική ούτε τη διοικητική θέση μου, προκάλεσε, δίχως βάσιμο νομικό λόγο, τη διαφορά που εκθέτω στα κεφάλαια Β5 έως Β8, όπου, για την αποφυγή επαναλήψεων, αναφέρομαι, για την υποστήριξη του αληθούς δεδομένου ότι δεν υπάρχει «επιτίμιο», δεν υπάρχει νόμιμη απομάκρυνσή μου από τη Μητρόπολή μου.
Εγώ είμαι ο κανονικός και νόμιμος Μητροπολίτης της Μητροπόλεώς μου, γεγονός που εμποδίζει την εκλογή του οποιουδήποτε Μητροπολίτου σε οποιοδήποτε τμήμα της Μητροπόλεώς μου. ii) Οι προσβαλλόμενες παραβίασαν τους νόμους και τους ιερούς κανόνες, που στηρίζουν τη δική μου κανονικότητα και τη νομιμότητα στην αναφερθείσα Μητρόπολή μου, η οποία δεν είναι κενή. Από πλευράς των καθ’ ων προβάλλεται η επιχειρηματολογία ότι υπάρχουν οι αποφάσεις της Ολομελείας του Δικαστηρίου τούτου 2976/96 και 2979/96, που έκριναν το θέμα και απέρριψαν τις αιτήσεις μου κατά του «επιτιμίου» και του διατάγματος ανακλήσεως τῆς καταστάσεώς μου.
Αντιτάσσω ότι οι αποφάσεις αυτές, δεν αγνόησαν μόνο τους νόμους (άρθρα 34, 44 Κ.Χ. κλπ), αλλά αγνόησαν και τους Ιερούς Κανόνες και έκριναν δίχως αυτούς. Ανεξαρτήτως των άλλων που ήδη έχω εκθέσει, τώρα προβάλλω ότι δεν υπήρχε, για το αντικείμενο που κρίθηκε τότε, νόμος, που να επέβαλλε στο Δικαστήριο, να λάβει υπ’ όψη του και τους Ιερούς Κανόνες. Τώρα όμως, για την ένδικη υπόθεση, υπάρχει. Και το Δικαστήριο καλείται να τους λάβει υπ’ όψη του. Και αυτούς που ορίζουν τα της συναινέσεως του κυριάρχου Μητροπολίτου για την αποκοπή τμήματος της Μητροπόλεώς του προς δημιουργία νέας Μητροπόλεως και αυτούς που αναγνωρίζουν το ποιός είναι ο κανονικός Μητροπολίτης σε μία Μητρόπολη, που, κατά τη νομοθεσία μας, καθίσταται ο νόμιμος Μητροπολίτης αυτής.
Οι παραπάνω αποφάσεις ασχολήθηκαν με το «επιτίμιο ακοινωνησίας» και την ανάκληση του διατάγματος της αναγνωρίσεως και καταστάσεώς μου, που έγινε βάσει αυτού. Ζήτησα, τότε, με τις αιτήσεις μου στο ΣτΕ την ακύρωση και της πράξεως επιβολής του επιτιμίου και της πράξεως εκδόσεως του διατάγματος της επί τη βάσει αυτού έκπτώσεώς μου. Εκδόθηκαν οι δύο παραπάνω αποφάσεις της Ολομελείας του Δικαστηρίου τούτου (2976/96 και 2979/96), οι οποίες δέχθηκαν αυτά που εκθέτω στη σελ. 5 της αιτήσεώς μου αυτής, όπου και τα σχόλια που τις συνοδεύουν.
Το Δικαστήριο πρέπει να θεωρήσει, εν όψει της συνάφειας εκείνης της υποθέσεως με την προκειμένη, ότι πρέπει να επανεξετάσει επί το ορθότερο τα όσα εσφαλμένα κρίθηκαν στις υποθέσεις εκείνες, διότι δεν πρέπει να περιέχεται μια επισήμως χαρακτηρισμένη ως εσφαλμένη απόφαση στις δέλτους της νομολογίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Οι λόγοι ακυρώσεως κατά της πράξεως επιβολής του επιτιμίου, οι οποίοι ουδόλως τότε ερευνήθηκαν, αλλά τώρα είναι ερευνητέοι, είναι οι εξής: ότι η ΔΙΣ που εξέδωσε την πράξη του επιτιμίου της ακοινωνησίας δεν είχε νόμιμη σύνθεση, διότι σ’ αυτήν έπρεπε να μετέχω και εγώ (ΣτΕ 1028/93), αλλά, παρά το νόμο, δεν κλήθηκα, ότι η ΔΙΣ δεν είχε εξουσία να επιβάλει σε μένα τέτοια ποινή, διότι μόνον την ποινή του αφορισμού δικαιούται να μου επιβάλει η ΙΣΙ και μόνον μετά την καθαίρεσή μου, που ουδέποτε μου επέβαλε και με την αυξημένη πλειοψηφία του άρθρου 6 του Ν. 590/77, ότι η ΔΙΣ για την επιβολή του επιτιμίου δεν τήρησε οποιαδήποτε διαδικασία, ότι παραβίασε τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας και το νόμο περί των εκκλησιαστικών δικαστηρίων, ήτοι δεν με κάλεσε να ακουσθώ, δεν μου απέδοσε κατηγορία, δεν αιτιολόγησε την πράξη της, ενήργησε καταχρηστικά και παραβίασε το δεδικασμένο που απέρρεε από τις αποφάσεις του ΣτΕ. Αν το Δικαστήριο ερευνούσε τους λόγους αυτούς, έπρεπε να κρίνει ότι το λεγόμενο «επιτίμιο ακοινωνησίας» είναι μία ανύπαρκτη ποινή, που παρανόμως επιβλήθηκε εις βάρος μου και ουδόλως επηρεάζει τη διατήρηση της θέσεως, την οποίαν έχω στην Εκκλησία.
Όλα αυτά, η παραπάνω απόφαση έκρινε ότι δεν αφορούν το Δικαστήριο. Δεν ελέγχονται, διότι δεν άπτονται ελεγχομένης ακυρωτικώς εκτελεστής πράξεως. Αντί να κρίνει ότι το αφορούν, διότι ήταν η αιτία της εκδόσεως του διατάγματος απομακρύνσεώς μου από τη διοικητική θέση μου, η ΣτΕ 2979/96 δέχθηκε, απροσδοκήτως, τα εξής:
α) ότι αναγκαία αρνητική προϋπόθεση για την έκδοση του διατάγματος καταστάσεως του Μητροπολίτη είναι να μην έχει επιβληθεί σ’ αυτόν το εκκλησιαστικό επιτίμιο αυτό,
β) ότι κατά την έννοια του άρθρου 26 του ν. 590/77, η απόκτηση, καθώς και η διατήρηση του αξιώματος του Μητροπολίτη προϋποθέτει την εκκλησιολογική ικανότητα του φορέα να ασκεί τα πνευμαικά του καθήκοντα και να μην είναι ακοινώνητος,
γ) ότι ο νόμος δεν ανέχεται να εξακολουθεί να ασκεί τα διοικητικά καθήκοντα μητροπολίτη πρόσωπο που είναι ακοινώνητο,
δ) ότι όταν ο Μητροπολίτης καταστεί ακοινώνητος πρέπει η πολιτεία να τον παύσει από τα διοικητικά του καθήκοντα και η διοίκηση υποχρεούται κατά την έννοια του άρθρου 26 του ν. 590/77 να καταργήσει την ισχύ του διατάγματος με το οποίο καταστάθηκε ο Μητροπολίτης,
ε) ότι η διαδικασία όπως την ορίζει το άρθρο 26, είναι αυτοτελής υποχρέωση της Πολιτείας και δεν συναρτάται, άλλως είναι άσχετη προς την πειθαρχική διαδικασία του άρθρου 23 του ν. 5383/32,
στ) ότι ο λόγος ακυρώσεως εκ του ότι έπρεπε να προηγηθεί του προσβαλλομένου π.δ. η έκδοση σχετικής αποφάσεως της ΙΣΙ είναι αβάσιμος, γιατί η έκδοση του προσβαλλομένου διατάγματος ήταν αυτοτελής υποχρέωση της Πολιτείας, μετά την επιβολή του επιτιμίου της ακοινωνησίας
και ζ) ότι ο τύπος της προηγουμένης ακροάσεως κατά το άρθρο 20 παρ. 2 του συντάγματος δεν ήταν υποχρεωτικός, διότι δεν υπήρχε στάδιο ακροάσεως, αφού, τό ἐκκλησιαστικό ἐπιτίμιο τῆς ἀκοινωνησίας εἶναι, λόγῳ τῆς φύσεώς του, πράξη της Εκκλησίας ανέλεγκτη από την Πολιτεία καί ἀπό μόνη την από μέρους της Εκκλησίας επιβολή του επιτιμίου της ακοινωνησίας, η Πολιτεία είχε νόμιμη υποχρέωση (26 ν. 590/77) να εκδόσει το προσβαλλόμενο π.δ. Ανεξάρτητα από την 9/97 απόφαση του Δικαστηρίου του άρθρου 99 του Συντάγματος, που είπε ότι αυτά τα παραπάνω που δέχθηκε η ΣτΕ 2979/96 είναι εσφαλμένα, παρατηρώ και τα εξής:
Ναι μεν το «επιτίμιο ακοινωνησίας» κρίθηκε ότι είναι μη εκτελεστή διοικητική πράξη (πνευματική πράξη) και γι’ αυτό δεν ελέγχθηκε, αλλά, ανεπιτρέπτως, αφού δεν την ερεύνησε, τη θεώρησε δεδομένη αυτή την ανέλεγκτη πράξη και την έθεσε θεμέλιο στήριξης του διατάγματος ! Μετά τα παραπάνω η θέση η δική μου στην Εκκλησία είναι δεδομένη. Εγώ είμαι ο Κανονικός Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος, διότι ουδέποτε απώλεσα την κανονικότητά μου και τούτο ουδείς το ήλεγξε και ουδείς το έκρινε ανακριβές, η δε διοίκηση της Μητροπόλεώς μου μου αφαιρέθηκε απλώς βίαια και όχι νόμιμα, συνεπεία και της 2979/96 εσφαλμένης αποφάσεως.
Η «Μητρόπολη», συνεπώς, για την οποία εξελέγη και καταστάθηκε ο ανωτέρω, δεν είναι κενή. iii) Εφαρμογή των Ιερών Κανόνων, των αναφερομένων στο εδώ ένδικο θέμα, ως νόμων του Κράτους. Στην προκειμένη υπόθεση, όμως, το Δικαστήριο είναι υποχρεωμένο να ερευνήσει και να εφαρμόσει, ως κανόνες του πολιτειακού νόμου, τους Ιερούς Κανόνες, τους οποίους αναφέρω στην παραπάνω σελίδα 2 του δικογράφου αυτού, διότι το προβλέπει ο νόμος, ο ίδιος ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας. Διότι πρέπει να κριθεί ότι εγώ είμαι ο Κανονικός Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής, που έχω το δικαίωμα (οπως μου το αναγνωρίζει, άλλωστε, τώρα, η διοικούσα Εκκλησία) να συναινώ η όχι στο διαμελισμό της Μητροπόλεώς μου.
Ο ίδιος ο νόμος ανάγει τους Ιερούς Κανόνες αυτούς σε επίπεδο νομοθετικών διατάξεων. Τους καθιστά ισοδύναμους με το περιεχόμενό του. Πρέπει, λοιπόν, να ερευνηθεί, βάσει των Ιερών Κανόνων αυτών (εδώ εχόντων ισχύ νόμων), το θέμα της κανονικότητος της απομακρύνσεώς μου από τη θέση μου και να κριθούν οι λόγοι της αιτήσεώς μου, οι οποίοι, δεν ερευνήθηκαν με την 2976/96 απόφαση της Ολομελείας, η οποία, όπως ελέχθη, θεμελίωσε την 2979/96 απόφαση του ίδιου Δικαστηρίου, που έκρινε τα όσα εξέθεσα παραπάνω.
Πράγματι η ποινή του «επιτιμίου ακοινωνησίας», αν και θεμελίωσε το διάταγμα άρσεως της καταστάσεώς μου ως Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος, ουδέποτε ερευνήθηκε, εάν επιβλήθηκε κανονικά και νόμιμα, ουδέποτε ερευνήθηκε εάν αποτελεί βάση επαρκή για τη στήριξη διατάγματος εκπτώσεώς μου, γι’ αυτό επιβάλλεται να ερευνηθεί τώρα, επειδή το καλεί η φύση των ήδη προσβαλλομένων πράξεων και ο ρητός ορισμός του άρθρου 11.2 του Ν. 590/77 («ως οι Ιεροί Κανόνες διακελεύουν»).
Μετά τη δικαστική διάγνωση ότι η διοικούσα Εκκλησία ενήργησε και αντικανονικά και παράνομα επιβάλλοντας το επιτίμιο τούτο, πρέπει να γίνει δεκτό ότι δεν υπάρχει εις βάρος μου «επιτίμιο ακοινωνησίας» και δεν υπάρχει νόμιμη πράξη διοικητικής απομακρύνσεώς μου από τη θέση μου, γι’ αυτό δε το λόγο είναι βέβαιο ότι εγώ είμαι εκείνος που «ορίζω τους πιστούς» της Επισκοπής μου, έστω και μόνον πνευματικά, όπερ και μόνον αρκεί για να έχω το δικαίωμα να συναινώ η όχι στην ίδρυση νέων Μητροπόλεων επί συγκεκριμένων εδαφών της διαποιμαινομένης από εμένα επαρχίας.
Τα παραπάνω ζητήματα, ερευνώμενα τώρα υπό το πρίσμα της προκειμένης υποθέσεως και κατά το νομικό περιεχόμενο των κανονικών διατάξεων, που παρέθεσα στη σελ. 2 της αιτήσεώς μου αυτής και των διατάξεων του νόμου, των άρθρων 4θ, 6.3β, 44 του Ν. 590/77 και των άρθρων 143 κ.ε και του συνόλου της διαδικασίας του Ν. 5383/32, σε συνδυασμό προς τις διατάξεις των Ιερών Κανόνων ΟΔ των Αγίων Αποστόλων, που δεν αντιλαμβάνονται καταδίκη Επισκόπου σε «ακοινωνησία» η σε οποιαδήποτε «ποινή», δίχως κατηγορία, δίχως τριπλή πρόσκλησή του για να απολογηθεί κλπ, δίχως δίκη δηλαδή, κατά τις σύγχρονες νομικές, περί εκκλησιαστικών δικών, διατάξεις.
Όλα τα παραπάνω, αποδεικνυομένου ότι το «επιτίμιο ακοινωνησίας» ούτε κανονικά, ούτε νόμιμα επιβλήθηκε, ούτε έχει την εμβέλεια (θεμελίωση διατάγματος εκπτώσεως), που του αποδόθηκε, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι εγώ συνεχίζω να είμαι ο Κανονικός και Νόμιμος Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος, αφού οι κατατμήσεις της και οι εισχωρήσεις τρίτων ως Μητροπολιτών στα τμήματά της δεν έχουν ούτε κανονικές ούτε έννομες συνέπειες.
Είναι απλώς πράξεις καταλήψεως αλλοτρίας επισκοπής. Όπου ο νόμος αναφέρεται σε κανονικά δικαιώματα, αναφέρεται στα δικαιώματα του κανονικού Μητροπολίτου, και όχι στα του βιαίως εισχωρήσαντος. Εμένα, άλλωστε, η ίδια η διοικούσα Εκκλησία αείποτε με θεωρεί ως «Κανονικό Μητροπολίτη» και μάλιστα με θετική αυτής ενέργεια αναγνωρίζει την κανονικότητά μου. Δείτε π.χ. την απόφαση της ΙΣΙ, τη ληφθείσα σε «επίσημη τακτική συνεδρία του Ανωτάτου Οργάνου της Εκκλησίας της Ελλάδος (Β φύλλον Ι, Σφραγίς, Υπογραφή ο Αθηνών Χριστόδουλος), «περί άρσεως των επιτιμίων των επιβληθέντων εις τους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτας πρώην Αττικής Νικόδημον και πρώην Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντίνον».
Αυτή και μόνον η προσφώνηση αποδεικνύει ότι και το επίσημο Ανώτατο της Εκκλησίας της Ελλάδος Όργανο επισήμως αναγνωρίζει την «κανονικότητά» μου, η οποία δεν επιδέχεται αμφισβήτηση, αφού ο αποκαλούμενος από την ΙΣΙ «Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης» δεν είναι δυνατόν να μην είναι «Κανονικός».
Τα της διοικήσεως της Μητροπόλεώς μου, όπως ελέχθη, βιαίως και εσφαλμένως μου έχουν αφαιρεθεί, αλλά η παραμένουσα Κανονικότητά μου, η ανεξίτηλη, μου παρέχει την κανονική και αναφαίρετη εξουσία, να διακρατώ για τον εαυτό μου το δικαίωμα, εν όσω βρίσκομαι στη ζωή, να δόσω η να μη δώσω τη συναίνεσή μου στη διαίρεση της Μητροπόλεώς μου, «ως οι ιεροί κανόνες διακελεύουν».
Δίχως τη συναίνεσή μου δεν υπάρχει νέα Μητρόπολη. Άλλως παραβιάζονται οι Ιεροί Κανόνες, που ο νόμος τους θέλει, στην περίπτωση αυτή να εφαρμοσθούν. Και οι Ιεροί Κανόνες θέλουν η συναίνεση να προέρχεται από τον Κανονικό Μητροπολίτη, που, εν προκειμένω, είμαι εγώ. Άλλωστε από εμένα το ζητεί, τώρα, η Εκκλησία, έστω και υπό μορφή ανεπιτρέπτου συναλλαγής, «άρσης του επιτιμίου έναντι συναίνεσης» ! Δεν το ζητεί από οποιονδήποτε άλλον. Διότι, το γεγονός ότι μου έχουν αφαιρέσει, βίαια, δίχως κανονική και δίχως νόμιμη διαδικασία, τα διοικητικά μου καθήκοντα, το γνωρίζουν και οι της Εκκλησίας κρατούντες, ουδόλως μου στερεί το δικαίωμα να έχω τις όποιες αρμοδιότητες μου παρέχουν οι Ιεροί Κανόνες. iv)
Ο νόμος 3822/16.2.10 δεν τροποποίησε τον Καταστατικό Χάρτη. Ο νόμος 590/77 έπρεπε να τηρηθεί με ακρίβεια. Είναι πρόδηλο, ότι η διάταξη του άρθρου 11.2 του Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας της Ελλάδος, είναι θεμελιώδης και αποτελεί βασική αρχή αυστηρώς τηρητέα, για την ίδρυση νέας Μητροπόλεως, η εφαρμογή των, για την προκειμένη περίπτωση αναφερθέντων Ιερών Κανόνων.
Οι Ιεροί Κανόνες αυτοί εξομοιούνται από απόψεως τυπικής ισχύος με τον Καταστατικό Χάρτη (βασικό νομοθέτημα) και, συνεπώς, κάθε νέος νόμος, που προβλέπει την ίδρυση νέας Μητροπόλεως δεν δύναται να αφίσταται της βασικής αυτής ρυθμίσεως, που προβλέπεται στον Καταστατικό Χάρτη. Το μόνο που μπορεί να πράττει ο νόμος, είναι να προβλέπει την ίδρυση κάποιας νέας Μητροπόλεως, κατά τα λοιπά όμως (διαδικασία κλπ) ισχύουν τα προβλεπόμενα στον Καταστατικό Χάρτη.
Αν ο νόμος θέλει να αποκλίνει από τα οριζόμενα στο βασικό νομοθέτημα (τον Καταστατικό Χάρτη) πρέπει να το αναφέρει ρητώς. Αν δεν το αναφέρει, ο ειδικός αυτός νόμος πρέπει νά ἑρμηνεύεται, κατά τά γνωστά επί του θέματος της «ερμηνείας των νόμων κατά τρόπο σύμφωνο προς το Σύνταγμα» (Verfassungskonforme Auslegung des Gesetzes) (για να μην κηρύσσονται αντισυνταγματικοί), με σύμφωνον προς τις διατάξεις του βασικού νόμου (εδώ Καταστατικού Χάρτου) ερμηνεία του νόμου αυτού. Στήν προκειμένη περίπτωση ὁ ν. 3822/16.2.2010 δε θέσπισε παρέκκλιση από τον τρόπο που προβλέπει ο Καταστατικός Χάρτης για την ίδρυση Μητροπόλεων («ως οι Ιεροί Κανόνες διακελεύουν»).
Για την ίδρυση, συνεπώς, των Μητροπόλεων του νόμου αυτού ἔπρεπε να τηρηθούν όλες οι προϋποθέσεις τοῦ Καταστατικού Χάρτου, όπως ισχύει, δηλαδή έπρεπε να δοθεί και η συναίνεση του κανονικώς διαποιμαίνοντος την Μητρόπολη, από της οποίας αποσπώνται τα τμήματα, Μητροπολίτου.
Εξ άλλου, την ως άνω ερμηνεία των νέων νόμων, με τους οποίους ιδρύονται νέες Μητροπόλεις, αναγνωρίζει ουσιαστικά ρητά και ο Καταστατικός Χάρτης, ο οποίος αναφέρει ότι οι νέες Μητροπόλεις ιδρύονται με μεταγενέστερους νόμους και, εν όψει τούτου, ότι δηλαδή θα υπάρξουν νέοι νόμοι, ορίζει (11.2) ότι πρέπει να υπάρχει απόφαση της ΙΣΙ κατά τα οριζόμενα στους Ιερούς Κανόνες («ως οι Ιεροί Κανόνες διακελεύουν»).
Αν, συνεπώς, ο νέος νόμος ουδέν προβλέπει, αν δεν τροποποιεί, δηλαδή, τον Καταστατικό Χάρτη, εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στον Καταστατικό Χάρτη, δηλαδή απαιτείται συναίνεση του κανονικά διαποιμαίνοντος κλπ επισκόπου και είναι αυτονόητο ότι ο επίσκοπος αυτός πρέπει να είναι ο κανονικός, επίσης, δηλαδή, εκλεγείς, κατασταθείς και υφιστάμενος «ως οι Ιεροί Κανόνες διακελεύουν».
Πράγματι, στην εδώ συγκεκριμένη περίπτωση ουδέν προβλέπει ο ν. 3822/16.2.10, γι’ αυτό έπρεπε να εφαρμοσθεί η διαδικασία του Καταστατικού Χάρτου, η οποία όμως δεν εφαρμόσθηκε και, ως εκ τούτου, οι επί του νόμου τούτου στηριχθείσες ένδικες πράξεις είναι ακυρωτέες.
v) Αντισυνταγματικότητα του νόμου 3822/16.2.10. Τίθεται, όμως, και θέμα αντισυνταγματικότητας του παραπάνω νόμου, διότι ο νόμος αυτός, δίχως την αναφορά του στις προϋποθέσεις των Ιερών Κανόνων για την έκδοσή του, παραβιάζει το άρθρο 3 του Συντάγματος και συγκεκριμένα τις περί συγκροτήσεως της ΙΣΙ και της ΔΙΣ διατάξεις.
Κατά το άρθρο αυτό του Συντάγματος, η Ορθόδοξος Εκκλησία της Ελλάδος «τηρεί απαρασαλεύτως τους Ιερούς Αποστολικούς και Συνοδικούς Κανόνας», και ανεξαρτήτως άλλων, οπωσδήποτε τηρεί, κατά συνταγματική επιταγή, τους Ιερούς Κανόνες που αναφέρονται στη συναίνεση του επισκόπου, του διαποιμαίνοντος την επαρχία, από την οποία προορίζεται να αποκοπεί, προς διαποίμανση από άλλον επίσκοπο, τμήμα της επισκοπικής του περιφερείας και οπωσδήποτε τους Ιερούς Κανόνες που αναφέρονται στην κανονικότητα του έχοντος το δικαίωμα της συναινέσεως επισκόπου.
Ταυτοχρόνως από το ίδιο άρθρο το Σύνταγμα αναθέτει τη διοίκηση της Εκκλησίας στην ΙΣΙ και στη ΔΙΣ, συγκροτουμένων «ως ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας ορίζει». Από τα παραπάνω παρέπεται ότι, όταν, παραβιαζομένων των Ιερών Κανόνων και του Καταστατικού Χάρτου (άρθρα 11.2, 34, 44 κλπ), ιδρύονται νέες Μητροπόλεις και αυξάνεται ο αριθμός των Μητροπολιτών της Εκκλησίας της Ελλάδος, παραλλάσσεται αντισυνταγματικώς και η συγκρότηση και της ΙΣΙ και της ΔΙΣ, των Ανωτάτων διοικητικών και πνευματικών Σωμάτων της Εκκλησίας, των οποίων τη συγκρότηση, η συνταγματική διάταξη, την αναθέτει στον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας, που έπρεπε να εφαρμοσθεί απαρέγκλιτα, αλλά δεν εφαρμόσθηκε.
Ο νόμος 3822/16.2.10 είναι αντισυνταγματικός.
Οι προσβαλλόμενες στηρίχθηκαν σε αντισυνταγματικό νόμο. vi) Λοιπές παραβάσεις του άρθρου 11 παρ. 2 Ν. 590/77. Κατά την αιτιολογική έκθεση στο σχέδιο νόμου «Ίδρυση νέων Ιερών Μητροπόλεων και άλλες διατάξεις» «Η διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος στην πρόταση που υπέβαλε, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 9 παρ. 2 και 11 παρ. 2 του ν. 590/1977 «Περί Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας της Ελλάδος» πρότεινε, τη διαίρεση της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής σε δύο νέες Μητροπόλεις...». Επισημαίνεται ότι, κατά το άρθρο 11 παρ. 2 του Ν. 590/77, οι αποφάσεις, για τον καθορισμό της εδαφικής περιφέρειας, της ονομασίας και των εδρών των Μητροπόλεων, δεν ανατίθενται στη ΔΙΣ, αλλά στην ΙΣΙ. Η ανάμειξη της ΔΙΣ και η υποκατάσταση από αυτήν της ΙΣΙ, δεν καλύπτει τα όσα ορίζει η παραπάνω νομική διάταξη, διότι αυτή αξιώνει:
α) απόφαση, η οποία δεν εκδόθηκε, όχι δε απλώς πρόταση, η οποία φέρεται ότι εκδόθηκε,
β) απόφαση της ΙΣΙ και όχι της ΔΙΣ, διότι αυτή η διάταξη είναι ειδική και δεν περιλήφθηκε στις αρμοδιότητες του άρθρου 4 του ίδιου νόμου, τις οποίες, πλην των κατονομαζομένων εξαιρέσεων, εξουσιοδοτείται, από το άρθρο 9 παρ. 2 του ν. 590/77, να ασκεί και η ΔΙΣ, κατά τους χρόνους που δεν συνεδριάζει η ΙΣΙ,
γ) τήρηση των Ιερών Κανόνων, για τους οποίους δεν αναφέρεται στην πρόταση ότι τηρήθηκαν και ειδικότερα ότι τηρήθηκαν οι υποχρεωτικοί εκ του νόμου Ιεροί Κανόνες, που επιβάλλουν την προγενεστέρα συναίνεση του οικείου Μητροπολίτου, κατά τα παραπάνω αναφερόμενα,
και δ) δημοσίευση της σχετικής αποφάσεως στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η οποία δημοσίευση δεν προκύπτει ότι έγινε και δεν έγινε. Ούτε από αυτό τούτο το κείμενο του νόμου 3822/10 προκύπτει ότι τηρήθηκαν οι παραπάνω αξιώσεις του νόμου.
Αντίθετα, προκύπτει ότι, για τις αναφερθείσες αιτίες, η Μητρόπολη, στην οποία έγινε η ένδικη εκλογή, τοποθέτηση, αναγνώριση και κατάσταση του αναφερομένου Αρχιμανδρίτου ως Μητροπολίτου, δεν ιδρύθηκε νόμιμα, αφού, περαιτέρω των παραπάνω, από την αιτιολογική έκθεση και από το περιεχόμενο του νομοσχεδίου που ψηφίσθηκε ως νόμος και από αυτό τούτο το κείμενο του νόμου, δεν προκύπτει ποιό αρμόδιο όργανο, πότε και πως καθόρισε την εδαφική περιφέρεια, την ονομασία και τις έδρες των Μητροπόλεων, υπάρχει, συνεπώς, ευθεία παράβαση του νόμου, που καθιστά τις προσβαλλόμενες πράξεις ακυρωτέες. Παραβιάσθηκε, συνεπώς, ως προς την έκδοση των προσβαλλομένων, για όλους τους παραπάνω λόγους, πολλαπλώς, το Σύνταγμα και ο Νόμος και πρέπει οι προσβαλλόμενες να ακυρωθούν.
ΙΙ. ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ, ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΤΗΣ ΧΡΗΣΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣ, ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΑΡΧΩ
Ν διοικούντες την Εκκλησία έχουν τους λόγους τους να μην επιθυμούν την επιστροφή μου στην Ιεραρχία.
Με τη σύμπραξη της Πολιτείας, που, για τους δικούς της λόγους, δεν αρνείται τέτοιου είδους εξυπηρετήσεις της προς την Εκκλησία, με κρατούν μακρυά από τη διοίκηση της Μητροπόλεώς μου, με μόνο «τέχνασμα» το «επιτίμιο της ακοινωνησίας», με το νόημα και τις συνέπειες που του προσέδοσε η Διοίκηση και η «εσφαλμένη» απόφαση της Ολομελείας.
Αυτό το «επιτίμιο», που επιμελούνται να το διατηρούν, διότι μόνο σ’ αυτό στηρίζουν την αντιπαλότητά τους εναντίον μου.
Από την άλλη πάλι πλευρά πιέζονται για την άρση αυτού, διότι η επιμονή τους, για τη διατήρησή του, τους έχει εκθέσει καθοριστικά στις συνειδήσεις των σκεπτομένων πιστών, οι οποίοι γνωρίζουν και κρίνουν τις ενέργειες και τις μεθοδεύσεις τους, ώστε να συντηρούν με υπαιτιότητά τους το χρονίζον και βλαπτικότατο «εκκλησιαστικό πρόβλημα».
Για να μην μου άρουν, λοιπόν, το επιτίμιο και τυχόν καταφύγω στη Διοίκηση και ζητήσω, λόγω της άρσεως, την ανάκληση του διατάγματος απομακρύνσεώς μου από τη θέση μου, κατέστρωσαν τούτη τη μέθοδο:
Διέλυσαν κυριολεκτικά, με δεύτερη κατάτμηση τη Μητρόπολή μου, σε τέσσερες ήδη Μητροπόλεις, ώστε να μη μείνει τίποτε από την παλαιά περιφέρειά της και ούτε λέξη από τον παλαιό τίτλο της, την εξαφάνισαν και, αμέσως μετά, ανακάλεσαν το «επιτίμιο», με τον όρο να ζητήσουν, αζημίως, τη συναίνεσή μου, που όντως την έχουν ανάγκη, για να συμπορευθούν, κατά την άποψή τους (αν είναι δυνατόν να συμπορευθούν τώρα, μετά 36 χρόνια αντικανονικών πληγμάτων, που συνεχώς μου καταφέρουν) με την κανονική τάξη.
Από τα όσα εκθέτω στα παραπάνω κεφάλαια Β και Γ της αιτήσεώς μου, αναδεικνύονται όλες οι εις βάρος μου πράξεις της διοικήσεως της Εκκλησίας, που με κρατούν σε κανονική αγωνία για την πορεία της Εκκλησίας στο μέλλον και κατ’ ελάχιστο για το πρόσωπό μου και, ήδη, αφού πέρασαν 36 χρόνια σκληράς και, κυρίως, αναιτίου, δοκιμασίας μου, μου ζητεί η ΙΣΙ να αποδεχθώ ότι τα πάντα καλώς έγιναν εις βάρος μου, για να εφαρμόσω τους όρους της πράξεώς της «άρσεως του επιτιμίου».
Ότι δηλαδή καλώς έγινε:
α) Η σύμπραξή της με το καθεστώς των συντακτικών πράξεων για να επιτύχει την μέσω αυτών έκπτωσή μου από τη θέση μου, όπως και έγινε, δίχως νόμιμο και κανονικό λόγο και δίχως να μου παρέχεται δικαίωμα προσφυγής στη Δικαιοσύνη (απαράδεκτο),
β) η άρνησή της να με υποβάλει σε εκκλησιαστική δίκη, επειδή εγνώριζε ότι δεν με βάρυνε ούτε η ελάχιστη κατηγορία και συνεπώς δεν μπορούσε να επιτύχει την εξόντωσή μου μέσω αυτής της μόνης νομίμου οδού,
γ) η άρνησή της να συμμορφωθεί προς τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, που είχαν αποκαταστήσει και τους λοιπούς συνιεράρχες μου και εμένα,
δ) η εφεύρεση και η εφαρμογή του «επιτιμίου ακοινωνησίας» και η παρουσίασή του, από τον τότε Αρχιεπίσκοπο, στον Υπουργό Δικαιοσύνης ως νομίμου λόγου για να εκδόσει βάσει αυτού διάταγμα νέας εκπτώσεώς μου,
ε) η μετάθεση (παρά την απαγόρευση του μεταθετού) Μητροπολίτου από τη Ζάκυνθο, με πλαστά ψηφοδέλτια, στη Μητρόπολή μου, που είχε το Μητροπολίτη της και, ασφαλώς, δεν ήταν κενή,
στ) ο αυθαίρετος και βίαιος τρόπος της ενθρονίσεώς του στη Μητρόπολή μου, δίχως διάταγμα, με δεδομένη την απόφαση του ΣτΕ (σε Συμβούλιο), που ανέστελλε την εκτέλεση της πράξεως τοποθετήσεώς του στη θέση μου,
ζ) η ανοχή από τη διοίκηση της Εκκλησίας του Μητροπολίτη αυτού και οι πράξεις του, που οδήγησαν μόνον τα πολιτειακά δικαστήρια να τον καταδικάσουν, όχι τα εκκλησιαστικά,
η) η απόσπαση από τη Μητρόπολή μου των δύο Μητροπόλεων Μεσογαίας και Μεγάρων και επί δεύτερη φορά ο διαμελισμός του τμήματός της, που απέμεινε, σε δύο Μητροπόλεις Κηφισιάς κλπ και Ιλίου κλπ, δίχως την επιβαλλόμενη κανονική και νόμιμη συναίνεσή μου,
θ) η εκλογή στις νέες αυτές Μητροπόλεις νέων Μητροπολιτών και η πλήρης αγνόησή μου ως προς το, ένεκα της μη συναινέσεώς μου, παράνομο της συστάσεως των Μητροπόλεων αυτών και το νομικό αδύνατο της πληρώσεώς τους με νέους Μητροπολίτες, τέλος δε:
ι) η προσχηματική, την επομένη των εκλογών, και ενώ η Μητρόπολή μου είχε καταληφθεί από τέσσερες αντικανονικούς και παρανόμους Μητροπολίτες, ανάκληση του «επιτιμίου», προς ανταλλαγή αυτής της «φιλόφρονος» παραχωρήσεως της «αγάπης της Ιεραρχίας» με την αναζητουμένη εναγωνίως έγκριση εκ μέρους μου του διαμελισμού και του απορφανισμού της Μητροπόλεώς μου.
Όλα αυτά τα γεγονότα, που εσφράγισαν τα 36 χρόνια της δοκιμασίας μου, συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι αυτά που επιστρατεύθηκαν εναντίον μου, μεταξύ των οποίων και οι τελευταίες της σειράς των αντικανονικοτήτων και παρανομιών προσβαλλόμενες πράξεις, είναι προϊόντα των απαραδέκτων μεθοδεύσεων που μετέρχεται η διοίκηση της Εκκλησίας εις βάρος μου (αληθώς εις βάρος της εκκλησιαστικής τάξεως), δήθεν νομίμως, δήθεν «για την καλύτερη εξυπηρέτηση των ποιμαντικών και λατρευτικών αναγκών των πιστών»! αληθώς όμως για σκοπό διαφορετικό από αυτόν που φαίνεται ότι επιδιώκει, για να μου στερήσει κάθε σχέση μου με τη Μητρόπολή μου και για να περιέλθει αυτή ολοκληρωτικά σε πρόσωπα προεπιλεγμένα και «ημέτερα». Προφανές ότι τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν κατά του προσώπου μου, όπως, με κάθε ακρίβεια, αναφέρθηκαν, συνιστούν κατάχρηση εξουσίας εκ μέρους της Διοικήσεως της Εκκλησίας και της Πολιτείας, εις βάρος του προσώπου μου, αλλά και παράβαση των αρχών της χρηστής διοικήσεως, έτι δε και παράβαση των γενικών του δικαίου αρχών, ως εκ του είδους και του τρόπου των διώξεών μου και συνεπώς οι προσβαλλόμενες, πρέπει και για τους λόγους αυτούς να ακυρωθούν.
ΙΙΙ. ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΟΥΣΙΩΔΟΥΣ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
Βεβαίως η αναφερομένη παραπάνω στο κεφάλαιο Β5 απόφαση 2979/96 είναι απόφαση και ιδρύει δεδικασμένο. Αναδεικνύει ένα ανύπαρκτο θέμα σε αληθινό.
Όμως το δεδικασμένο αντί αληθείας έχεται, δεν είναι η αλήθεια το δεδικασμένο. Πολλώ μάλλον όταν το βεβαιώνει, ότι δεν αληθεύει η απόφαση, ένα Δικαστήριο, το του άρθρου 99 του Συντάγματος, που έλεγξε τη δικαστική κρίση των μελών της Ολομελείας του ΣτΕ. Υπάρχει, γι’ αυτό, ένα θέμα αποκαταστάσεως της αληθείας σε αυτή την υπόθεση.
Και θα έλθει με βεβαιότητα η ώρα αυτής της αποκαταστάσεως. Και παρέχεται, τώρα, η ευκαιρία αυτή, με την προκειμένη διαφορά. Η οποία βέβαια εκτείνεται πέραν του πεδίου του παραπάνω δεδικασμένου. Και θα υποχρεώσει το Δικαστήριο σε έρευνα. Στην έρευνα του κατά πόσον της διαιρέσεως της Μητροπόλεώς μου προηγήθηκε η αναγκαία διαδικασία (συναίνεση του οικείου ιεράρχου), όπως αυτό το διακελεύουν οι Ιεροί Κανόνες.
Οι αναφερθέντες Ιεροί Κανόνες. Και στην έρευνα του ποίος είναι ο οικείος ιεράρχης κατά τους Ιερούς Κανόνες. Είναι αυτός που εκλέχθηκε κανονικά και αναγνωρίσθηκε κανονικά και ποιμαίνει κανονικά τη Μητρόπολή του, έστω και αν του αφαιρέθηκε η διοίκησή της μέσω του αντικανονικού και παρανόμου επιτιμίου και της, παραδεδεγμένα και αναντίρρητα εσφαλμένης αποφάσεως, η είναι οι αντικανονικοί και παράνομοι εισβολείς στο θρόνο του, που διέγραψαν τη διαδρομή της ιστορίας τους, επιχειρήσαντες ανεπιτυχώς και αποτυχόντες παταγωδώς να ποιμάνουν τους πιστούς χριστιανούς της δοκιμαζομένης περιοχής της διακονίας μου;
Αναμφιβόλως, εγώ, που έχω αλώβητα τα πνευματικά μου δικαιώματα στη Μητρόπολή μου, έχω και το δικαίωμα να συναινέσω στη διάσπασή της, εάν κρίνω ότι αυτό είναι το συμφέρον του πνευματικά ποιμαινομένου λαού. Πράγμα που αναγνώρισε ρητά η Εκκλησία και μου ζήτησε τη συναίνεσή μου με την πράξη της άρσης του επιτιμίου.
Και σημειώνω εδώ ότι δεν είναι το συμφέρον του λαού αυτό το τυπικό και ουδόλως ουσιαστικό, που λέγει η εισηγητική έκθεση του νόμου για τη διχοτόμηση της Μητροπόλεώς μου «η προτεινομένη διαίρεση κρίνεται αναγκαία για την καλύτερη εξυπηρέτηση των ποιμαντικών και λατρευτικών αναγκών των πιστών της υφιστάμενης σήμερα Μητροπόλεως».
Μετά την εγκατάλειψή της επί 36 χρόνια «εις την τύχην της», τώρα σκέφθηκαν την «καλύτερη εξυπηρέτηση των ποιμαντικών και λατρευτικών αναγκών της». Κατόπιν των παραπάνω, αφού εγώ δεν συνήνεσα, ούτε δε και άλλος, έστω και μη έχων δικαίωμα, συνήνεσε – και αν συνήνεσε, άνευ εννόμου συνεπείας είναι η συναίνεσή του - είναι δεδομένο ότι παραβιάσθηκε ο, προβλεπόμενος από το νόμο, ουσιώδης τύπος της διαδικασίας τεμαχισμού της Μητροπόλεώς μου, γεγονός που καθιστά την ίδρυση των δύο Μητροπόλεων παράνομη και τις εν συνεχεία αυτής προσβαλλόμενες πράξεις της εκλογής και της καταστάσεως στις «Μητροπόλεις» αυτές νέων Μητροπολιτών, παράνομες και ακυρωτέες.
ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ.
Επειδή εγώ νομιμοποιούμαι στην υποβολή της αιτήσεώς μου αυτής, ως έχων εύλογο έννομο συμφέρον, και επειδή έχω την ιδιότητα του Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος, την οποίαν ουδέποτε νομίμως απώλεσα, άλλως, νομίμως δικαιούμαι να έχω, νομιμοποιούμαι δε επίσης και ως εκ της συνεχούς κατοικίας μου στην περιφέρεια της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος, στην οποίαν ανήκω και έχω το εύλογο ενδιαφέρον μου για την κανονικότητα και τη νομιμότητα της λειτουργίας της.
Επειδή η αίτησή μου αυτή είναι εμπρόθεσμη, νόμιμη, βάσιμη και αληθινή, αποδεικνύεται δε με έγγραφα και με όλα τα νόμιμα αποδεικτικά μέσα, γι’ αυτό πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθούν οι προσβαλλόμενες πράξεις Για τους λόγους αυτούς Και τους προσθέτους και τα κατά τη συζήτηση, με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων μου ΖΗΤΩ:
Να γίνει δεκτή η αίτησή μου αυτή. Να ακυρωθούν οι προσβαλλόμενες πράξεις:
α) η από 11.5.2010 απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, με την οποία εκλέχθηκε και τοποθετήθηκε Μητροπολίτης της «Ιεράς Μητροπόλεως Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως» ο Αρχιμανδρίτης Αθηναγόρας Δικαιάκος.
και β) το από 21.5.2010 προεδρικο διάταμα (ΦΕΚ 195/1.6.2010), μέ τό ὁποῖο ἀναγνωρίσθηκε καί καταστάθηκε, ὁ ἀνωτέρω, Μητροπολίτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως αὐτῆς. Νά καταδικασθοῦν οἱ καθ’ ὧν στή δαπάνη.
Ο αιτών
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ Αττικής καί Μεγαρίδος ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Ο πληρεξούσιος δικηγόρος Δημήτριος Ν. Παπουτσιδάκης
Πηγή: http://www.romfea.gr/component/content/article/26-2009-12-18-08-38-40/5479-2010-07-31-12-25-07
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)